Krajowy program reform Estonii na 2015 r. oraz opinia Rady na temat przedstawionego przez Estonię programu stabilności na 2015 r.
Dz.U.UE.C.2015.272.39
Akt indywidualnyZALECENIE RADY
z dnia 14 lipca 2015 r.
w sprawie krajowego programu reform Estonii na 2015 r. oraz zawierające opinię Rady na temat przedstawionego przez Estonię programu stabilności na 2015 r.
(Dz.U.UE C z dnia 18 sierpnia 2015 r.)
RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 121 ust. 2 i art. 148 ust. 4,
uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 1466/97 z dnia 7 lipca 1997 r. w sprawie wzmocnienia nadzoru pozycji budżetowych oraz nadzoru i koordynacji polityk gospodarczych 1 , w szczególności jego art. 5 ust. 2,
uwzględniając zalecenie Komisji Europejskiej,
uwzględniając rezolucje Parlamentu Europejskiego,
uwzględniając konkluzje Rady Europejskiej,
uwzględniając opinię Komitetu Zatrudnienia,
uwzględniając opinię Komitetu Ekonomiczno-Finansowego,
uwzględniając opinię Komitetu Ochrony Socjalnej,
uwzględniając opinię Komitetu Polityki Gospodarczej,
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) W dniu 26 marca 2010 r. Rada Europejska przyjęła wniosek Komisji dotyczący wprowadzenia nowej strategii na rzecz zatrudnienia i wzrostu gospodarczego, zatytułowanej "Europa 2020", opartej na ściślejszej koordynacji polityk gospodarczych. Strategia ta jest skupiona na najważniejszych obszarach wymagających podjęcia działań służących pobudzeniu europejskiego potencjału w dziedzinie trwałego wzrostu gospodarczego i konkurencyjności.
(2) W dniu 14 lipca 2015 r. na podstawie wniosków Komisji Rada przyjęła zalecenie w sprawie ogólnych wytycznych polityk gospodarczych państw członkowskich i Unii, a w dniu 21 października 2010 r. - decyzję dotyczącą wytycznych w sprawie polityki zatrudnienia państw członkowskich 2 . Dokumenty te stanowią razem "zintegrowane wytyczne", a państwa członkowskie zostały wezwane do ich uwzględnienia we własnych krajowych politykach gospodarczych i politykach zatrudnienia.
(3) W dniu 8 lipca 2014 r. Rada przyjęła zalecenie 3 w sprawie krajowego programu reform Estonii na 2014 r. oraz wydała opinię na temat przedstawionego przez Estonię zaktualizowanego programu stabilności na 2014 r. W dniu 28 listopada 2014 r., zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 473/2013 4 , Komisja przedstawiła swoją opinię na temat projektu planu budżetowego Estonii na 2015 r.
(4) W dniu 28 listopada 2014 r. Komisja przyjęła roczną analizę wzrostu gospodarczego, rozpoczynając tym samym europejski semestr na rzecz koordynacji polityki gospodarczej w 2015 r. W tym samym dniu na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1176/2011 5 Komisja przyjęła sprawozdanie przedkładane w ramach mechanizmu ostrzegania, w którym nie wskazano Estonii jako jednego z państw członkowskich, w przypadku których przeprowadzona zostanie szczegółowa ocena sytuacji.
(5) W dniu 18 grudnia 2014 r. Rada Europejska zatwierdziła priorytety zakładające wspieranie inwestycji, zintensyfikowanie reform strukturalnych oraz przeprowadzenie odpowiedzialnej konsolidacji budżetowej sprzyjającej wzrostowi gospodarczemu.
(6) W dniu 26 lutego 2015 r. Komisja opublikowała swoje sprawozdanie krajowe za 2015 r. dotyczące Estonii. W sprawozdaniu tym zawarto ocenę postępów Estonii w realizacji zaleceń dla tego kraju, przyjętych w dniu 8 lipca 2014 r.
(7) Estonia nie przedłożyła w terminie krajowego programu reform.
(8) Estonia jest obecnie objęta funkcją zapobiegawczą paktu stabilności i wzrostu. Przyszły rząd nie przedłożył w terminie programu stabilności. Biorąc pod uwagę prognozę Komisji z wiosny 2015 r., przewiduje się, że nadwyżka nominalna odnotowana w 2014 r. zmieni się w deficyt w wysokości 0,2 % PKB w 2015 r. i 0,1 % PKB w 2016 r. Przewiduje się stopniowy spadek wskaźnika długu sektora instytucji rządowych i samorządowych z poziomu 10,6 % PKB w 2014 r. do poniżej 10 % PKB w 2016 r. Biorąc pod uwagę prognozę Komisji z wiosny 2015 r., istnieje ryzyko pewnego odchylenia od średniookresowego celu budżetowego w 2015 r. z uwagi na przewidywane odchylenie salda strukturalnego od średniookresowego celu budżetowego o 0,4 % PKB. Odchylenie będzie najprawdopodobniej znaczące w 2016 r., kiedy to wymagana będzie poprawa o 0,4 % PKB, ale przewidywania dotyczące salda strukturalnego mówią o pogorszeniu o 0,3 % PKB. W 2015 i 2016 r. konieczne będą zatem dalsze środki. Opierając się na ocenie Komisji i biorąc pod uwagę jej prognozę z wiosny 2015 r., Rada jest zdania, że istnieje ryzyko, iż Estonia nie spełni warunków paktu stabilności i wzrostu.
(9) W trzecim kwartale 2014 r. wskaźnik zatrudnienia w Estonii osiągnął poziom 74,5 % ludności w wieku produkcyjnym, a stopa bezrobocia spadła do 7,6 %, co stanowi najniższy poziom od 2009 r. Odsetek osób długotrwale bezrobotnych jest znacznie niższy niż średnia UE. Kurczenie się zasobów siły roboczej w połączeniu z niską wydajnością pracy zaczyna być jednak problemem w perspektywie średnio- i długoterminowej. Realizacja ambitnej reformy w zakresie zdolności do pracy dopiero się rozpoczęła. Przyjęto szereg środków podatkowych na rzecz poprawy współczynnika aktywności zawodowej, nie są one jednak skierowane konkretnie do osób o niskich dochodach. Poziom zróżnicowania wynagrodzenia ze względu na płeć jest jednym z najwyższych w Unii. Brak placówek opieki nad dziećmi utrudnia młodym rodzicom, szczególnie matkom, powrót na rynek pracy. Odsetek uczniów korzystających z praktyk zawodowych jest również niski. Występuje niedobór absolwentów kierunków technicznych i nauk ścisłych. Jakość usług socjalnych świadczonych przez władze lokalne jest nierówna.
(10) Na początku 2014 r. rząd przyjął strategię dotyczącą uczenia się przez całe życie, a w marcu 2015 r. przedstawiono programy mające na celu jej wdrożenie. Trwa reforma programów nauczania w obszarze kształcenia i szkolenia zawodowego. Rośnie liczba osób korzystających z możliwości uczenia się przez całe życie. Na początku 2015 r. parlament przyjął ustawę o kształceniu dorosłych i ustawę o wolnych zawodach. Atrakcyjność kształcenia i szkolenia zawodowego oraz programów przyuczania do zawodu jest nadal niewielka. Nastąpiła poprawa w zakresie systemów badań naukowych i innowacji oraz współpracy między przedsiębiorstwami, instytucjami szkolnictwa wyższego i ośrodkami badawczymi. Wydaje się jednak, że brak jest koordynacji publicznego wsparcia w ramach strategii dotyczącej badań, rozwoju i innowacji oraz strategii rozwoju przedsiębiorczości i należy je skoncentrować na ograniczonej liczbie obszarów inteligentnej specjalizacji. Nadal potrzebne jest lepsze dostosowanie systemu szkolnictwa wyższego, szczególnie w obszarze nauk ścisłych i technicznych, do potrzeb biznesu i placówek naukowych. Poziom inwestycji we własność intelektualną jest niski; niewiele przedsiębiorstw współpracuje z placówkami naukowymi.
(11) W ramach europejskiego semestru Komisja przeprowadziła wszechstronną analizę polityki gospodarczej Estonii, którą opublikowała w sprawozdaniu krajowym na 2015 r. Komisja oceniła również działania następcze podjęte w odpowiedzi na zalecenia skierowane do Estonii w poprzednich latach. Wzięła pod uwagę nie tylko ich znaczenie dla stabilnej polityki budżetowej i społeczno-gospodarczej w Estonii, ale także ich zgodność z przepisami i wytycznymi UE, ze względu na konieczność wzmocnienia ogólnego zarządzania gospodarczego w Unii przez wnoszenie na szczeblu UE wkładu w przyszłe decyzje krajowe. Zalecenia w ramach europejskiego semestru znajdują odzwierciedlenie w zaleceniach 1-3 poniżej.
(12) W świetle powyższej oceny Rada przeanalizowała program stabilności, a jej opinia 6 znajduje odzwierciedlenie w szczególności w zaleceniu 1 poniżej.
(13) W ramach europejskiego semestru Komisja przeprowadziła również analizę polityki gospodarczej strefy euro jako całości. Na podstawie tej analizy Rada wydała osobne zalecenia skierowane do państw członkowskich, których walutą jest euro 7 . Jako kraj, którego walutą jest euro, Estonia powinna zagwarantować pełne i terminowe wdrożenie również tych zaleceń,
NINIEJSZYM ZALECA Estonii podjęcie w latach 2015 i 2016 działań mających na celu: