Wytyczne EBC/2003/2 (2003/652/WE) w sprawie niektórych obowiązków w zakresie sprawozdawczości statystycznej wobec Europejskiego Banku Centralnego oraz procedur przekazywania przez krajowe banki centralne informacji statystycznych z dziedziny statystyki pieniężnej i bankowej
Dz.U.UE.L.2003.241.1
Akt utracił mocWYTYCZNE EUROPEJSKIEGO BANKU CENTRALNEGO
z dnia 6 lutego 2003 r.
w sprawie niektórych obowiązków w zakresie sprawozdawczości statystycznej wobec Europejskiego Banku Centralnego oraz procedur przekazywania przez krajowe banki centralne informacji statystycznych z dziedziny statystyki pieniężnej i bankowej
(EBC/2003/2)(2003/652/WE)
uwzględniając Statut Europejskiego Systemu Banków Centralnych oraz Europejskiego Banku Centralnego, w szczególności jego artykuł 5 ustęp 1, artykuł 12 ustęp 1 oraz artykuł 14 ustęp 3,
(1) Rozporządzenie EBC/2001/13 z dnia 22 listopada 2001 r. dotyczące bilansu skonsolidowanego sektora monetarnych instytucji finansowych(1), zmienione rozporządzeniem EBC/2002/8(2), stanowi, że dla potrzeb regularnego sporządzania wskazanego bilansu skonsolidowanego, monetarne instytucje finansowe (dalej zwane MIF), będące częścią rzeczywistej populacji sprawozdawczej, powinny przedstawiać informacje statystyczne dotyczące ich bilansów właściwym krajowym bankom centralnym (KBC) Państwa Członkowskiego, którego są rezydentem. Konieczne staje się więc określenie formy i trybu sprawozdawczości KBC przekazywanej - zgodnie z rozporządzeniem EBC/2001/13 - Europejskiemu Bankowi Centralnemu (EBC), dotyczącej informacji statystycznych uzyskiwanych od rzeczywistej populacji sprawozdawczej i z własnych bilansów. Dla potrzeb sprawozdawczości statystycznej EBC pobiera z własnego bilansu dane, które odpowiadają danym uzyskiwanym z bilansów KBC. Agregaty monetarne obliczane przez EBC mogą obejmować zobowiązania z tytułu depozytów i bliskich substytutów depozytów emitowanych przez instytucje rządowe szczebla centralnego. Konieczne jest również określenie form i trybu regularnego sporządzania statystyki transakcji uzyskiwanej z bilansu skonsolidowanego sektora MIF oraz z informacji dodatkowych przekazanych przez KBC.
(2) Od czasu przyjęcia wytycznych EBC/2002/5 z dnia 30 lipca 2002 r. w sprawie niektórych obowiązków w zakresie sprawozdawczości statystycznej wobec Europejskiego Banku Centralnego oraz procedur przekazywania przez krajowe banki centralne informacji statystycznych z dziedziny statystyki pieniężnej i bankowej(3) wymiana informacji statystycznych w ramach Eurosystemu znacznie się rozwinęła, z uwagi na wejście w życie rozporządzenia EBC/2001/13 oraz rozporządzenia EBC/2001/18 z dnia 20 grudnia 2001 r. w sprawie statystyki dotyczącej stóp procentowych stosowanych przez monetarne instytucje finansowe w odniesieniu do depozytów i kredytów dla gospodarstw domowych i przedsiębiorstw(4). Konieczna jest w związku z tym aktualizacja załączników do wytycznych EBC/2002/5 zgodnie z niniejszymi wytycznymi.
(3) EBC, we współpracy z KBC, określa i ewidencjonuje charakterystyczne cechy pieniądza elektronicznego w Unii Europejskiej (UE), dostępność odnośnych informacji statystycznych i metody ich zestawiania.
(4) Do prowadzenia analizy makroostrożnościowej i analizy strukturalnej na szczeblu europejskim konieczne są dane uzupełniające do bilansów instytucji kredytowych i inne wskaźniki strukturalne opisujące system bankowy.
(5) Dla uzyskania kompletnego obrazu statystycznego Unii Gospodarczej i Walutowej niezbędne są dane uzupełniające dotyczące pozostałych instytucji pośrednictwa finansowego, z wyłączeniem instytucji ubezpieczeniowych i funduszy emerytalnych (dalej zwanych "pozostałymi instytucjami pośrednictwa finansowego"). Można powiedzieć, że działalność pozostałych instytucji pośrednictwa finansowego jest podobna do - i komplementarna wobec - działalności MIF, a biorąc pod uwagę, że dla potrzeb statystycznych EBC dane z bilansów pozostałych instytucji pośrednictwa finansowego będących całkowitą lub częściową własnością MIF nie są uwzględniane w bilansach MIF, zebranie tych danych jest szczególnie ważne. W tej dziedzinie EBC stosuje na razie ujęcie krótkoterminowe, polegające na zbieraniu danych statystycznych z wykorzystaniem informacji dostępnych na szczeblu krajowym.
(6) Dane uzupełniające dotyczące sprzedaży/przeniesienia kredytów MIF na rzecz stron trzecich (sekurytyzacji) są niezbędne dla monitorowania potencjalnego wpływu tych działań na kredyty udzielone przez instytucje kredytowe pozostałym sektorom krajów Unii Gospodarczej i Walutowej. Sprzedaż/przeniesienie kredytów MIF na strony trzecie może zmniejszyć kwoty wykazywane przez MIF, co nie ma efektywnego wpływu na finanse pozostałych sektorów krajów Unii Gospodarczej i Walutowej.
(7) EBC może pośredniczyć w przekazywaniu przez KBC informacji uzupełniających dotyczących statystyki pieniężnej i bankowej do MFW.
(8) Należy ustalić pewne wspólne zasady publikowania przez KBC informacji statystycznych dotyczących bilansu skonsolidowanego sektora MIF w celu zapewnienia uporządkowanego publikowania podstawowych agregatów wrażliwych na zmiany rynkowe.
(9) Rozporządzenie EBC/2001/13 stanowi, że do wyliczania podstawy naliczania rezerw zgodnie z rozporządzeniem EBC/1998/15 z dnia 1 grudnia 1998 r. w sprawie stosowania stopy rezerwy obowiązkowej(5), zmienionym rozporządzeniem EBC/2002/3(6), należy wykorzystywać informacje statystyczne przekazywane przez instytucje kredytowe zgodnie z przyjętymi przez nie zasadami. Dla potrzeb analitycznych EBC musi sporządzać miesięczne statystyki przedstawiające przekroje analityczne zagregowanej podstawy naliczania rezerwy obowiązkowej według rodzaju zobowiązań.
(10) Rozporządzenie EBC/2001/13 stanowi, że EBC musi opracować i prowadzić listę MIF dla potrzeb statystycznych, z uwzględnieniem obowiązków dotyczących częstotliwości i harmonogramu jej wykorzystywania w kontekście systemu rezerwy obowiązkowej Europejskiego Systemu Banków Centralnych (ESBC). Konieczne staje się więc zdefiniowanie form i procedur KBC w celu zapewnienia przekazywania przez nie informacji wymaganych przez EBC do wypełnienia wskazanego zadania.
(11) W celu poprawy jakości statystyki bilansowej MIF krajów Unii Gospodarczej i Walutowej należy wprowadzić jednolite zasady uzupełniania danych do 100 % populacji w związku ze zwolnieniem małych MIF z konieczności prowadzenia pełnej sprawozdawczości, zgodnie z artykułem 2 ustęp 2 rozporządzenia EBC/2001/13.
(12) Informacje dotyczące emisji papierów wartościowych uzupełniają statystyki dotyczące sektora MIF, jako że dla kredytobiorców emisja papierów wartościowych stanowi alternatywę wobec zaciągania kredytów bankowych, a posiadacze aktywów finansowych mogą postrzegać papiery wartościowe emitowane przez instytucje niebankowe jako częściowe substytuty depozytów bankowych i zbywalnych instrumentów emitowanych przez banki. Przekrój działalności emisyjnej według sektorów naświetla względne znaczenie popytu sektora państwowego i prywatnego na rynkach kapitałowych i jest pomocny przy wykazywaniu zmian w rynkowych stopach procentowych, szczególnie w wypadku średnich i długich terminów pierwotnych. Informacje dotyczące emisji papierów wartościowych w euro mogą być wykorzystywane do oceny roli euro na międzynarodowych rynkach finansowych; w tym celu wymagane jest statystyka emisji papierów wartościowych obejmująca wszystkie emisje dokonane/ zrealizowane przez instytucje krajów Unii Gospodarczej i Walutowej we wszystkich walutach oraz wszystkie emisje w euro na całym świecie, zarówno krajowe, jak i międzynarodowe. W tej dziedzinie EBC stosuje na razie ujęcie krótkoterminowe, polegające na sporządzaniu statystyki emisji papierów wartościowych z wykorzystaniem informacji dostępnych na szczeblu krajowym i międzynarodowym.
(13) EBC powinien monitorować mechanizm transmisji polityki monetarnej poprzez zmiany stóp procentowych stosowanych do podstawowych operacji refinansowych ESBC w celu lepszego zrozumienia struktury i funkcjonowania mechanizmów cenowych w odniesieniu do agregatów monetarnych oraz rynków finansowych, a także dla oceny warunków finansowych w sektorach. W tym celu wymagane są informacje statystyczne dotyczące zmian stóp procentowych stosowanych przez MIF w odniesieniu do depozytów i kredytów udzielanych gospodarstwom domowym i przedsiębiorstwom (dalej zwanych "stopami MIF"); konieczne jest więc zdefiniowanie form i trybu postępowania KBC przy przekazywaniu takich informacji do EBC, zgodnie z rozporządzeniem EBC/2001/18. Dopóki nie będzie dostępna satysfakcjonująca jakościowo statystyka stóp procentowych MIF na szczeblu Unii Gospodarczej i Walutowej, EBC musi do detalicznych stóp procentowych stosować ujęcie krótkoterminowe, polegające na sporządzaniu na podstawie informacji dostępnych na szczeblu krajowym (i bez dodatkowych obciążeń sprawozdawczych dla jednostek sprawozdających) ograniczonej liczby zagregowanych detalicznych stóp procentowych dla krajów Unii Gospodarczej i Walutowej, postrzeganej jako jeden obszar ekonomiczny. W celu bardziej szczegółowego przeanalizowania detalicznych stóp procentowych EBC musi polegać w szczególności na kluczowych stopach krajowych, tzn. na tych stopach procentowych, które są uważane za kluczowe wskaźniki warunków panujących na finansowych rynkach detalicznych w danym Państwie Członkowskim i które są najczęściej monitorowane przez użytkowników.
(14) Należy określić tryb skutecznego wprowadzania technicznych zmian do załączników do niniejszych wytycznych, pod warunkiem że nie zmieniają one zasadniczych ram koncepcyjnych ani nie mają wpływu na obciążenia sprawozdawcze. Na obowiązujący tryb będą miały wpływ opinie Komitetu Statystyki ESBC. KBC mogą zaproponować odpowiednie zmiany techniczne do Załączników do niniejszych wytycznych za pośrednictwem Komitetu Statystyki.
(15) Zgodnie z artykułem 12 ustęp 1 i artykułem 14 ustęp 3 Statutu wytyczne EBC stanowią integralną część prawa wspólnotowego,
PRZYJMUJE NINIEJSZE WYTYCZNE:
| W imieniu Rady Prezesów EBC | |
| Willem F. DUISENBERG |
(1) Dz.U. L 333 z 17.12.2001, str. 1.
(2) Dz.U. L 330 z 6.12.2002, str. 29.
(3) Dz.U. L 220 z 15.8.2002, str. 67.
(4) Dz.U. L 10 z 12.1.2002, str. 24.
(5) Dz.U. L 356 z 30.12.1998, str. 1.
(6) Dz.U. L 106 z 23.4.2002, str. 9.
(7) Dz.U. L 318 z 27.11.1998, str. 8.
(8) Dz.U. L 250 z 2.10.03, str. 10.
ZAŁĄCZNIK VI 16
SYSTEM SPRAWOZDAWCZOŚCI I INSTRUKCJA WYLICZANIA WSKAŹNIKÓW
Wstęp
gdzie:
n = liczba wszystkich instytucji kredytowych w kraju;
Xi = aktywa ogółem instytucji kredytowych; i
X = 
= aktywa ogółem wszystkich instytucji kredytowych w kraju.
ZAŁĄCZNIK XIX 32
1. Cel
Informacje o emisji papierów wartościowych stanowią ważny element analizy pieniężnej i finansowej. Dla pożyczkobiorców emisja papierów wartościowych stanowi alternatywę wobec korzystania z kredytów bankowych. Ci, którzy dysponują środkami finansowymi, mogą uważać papiery wartościowe emitowane przez instytucje niebankowe za coś w rodzaju substytutów depozytów bankowych i instrumentów zbywalnych emitowanych przez banki. Tak więc statystyka emisji papierów wartościowych stanowi uzupełnienie statystyki pieniężnej. Na przestrzeni czasu przesuwanie się środka ciężkości między finansowaniem bezpośrednim (przez rynki papierów wartościowych) a finansowaniem pośrednim (przez system bankowy) może wpływać na mechanizm transmisji polityki pieniężnej, ponieważ tego rodzaju przesunięcia mogą zmienić strukturę finansową krajów Unii Gospodarczej i Walutowej (UGW). Analiza działalności emisyjnej według sektorów pokazuje względne znaczenie popytu sektorów państwowego i prywatnego na rynkach kapitałowych i pomaga wyjaśniać zmiany rynkowych stóp procentowych, zwłaszcza w przypadku papierów średnio- i długoterminowych. Dane dotyczące portfela papierów wartościowych wskazują też głębokość rynków kapitałowych. Ponadto informacje o emisji papierów wartościowych w euro (w podziale na instytucje z krajów UGW i spoza krajów UGW) są wykorzystywane do oceny roli euro na międzynarodowych rynkach finansowych.
Statystki emisji papierów wartościowych umożliwiają wyliczenie dwóch głównych agregatów:
- całości emisji realizowanych przez instytucje z krajów UGW w dowolnej walucie, oraz
- całości światowej emisji papierów wartościowych w euro, zarówno w ramach Unii Gospodarczej i walutowej, jak i poza nią.
Statystyki emisji papierów wartościowych są oparte, w dostępnym zakresie, na istniejących danych na szczeblu krajowym i międzynarodowym. Dostępne dane nie zawsze są w pełni zgodne z definicjami i podziałami określonymi w niniejszym Załączniku. Gdy dane odbiegają od podanych tu definicji, krajowe banki centralne (KBC) powinny przesyłać do Europejskiego Banku Centralnego (EBC) informację objaśniającą(1).
2. Układ logiczny i zbieranie danych
Schemat 1 przedstawia układ logiczny, stanowiący podstawę zgłaszania przez KBC do EBC statystyki emisji papierów wartościowych. Podstawowy przekrój określa się według siedziby emitenta(2). KBC zgłaszają wszystkie emisje. Dwanaście krajowych banków centralnych Eurosystemu dostarcza łącznie dane obejmujące wszystkie emisje papierów wartościowych dokonywane przez instytucje z krajów obszaru euro. Bank Rozrachunków Międzynarodowych (BIS - Bank for International Settlements) przesyła dane o emisjach papierów wartościowych w krajach "reszty świata", które obejmują wszystkie kraje spoza obszaru euro, przy czym emisje dokonywane przez nieuczestniczące Państwa Członkowskie Unii Europejskiej są wyodrębnione z danych dotyczących pozostałych krajów "reszty świata"(3).
Emisje są następnie analizowane ze względu na walutę, w której są wyrażone(4): "euro/waluty krajowe" lub "pozostałe waluty". Do dnia 1 stycznia 1999 r. określenie "euro/waluty krajowe" dotyczyło ECU i walut krajowych uczestniczących Państw Członkowskich. Od dnia 1 stycznia 1999 r. dotyczy euro i związanych z nim walut krajowych. Krajowe banki centralne przekazują dane o emisjach realizowanych przez instytucje krajowe niezależnie do waluty, w jakiej jest wyrażona emisja. BIS przesyła dane dotyczące instytucji państw reszty świata tylko dla emisji wyrażonych w euro/walutach krajowych(5).
Schemat 1: Ogólny układ logiczny danych
Główne agregaty można wyliczać jako sumy bloków danych: suma A i B daje całość emisji w euro, a suma A i C daje całość emisji dokonywanych przez instytucje krajów Unii Gospodarczej i Walutowej. Blok D nie jest potrzebny do wyliczania agregatów.
Podstawowym wyróżnikiem jest siedziba emitenta, ponieważ to kryterium jest jednoznaczne i odzwierciedla względną siłę instytucji sprawozdających: KBC, jeśli chodzi o emisje krajowe, oraz BIS, jeśli chodzi o emitentów międzynarodowych. Na podstawie powyższego układu logicznego opracowano odrębne sprawozdania dla BIS i KBC. Znajdują się one w dodatku 2.
Krajowe banki centralne mogą dysponować niepełnymi danymi dotyczącymi emisji prowadzonych przez krajowych rezydentów na rynkach zagranicznych, zwłaszcza emisji wyrażonych w walutach innych niż euro (Blok C). KBC wypełniają formularze sprawozdań w takim zakresie, w jakim jest to możliwe na podstawie istniejących krajowych źródeł danych, a następnie wypełniają całkowicie lub częściowo luki, korzystając ze źródeł pośrednich. Zaleca się, aby KBC przesyłały też dane dotyczące emisji dokonywanych na ich własnych rynkach krajowych przez instytucje pozostałych krajów Unii Gospodarczej i Walutowej. Z czasem przekazywanie tych danych może nabrać większego znaczenia, jeśli unia walutowa doprowadzi do większej integracji rynków finansowych i zwiększenia konkurencji między pośrednikami finansowymi realizującymi emisje papierów wartościowych. BIS zaproponował KBC wzajemną pomoc w celu zwiększenia zakresu rejestrowanych danych.
3. Siedziba emitenta
3.1. Definicja
Emitent jest definiowany jako rezydent kraju sprawozdającego, jeśli posiada na obszarze gospodarczym tego kraju ośrodek działalności ekonomicznej, tzn. jeśli przez dłuższy czas (rok lub więcej) prowadzi działalność gospodarczą na tym obszarze(6). Emitenci określani jako nierezydenci to instytucje: 1) zlokalizowane na obszarze gospodarczym państwa sprawozdającego, które nie prowadzą i nie zamierzają prowadzić działalności gospodarczej ani transakcji na obszarze tego państwa przez okres jednego roku lub więcej; lub też 2) znajdujące się poza obszarem gospodarczym państwa sprawozdającego.
Emisje papierów wartościowych realizowane przez filie należące do nierezydentów państwa sprawozdającego, które działają na obszarze gospodarczym państwa sprawozdającego, zalicza się do emisji realizowanych przez rezydentów tego państwa. Emisje realizowane przez centrale znajdujące się na obszarze gospodarczym państwa sprawozdającego, które prowadzą działalność międzynarodową, są również uważane za emisje realizowane przez rezydentów. Emisje przeprowadzane przez centrale lub filie znajdujące się poza obszarem gospodarczym państwa sprawozdającego, ale należące do rezydentów państwa sprawozdającego, są uważane za emisje realizowane przez nierezydentów. Na przykład przyjmuje się, że emisja papierów wartościowych przez spółkę Volkswagen Brazil jest realizowana przez rezydenta Brazylii, a nie instytucję na terytorium państwa sprawozdającego.
3.2. Tryb przesyłania danych
Jak wyjaśniono w sekcji 2 i zilustrowano na schemacie 1, wymagane sprawozdania są zasadniczo oparte na podziale rezydenci-nierezydenci (instytucje krajowe/instytucje krajów UGW/reszta świata). Krajowe banki centralne zgłaszają wszystkie emisje instytucji krajowych (niezależnie od waluty); wprowadzają też podział między rezydentami swojego kraju, tzn. instytucjami krajowymi, a rezydentami pozostałych państw. Dla każdego KBC "rezydenci/instytucje krajowe" to emitenci w kraju, który przesyła dane, tzn. np. dla Portugalii są to emitenci będący rezydentami Portugalii. W związku z tym nierezydenci, to ci emitenci, którzy znajdują się poza krajem sprawozdającym, np. dla Portugalii są to wszystkie instytucje będące rezydentami państw innych niż Portugalia (bez względu na kraj siedziby).
BIS dostarcza danych na temat instytucji pozostałych krajów (reszta świata), które prowadzą emisję papierów wartościowych w euro/walutach krajowych. W tym przypadku wymagane są cztery zestawy danych: po jednym zbiorze danych dla każdego z trzech Państw Członkowskich Unii Europejskiej (UE) spoza obszaru euro (Danii, Szwecji i Wielkiej Brytanii) oraz jeden zestaw dla reszty świata (obejmujących wszystkie kraje spoza UE). Z punktu widzenia BIS interpretacja pojęcia "rezydent państwa sprawozdającego" zależy od perspektywy sprawozdania. Na przykład w duńskim sprawozdaniu dotyczy ono rezydentów Danii, a w sprawozdaniu dotyczącym "instytucji reszty świata" chodzi o emitentów spoza UE.
Aby uniknąć podwójnego liczenia tych samych danych lub też powstania luk, sprawozdania dotyczące emisji dokonywanych przez spółki finansowe specjalnego przeznaczenia(7) są zbierane prze dwie strony, przez BIS i odpowiedni KBC. Spółki specjalnego przeznaczenia, takie jak Toyota Motor Finance Netherlands BV, odpowiadają definicji rezydentów określonej w ESA 95, a zatem są klasyfikowane jako instytucje krajów Unii Gospodarczej i Walutowej - w tym przypadku jako rezydenci Niderlandów. Emisje dokonywane przez takie instytucje są wykazywane przez KBC, a nie przez BIS.
Jeśli państwo sprawozdające nie jest w stanie przedstawić statystyki zgodnie z kryteriami definicji rezydentów określonymi przez ESA 95 (i Międzynarodowy Fundusz Walutowy (MFW)), krajowy bank centralny tego państwa powinien przedstawić w informacji objaśniającej wyczerpujące wytłumaczenie zastosowanego kryterium podziału. Na przykład Deutsche Bundesbank poinformował, że w swoich sprawozdaniach uwzględnia wszystkich emitentów będących rezydentami prowadzącymi działalność gospodarczą w Niemczech, niezależnie od tego, jak długo prowadzą tę działalność ("pojęcie rezydencji prawnej").
4. Przekrój sektorowy emitentów
4.1. Definicja
Emitenci papierów wartościowych są zdefiniowani jako przedsiębiorstwa i jednostki typu przedsiębiorstw, które emitują papiery wartościowe i zaciągają zobowiązania prawne wobec posiadaczy tych instrumentów, zgodnie z warunkami emisji.
W sprawozdaniach wymagany jest podział sektorowy emitentów papierów wartościowych przedstawionych w podziale według siedziby. Emisje są klasyfikowane ze względu na sektor instytucji zaciągającej zobowiązania z tytułu emisji papierów wartościowych. Tak więc, jeśli bank inwestycyjny wprowadza do obiegu papiery wartościowe organu samorządowego, emitent jest zaliczany do kategorii "instytucje stanowe i samorządowe". W przypadku papierów wartościowych emitowanych poprzez spółki specjalnego przeznaczenia, gdzie zobowiązanie z tytułu emisji jest zaciągane nie przez daną spółkę, tylko przez jednostkę dominującą, są one przypisywane jednostce dominującej, a nie spółce specjalnego przeznaczenia. Na przykład emisja realizowana przez spółkę specjalnego przeznaczenia należącą do spółki Philips jest zaliczona do sektora przedsiębiorstw i zgłaszana przez Niderlandy. Niemniej jednak zasada ta obowiązuje tylko, jeśli spółka specjalnego przeznaczenia i jej jednostka nadrzędna znajdują się w tym samym kraju. Jeśli zaś spółka nadrzędna nie jest rezydentem państwa sprawozdającego, to spółka specjalnego przeznaczenia jest uważana za rezydenta umownego(8) państwa sprawozdającego, a jako sektor emitenta przyjmuje się "pozostałe instytucje pośrednictwa finansowego". Na przykład emisja realizowana przez spółkę Toyota Motor Finance Netherlands BV jest zaliczana do kategorii pozostałych instytucji pośrednictwa finansowego w Niderlandach, ponieważ spółka nadrzędna, Toyota, nie jest rezydentem Niderlandów.
Klasyfikacja sektorowa obejmuje następujących dziewięć rodzajów emitentów(9):
- EBC/KBC.
- Monetarne instytucje finansowe (MIF) inne niż banki centralne obejmują instytucje kredytowe danego kraju zdefiniowane w prawie wspólnotowym oraz wszelkie inne instytucje finansowe krajowe, których działalność polega na przyjmowaniu depozytów lub ich bliskich substytutów od instytucji niemonetarnych oraz udzielaniu kredytów i pożyczek na własny rachunek (przynajmniej w rozumieniu ekonomicznym) lub inwestowaniu w papiery wartościowe(10).
- Pozostałe instytucje pośrednictwa finansowego obejmują niemonetarne przedsiębiorstwa finansowe i jednostki typu przedsiębiorstw (z wyłączeniem instytucji ubezpieczeniowych i funduszów emerytalnych), których podstawowa działalność polega na pośrednictwie finansowym przez zaciąganie zobowiązań wobec instytucji niemonetarnych w formach innych niż waluty, depozyty lub bliskie substytuty depozytów. Zalicza się tu też pomocnicze instytucje finansowe, które zajmują się działalnością ściśle związaną z pośrednictwem finansowym, ale nie samym pośrednictwem finansowym(11).
- Instytucje ubezpieczeniowe i fundusze emerytalne obejmują niemonetarne przedsiębiorstwa finansowe i jednostki typu przedsiębiorstw, których podstawowa działalność polega na pośrednictwie finansowym polegającym na przejęciu skumulowanego ryzyka(12)..
- Przedsiębiorstwa obejmują przedsiębiorstwa i jednostki typu przedsiębiorstw, których działalność nie polega na pośrednictwie finansowym, tylko na produkcji towarów rynkowych i świadczeniu usług o charakterze niefinansowym(13).
- Instytucje rządowe szczebla centralnego to jednostki administracji centralnej państwa oraz inne instytucje centralne, których kompetencje rozciągają się na całość obszaru ekonomicznego państwa sprawozdającego, z wyłączeniem zarządzania funduszami ubezpieczeń społecznych(14).
- Instytucje stanowe i samorządowe: Instytucje stanowe obejmują odrębne jednostki instytucjonalne realizujące pewne funkcje administracji państwowej poniżej szczebla centralnego i powyżej szczebla samorządowego, z wyłączeniem zarządzania funduszami ubezpieczeń społecznych. Instytucje samorządowe obejmują administrację publiczną, której zakres kompetencji obejmuje tylko pewien lokalny region ekonomicznego obszaru państwa sprawozdającego, z wyłączeniem lokalnych agencji funduszów ubezpieczeń społecznych(15).
- Fundusze ubezpieczeń społecznych określa się jako centralne, stanowe i samorządowe jednostki instytucjonalne, których podstawowa działalność polega na zapewnianiu świadczeń społecznych(16).
- Instytucje międzynarodowe obejmują organizacje ponadnarodowe i międzynarodowe, takie jak Europejski Bank Inwestycyjny, Międzynarodowy Fundusz Walutowy oraz Bank Światowy.
Jeśli przedsiębiorstwo państwowe zostaje sprywatyzowane przez emisję akcji dopuszczonych do obrotu publicznego, przyjmuje się, że sektor emitenta to "przedsiębiorstwa". Analogicznie, jeśli państwowa instytucja kredytowa zostanie sprywatyzowana, sektor emitenta określa się jako "MIF inne niż banki centralne". W rzadkich przypadkach, kiedy emisja jest realizowana przez gospodarstwa domowe lub instytucje niekomercyjne obsługujące gospodarstwa domowe, emisja taka jest klasyfikowana jako realizowana przez "przedsiębiorstwa".
4.2. Wymogi dotyczące danych
Jeśli państwo sprawozdające odejdzie od powyższej klasyfikacji lub nie może odrębnie wykazać wszystkich emisji według sektora emitenta, przesyła dane w najdokładniejszym możliwym przekroju, zgodnie z powyższą klasyfikacją, i załącza informację objaśniającą, w której informuje o wszystkich rozbieżnościach oraz o tych sektorach, które nie mogą być wykazane odrębnie. Jeśli na przykład z emisji dokonanych przez przedsiębiorstwa nie można wyodrębnić emisji realizowanych przez pozostałe instytucje pośrednictwa finansowego, należy przesłać dane dotyczące całości emisji z tych dwóch sektorów łącznie, tzn. pozostałych instytucji pośrednictwa finansowego i przedsiębiorstw. Taką klasyfikację należy udokumentować w informacji objaśniającej.
Poniżej przedstawiamy przyjęty w bazie danych BIS schemat przyporządkowania przekroju sektorowego emitentów do podziału wymaganego w sprawozdaniach EBC:
Schemat 2: Odwzorowanie przekroju według sektorów w bazie danych BIS
5. Termin wykazania emisji
Dla potrzeb gromadzonych danych statystycznych przyjmuje się, że emisja ma miejsce w chwili, gdy emitent otrzymuje zapłatę, a nie kiedy syndykat podejmuje zobowiązanie. BIS zgłasza te emisje pod nazwą "completed" ("zakończone")(17).
6. Waluta emisji
6.1. Definicja
Waluta emisji jest określana jako waluta, w jakiej wyrażone są papiery wartościowe. Obligacje dwuwalutowe, w przypadku których wykup obligacji lub wypłata kuponu następuje w innej walucie niż waluta, w jakiej jest wyrażona sama obligacja, są zaliczane do kategorii odpowiadającej walucie, w jakiej wyrażona jest obligacja.
Obligacje globalne(18) są zazwyczaj wyrażone w jednej walucie, na ogół w dolarach USA. Jeśli obligacja globalna jest emitowana w kilku walutach, każdą część wykazuje się jako odrębną emisję, zgodnie z odnośną walutą.
Jeśli emisje są wyrażone w dwóch walutach, na przykład 70 % w euro, a 30 % w dolarach USA, najlepiej jest wykazać poszczególne składniki emisji odrębnie, zgodnie z ich walutą. Tak więc 70 % emisji zalicza się do emisji w euro/walutach krajowych(19), a pozostałe 30 % do emisji w pozostałych walutach(20). Jeśli nie można odrębnie określić składników emisji odpowiadających poszczególnym walutom, w krajowej informacji objaśniającej należy opisać faktyczną klasyfikację przyjętą przez państwo sprawozdające.
Papiery wartościowe z prawem do kapitału dopuszczone do publicznego obrotu uważa się za wyemitowane w walucie kraju, w którym przedsiębiorstwo ma siedzibę; emisje akcji w innych walutach są nieistotne lub nie występują. Tak więc informacje o papierach wartościowych dopuszczonych do publicznego obrotu dotyczą jedynie wszystkich emisji przeprowadzonych przez instytucje krajów UGW.
6.2. Wymogi sprawozdawcze
Określenie "euro/waluty krajowe" w odniesieniu do danych historycznych sprzed dnia 1 stycznia 1999 r. dotyczyło ECU i walut krajowych uczestniczących Państw Członkowskich. Od dnia 1 stycznia 1999 r. dotyczy euro i powiązanych z nim walut krajowych. Kategoria "pozostałe waluty" obejmuje wszystkie pozostałe waluty, w tym waluty krajowe nieuczestniczących Państw Członkowskich.
Krajowe banki centralne dokonują rozróżnienia między emisjami realizowanymi przez własnych rezydentów w euro/walutach krajowych (Blok A) i w pozostałych walutach (Blok C). Na przykład Niemcy zgłaszają wszystkie papiery wartościowe emitowane w euro, DEM, ECU(21) i w walutach pozostałych uczestniczących Państw Członkowskich (FRF, ITL, ATS, itd.) jako emisje w euro/walutach krajowych (Blok A). Wszystkie pozostałe emisje dokonywane przez instytucje krajowe, wyrażone w pozostałych walutach (GBP, CHF, USD, JPY itd.) są wykazywane w Bloku C.
Jeśli KBC nie są w stanie dokonać rozróżnienia między emisjami z wcześniejszych okresów (sprzed dnia 1 stycznia 1999 r.) pozostałych państw uczestniczących (włącznie z ECU) wyrażonymi w euro/walutach krajowych i emisjami w pozostałych walutach, powinny opisać w informacji objaśniającej, jak sklasyfikowano te emisje, i określić ogólną kwotę emisji, które nie zostały przypisane do właściwej kategorii, aby można było ocenić skalę rozbieżności.
BIS zgłasza emisje dokonywane przez instytucje reszty świata w euro/walutach krajowych (Blok B), ale pomija emisje w pozostałych walutach. Baza danych BIS zawiera informacje dotyczące waluty emisji i w związku z tym może być użyta do wyodrębnienia emisji wyrażonych w euro/walutach krajowych spośród emisji w pozostałych walutach.
7. Klasyfikacja papierów wartościowych
Emisje papierów wartościowych są analizowane w dwóch szerokich kategoriach: 1) dłużne papiery wartościowe (z wyłączeniem pochodnych instrumentów finansowych)(22); i 2) papiery wartościowe z prawem do kapitału dopuszczone do publicznego obrotu (z wyłączeniem jednostek uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych)(23). O ile to możliwe, wykazywane są też emisje zamknięte. Papiery rynku pieniężnego są zaliczane do dłużnych papierów wartościowych, ale pochodne instrumenty finansowe i jednostki uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych nie są objęte zakresem omawianych sprawozdań. Ponadto wyłączone są z niego papiery wartościowe z prawem do kapitału niedopuszczone do publicznego obrotu, ponieważ te dane nie są powszechnie dostępne w istniejącym systemie statystyki emisji papierów wartościowych(24). Istnieją też wątpliwości co do tego, na ile dla potrzeb analizy przydatne jest wykazywanie papierów wartościowych w prawem do kapitału niedopuszczonych do publicznego obrotu, ponieważ tego rodzaju papiery mogą nie być zbywalne.
7.1. Dłużne papiery wartościowe(25)
Kategoria dłużnych papierów wartościowych(26) (z wyłączeniem pochodnych instrumentów finansowych) obejmuje wszystkie aktywa finansowe, które są wystawione na okaziciela, zazwyczaj zbywalne i znajdujące się w obrocie na rynkach wtórnych oraz nieprzyznające posiadaczowi prawa do udziału w kapitale jednostki, która je wyemitowała. Ta kategoria obejmuje aktywa finansowe zazwyczaj reprezentowane przez dokumenty przeznaczone do obrotu, których wartość nominalna jest określana przy emisji. Należą do nich emisje bonów, obligacji, not dłużnych, skryptów dłużnych i innych tego rodzaju instrumentów, które zazwyczaj znajdują się w obrocie na rynkach finansowych. Instrumenty zaliczane do tej kategorii można określić jako instrumenty zapewniające posiadaczowi bezwarunkowe prawo do stałego lub określonego umownie dochodu w formie wypłat kuponowych (odsetek) lub określonej stałej sumy w konkretnym terminie lub terminach, albo od daty określonej w momencie emisji. O ile to możliwe, zalicza się tu też emisje zamknięte. Kategoria ta obejmuje także obligacje globalne.
W wypadku emisji papierów wartościowych przez MIF, sprawozdania KBC dotyczące statystyki emisji papierów wartościowych i statystyki bilansowej MIF muszą być spójne, ponieważ zakres instrumentów i emitentów (należących do kategorii MIF) jest taki sam w obu przypadkach(27).
Jako dłużne papiery wartościowe klasyfikuje się następujące instrumenty wymienione w bazie danych BIS:
- certyfikaty depozytowe,
- bony komercyjne (commercial paper),
- bony skarbowe,
- obligacje,
- bony komercyjne wyrażone w euro,
- obligacje średnioterminowe,
- pozostałe instrumenty krótkoterminowe.
W krajowej informacji objaśniającej, KBC przekazują informacje o rodzajach papierów wartościowych wykazywanych w danych krajowych, łącznie z warunkami, jakim podlegają w danym kraju. Jeśli wiadomo, że zakres przesyłanych danych jest niepełny, państwo sprawozdające wskazuje istniejące luki. Ponadto KBC podają ogólne krajowe oszacowania dotyczące papierów wartościowych uwzględnionych w każdej kategorii emisji realizowanych przez instytucje krajowe(28).
Kategoria dłużnych papierów wartościowych dzieli się na dwie podgrupy:
7.1.1. Krótkoterminowe dłużne papiery wartościowe(29)
Pozycja "krótkoterminowe dłużne papiery wartościowe" zawiera wszystkie emisje papierów wartościowych z krótkim terminem pierwotnym. Krótkoterminowe papiery wartościowe są na ogół emitowane z dyskontem. Ta pozycja nie obejmuje papierów wartościowych, których zbywalność, choć teoretycznie możliwa, jest w praktyce bardzo ograniczona.
Należą do niej następujące instrumenty(30):
- bony skarbowe i inne krótkoterminowe papiery wartościowe emitowane przez instytucje rządowe i samorządowe,
- zbywalne krótkoterminowe papiery dłużne emitowane przez instytucje finansowe i przedsiębiorstwa. Instrumenty te występują pod różnymi nazwami, np.: bony dłużne, bony komercyjne, weksle handlowe, weksle własne, weksle kupieckie, weksle ciągnione, traty czy certyfikaty depozytowe,
- krótkoterminowe papiery wartościowe emitowane w ramach długoterminowych umów emisyjnych, oraz
- akcepty bankowe.
Jeśli akcepty bankowe są zbywalne i uwzględnione w przesyłanych danych dotyczących krótkoterminowych dłużnych papierów wartościowych, państwo sprawozdające powinno opisać w krajowej informacji objaśniającej stosowane w tym kraju procedury rejestrowania oraz charakter tych instrumentów.
7.1.2. Długoterminowe dłużne papiery wartościowe(31)
Pozycja "długoterminowe dłużne papiery wartościowe" zawiera wszystkie emisje papierów wartościowych z długim terminem pierwotnym; długoterminowe papiery wartościowe są na ogół emitowane z kuponem.
Do tej podkategorii należą następujące instrumenty(32):
- obligacje na okaziciela,
- obligacje podporządkowane, często nazywane zobowiązaniami podporządkowanymi,
- obligacje z opcjonalnymi terminami pierwotnymi, z których najpóźniejszy wynosi ponad jeden rok,
- obligacje niedatowane lub wieczyste,
- obligacje średnioterminowe o zmiennym oprocentowaniu,
- papiery wartościowe indeksowane, w których wartość kwoty głównej jest powiązana z indeksem cenowym, ceną towarów lub indeksem kursowym,
- obligacje z głębokim dyskontem i zerokuponowe,
- euroobligacje. Obligacje, które są jednocześnie emitowane na rynki co najmniej dwóch krajów i są wyrażone w walucie, która nie musi być walutą żadnego z tych krajów; emisję zazwyczaj realizuje międzynarodowy syndykat instytucji finansowych z kilku państw,
- obligacje globalne. Obligacje, które są emitowane jednocześnie na rynku krajowym i na rynku euro,
- obligacje z emisji zamkniętych. Obligacje ograniczone na mocy dwustronnej umowy do określonych inwestorów, o ile są co najmniej potencjalnie zbywalne,
- papiery wartościowe wynikające z konwersji zadłużenia,
- kredyty i pożyczki, które de facto stały się zbywalne,
- skrypty dłużne i kredyty z możliwością zamiany na papiery wartościowe z prawem do kapitału przedsiębiorstwa emitenta lub innej spółki, dopóki nie zostaną zamienione. Opcje zamiany(33) nie należą do tej kategorii, o ile mogą być oddzielone od obligacji bazowej,
- akcje lub udziały, które przynoszą stały dochód, ale nie zapewniają udziału w majątku pozostałym po likwidacji spółki, w tym akcje i udziały uprzywilejowane, bez prawa do udziału w kapitale,
- aktywa finansowe emitowane w ramach sekurytyzacji zadłużenia, kredytów hipotecznych, należności z tytułu kart kredytowych i innych aktywów.
Do tej podgrupy nie należą następujące instrumenty:
- transakcje dotyczące papierów wartościowych w ramach umowy odkupu,
- emisje papierów wartościowych, które nie są zbywalne,
- niezbywalne kredyty i pożyczki.
7.1.3. Analiza długoterminowych dłużnych papierów wartościowych w podziale według instrumentów
Całkowita emisja długoterminowych dłużnych papierów wartościowych jest następnie analizowana w podziale na następujące kategorie instrumentów:
- papiery wartościowe o stałym oprocentowaniu obejmują wszystkie papiery, których kupon nie ulega zmianie przez cały okres życia tych papierów. Zgodnie z bazą danych BIS zaliczane są tu też papiery wartościowe wyemitowane bez jednoznacznie stałego lub jednoznacznie zmiennego oprocentowania ("o oprocentowaniu mieszanym")(34), na przykład emisje o oprocentowaniu stałym, które następnie staje się zmienne lub o oprocentowaniu zmiennym, które następnie staje się stałe, oraz papiery wartościowe, których wypłaty kuponowe nie mają takiej samej wysokości przez cały czas pozostawania w obiegu, a także papiery wartościowe o oprocentowaniu rosnącym (step-up) lub malejącym (step-down),
- papiery wartościowe o zmiennym oprocentowaniu obejmują wszystkie papiery, w których kupon jest okresowo korygowany w odniesieniu do niezależnej stopy procentowej, włącznie z kuponami indeksowanymi,
- obligacje zerokuponowe obejmują wszystkie papiery wartościowe, które nie są związane w wypłatami kuponowymi. Zazwyczaj tego rodzaju obligacje są emitowane z dyskontem i wykupywane według wartości nominalnej. Należą do nich też obligacje emitowane według wartości nominalnej i wykupywane z premią, na przykład obligacje z ceną wykupu związaną z kursem walutowym lub indeksem. Większość dyskont lub premii stanowi odpowiednik odsetek naliczonych w okresie do wykupu obligacji.
Powyższy podział długoterminowych papierów wartościowych jest przeprowadzany dla każdego sektora emitentów. Suma trzech powyższych kategorii jest w zasadzie równa wartości wszystkich długoterminowych dłużnych papierów wartościowych. Ponieważ tego rodzaju podział jest możliwy w przypadku większości długoterminowych dłużnych papierów wartościowych, ale nie obejmuje absolutnie wszystkich emisji, zakłada się, że suma obligacji o zmiennym oprocentowaniu, o stałym oprocentowaniu i zerokuponowych nie musi dawać w wyniku łącznej wartości dłużnych papierów wartościowych. Kraj sprawozdający powinien określić w krajowej informacji objaśniającej rodzaj i wartość długoterminowych papierów wartościowych, dla których tego rodzaju klasyfikacja nie była możliwa.
W przypadku krótkoterminowych dłużnych papierów wartościowych taki podział nie jest wymagany. Wszystkie krótkoterminowe papiery wartościowe są papierami z dyskontem i są uważane za papiery wartościowe o stałym oprocentowaniu.
7.2. Papiery wartościowe z prawem do kapitału dopuszczone do publicznego obrotu(35)
Kategoria papierów wartościowych z prawem do kapitału dopuszczonych do publicznego obrotu obejmuje wszystkie akcje, których ceny są notowane na uznanych giełdach papierów wartościowych lub innego rodzaju rynkach regulowanych. Papiery wartościowe z prawem do kapitału tanowią aktywa finansowe, które reprezentują prawa kapitałowe do przedsiębiorstw i jednostek typu przedsiębiorstw. Ogólnie, tego rodzaju aktywa finansowe uprawniają posiadacza do udziału w zyskach takich przedsiębiorstw, a w razie ich likwidacji, do udziału w pozostałym majątku. Z kategorii tej są wyłączone papiery wartościowe z prawem do kapitału iedopuszczone do publicznego obrotu.
Papiery wartościowe z prawem do kapitału opuszczone do publicznego obrotu obejmują:
- papiery wartościowe z prawem do kapitału emitowane przez spółki akcyjne: są to papiery wartościowe, które dają posiadaczowi status współwłaściciela spółki i uprawniają go zarówno do udziału w zysku, jak i do udziału w jej majątku netto w razie likwidacji,
- umorzone akcje spółek akcyjnych: są to udziały, których kapitał został spłacony, ale które zostały zachowane przez posiadacza będącego nadal współwłaścicielem i mającego prawo do udziału w zyskach pozostałych po wypłacie dywidendy od pozostałego zarejestrowanego kapitału, a także do udziału we wszelkich nadwyżkach, które mogą powstać w wyniku likwidacji spółki,
- akcje i udziały z prawem do dywidendy emitowane przez spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i akcyjne: są to papiery wartościowe, które
- zależnie od państwa i okoliczności, w jakich powstały, noszą wiele różnych nazw, takich jak udziały założycielskie, udziały z prawem do zysku itp., które nie są częścią zarejestrowanego kapitału,
- nie dają posiadaczowi statusu współwłaściciela sensu stricto,
- uprawniają posiadacza do pewnej części zysków pozostałych po wypłacie dywidendy od zarejestrowanego kapitału i do części nadwyżki powstałej w wyniku likwidacji,
- akcje i udziały uprzywilejowane, które zapewniają udział w wartości majątku pozostałego po rozwiązaniu spółki. Mogą być dopuszczone lub niedopuszczone do publicznego obrotu na uznanych giełdach papierów wartościowych,
- o ile to możliwe, w do tej kategorii włącza się też emisje zamknięte (tzn. papiery wartościowe z prawem do kapitału wyemitowane z przeznaczeniem dla jednego nabywcy lub ograniczonej liczby nabywców, bez oferty publicznej).
Papiery wartościowe z prawem do kapitału dopuszczone do publicznego obrotu nie obejmują:
- akcji i udziałów oferowanych do sprzedaży, ale nieobjętych w momencie emisji,
- skryptów dłużnych oraz kredytów i pożyczek z możliwością zamiany na papiery wartościowe z prawem do kapitału: są one zaliczane do tej kategorii po zamianie na papiery wartościowe z prawem do kapitału,
- udziałów wspólników w spółkach cywilnych, w których nie ma ograniczenia odpowiedzialności,
- inwestycji rządowych w kapitał organizacji międzynarodowych, które są zgodnie z prawem tworzone w formie spółek z kapitałem akcyjnym,
- emisji akcji/udziałów premiowych (gratisowych) (tylko w momencie emisji), to znaczy przydziału nowych papierów wartościowych z prawem do kapitału udziałowcom proporcjonalnie do ich dotychczasowego portfela/udziału. To samo dotyczy emisji papierów wartościowych z prawem do kapitału podzielonych na mniejsze jednostki, tzn. kiedy przedsiębiorstwo lub jednostka typu przedsiębiorstwa zwiększa liczbę papierów wartościowych z prawem do kapitału o pewien współczynnik lub wielokrotność. Emisje takich papierów wartościowych z prawem do kapitału ie są wyodrębniane w sprawozdaniu; niemniej jednak są one uwzględnione w całości portfela papierów wartościowych z prawem do kapitału opuszczonych do publicznego obrotu(36).
Jeśli przedsiębiorstwo zostało sprywatyzowane i instytucja państwowa zachowała część jego papierów wartościowych z prawem do kapitału, ale pozostała część jest notowana na rynku regulowanym, w kategorii papierów wartościowych z prawem do kapitału dopuszczonych do publicznego obrotu wykazuje się całą wartość kapitału tej spółki, ponieważ wszystkie jej papiery wartościowe z prawem do kapitału mogą potencjalnie w dowolnym momencie zostać sprzedane według wartości rynkowej. To samo ma miejsce, gdy część emisji zostaje sprzedana dużym inwestorom i tylko pozostała część papierów wartościowych z prawem do kapitału trafia na giełdę.
Krajowe banki centralne opisują w krajowej informacji objaśniającej wszelkie znane im luki w zakresie danych dotyczących papierów wartościowych z prawem do kapitału dopuszczonych do publicznego obrotu. Jeśli na przykład nie można odrębnie określić papierów wartościowych z prawem do kapitału dopuszczonych i niedopuszczonych do publicznego obrotu, KBC przesyłają dane dotyczące wszystkich papierów wartościowych z prawem do kapitału. Sytuację taką należy uzasadnić w informacji objaśniającej i podać szacunkową wartość papierów wartościowych z prawem do kapitału niedopuszczonych do publicznego obrotu, aby zilustrować, jak dalece dane uległy zniekształceniu.
8. Termin pierwotny wyemitowanych papierów wartościowych
Emisje dłużnych papierów wartościowych dzieli się na krótko- i długoterminowe:
- krótkoterminowe dłużne papiery wartościowe obejmują papiery wartościowe z terminem pierwotnym do jednego roku włącznie, nawet jeśli zostały wyemitowane w ramach umów długoterminowych,
- długoterminowe dłużne papiery wartościowe obejmują papiery wartościowe z terminem pierwotnym powyżej jednego roku. Emisje z opcjonalnym terminami pierwotnymi, z których najpóźniejszy przypada za więcej niż rok, oraz emisje z nieokreślonymi terminami pierwotnymi są klasyfikowane jako papiery długoterminowe.
W zasadzie przekrój według terminów pierwotnych stosowany przez KBC w statystyce emisji papierów wartościowych i w statystyce bilansowej MIF jest jednakowy(37). Jeśli nie można przestrzegać ścisłego podziału na papiery krótko- i długoterminowe, KBC wskazują w krajowej informacji objaśniającej miejsca, w których przesyłane dane odbiegają od takiego podziału. Zgodnie z propozycją ESA 95, ust. 5.22, dozwolona jest pewna elastyczność w odniesieniu do podziału na kategorie według terminu pierwotnego, tzn. w wyjątkowych przypadkach termin pierwotny krótkoterminowych papierów wartościowych wynosi dwa lata.
Metodologia stosowana obecnie przez BIS jest inna. BIS uważa wszystkie papiery ECP i pozostałe średnioterminowe euroobligacje (euronote) emitowane w ramach krótkoterminowych programów emisyjnych za instrumenty krótkoterminowe, a wszystkie instrumenty emitowane w ramach struktury długoterminowej za instrumenty długoterminowe, niezależnie od ich terminu pierwotnego.
Uważa się, że w ujęciu krótkoterminowym dwuletnie rozgraniczenie terminów pierwotnych, takie jak w statystyce bilansowej MIF, nie jest konieczne.
9. Uzgodnienie stanów i transakcji
Krajowe banki centralne przesyłają informacje o stanach portfeli papierów wartościowych, emisjach (brutto) i wykupie krótko- i długoterminowych dłużnych papierów wartościowych oraz o papierach wartościowych z prawem do kapitału dopuszczonych do publicznego obrotu. Jeśli odrębne dane dotyczące emisji i wykupu w danym okresie sprawozdawczym nie są dostępne, KBC zgłasza zamiast tego wynikające z rozliczenia "emisje netto".
Schemat 3 ilustruje w zarysie ogólne powiązania między stanami (portfelem) i transakcjami (emisje brutto, wykupy i emisje netto). W praktyce powiązanie to jest bardziej skomplikowane, z powodu zmian cen i kursów walutowych, reinwestowania (naliczonych) odsetek, reklasyfikacji, zmian i innych korekt(38).
Schemat 3: Powiązania między stanami i transakcjami
| a) | Portfel papierów wartościowych na koniec okresu sprawozdawczego | ≈ | Portfel papierów wartościowych na koniec poprzedniego okresu sprawozdawczego | + | Emisje (brutto) w danym okresie sprawozdawczym | - | Wykupy w danym okresie sprawozdawczym |
| b) | Portfel papierów wartościowych na koniec okresu sprawozdawczego | ≈ | Portfel papierów wartościowych na koniec poprzedniego okresu sprawozdawczego | + | Emisje netto w danym okresie sprawozdawczym |
W zasadzie, pomijając wszystkie korekty, stan portfela papierów wartościowych na koniec danego okresu sprawozdawczego jest równy stanowi portfela na koniec poprzedniego okresu sprawozdawczego plus suma emisji (brutto) minus papiery wartościowe wykupione w danym okresie sprawozdawczym. Analogicznie, stan portfela papierów wartościowych na koniec danego okresu sprawozdawczego jest równy stanowi portfela na koniec poprzedniego okresu sprawozdawczego plus wartość emisji netto w danym okresie sprawozdawczym.
Emisje (brutto) w danym okresie sprawozdawczym obejmują wszystkie emisje dłużnych papierów wartościowych i papierów wartościowych z prawem do kapitału dopuszczonych do publicznego obrotu, jeśli emitent sprzedaje te instrumenty za gotówkę. Dotyczą one tworzenia nowych instrumentów w zwykłym trybie. Obejmuje to akcje spółek, które wchodzą na giełdę po raz pierwszy, w tym nowo powstałych spółek lub spółek prywatnych, które zostają przekształcone w spółki publiczne, łącznie z prywatyzacjami przedsiębiorstw państwowych, których akcje są dopuszczone do publicznego obrotu. Nie zalicza się tu emisji akcji premiowych (gratisowych)(39). Do kategorii tej nie zalicza się też wymiany ani przeniesienia papierów wartościowych podczas przejęcia lub fuzji przedsiębiorstw(40), chyba że w efekcie powstają nowe instrumenty. Emisje papierów wartościowych, które mogą być następnie zamienione na inne instrumenty, są wykazywane jako emisje należące do kategorii pierwotnego instrumentu; po konwersji zostają usunięte z tej kategorii w identycznej kwocie, a następnie potraktowane jak ponowna emisja w nowej kategorii (41). Moment, w którym emisja jest zakończona, jest definiowany jako moment dokonania płatności; tak więc wykazywanie emisji w sprawozdaniach odzwierciedla jak najdokładniej moment zapłaty za daną emisję.
Wykupy w danym okresie sprawozdawczym obejmują wszystkie transakcje odkupu dłużnych papierów wartościowych i papierów wartościowych z prawem do kapitału dopuszczonych do publicznego obrotu przez ich emitenta, jeśli inwestor otrzymuje w zamian gotówkę. Dotyczą one likwidacji instrumentów w zwykłym trybie. Obejmują wszystkie papiery wartościowe, które osiągnęły termin pierwotny oraz wcześniejsze wykupy/umorzenia. Do tej kategorii zalicza się transakcje wykupu akcji/udziałów przedsiębiorstwa (buy-backs), które odkupuje wszystkie udziały za gotówkę przed zmianą formy prawnej albo wykupuje część udziałów za gotówkę, co prowadzi do zmniejszenia kapitału. Wykup papierów wartościowych z prawem do kapitału przez przedsiębiorstwo nie jest zaliczany do tej kategorii, jeśli ma charakter inwestowania przez przedsiębiorstwo we własne udziały(42).
Emisje netto to wynik zbilansowania wszystkich przeprowadzonych emisji ze wszystkimi wykupami w danym okresie sprawozdawczym. Wartość emisji netto jest przesyłana tylko w sytuacji, w której nie można określić odrębnie wartości emisji (brutto) i wykupów.
10. Wycena papierów wartościowych
Wartość emisji papierów wartościowych obejmuje element cenowy i jeśli emisja jest wyrażona w walutach innych niż waluta sprawozdawcza, również element kursowy.
10.1. Element cenowy
Stany i transakcje dotyczące papierów wartościowych z prawem do kapitału dopuszczonych do publicznego obrotu są wykazywane według wartości rynkowej, a stany i transakcje dotyczące dłużnych papierów wartościowych według wartości nominalnej. Wyjątek od zasady wykazywania stanów i transakcji dla dłużnych papierów wartościowych według wartości nominalnej dotyczy obligacji z głębokim dyskontem i zerokuponowych, których emisje są rejestrowane według faktycznie zapłaconej kwoty, tzn. ceny z dyskontem w momencie zakupu, a ich wykup w terminie zapadalności według wartości nominalnej. Wartość portfela obligacji z głębokim dyskontem i zerokuponowych stanowią kwoty faktycznie zapłacone plus naliczone odsetki. Wcześniejszy wykup jest wykazywany w wysokości kwoty faktycznie zapłaconej plus odsetki naliczone do daty wykupu.
gdzie:
A = faktycznie zapłacona kwota plus naliczone odsetki
E = wartość efektywna (kwota zapłacona w momencie emisji)
P = wartość nominalna (kwota zapłacona w terminie zapadalności)
T = termin do zapadalności od dnia emisji (w dniach)
t = czas, jaki upłynął od dnia emisji (w dniach)
Dopuszczalne są pewne różnice w procedurze wyceny stosowanej w różnych krajach. W krajowej informacji wyjaśniającej każde z państw sprawozdających opisuje szczegółowo procedurę wyceny stosowaną dla 1) krótkoterminowych dłużnych papierów wartościowych; 2) długoterminowych dłużnych papierów wartościowych; 3) obligacji z dyskontem i 4) papierów wartościowych z prawem do kapitału dopuszczonych do publicznego obrotu. Jeśli stosowana jest różna wycena dla stanów i transakcji, należy to również wyjaśnić.
W tym kontekście nie stosuje się zasad wyceny zgodnych z systemem ESA 95, według których, w przypadku dłużnych papierów wartościowych i papierów wartościowych z prawem do kapitału, transakcje wykazuje się według wartości transakcyjnej, a stany według wartości rynkowej.
Zasady wyceny stosowane przez BIS wymagają podania wartości nominalnej dla dłużnych papierów wartościowych i ceny emisyjnej dla papierów wartościowych z prawem do kapitału dopuszczonych do publicznego obrotu. W przypadku obligacji z głębokim dyskontem i zerokuponowych sprawozdający KBC wylicza, jeśli to możliwe, naliczone odsetki.
10.2. Waluta sprawozdawcza i element kursowy wyceny
Krajowe banki centralne przesyłają do EBC dane wyrażone w euro, łącznie z szeregami historycznymi.
W przypadku przeliczenia na euro wartości papierów wartościowych wyemitowanych przez instytucje krajowe w innych walutach (Blok C)(43), KBC starają się jak najdokładniej zastosować do zasad wyceny według kursów walutowych zgodnych z systemem ESA 95(44):
- wartość emisji należy przeliczać na euro/waluty krajowe według właściwego średniego kursu rynkowego obowiązującego na koniec danego okresu sprawozdawczego, tj. na zamknięcie ostatniego dnia roboczego danego okresu sprawozdawczego,
- emisje i wykupy należy przeliczać na euro/waluty krajowe według średniego kursu rynkowego obowiązującego w momencie płatności. Jeśli nie można określić dokładnego kursu dla przeliczenia, można zastosować kurs, który jest możliwie jak najbliższy średniemu kursowi rynkowemu w momencie płatności.
W stosunku do okresów sprzed dnia 1 stycznia 1999 r. KBC przestrzegają możliwie jak najdokładniej zasad ESA 95 dotyczących przeliczenia wszystkich emisji, wykupów i wartości portfeli papierów wartościowych wyrażonych w walutach obcych na euro/waluty krajowe krajów sprawozdających. Następnie, dla potrzeb sprawozdawczości EBC, przeliczane są na euro całe szeregi czasowe według ostatecznych kursów wymiany obowiązujących od dnia 31 grudnia 1998 r.
BIS zgłasza do EBC wszystkie emisje dokonywane przez instytucje krajowe w euro/walutach krajowych (Blok B) i wykazuje ich wartość w dolarach USA, stosując kurs wymiany na koniec miesiąca w przypadku stanu portfela papierów wartościowych i średni kurs w danym okresie w przypadku emisji i wykupów. EBC przelicza wszystkie dane na euro, stosując te same zasady, które wcześniej zastosował BIS. Dla danych sprzed dnia 1 stycznia 1999 r. jako pośredni element przeliczeniowy stosuje się kurs wymiany ECU do dolara USA.
11. Spójność logiczna
Statystyka emisji papierów wartościowych i statystyka bilansowa MIF są ze sobą powiązane, jeśli chodzi o emisje instrumentów zbywalnych(45) realizowane przez MIF. Zakres instrumentów i instytucji MIF, które je emitują, jest logicznie spójny, podobnie jak podział instrumentów ze względu na terminy pierwotne i waluty. Występują tu pewne różnice, jeśli chodzi o zasady wyceny, które sprowadzają się do przyjmowania wartości nominalnej dla statystyki emisji papierów wartościowych i wartości rynkowej dla statystyki bilansowej MIF. Poza różnicami wyceny, dla każdego kraju portfel papierów wartościowych wyemitowanych przez MIF i wykazywanych w statystyce emisji papierów wartościowych odpowiada pozycjom 11 ("emisja dłużnych papierów wartościowych") i 12 ("papiery rynku pieniężnego") po stronie pasywów bilansu MIF. Krótkoterminowe papiery wartościowe zdefiniowane dla potrzeb statystyki emisji papierów wartościowych odpowiadają sumie wartości papierów rynku pieniężnego i dłużnych papierów wartościowych wyemitowanych na okres do jednego roku włącznie(46). Wartość długoterminowych papierów wartościowych zdefiniowana dla potrzeb statystyki emisji papierów wartościowych równa się sumie wartości dłużnych papierów wartościowych wyemitowanych na okres od roku do dwóch lat i dłużnych papierów wartościowych wyemitowanych na okres powyżej dwóch lat.
Krajowe banki centralne analizują zakres statystyki emisji papierów wartościowych i zakres statystyki bilansowej MIF, i informują EBC o wszelkich niespójnościach i rozbieżnościach. Przeprowadzane są trzy kontrole spójności: dla emisji dokonywanych przez: 1) KBC w euro/walutach krajowych; 2) MIF inne niż banki centralne w euro/walutach krajowych; oraz 3) MIF inne niż banki centralne w pozostałych walutach. Pewne drobne rozbieżności są możliwe i dopuszczalne, ponieważ statystyka emisji papierów wartościowych i statystyka bilansowa MIF pochodzą z krajowych systemów sprawozdawczych przeznaczonych do różnych celów.
12. Częstotliwość, terminy i zakres czasowy przesyłanych sprawozdań
Sprawozdania są przesyłane do EBC z częstotliwością miesięczną.
Statystyki emisji papierów wartościowych są przesyłane do EBC nie później niż pięć tygodni po końcu miesiąca, którego dotyczą dane. Krajowe banki centralne są informowane o dokładnych datach przekazu danych z wyprzedzeniem - za pomocą kalendarza sprawozdawczego.
W zasadzie szeregi czasowe przesyłane do EBC zaczynają się od stycznia 1990 r. Jako punkt wyjścia służy wartość portfela papierów wartościowych na koniec grudnia 1989 r. Dla potrzeb prezentacji danych przyjmuje się podział na "dane bieżące", począwszy od stycznia 1999 r., "dane historyczne", począwszy od stycznia 1995 r., i "dłuższe szeregi czasowe", począwszy od stycznia 1990 r.
W razie potrzeby w krajowej informacji objaśniającej należy opisać przyczyny załamania szeregów i korekt.
13. Elektroniczny przekaz statystyki emisji papierów wartościowych - identyfikator rodziny kluczy: ECB_SEC1
13.1. Rodzina kluczy i odpowiednie listy kodów dla emisji papierów wartościowych
Rodzina kluczy ECB_SEC1 dotyczy statystyki EBC w zakresie dłużnych papierów wartościowych (krótko- i długoterminowych) oraz papierów wartościowych z prawem do kapitału dopuszczonych do publicznego obrotu. Jest ona tak skonstruowana, aby w jak największym zakresie wykorzystać listy kodów rodziny kluczy i wartości zdefiniowane wcześniej dla statystyki MUFA (rachunków finansowych UGW) i bilansu płatniczego, zwłaszcza w odniesieniu do pojęć i definicji zawartych w ESA 95.
Poniżej przedstawiono opis wymiarów i atrybutów zastosowanych w rodzinie kluczy dotyczącej papierów wartościowych. Dla potrzeb statystyki emisji papierów wartościowych wyróżniono dziewięć wymiarów mających zasadnicze znaczenie dla określenia szeregów czasowych(47):
Tablica 1. Rodzina kluczy dotyczących papierów wartościowych (ECB_SEC1): Wymiary szeregów
Każdy z powyższych dziewięciu wymiarów statystycznych przybiera wartości z odpowiedniej listy kodów. Na przykład zgodnie z powyższą tablicą, wymiar REF_AREA (obszar sprawozdawczy) przybiera wartości z listy kodów CL_AREA_EE. W niniejszej sekcji znajduje się opis wymiarów rodziny kluczy ECB_SEC1 w tej samej kolejności, w jakiej występują one w kluczu szeregu.
13.1.1. Wymiar nr 1: Częstotliwość (FREQ; długość: jeden znak)
Ten wymiar wskazuje, jak często przesyłane są szeregi czasowe. Odpowiednia lista kodów to CL_FREQ. Wartości stosowane w rodzinie kluczy dla emisji papierów wartościowych stanowią jedynie podzbiór wartości znajdujących się na tej liście: "M" dla sprawozdań miesięcznych, "Q" dla kwartalnych i "A" dla rocznych. Dane w tym zakresie przesyłane są co miesiąc. Jeśli dane miesięczne nie są dostępne i nie można dokonać żadnego oszacowania, można przesyłać zestawienia kwartalne lub roczne.
13.1.2. Wymiar nr 2: Obszar sprawozdawczy (REF_AREA; długość: dwa znaki)
Ten wymiar określa kraj, którego rezydentem jest dana kategoria emitentów(48). Lista kodów związanych z tym pojęciem to CL_AREA_EE. Do określenia obszaru sprawozdawczego dla rodziny kluczy dotyczących emisji papierów wartościowych stosowany jest tylko podzbiór wartości, ponieważ państwa, według których wykazywane są emisje, to Państwa Członkowskie UE i reszta świata.
13.1.3. Wymiar nr 3: Sektor emitenta (SEC_ISSUING_SECTOR; długość: cztery znaki)
Ten wymiar określa podział emitentów według sektorów i jest związany z listą kodów CL_BS_REP_SECTOR. W rodzinie kluczy dotyczących emisji papierów wartościowych stosowany jest tylko pewien podzbiór dostępnych wartości - wyróżnia się tylko dziewięć sektorów emitentów oraz jeden dla całej gospodarki.
13.1.4. Wymiar nr 4: Papier wartościowy (SEC_ITEM; długość: sześć znaków)
Ten wymiar określa listę pozycji utworzoną dla potrzeb rachunków finansowych Unii Walutowej zgodnie z systemem ESA 95. Wiąże się on z listą kodów CL_ESA95_ACCOUNT. W rodzinie kluczy dotyczących emisji papierów wartościowych stosowany jest tylko podzbiór wartości, ponieważ w statystyce emisji papierów wartościowych w ujęciu krótkoterminowym wymagane są tylko niektóre kategorie instrumentów. Dwie kategorie instrumentów na liście kodów dotyczą "pozycji uzupełniających", które można przesyłać, ale które nie są obowiązkowe: "papiery wartościowe z prawem do kapitału niedopuszczone do publicznego obrotu" i "pozostałe papiery wartościowe z prawem do kapitału".
13.1.5. Wymiar nr 5: Wycena papierów wartościowych (SEC_VALUATION; długość: jeden znak)
Ten wymiar określa metodę wyceny zastosowaną w statystyce papierów wartościowych i jest związany z listą kodów CL_MUFA_VALUATION. Wykorzystywany jest tu tylko podzbiór wartości, ponieważ w statystyce emisji papierów wartościowych nie stosuje się wszystkich metod wyceny ujętych na liście kodów.
W ujęciu krótkoterminowym dłużne papiery wartościowe należy wykazywać według wartości nominalnej ("N"), a papiery wartościowe z prawem do kapitału dopuszczone do publicznego obrotu według wartości rynkowej (transakcyjnej) ("M"). Zdefiniowano też dwie inne metody wyceny: wartość łącznie z naliczonymi odsetkami ("A") i kwota faktycznie zapłacona ("E"). Wartość łącznie z naliczonymi odsetkami ("A") uwzględnia część odsetek wyliczonych w oparciu o różnicę między ceną wykupu i ceną emisji rozliczoną na cały okres do wykupu obligacji. Kwota faktycznie zapłacona ("E") dotyczy ceny w momencie zakupu. W przypadku wykupów i portfela papierów wartościowych, kwota faktycznie zapłacona dotyczy ceny "historycznej" w momencie zakupu, tzn. w przeciwieństwie do wyceny rynkowej, papiery wartościowe nie są tu "rewaloryzowane".
W przypadku długoterminowych dłużnych papierów wartościowych, zależnie od rodzaju emisji (z oprocentowaniem stałym, zmiennym i obligacje zerokuponowe), metoda wyceny może być inna, co prowadzi do mieszanej wyceny całości emisji. Na przykład papiery wartościowe o stałym i zmiennym oprocentowaniu są zazwyczaj wyceniane według wartości nominalnej, a obligacje zerokuponowe według kwoty faktycznie zapłaconej. Na ogól względna wartość wszystkich obligacji zerokuponowych jest niewielka, więc na liście kodów nie uwzględniono wartości według wyceny mieszanej; całkowita wartość długoterminowych papierów wartościowych jest wykazywana według ich wartości nominalnej ("N"). W przypadkach, w których skala zjawiska jest istotna, dla całej kwoty stosowana jest wartość "nieokreślona" ("Z"). Ogólnie rzecz biorąc, gdy występuje wycena mieszana, KBC przekazuje odpowiednie informacje na poziomie atrybutów (więcej informacji na ten temat znajduje się w opisie atrybutu "komentarz metodologiczny" w sekcji 13.2).
13.1.6. Wymiar nr 6: Rodzaj informacji o papierach wartościowych (DATA_TYPE_SEC; długość: jeden znak)
Ten wymiar został specjalnie dostosowany, aby spełnić wymogi rodziny kluczy dla emisji papierów wartościowych w ujęciu krótkoterminowym. W tym kontekście wskazuje on rodzaj danych w statystyce emisji papierów wartościowych i jest związany z listą kodów CL_DATA_TYPE_SEC, która zawiera sumę czterech wartości: 1) wartość portfela papierów wartościowych; 2) emisje (brutto); 3) wykupy; oraz 4) emisje netto. Wartość emisji netto jest przesyłana tylko w sytuacji, w której nie można odrębnie określić emisji brutto i wykupów.
13.1.7. Wymiar nr 7: Waluta transakcji (CURRENCY_TRANS; długość: trzy znaki)
Ten wymiar opisuje walutę, w której wyemitowano papiery wartościowe, i jest związany z listą kodów CL_CURRENCY. W przypadku rodziny kluczy dotyczących emisji papierów wartościowych stosowany jest tylko podzbiór wartości określonych na liście kodów. Papiery wartościowe wyemitowane w euro lub walutach krajowych są przesyłane z kodem "EUR" (49), podczas gdy papiery wartościowe wyemitowane w innych walutach są przesyłane z kodem "Z06";. Na liście kodów znajdują się też trzy dodatkowe wartości (DKK, SEK i GBP), ponieważ mogą być potrzebne do przesyłania danych przez nieuczestniczące Państwa Członkowskie.
13.1.8. Wymiar nr 8: Waluta szeregu lub metoda wyliczenia (SERIES_DENOM; długość: jeden znak)
Ten wymiar określa walutę, w jakiej wyrażony jest szereg czasowy, i jest związany z listą kodów CL_SERIES_- DENOM. Dla omawianej rodziny kluczy stosuje się trzy wartości: euro ("E"), waluta krajowa ("N") i dolar USA ("U")(50). Wartość "N" dla waluty krajowej została dodana do listy, aby umożliwić dalsze przesyłanie danych przez Państwa Członkowskie, które nie przyjęły jeszcze euro.
13.1.9. Wymiar nr 9: Oznaczenie szeregu dla papierów wartościowych (SEC_SUFFIX; długość: jeden znak)
Ten wymiar został specjalnie dostosowany, aby spełnić wymogi rodziny kluczy dla emisji papierów wartościowych w rozwiązaniu tymczasowym. Umożliwia on wprowadzenie ewentualnych nowych zdarzeń lub uzupełnień charakterystycznych dla emisji papierów wartościowych, które mogą być potrzebne w przyszłości. Obecnie używane są dwie wartości: (P) - "w procentach" i "Z" - "nieokreślone", związane z listą kodów CL_SEC_SUFFIX.
13.1.10. Kolejność wymiarów
Kolejność wymiarów jest stała w każdej rodzinie kluczy. Poniżej podano kilka przykładów kluczy szeregów czasowych (por. bloki danych w schemacie 1 i w dodatku 2):
- przykład klucza szeregu czasowego w Bloku A: M : AT : 1.000 : F33.100 : N : 1 : EUR : E : Z
Miesięczne: Austria: Cała gospodarka: Krótkoterminowe dłużne papiery wartościowe: Wartość nominalna: Wartość portfela papierów wartościowych na koniec okresu (stany): Wyemitowane w euro i walutach krajowych: Euro: Oznaczenie nieokreślone,
- przykład klucza szeregu czasowego w Bloku C: M : AT : 1.220 : F33.200 : N : 2 : Z06 : E : Z
Miesięczne: Austria: MIF inne niż banki centralne: Długoterminowe dłużne papiery wartościowe: Wartość nominalna: Emisje (brutto) (transakcje): Wyemitowane w walutach obcych, łącznie: Euro: Oznaczenie nieokreślone,
- przykład dla klucza szeregu czasowego w Bloku B: M : Z8 : 1.230 : F33.201 : N : 3 : EUR : U : Z
Miesięczne: reszta świata (nie sklasyfikowane): Pozostałe instytucje pośrednictwa finansowego: Długoterminowe dłużne papiery wartościowe / emisje o stałym oprocentowaniu: Wartość nominalna: Wykupy (transakcje): Wyemitowane w euro i walutach krajowych: dolar USA: Oznaczenie nieokreślone.
13.2. Atrybuty
Oprócz dziewięciu wymiarów określających klucz zdefiniowano też zbiór atrybutów(51). Są one dołączane do przesyłanych informacji na różnych poziomach:
Tablica 2. Atrybuty kodowane i niekodowane określone dla rodziny kluczy ECB_SEC1
Tablica 3. Typowe właściwości atrybutów dla rodziny kluczy ECB_SEC1: KBC z krajów Unii Gospodarczej i Walutowej przekazujące dane EBC
| Status | Pierwsza wartość określona przez...(1) | Możliwość zmiany przez KBC | |
| TITLE | C | EBC | Nie |
| UNIT | M | EBC | Nie |
| UNIT_MULT | M | EBC | Nie |
| DECIMALS | M | EBC | Nie |
| TITLE_COMPL | M | EBC | Nie |
| NAT_TITLE | C | KBC | Tak |
| COMPILATION | C | KBC | Tak(*) |
| COVERAGE | C | KBC | Tak(*) |
| COLLECTION | M | EBC | Nie |
| AVAILABILITY | M | EBC | Nie |
| DOM_SER_IDS | C | KBC | Tak |
| BREAKS | C | KBC | Tak |
| OBS_STATUS | M | ||
| OBS_CONF | C | Ustalane przez instytucje | |
| OBS_PRE_BREAK | C | sprawozdające | |
| OBS_COM | C | ||
| M: Obowiązkowy, | |||
| C: Warunkowy | |||
| (*) O zmianach należy poinformować faksem lub pocztą elektroniczną Wydział ds. Systemów Informacji Statystycznej EBC oraz odpowiednią jednostkę EBC. | |||
| (1) Skrót EBC odnosi się tu do Dyrekcji Generalnej ds. Statystyki EBC. | |||
Opis techniczny atrybutów na poziomie danych pokrewnych, obserwacji i szeregów czasowych dla pozycji warunkowych i obowiązkowych ściśle odpowiada atrybutom z rodzin kluczy opisanych wcześniej w związku ze statystyką pieniężną i bankową, tzn. statystyką bilansową MIF. W związku ze specyficznymi wymogami statystyki emisji papierów wartościowych, poniżej wyjaśniono główne zastosowania zalecanych atrybutów:
- Nazwa: Tekst(52).
- Waluta: Euro. Dolar USA tylko w przypadku BIS. Waluty inne niż euro wyłącznie w przypadku Państw Członkowskich, które nie uczestniczą w Unii Gospodarczej i Walutowej.
- Mnożnik: 6 (miliony).
- Miejsca dziesiętne: 3 dla wszystkich szeregów.
- Sposób zbierania danych: "E" (koniec okresu) dla stanów i "S" (zsumowane w ciągu okresu) dla transakcji.
- Dostępność: Szeregi czasowe są oznaczone za pomocą jednej z wartości z listy kodów CL_AVAILABILITY.
- Nazwa długa: Tekst.
- Nazwa w języku krajowym: Tekst.
- Identyfikatory szeregów krajowych: Tekst.
- Komentarz metodologiczny: Tekst. Tam, gdzie to właściwe, przedstawiane są następujące informacje(53):
- źródła danych / system zbierania danych: szczegółowe informacje dotyczące źródeł danych użytych przy opracowywaniu statystyki papierów wartościowych (administracja jako źródło danych dotyczących emisji państwowych, bezpośrednie sprawozdania z MIF i innych instytucji itp.). Szczegółowe informacje dotyczące zbierania i przechowywania danych (czy przechowuje się dane dotyczące poszczególnych emisji, czy też łączne kwoty emisji dla poszczególnych emitentów w danym okresie sprawozdawczym). Kryteria używane przy klasyfikacji instytucji sprawozdających,
- procedury gromadzenia danych: metody używane przy opracowywaniu danych (agregowanie poszczególnych emisji, układ ze względu na istniejące szeregi czasowe),
- przekrój sektorowy emitentów: odstępstwa od klasyfikacji emitentów w stosunku do przekroju sektorowego opisanego w sekcji 4,
- waluta emisji: odstępstwa od podziału według walut w stosunku do zasad opisanych w sekcji 6,
- termin pierwotny papierów wartościowych: odstępstwa od podziału według terminu pierwotnego w stosunku do zasad opisanych w sekcji 8,
- przeszacowanie z tytułu zmiany wyceny: jeśli stosowane są różne metody wyceny dla różnych rodzajów emisji (obligacji o oprocentowaniu stałym lub zmiennym, czy zerokuponowych) lub dla różnych sektorów emitentów, co prowadzi do niejednolitych zasad wyceny całości, należy przedstawić wyjaśnienie tej sytuacji i oszacowanie proporcji, w jakich zastosowano poszczególne metody wyceny,
- wykupy: krajowe banki centralne określają, czy informacje o wykupie papierów wartościowych pochodzą z bezpośrednich sprawozdań, czy są wyliczane poprzez wartość rezydualną.
- Załamania szeregów: Tekst opisujący większe zmiany zasad zbierania, zakresu przesyłanych danych i metodologii tworzenia szeregów w okresie. Jeśli długość tego pola (350 znaków) jest niewystarczająca, stosowana jest standardowa terminologia skrótowa.
- Zakres: Tekst. Tam, gdzie to właściwe, przedstawiane są następujące informacje(54):
- Klasyfikacja emisji: Rodzaje papierów wartościowych uwzględnionych w danych krajowych. Jeśli wiadomo, że zakres ten jest niepełny, należy podać przyczyny luk (zwłaszcza jeśli chodzi o emisje zamknięte i akcepty bankowe). W tym miejscu należy też podać odpowiednie wyjaśnienia, jeżeli w kategorii papierów wartościowych z prawem do kapitału dopuszczonych do publicznego obrotu znalazły się papiery wartościowe z prawem do kapitału niedopuszczone do publicznego obrotu.
- Status obserwacji: Ten znacznik wybiera się z listy kodów CL_OBS_STATUS.
- Stopień jawności obserwacji: Ten znacznik wybiera się z listy kodów CL_OBS_CONF.
- Wartość obserwacji przed załamaniem szeregu: Ten atrybut zawiera wartość obserwacji przed załamaniem szeregu i jest dołączany, jeśli wystąpi załamanie (a więc, kiedy status właściwej obserwacji ma wartość "B").
- Uwagi: Tekst. Ten atrybut może służyć do przekazania komentarza opisowego na poziomie obserwacji (tzn. wyjaśnienia przyczyn ewentualnych nietypowych obserwacji lub poinformowania o zmianach w przesyłanym szeregu czasowym).
13.3. Wymiana informacji
13.3.1. Wymogi dotyczące danych
Każdy kraj powinien przesyłać sprawozdania statystyczne dla każdego szeregu czasowego, który ma zastosowanie. Jeśli jakaś pozycja nie ma zastosowania w danym kraju, kraj ten niezwłocznie powiadamia o tym EBC na piśmie i przesyła wyjaśnienia. Jeśli określone zjawisko ekonomiczne nie występuje, można okresowo nie przesyłać odpowiedniego szeregu czasowego. Również o takiej sytuacji oraz wszelkich innych odstępstwach od opisanego wyżej systemu kodowania należy powiadomić EBC. Przy przesyłaniu korekt należy też dołączyć odpowiednią informację razem z wyjaśnieniem charakteru tych korekt. Elektroniczny system sprawozdawczości jest zaprojektowany dostatecznie szeroko, by ująć przyszłe sprawozdania dla EBC z nieuczestniczących Państw Członkowskich; obecnie nie jest to jednak wymagane.
13.3.2. Lista szeregów
Dodatek 2 zawiera wzory sprawozdań KBC i BIS. Dwa wzory sprawozdań są przeznaczone dla KBC, a jeden dla BIS. W zasadzie każdej komórce w każdym sprawozdaniu odpowiada jeden szereg czasowy zaczynający się od stycznia 1990 r., który jest przekazywany EBC. Wszystkie sprawozdania razem zapewniają informacje na temat następujących czterech bloków danych(55):
- Blok A: Przesyłany przez KBC. Dotyczy wszystkich emisji w euro/walutach krajowych realizowanych przez instytucje krajowe.
- Blok C: Przesyłany przez KBC. Dotyczy wszystkich emisji w pozostałych walutach realizowanych przez instytucje krajowe.
- Blok B: Przesyłany przez BIS. Dotyczy wszystkich emisji w euro/walutach krajowych realizowanych przez resztę świata. Dane dotyczące nieuczestniczących Państw Członkowskich są przesyłane odrębnie.
- Pozycje uzupełniające: Przesyłane przez KBC na zasadzie dobrowolności. Dotyczą emisji papierów wartościowych z prawem do kapitału niedopuszczonych do publicznego obrotu i innych w euro/walutach krajowych, realizowanych przez instytucje krajowe.
Każde sprawozdanie wymaga podania danych dotyczących wartości portfela papierów wartościowych (A1, B1 i C1), emisji (A2, B2, i C2) oraz wykupów (A3, B3 i C3). Wzory sprawozdań dla KBC przewidują też miejsce na informacje o emisjach netto (A4 i C4), które należy podać tylko, jeśli nie można odrębnie określić emisji brutto i wykupów.
Każde sprawozdanie wymaga podania informacji dotyczących krótko- i długoterminowych dłużnych papierów wartościowych. Papiery wartościowe z prawem do kapitału dopuszczone do publicznego obrotu uwzględnia się tylko w sprawozdaniu przesyłanym przez KBC (Blok A), ponieważ wartość emisji papierów wartościowych z prawem do kapitału ma zastosowanie tylko do instytucji krajów Unii Gospodarczej i Walutowej i emisji wyrażonych w euro/walutach krajowych (a nie w pozostałych walutach).
Sektor "organizacje międzynarodowe" jest uwzględniany tylko w przypadku emisji papierów wartościowych w euro/walutach krajowych (Blok B) przez resztę świata i jest wyłączony z pozostałych formularzy sprawozdawczych.
______
(1) Patrz: dodatek 1 zawierający listę kontroli.
(2) Definicja w sekcji 3.
(3) Sprawozdawczość BIS jest uwzględniana w niniejszych wytycznych wszędzie tam, gdzie jest to wskazane ze względu na pełność i jasność opisu. Niemniej jednak niniejsze wytyczne nie są adresowane do BIS.
(4) Definicja znajduje się w sekcji 6.
(5) Dotyczy to emisji w walutach krajowych krajów obszaru euro. Emisje realizowane przez instytucje krajów reszty świata w DKK, SEK i GBP wchodzą w zakres Bloku D i w związku z tym zgłaszanie tych emisji nie jest wymagane w ujęciu krótkoterminowym.
(6) Patrz: European System of Accounts 1995 (Europejski System Rachunków z 1995 r.) przedstawiony w załączniku A do rozporządzenia Rady (WE) nr 2223/96 z dnia 25 czerwca 1996 r. w sprawie europejskiego systemu rachunków krajowych i regionalnych we Wspólnocie, Dz.U. L 310 z 30.11.1996, str. 1, z ostatnimi poprawkami wprowadzonymi rozporządzeniem (WE) nr 359/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady, Dz.U. L 58 z 28.2.2002, str. 1, ust. 1.30.
(7) Patrz: ESA 95, ust. 2.55 lit. f). Nazywane też instytucjami finansowania specjalnego lub spółkami celowymi.
(8) Patrz: ESA 95, ust. 2.15.
(9) Patrz też: Klasyfikacja sektorowa w statystyce pieniężnej i bankowej - wytyczne w sprawie statystycznej klasyfikacji klientów, wydanie drugie, listopad 1999 r.
(10) Patrz: rozporządzenie EBC/2001/13 z dnia 22 listopada 2001 r. dotyczące bilansu skonsolidowanego sektora monetarnych instytucji finansowych, Dz.U. L 333 z 17.12.2001, str. 1, zmienione rozporządzeniem EBC/2002/8, Dz.U. L 330 z 6.12.2002, str. 29.
(11) Patrz: ESA 95, ust. 2.53-2.59.
(12) Patrz: ESA 95, ust. 2.60-2.67.
(13) Patrz: ESA 95, ust. 2.21-2.31.
(14) Patrz: ESA 95, ust. 2.71.
(15) Patrz: ESA 95, ust. 2.72-2.73.
(16) Patrz: ESA 95, ust. 2.74.
(17) W odróżnieniu od emisji "ogłoszonych" ("announced").
(18) Obligacje globalne są klasyfikowane jako długoterminowe dłużne papiery wartościowe; patrz: sekcja 7.1.2.
(19) Blok A dla KBC i Blok B dla BIS.
(20) Blok C dla KBC, ale bez sprawozdania BIS, ponieważ BIS zgłasza jedynie emisje w euro/walutach krajowych.
(21) Przed dniem 1 stycznia 1999 r.
(22) ESA 95 - kategoria F.33.
(23) ESA 95 - kategoria F.511.
(24) Dane dotyczące papierów wartościowych w prawem do kapitału niedopuszczonych do publicznego obrotu, o ile są dostępne, można wykazywać w pozycjach uzupełniających.
(25) Patrz: ESA 95, ust. 5.50-5.55; odpowiadają one kategorii F.33 w ESA 95.
(26) Określane również jako "papiery wartościowe inne niż z prawem do kapitału".
(27) Patrz też: sekcja 11.
(28) Patrz: dodatek 1.
(29) Patrz: ESA 95, ust. 5.56 -5.59; odpowiadają one kategorii F.331 w ESA 95.
(30) Są to tylko przykłady papierów wartościowych, które zazwyczaj są emitowane z krótkim terminem pierwotnym. Lista ta nie jest wyczerpująca. Teoretycznie tego rodzaju papiery wartościowe, które na ogół są krótkoterminowe, mogą zostać wyemitowane z długim terminem pierwotnym, i wówczas dla potrzeb omawianej klasyfikacji są zaliczane do długoterminowych dłużnych papierów wartościowych. Termin pierwotny emisji został zdefiniowany w sekcji 8.
(31) Patrz: ESA 95, ust. 5.60-5.64; odpowiadają one kategorii F.332 w ESA 95.
(32) Są to tylko przykłady papierów wartościowych, które zazwyczaj są emitowane z długim terminem pierwotnym. Lista ta nie jest wyczerpująca. Teoretycznie tego rodzaju papiery wartościowe, które na ogół są długoterminowe, mogą zostać wyemitowane z krótkim terminem pierwotnym, i wówczas dla potrzeb omawianej klasyfikacji są zaliczane do krótkoterminowych dłużnych papierów wartościowych. Termin pierwotny emisji został zdefiniowany w sekcji 8.
(33) Opcje takie uważa się za pochodne instrumenty finansowe.
(34) W ujęciu długookresowym dobrze jest wyodrębnić osobną kategorię papierów wartościowych o mieszanym oprocentowaniu.
(35) Patrz: ESA 95, ust. 5.86-5.93; odpowiadają one kategorii F.511 w ESA 95.
(36) Patrz też: sekcja 9 i 10.1.
(37) Patrz też: sekcja 11.
(38) Wprawdzie pożądane jest umożliwienie szerszego stosowania statystyki emisji papierów wartościowych w pracy Działu ds. Rachunków Finansowych Unii Walutowej) oraz Działu ds. Bilansu Płatniczego), ale dane te, zgodnie z ich definicją przyjętą w ESA 95, nie są w tym przypadku wymagane, ponieważ nie można ich wyprowadzić z dostępnych informacji.
(39) Nie są one zdefiniowane jako transakcje finansowe; patrz: ESA 95, ust. 5.93 i 6.56 oraz sekcja 7.2 niniejszego załącznika.
(40) Są to transakcje na rynku wtórnym związane ze zmianą posiadacza; nie wchodzą w zakres omawianej statystyki.
(41) Traktowane są jako dwie odrębne transakcje finansowe; patrz: ESA 95, ust. 5.62 i 6.54 oraz sekcja 7.1.2 niniejszego załącznika.
(42) Są to transakcje na rynku wtórnym związane ze zmianą posiadacza; nie wchodzą w zakres omawianej statystyki.
(43) Od dnia 1 stycznia 1999 r. nie jest wymagana wycena według kursu walutowego papierów wartościowych emitowanych przez instytucje krajowe w euro (część Bloku A), a papiery wartościowe emitowane przez instytucje krajowe w euro/walutach krajowych (pozostała część Bloku A) są przeliczane na euro z zastosowaniem ostatecznych kursów wymiany od 31 grudnia 1998 r.
(44) Patrz: ESA 95, ust. 6.58.
(45) Dotyczy to dłużnych papierów wartościowych i papierów rynku pieniężnego.
(46) Jeśli papier rynku pieniężnego został wyemitowany z terminem pierwotnym wynoszącym ponad rok, to należy odpowiednio zmienić jego klasyfikację.
(47) Nazwy szeregów czasowych (klucze) powstają przez połączenie w jeden ciąg wartości określonych wymiarów.
(48) Dla KBC jest to kraj, którego rezydentem jest dany bank.
(49) Zgodnie ze statystyką bilansową.
(50) BIS może przesyłać dane w dolarach USA.
(51) Atrybuty są pojęciami statystycznymi, które dostarczają użytkownikom dodatkowych informacji dotyczących przesyłanych danych, zarówno w postaci zakodowanej (np. jednostka miary), jak i niezakodowanej (np. komentarz metodologiczny). "Obowiązkowe" ("M") są te atrybuty, których wartość jest znana wszystkim potencjalnym partnerom operacji. "Warunkowe" ("C") są te atrybuty, które mają nadaną wartość tylko wówczas, gdy jest ona znana instytucji sprawozdającej (np. identyfikatory szeregów krajowych) lub kiedy mają zastosowanie (np. załamania szeregu). Wartości atrybutów mogą być przesyłane tylko, kiedy zostaną określone dla danego atrybutu po raz pierwszy lub kiedy ulegną zmianie. Jedynie status obserwacji przesyłany jest w każdej transmisji danych w odniesieniu do każdej obserwacji.
(52) Z powodu ograniczonej długości tekstu w atrybucie "nazwa" można go zastąpić atrybutem "nazwa długa".
(53) Patrz: dodatek 1.
(54) Patrz też: sekcja 7 i dodatek 1.
(55) Patrz też: schemat 1.
- zmieniony przez art. 1 pkt 6 wytycznych nr EBC/2004/1 z dnia 13 lutego 2004 r. (Dz.U.UE.L.04.83.29) zmieniających nin. wytyczne z dniem 20 lutego 2004 r.
- zmieniony przez art. 1 pkt 3 wytycznych nr EBC/2005/4 z dnia 15 lutego 2005 r. (Dz.U.UE.L.05.109.6) zmieniających nin. wytyczne z dniem 17 lutego 2005 r.
- zmieniony przez art. 1 pkt 8 wytycznych nr EBC/2004/1 z dnia 13 lutego 2004 r. (Dz.U.UE.L.04.83.29) zmieniających nin. wytyczne z dniem 20 lutego 2004 r.
- zmieniony przez art. 1 pkt 6 wytycznych nr EBC/2005/4 z dnia 15 lutego 2005 r. (Dz.U.UE.L.05.109.6) zmieniających nin. wytyczne z dniem 17 lutego 2005 r.
- zmieniony przez art. 1 pkt 6 wytycznych nr EBC/2004/1 z dnia 13 lutego 2004 r. (Dz.U.UE.L.04.83.29) zmieniających nin. wytyczne z dniem 20 lutego 2004 r.
- zmieniony przez art. 1 pkt 7 wytycznych nr EBC/2005/4 z dnia 15 lutego 2005 r. (Dz.U.UE.L.05.109.6) zmieniających nin. wytyczne z dniem 17 lutego 2005 r.
- zmieniony przez art. 1 pkt 6 wytycznych nr EBC/2004/1 z dnia 13 lutego 2004 r. (Dz.U.UE.L.04.83.29) zmieniających nin. wytyczne z dniem 20 lutego 2004 r.
- zmieniony przez art. 1 pkt 3 wytycznych nr EBC/2005/4 z dnia 15 lutego 2005 r. (Dz.U.UE.L.05.109.6) zmieniających nin. wytyczne z dniem 17 lutego 2005 r.
- zmieniony przez art. 1 pkt 6 wytycznych nr EBC/2004/1 z dnia 13 lutego 2004 r. (Dz.U.UE.L.04.83.29) zmieniających nin. wytyczne z dniem 20 lutego 2004 r.
- zmieniony przez art. 1 pkt 8 wytycznych nr EBC/2005/4 z dnia 15 lutego 2005 r. (Dz.U.UE.L.05.109.6) zmieniających nin. wytyczne z dniem 17 lutego 2005 r.
- zmieniony przez art. 1 pkt 6 wytycznych nr EBC/2004/1 z dnia 13 lutego 2004 r. (Dz.U.UE.L.04.83.29) zmieniających nin. wytyczne z dniem 20 lutego 2004 r.
- zmieniony przez art. 1 pkt 3 wytycznych nr EBC/2005/4 z dnia 15 lutego 2005 r. (Dz.U.UE.L.05.109.6) zmieniających nin. wytyczne z dniem 17 lutego 2005 r.