Liberia-Unia Europejska. Umowa o partnerstwie w sprawie zrównoważonych połowów. Bruksela.2015.12.09.

Dzienniki UE

Dz.U.UE.L.2015.328.3

Akt obowiązujący

Wersja od: 9 grudnia 2015 r.

UMOWA O PARTNERSTWIE W SPRAWIE ZRÓWNOWAŻONYCH POŁOWÓW ^*

między Unią Europejską a Republiką Liberii

UNIA EUROPEJSKA, zwana dalej "Unią", oraz

REPUBLIKA LIBERII, zwana dalej "Liberią",

obie zwane dalej "Stronami",

UWZGLĘDNIAJĄC ścisłą współpracę między Unią i Liberią, w szczególności w kontekście Umowy o partnerstwie między członkami grupy państw Afryki, Karaibów i Pacyfiku z jednej strony, a Wspólnotą Europejską i jej Państwami Członkowskimi z drugiej strony, podpisanej w Kotonu w dniu 23 czerwca 2000 r. ¹ , zmienionej w Luksemburgu w dniu 25 czerwca 2005 r. ²  i w Wagadugu w dniu 22 czerwca 2010 r. ³  (zwanej dalej "umową z Kotonu"), oraz ich wspólne pragnienie dalszego rozwijania tych stosunków,

BIORĄC POD UWAGĘ Konwencję Narodów Zjednoczonych o prawie morza z dnia 10 grudnia 1982 r. (UNCLOS) oraz Porozumienie w sprawie ochrony międzystrefowych zasobów rybnych i zasobów rybnych masowo migrujących i zarządzania nimi z 1995 r.,

ZDECYDOWANE stosować wszelkie decyzje i zalecenia Międzynarodowej Komisji ds. Ochrony Tuńczyka Atlantyckiego (ICCAT) oraz innych właściwych regionalnych organizacji do spraw zarządzania rybołówstwem, których Strony są członkami,

MAJĄC ŚWIADOMOŚĆ znaczenia zasad ustanowionych w kodeksie postępowania odpowiedzialnego rybołówstwa przyjętym na konferencji Organizacji ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) w 1995 r.,

ZDECYDOWANE współpracować we wspólnym interesie na rzecz wprowadzenia odpowiedzialnego rybołówstwa w celu zapewnienia długotrwałej ochrony i zrównoważonego wykorzystywania żywych zasobów morza;

PRZEKONANE, że taka współpraca musi przyjąć formę inicjatyw i środków, które podejmowane wspólnie lub niezależnie przez każdą ze Stron będą się wzajemnie uzupełniać, będą spójne z polityką i zagwarantują synergię podejmowanych starań,

ZAMIERZAJĄC ustanowić w tym celu dialog dotyczący sektorowej polityki w dziedzinie gospodarki rybnej przyjętej przez rząd Liberii oraz ustalić stosowne środki gwarantujące skuteczne wdrażanie tej polityki oraz zaangażowanie podmiotów gospodarczych i społeczeństwa obywatelskiego w jej realizację,

PRAGNĄC ustanowić zasady i warunki regulujące działalność połowową statków unijnych w liberyjskim obszarze połowowym oraz wsparcie Unii dla rozwoju zrównoważonego rybołówstwa w tym obszarze,

PRAGNĄC ustanowić obopólnie korzystne porozumienie obejmujące opracowanie liberyjskich przepisów lokalnych,

ZDECYDOWANE wspierać ściślejszą współpracę gospodarczą w zakresie rybołówstwa i działań pokrewnych obu Stron,

UZGADNIAJĄ, CO NASTĘPUJE:

Artykuł  1

Definicje

Do celów niniejszej umowy:

a) "władze Liberii" oznaczają Ministerstwo Rolnictwa Liberii;

b) "organy Unii" oznaczają Komisję Europejską;

c) "działalność połowowa" oznacza poszukiwanie ryb, wydawanie, wystawianie, holowanie i wybieranie narzędzia połowowego, wciąganie połowu na burtę, przetwarzanie na statku, przenoszenie, umieszczanie w sadzach, tuczenie i wyładowywanie ryb oraz produktów rybołówstwa;

d) "statek rybacki" oznacza jakikolwiek statek wyposażony do celów komercyjnej eksploatacji żywych zasobów morza;

e) "statek pomocniczy" oznacza każdy statek unijny zapewniający pomoc statkom rybackim;

f) "statek unijny" oznacza statek rybacki pływający pod banderą państwa członkowskiego Unii i zarejestrowany w Unii;

g) "obszar połowowy Liberii" oznacza wody objęte władzą suwerenną lub jurysdykcją Liberii, w których Liberia upoważnia statki unijne do prowadzenia działalności połowowej;

h) "siła wyższa" oznacza każde nagłe, nieprzewidywalne i nieuniknione zdarzenie, zagrażające wykonywaniu normalnej działalności połowowej w liberyjskim obszarze połowowym lub uniemożliwiające jej prowadzenie.

Artykuł  2

Zakres

Niniejsza umowa określa zasady, przepisy i procedury regulujące:

a) warunki, na których statki unijne mogą podejmować działalność połowową w liberyjskim obszarze połowowym;

b) współpracę gospodarczą, finansową, techniczną i naukową w sektorze gospodarki rybnej, mającą na celu wspieranie zrównoważonych połowów w liberyjskim obszarze połowowym oraz rozwoju liberyjskiego sektora rybołówstwa;

c) współpracę w zakresie środków zarządzania, kontroli i nadzoru stosowanych w obszarze połowowym Liberii, mających gwarantować przestrzeganie wyżej wymienionych przepisów i warunków oraz skuteczność środków gwarantujących ochronę stad ryb i zarządzanie działalnością połowową, w szczególności zwalczanie nielegalnych, nieraportowanych i nieuregulowanych połowów;

d) partnerstwa między przedsiębiorstwami, których celem jest rozwijanie we wspólnym interesie działalności gospodarczej w sektorze gospodarki rybnej i działań pokrewnych.

Artykuł  3

Zasady

1. Strony niniejszym zobowiązują się do wspierania odpowiedzialnego rybołówstwa w liberyjskim obszarze połowowym w oparciu o zasady określone w kodeksie odpowiedzialnego rybołówstwa FAO oraz zasadę niedyskryminowania żadnej z flot poławiających na tych wodach.

2. Władze Liberii zobowiązują się nie przyznawać warunków korzystniejszych niż objęte niniejszą umową innym flotom zagranicznym działającym w liberyjskim obszarze połowowym, których statki mają takie same cechy i które prowadzą połowy tych samych gatunków, jak objęte niniejszą umową i jej protokołem wykonawczym (zwanym dalej "protokołem"). Warunki te odnoszą się do ochrony i rozwoju zasobów oraz zarządzania nimi, uzgodnień finansowych, opłat i praw związanych z przyznawaniem upoważnień do połowów.

3. W interesie obustronnej przejrzystości Liberia zobowiązuje się do publikowania wszelkich umów zezwalających statkom pływającym pod zagraniczną banderą na połowy w wodach podlegających jej jurysdykcji.

4. Strony zobowiązują się do stosowania niniejszej umowy zgodnie z art. 9 umowy z Kotonu, odnoszącym się do zasadniczych elementów dotyczących praw człowieka, zasad demokratycznych oraz państwa prawa, a także zasadniczych elementów dotyczących dobrych rządów, zgodnie z procedurą określoną w art. 8 i 96 tej umowy.

5. Strony współpracują na rzecz wprowadzenia w życie sektorowej polityki rybołówstwa przyjętej przez rząd Liberii i w tym celu przystąpią do dialogu politycznego dotyczącego koniecznych reform. Strony prowadzą konsultacje w celu ewentualnego przyjęcia środków w tym zakresie.

6. Strony zobowiązują się do zapewnienia, by postanowienia niniejszej umowy były wprowadzone w życie zgodnie z zasadami ładu gospodarczego i społecznego oraz przy poszanowaniu stanu stad ryb.

7. Deklaracja Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP) dotycząca podstawowych zasad i praw w pracy jest w pełni stosowana w odniesieniu do marynarzy z krajów Afryki, Karaibów i Pacyfiku (zwanych dalej "AKP"), zamustrowanych na statkach unijnych, w szczególności w zakresie wolności zrzeszania się pracowników i negocjacji zbiorowych oraz niedyskryminacji w zakresie zatrudnienia i pracy.

8. Strony prowadzą wzajemne konsultacje przed podjęciem jakiejkolwiek decyzji mogącej wpływać na działalność statków unijnych zgodnie z niniejszą umową.

Artykuł  4

Dostęp do liberyjskiego obszaru połowowego

1. Statki unijne mogą dokonywać połowów w liberyjskim obszarze połowowym, jedynie jeżeli posiadają upoważnienie do połowów wydane na mocy niniejszej umowy. Zakazuje się prowadzenia jakiejkolwiek przemysłowej działalności połowowej wykraczającej poza zakres niniejszej umowy.

2. Władze Liberii nie wydają upoważnień do połowów statkom unijnym innym niż objęte niniejszą umową. Wydanie statkom unijnym jakiegokolwiek upoważnienia do połowów poza zakresem niniejszej umowy, w szczególności w formie prywatnych licencji, jest zakazane.

Artykuł  5

Właściwość i stosowanie prawa

1. Działania unijnych statków rybackich prowadzących działalność w obszarze połowowym Liberii podlegają ustawom i przepisom prawa obowiązującym w Liberii, chyba że umowa, protokół lub załącznik stanowią inaczej. Liberia dostarczy organom Unii swoje obowiązujące ustawy i przepisy prawa.

2. Liberia zobowiązuje się do podjęcia wszelkich odpowiednich kroków w celu zapewnienia skutecznego stosowania postanowień dotyczących monitorowania i kontroli połowów oraz nadzoru nad nimi określonych w niniejszej umowie. Statki unijne współpracują z władzami Liberii odpowiedzialnymi za prowadzenie takiego monitorowania, kontroli i nadzoru.

3. Władze Liberii powiadamiają organy Unii o wszelkich zmianach istniejącego prawa lub przyjęciu nowych przepisów, mających potencjalnie wpływ na działalność statków unijnych. Przepisy takie są stosowane w odniesieniu do statków unijnych począwszy od sześćdziesiątego dnia od dnia otrzymania przez organy Unii stosownego powiadomienia.

4. Unia zobowiązuje się do podjęcia wszelkich odpowiednich kroków w celu zapewnienia przestrzegania przez jej statki postanowień niniejszej umowy oraz przepisów prawa dotyczących połowów na wodach objętych zwierzchnictwem lub jurysdykcją Liberii.

5. Organy Unii powiadamiają władze Liberii o wszelkich zmianach prawa unijnego mających potencjalnie wpływ na działalność statków unijnych w ramach niniejszej umowy.

Artykuł  6

Rekompensata finansowa

1. Unia przyznaje Liberii rekompensatę finansową w ramach niniejszej umowy w celu:

a) pokrycia części kosztów dostępu unijnych statków rybackich do obszaru połowowego Liberii, niezależnie od kosztów dostępu ponoszonych przez właścicieli statków,

b) wzmacniania poprzez wsparcie sektorowe zdolności Liberii do opracowania polityki zrównoważonego rybołówstwa.

2. Rekompensatę finansową na wsparcie sektorowe oddziela się od płatności za dostęp, a jej wysokość i warunki ustala się z uwzględnieniem osiągnięcia celów związanych z sektorowym wsparciem Liberii zgodnie z postanowieniami protokołu oraz zgodnie z rocznymi i wieloletnimi programami jego wykonania.

3. Przyznaną przez Unię rekompensatę finansową wypłaca się każdego roku zgodnie z zasadami określonymi w protokole.

a) Wysokość rekompensaty finansowej, o której mowa w ust. 1 lit. a) niniejszego artykułu, może zostać zmieniona przez zastosowanie art. 8 niniejszej umowy w odniesieniu do:

(i) zmniejszenia w celach związanych z zarządzaniem odnośnymi zasobami ryb uprawnień do połowów przyznanych statkom unijnym, w przypadku gdy z najlepszych dostępnych opinii naukowych wynika, że takie ograniczenie jest niezbędne do ochrony i zrównoważonej eksploatacji zasobów,

(ii) zwiększenia uprawnień do połowów przyznanych statkom unijnym, jeżeli z najlepszych dostępnych opinii naukowych wynika, że stan zasobów na to pozwala;

b) wysokość rekompensaty finansowej, o której mowa w ust. 1 lit. b), może zostać zmieniona w wyniku ponownej oceny warunków wsparcia finansowego na rzecz wdrażania sektorowej polityki rybołówstwa w Liberii, jeżeli uzasadniają to konkretne wyniki rocznych i wieloletnich programów realizowanych przez obie Strony;

c) Wypłata rekompensaty finansowej może zostać zawieszona w wyniku:

(i) zastosowania art. 13 niniejszej umowy;

(ii) zastosowania art. 14 niniejszej umowy.

Artykuł  7

Działanie na rzecz współpracy między podmiotami gospodarczymi i podmiotami społeczeństwa obywatelskiego

1. Strony wspierają współpracę gospodarczą, naukową i techniczną w sektorze gospodarki rybnej i w sektorach pokrewnych. Strony konsultują się nawzajem w celu koordynacji różnych działań, które mogą być w tym celu podejmowane.

2. Strony zobowiązują się do propagowania wymiany informacji w zakresie technik i narzędzi połowowych, metod konserwowania i przemysłowego przetwarzania produktów rybołówstwa.

3. Strony starają się, w stosownych przypadkach, stworzyć warunki korzystne do działania na rzecz technicznych, gospodarczych i handlowych więzi pomiędzy przedsiębiorstwami poprzez wspieranie klimatu przyjaznego dla rozwoju przedsiębiorczości i inwestycji.

4. Strony zobowiązują się do wdrożenia planu działań między Liberią a operatorami statków unijnych, którego celem jest promowanie wyładunków ze statków unijnych prowadzących działalność w Liberii.

5. Strony wspierają, w stosownych przypadkach, zakładanie wspólnych przedsiębiorstw w ich wspólnym interesie, które winny konsekwentnie przestrzegać prawodawstwa Liberii i Unii.

Artykuł  8

Wspólny Komitet

1. Ustanawia się Wspólny Komitet, złożony z przedstawicieli organów Unii i władz Liberii, w celu monitorowania wykonania niniejszej umowy. Wspólny Komitet może przyjmować zmiany do protokołu oraz do jego załącznika i dodatków.

2. Zadania Wspólnego Komitetu obejmują w szczególności:

a) monitorowanie wykonania, interpretacji i stosowania niniejszej umowy, w szczególności określanie rocznych i wieloletnich programów, o których mowa w art. 6 ust. 2, oraz ocena ich realizacji;

b) zapewnianie koniecznej współpracy w sprawach leżących we wspólnym interesie Stron w zakresie rybołówstwa, w szczególności statystyczna analiza danych dotyczących połowów;

c) działanie w charakterze forum w celu polubownego rozstrzygania sporów związanych z interpretacją lub stosowaniem niniejszej umowy.

3. Rola decyzyjna Wspólnego Komitetu obejmuje zatwierdzanie zmian do protokołu oraz do jego załącznika i dodatków, które dotyczą:

a) przeglądu uprawnień do połowów i w konsekwencji związanej z nimi rekompensaty finansowej;

b) procedury wsparcia sektorowego;

c) warunków technicznych oraz sposobów prowadzenia przez statki unijne działalności połowowej.

4. Wspólny Komitet wykonuje swoje funkcje zgodnie z celami niniejszej umowy i odnośnymi przepisami przyjętymi przez ICCAT oraz - w stosownych przypadkach - inne regionalne organizacje do spraw zarządzania rybołówstwem.

5. Wspólny Komitet odbywa posiedzenie przynajmniej raz w roku, naprzemiennie w Liberii i w Unii Europejskiej, lub w innym miejscu ustalonym w drodze wzajemnego porozumienia, a przewodniczy mu Strona będąca gospodarzem spotkania. Na wniosek jednej ze Stron Komitet zbiera się na posiedzeniu specjalnym. Decyzje podejmowane są w drodze konsensusu i ujmowane w zatwierdzonym załączniku do protokołu posiedzenia. Wchodzą one w życie z dniem, w którym Strony powiadomią się wzajemnie o zakończeniu procedur niezbędnych do ich przyjęcia.

6. Wspólny Komitet może uchwalić swój regulamin.

Artykuł  9

Współpraca w dziedzinie nadzoru oraz zwalczania nielegalnych, nieraportowanych i nieuregulowanych połowów

Strony zobowiązują się do ścisłej współpracy w zakresie zwalczania nielegalnych, nieraportowanych i nieuregulowanych połowów (połowów NNN) w celu wprowadzenia odpowiedzialnego i zrównoważonego rybołówstwa.

Artykuł  10

Współpraca naukowa

1. Strony zachęcają do współpracy naukowej w celu regularnej oceny stanu zasobów rybnych w wodach Liberii.

2. Strony zobowiązują się - w razie potrzeby - do wzajemnych konsultacji na wspólnym posiedzeniu naukowym oraz w ramach ICCAT i innych właściwych regionalnych organizacji do spraw zarządzania rybołówstwem w celu wzmocnienia zarządzania żywymi zasobami morza w obszarze połowowym Liberii oraz ich ochrony, a także do współpracy w zakresie związanych z nimi badań naukowych.

Artykuł  11

Obszar geograficzny obowiązywania niniejszej umowy

Niniejsza umowa ma zastosowanie, z jednej strony, do terytoriów, na których ma zastosowanie Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, na warunkach przewidzianych w tym Traktacie, oraz, z drugiej strony, do terytorium Liberii i do wód podlegających jurysdykcji Liberii.

Artykuł  12

Czas obowiązywania i dorozumiane odnowienie umowy

Niniejsza umowa obowiązuje przez pięć lat począwszy od daty rozpoczęcia jej tymczasowego stosowania. Umowa podlega odnowieniu w sposób dorozumiany, jeżeli żadna ze Stron nie wypowie jej zgodnie z art. 14.

protokół, jego załącznik oraz dodatki stanowią integralną część niniejszej umowy.

Artykuł  13

Zawieszenie

1. Stosowanie niniejszej umowy może zostać zawieszone na wniosek każdej ze Stron w przypadku:

a) działania siły wyższej; lub

b) sporu między Stronami dotyczącego interpretacji postanowień niniejszej umowy lub jej wykonania; lub

c) nieprzestrzegania przez Stronę postanowień niniejszej umowy, w szczególności art. 3 ust. 4 w odniesieniu do poszanowania praw człowieka.

2. O zawieszeniu stosowania niniejszej umowy notyfikuje się drugą Stronę na piśmie. Zawieszenie staje się skuteczne po trzech miesiącach od otrzymania notyfikacji. Od momentu notyfikowania zawieszenia Strony prowadzą konsultacje w celu znalezienia w terminie trzech miesięcy polubownego rozwiązania sporu. W przypadku znalezienia takiego rozwiązania wznawia się stosowanie niniejszej umowy, a kwotę rekompensaty finansowej, o której mowa w art. 6, zmniejsza się proporcjonalnie i pro rata temporis, odpowiednio do czasu trwania zawieszenia.

Artykuł  14

Wypowiedzenie

1. Stosowanie niniejszej umowy może zostać wypowiedziane przez każdą ze Stron zwłaszcza w przypadku:

a) działania siły wyższej;

b) degradacji zasobów objętych umową, stwierdzonej zgodnie z najlepszą dostępną, niezależną i wiarygodną opinią naukową;

c) zmniejszonego poziomu wykorzystania uprawnień do połowów przyznanych statkom unijnym;

d) naruszenia zobowiązań podjętych przez Strony w zakresie zwalczania połowów NNN.

2. Strona zainteresowana notyfikuje drugiej Stronie wypowiedzenie niniejszej umowy na piśmie, które wchodzi w życie sześć miesięcy po otrzymaniu notyfikacji, chyba że Strony wspólnie postanowią przedłużyć ten okres. Od momentu notyfikacji wypowiedzenia Strony prowadzą konsultacje w celu wypracowania, w terminie sześciu miesięcy, polubownego rozwiązania sporu.

3. W przypadku wypowiedzenia płatność rekompensaty finansowej, o której mowa w art. 6, za rok, w którym wypowiedzenie wchodzi w życie, ulega zmniejszeniu proporcjonalnie i pro rata temporis.

Artykuł  15

Tymczasowe stosowanie

Podpisanie niniejszej umowy przez Strony prowadzi do tymczasowego jej stosowania przed jej wejściem w życie.

Artykuł  16

Język i wejście w życie

Niniejsza umowa jest sporządzona w dwóch egzemplarzach w języku angielskim, bułgarskim, chorwackim, czeskim, duńskim, estońskim, fińskim, francuskim, greckim, hiszpańskim, litewskim, łotewskim, maltańskim, niderlandzkim, niemieckim, polskim, portugalskim, rumuńskim, słowackim, słoweńskim, szwedzkim, węgierskim i włoskim, a każdy z tych tekstów jest jednakowo autentyczny.

Niniejsza umowa wchodzi w życie, gdy Strony powiadomią się wzajemnie o zakończeniu procedur niezbędnych do tego celu.

Съставено в Брюксел на девети декември две хиляди и петнадесета година.

Hecho en Bruselas, el nueve de diciembre de dos mil quince.

V Bruselu dne devátého prosince dva tisíce patnáct.

Udfærdiget i Bruxelles den niende december to tusind og femten.

Geschehen zu Brüssel am neunten Dezember zweitausendfünfzehn.

Kahe tuhande viieteistkümnenda aasta detsembrikuu üheksandal päeval Brüsselis.

Έγινε στις Βρυξέλλες, στις εννέα Δεκεμβρίου δύο χιλιάδες δεκαπέντε.

Done at Brussels on the ninth day of December in the year two thousand and fifteen.

Fait à Bruxelles, le neuf décembre deux mille quinze.

Sastavljeno u Bruxellesu devetog prosinca dvije tisuće petnaeste.

Fatto a Bruxelles, addì nove dicembre duemilaquindici.

Briselē, divi tūkstoši piecpadsmitā gada devītajā decembrī.

Priimta du tūkstančiai penkioliktų metų gruodžio devintą dieną Briuselyje.

Kelt Brüsszelben, a kétezer-tizenötödik év december havának kilencedik napján.

Magħmul fi Brussell, fid-disa’ jum ta’ Diċembru fis-sena elfejn u ħmistax.

Gedaan te Brussel, de negende december tweeduizend vijftien.

Sporządzono w Brukseli dnia dziewiątego grudnia roku dwa tysiące piętnastego.

Feito em Bruxelas, em nove de dezembro de dois mil e quinze.

Întocmit la Bruxelles la nouă decembrie două mii cincisprezece.

V Bruseli deviateho decembra dvetisícpätnásť.

V Bruslju, dne devetega decembra leta dva tisoč petnajst.

Tehty Brysselissä yhdeksäntenä päivänä joulukuuta vuonna kaksituhattaviisitoista.

Som skedde i Bryssel den nionde december år tjugohundrafemton.

За Европейския съюз

Рог la Unión Europea

Za Evropskou unii

For Den Europæiske Union

Für die Europäische Union

Euroopa Liidu nimel

Για την Ευρωπαϊκή Ένωση

For the European Union

Pour l'Union européenne

Za Europsku uniju

Per l'Unione europea

Eiropas Savienības vārdā -

Europos Sąjungos vardu

Az Európai Unió részéről

Għall-Unjoni Ewropea

Voor de Europese Unie

W imieniu Unii Europejskiej

Pela União Europeia

Pentru Uniunea Europeană

Za Európsku úniu

Za Evropsko unijo

Euroopan unionin puolesta

För Europeiska unionen

(podpis pominięto)

За Република Либерия

Por la República de Liberia

Za Liberijskou republiku

For Republikken Liberia

Für die Republik Liberia

Libeeria Vabariigi nimel

Για τη Δημοκρατία της Λιβερίας

For the Republic of Liberia

Pour la République du Libéria

Za Republiku Liberiju

Per la Repubblica di Liberia

Libērijas Republikas vārdā -

Liberijos Respublikos vardu

A Libériai Köztársaság részéről

Għar-Repubblika tal-Liberja

Voor de Republiek Liberia

W imieniu Republiki Liberii

Pela República da Libéria

Pentru Republica Liberia

Za Libérijskú republiku

Za Republiko Liberijo

Liberian tasavallan puolesta

För Republiken Liberia

(podpis pominięto)

^* Umowa uzupełniona z dniem 9 grudnia 2015 r. Protokołem wykonawczym do umowy o partnerstwie w sprawie zrównoważonych połowów między Unią Europejską a Republiką Liberii (Dz.U.UE.L.2015.328.11).

¹ Dz.U. L 317 z 15.12.2000, s. 3.

² Umowa zmieniająca Umowę o partnerstwie między członkami grupy państw Afryki, Karaibów i Pacyfiku z jednej strony a Wspólnotą Europejską i jej Państwami Członkowskimi z drugiej strony podpisaną w Kotonu w dniu 23 czerwca 2000 r. (Dz.U. L 209 z 11.8.2005, s. 27).

³ Umowa zmieniająca po raz drugi Umowę o partnerstwie między członkami grupy państw Afryki, Karaibów i Pacyfiku z jednej strony a Wspólnotą Europejską i jej Państwami Członkowskimi z drugiej strony podpisaną w Kotonu dnia 23 czerwca 2000 r., zmienioną po raz pierwszy w Luksemburgu dnia 25 czerwca 2005 r. (Dz.U. L 287 z 4.11.2010, s. 3).