Konwencja o transgranicznych skutkach wypadków przemysłowych. Helsinki.1992.03.17.

Dzienniki UE

Dz.U.UE.L.1998.326.6

Akt obowiązujący

Wersja od: 3 grudnia 1998 r.

KONWENCJA O TRANSGRANICZNYCH SKUTKACH WYPADKÓW PRZEMYSŁOWYCH

Preambuła

STRONY NINIEJSZEJ KONWENCJI,

W TROSCE o szczególne znaczenie, w interesie obecnych i przyszłych pokoleń, ochrony ludzi i środowiska naturalnego przed skutkami wypadków przemysłowych,

UZNAJĄC znaczenie i pilną potrzebę zapobiegania poważnym niekorzystnym skutkom wypadków przemysłowych na ludzi i środowisko, oraz wspierania wszelkich środków stymulujących racjonalne, ekonomiczne i efektywne wykorzystanie środków zapobiegawczych, przygotowawczych i reagowania, w celu umożliwienia przyjaznego dla środowiska i stałego rozwoju gospodarczego,

BIORĄC POD UWAGĘ fakt, że skutki wypadków przemysłowych mogą sięgać poza granice i wymagają współpracy między państwami,

POTWIERDZAJĄC potrzebę wspierania aktywnej współpracy międzynarodowej między zainteresowanymi państwami przed, podczas i po wypadku, wzmocnienia właściwych polityk oraz wzmocnienia i koordynacji działań na wszystkich właściwych poziomach wspierających zapobieganie, przygotowawczych i reagowanie na transgraniczne skutki wypadków przemysłowych,

STWIERDZAJĄC znaczenie i użyteczność dwustronnych i wielostronnych uzgodnień w celu zapobiegania, przygotowania do i reagowania na skutki wypadków przemysłowych,

ŚWIADOME roli odgrywanej w tym względzie przez Europejską Komisję Gospodarczą Narodów Zjednoczonych (EKG) oraz przywołując, między innymi, Kodeks postępowania EKG w sprawie przypadkowego zanieczyszczenia transgranicznych wód śródlądowych oraz Konwencję o ocenach oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym,

UWZGLĘDNIAJĄC odpowiednie postanowienia Aktu Końcowego Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (KBWE), Dokumentu końcowego Spotkania Wiedeńskiego Przedstawicieli Państw Uczestniczących w KBWE, oraz wynik Spotkania KBWE w Sofii w sprawie ochrony środowiska, jak również stosowne działania i mechanizmy w Programie Ochrony Środowiska Narodów Zjednoczonych (UNEP), w szczególności program APELL, w Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP), w szczególności Kodeks praktyki w sprawie zapobiegania poważnym wypadkom przemysłowym, oraz w innych właściwych organizacjach międzynarodowych,

BIORĄC POD UWAGĘ odpowiednie postanowienia deklaracji Konferencji Narodów Zjednoczonych w sprawie środowiska człowieka, w szczególności do zasady 21, zgodnie z którą państwa posiadają, zgodnie z Kartą Narodów Zjednoczonych i zasadami prawa międzynarodowego, suwerenne prawo do eksploatacji własnych zasobów zgodnie z własnymi politykami środowiskowymi oraz ponoszą odpowiedzialność za zapewnienie, aby działania w zakresie ich jurysdykcji lub kontroli nie wyrządzały szkody w środowisku innych państw lub na obszarach poza granicami jurysdykcji krajowej,

UWZGLĘDNIAJĄC zasadę "zanieczyszczający płaci" jako główną zasadę międzynarodowego prawa środowiskowego,

PODKREŚLAJĄC zasady międzynarodowego prawa i zwyczaju, w szczególności zasady dobrego sąsiedztwa, wzajemności, niedyskryminacji i dobrej wiary,

UZGODNIŁY, CO NASTĘPUJE:

Artykuł  1

Definicje

Do celów niniejszej Konwencji:

a) "wypadek przemysłowy" oznacza wydarzenie wynikające z niekontrolowanego rozwoju toku działań z udziałem substancji niebezpiecznych, albo:

i) w instalacjach, na przykład podczas wytwarzania, stosowania, składowania, przemieszczania, lub usuwania; lub

ii) podczas transportu w zakresie objętym artykułem 2 ustęp 2 litera d);

b) "działalność niebezpieczna" oznacza działalność w której występuje lub może występować jedna lub więcej substancji niebezpiecznych w ilościach równych lub przekraczających ilości progowe wymienione w załączniku I do niniejszej Konwencji, i które mogą powodować skutki transgraniczne;

c) "skutki" oznaczają wszelkie bezpośrednie lub pośrednie, natychmiastowe lub opóźnione niekorzystne konsekwencje spowodowane wypadkiem przemysłowym dla; między innymi:

i) ludzi, flory i fauny;

ii) gleby, wody, powietrza i krajobrazu;

iii) interakcji między czynnikami w i) i ii);

iv) zasoby materialne i dziedzictwa kulturowego, włączając zabytki historyczne;

d) "skutki transgraniczne" oznaczają poważne skutki podlegające jurysdykcji jednej Strony jako rezultat wypadku przemysłowego mającego miejsce w ramach jurysdykcji drugiej Strony;

e) "podmiot gospodarczy" oznacza każdą osobę fizyczną lub prawną, włączając władze publiczne, odpowiedzialną za działalność, np. nadzorującą, planującą wykonanie lub wykonującą działalność;

f) "Strona" oznacza, o ile w tekście nie wskazano inaczej, Umawiającą się Stronę niniejszej Konwencji;

g) "Strona pochodzenia" oznacza Stronę lub Strony pod których jurysdykcją wypadek przemysłowy ma miejsce lub może mieć miejsce;

h) "Strona poszkodowana" oznacza Stronę lub Strony, na które wywarły wpływ lub mogą wywrzeć wpływ transgraniczne skutki wypadku przemysłowego;

i) "zainteresowane Strony" oznacza każdą Stronę pochodzenia i każdą Stronę poszkodowaną;

j) "opinia publiczna" oznacza jedną lub więcej osób fizycznych lub prawnych.

Artykuł  2

Zakres

1. Niniejszą Konwencję stosuje się do zapobiegania, przygotowania do i reagowania na wypadki przemysłowe mogące powodować skutki transgraniczne, włączając skutki takich wypadków spowodowanych przez klęski żywiołowe, oraz do współpracy międzynarodowej dotyczącej niesienia pomocy wzajemnej, badań i rozwoju, wymiany informacji i wymiany technologii w zakresie zapobiegania, przygotowania do i reagowania w sytuacji wypadków przemysłowych.

2. Niniejsza Konwencja nie ma zastosowania do:

a) wypadków nuklearnych lub zagrożeń radiologicznych;

b) wypadków w obiektach militarnych;

c) uszkodzeń tamy, z wyjątkiem skutków wypadków przemysłowych spowodowanych takimi uszkodzeniami;

d) lądowych wypadków transportowych z wyjątkiem:

i) awaryjnego reagowania na takie wypadki;

ii) transportu w miejscu niebezpiecznej działalności;

e) przypadkowego uwolnienia organizmów genetycznie zmodyfikowanych;

f) wypadków spowodowanych działalnością w środowisku morskim, włączając badania lub eksploatację dna morskiego;

g) rozlewów olejów lub innych substancji szkodliwych na morzu.

Artykuł  3

Postanowienia ogólne

1. Strony, biorąc pod uwagę wysiłki poczynione już na poziomie krajowym i międzynarodowym, podejmują właściwe środki i współpracują w ramach niniejszej Konwencji, w celu ochrony ludzi i środowiska przed wypadkami przemysłowymi poprzez zapobieganie takim wypadkom w najszerszym możliwym zakresie, poprzez redukowanie ich częstotliwości i dotkliwości oraz poprzez łagodzenie ich skutków. W tym celu, stosowane są środki zapobiegawcze, przygotowawcze i reagowania, włączając środki restytucji.

2. Strony, na drodze wymiany informacji, konsultacji i innych środków współpracy oraz bez zbędnego opóźnienia, wypracują i wprowadzają w życie polityki i strategie obniżania ryzyka wypadków przemysłowych oraz poprawy środków zapobiegawczych, przygotowawczych i reagowania, włączając środki restytucji, uwzględniając, w celu uniknięcia zbędnego powielania, wysiłki podjęte na poziomie krajowym i międzynarodowym.

3. Strony zapewnią obowiązek podejmowania przez podmiot gospodarczy wszelkich niezbędnych środków w celu bezpiecznego prowadzenia działalności niebezpiecznej oraz w celu zapobiegania wypadkom przemysłowym.

4. W celu wprowadzenia w życie postanowień niniejszej Konwencji, Strony podejmują właściwe środki ustawowe, wykonawcze, administracyjne i finansowe w celu zapobiegania, przygotowania do i reagowania w sytuacji wypadków przemysłowych.

5. Postanowienia niniejszej Konwencji nie ograniczają zobowiązań Stron na mocy prawa międzynarodowego w odniesieniu do wypadków przemysłowych i działalności niebezpiecznych.

Artykuł  4

Identyfikacja, konsultacja i doradztwo

1. Do celów podjęcia środków zapobiegawczych i ustanowienia środków przygotowawczych, Strona pochodzenia podejmuje środki, gdzie właściwe, w celu zidentyfikowania działalności niebezpiecznych w zakresie swojej właściwości oraz zapewnienia aby Strony poszkodowane były powiadomione o każdej takiej proponowanej lub istniejącej działalności.

2. Zainteresowane Strony, z inicjatywy takiej Strony, podejmują dyskusje w sprawie identyfikacji takich działalności niebezpiecznych, które mogą powodować skutki transgraniczne. O ile zainteresowane Strony nie zgadzają się w sprawie czy dana działalność jest działalnością niebezpieczną, każda ze Stron może, jeśli zainteresowane strony nie uzgodniły innego sposobu rozwiązania tej kwestii, przedłożyć kwestię do Komisji dochodzeniowej zgodnie z postanowieniami załącznika II do niniejszej Konwencji w celu uzyskania porady.

3. W odniesieniu do proponowanych lub istniejących działalności niebezpiecznych, Strony stosują procedury przedstawione w załączniku III do niniejszej Konwencji.

4. W przypadku gdy działalność niebezpieczna podlega ocenie wpływu na środowisko naturalne zgodnie z Konwencją o ocenach oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym a ocena zawiera oszacowanie transgranicznych skutków wypadków przemysłowych wynikających z działalności niebezpiecznej, prowadzonej zgodnie z warunkami niniejszej Konwencji, ostateczna decyzja podjęta do celów Konwencji o ocenach oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym spełnia odpowiednie wymogi niniejszej Konwencji.

Artykuł  5

Dobrowolne rozszerzenie

Zainteresowane Strony powinny, z inicjatywy którejkolwiek z nich, podjąć dyskusje w sprawie traktowania działalności nieobjętej załącznikiem I jako działalności niebezpiecznej. Po osiągnięciu wzajemnego porozumienia, mogą one stosować mechanizm doradczy według własnego wyboru, lub zgodnie z załącznikiem II zwracać się o poradę do Komisji dochodzeniowej. W przypadku gdy zainteresowane Strony tak uzgodnią, niniejszą Konwencję, lub jej dowolną część, stosuje się do przedmiotowej działalności, tak jakby była ona działalnością niebezpieczną.

Artykuł  6

Zapobieganie

1. Strony podejmują właściwe środki w celu zapobiegania wypadkom przemysłowym, włączając środki stymulujące takie działania podmiotów gospodarczych, które obniżają ryzyko wypadków przemysłowych. Takie środki mogą również zawierać środki określone w załączniku IV do niniejszej Konwencji, lecz nie są do nich ograniczone.

2. W odniesieniu do każdej działalności niebezpiecznej, Strona pochodzenia wymaga od podmiotu gospodarczego udowodnienia bezpiecznego prowadzenia działalności niebezpiecznej poprzez dostarczanie informacji takich jak podstawowe dane procesu włączając w to również analizę i ocenę, jednak nie ograniczając się do nich, jak wyszczególniono w załączniku V do niniejszej Konwencji.

Artykuł  7

Podejmowanie decyzji w sprawie lokalizacji

W ramach swojego systemu prawnego, Strona pochodzenia, w celu zminimalizowania ryzyka dla ludności i środowiska wszystkich poszkodowanych Stron, ustala polityki w zakresie lokalizacji nowych działalności niebezpiecznych oraz istotnych zmian w odniesieniu do istniejących działalności niebezpiecznych. W ramach swoich systemów prawnych, poszkodowane Strony ustalają polityki znaczącego rozwoju na obszarach, które mogłyby być poszkodowane wskutek transgranicznych skutków wypadku przemysłowego wynikających z działalności niebezpiecznej w celu zminimalizowania potencjalnych zagrożeń. Opracowując i ustanawiając takie polityki, Strony powinny uwzględnić kwestie wymienione w punkcie 2 pozycja 1-8 załącznika V, oraz w załączniku VI do niniejszej Konwencji.

Artykuł  8

Przygotowanie do nagłych wypadków

1. Strony podejmują właściwe środki w celu ustalenia i utrzymania odpowiedniej gotowości do nagłych wypadków i reagowania w sytuacji wypadków przemysłowych. Strony zapewniają podjęcie środków przygotowawczych dla złagodzenia transgranicznych skutków takich wypadków, przy czym obowiązki na miejscu podejmują podmioty gospodarcze. Środki te mogą zawierać, ale nie są ograniczone do tych określonych w załączniku VII do niniejszej Konwencji. W szczególności, zainteresowane Strony informują się wzajemnie o swoich planach awaryjnych.

2. Strona pochodzenia zapewnia dla niebezpiecznych działalności przygotowanie i wykonanie w miejscu działalności planów awaryjnych, włączając odpowiednie środki reagowania i inne środki zapobiegania i minimalizowania skutków transgranicznych. Strona pochodzenia dostarcza innym zainteresowanym Stronom elementy, jakimi dysponuje do opracowania planów awaryjnych.

3. Każda ze Stron zapewnia dla działalności niebezpiecznych przygotowanie i wykonanie poza miejscem działalności planów awaryjnych obejmujących środki, które będą podjęte na ich terytorium w celu zapobiegania i minimalizowania skutków transgranicznych. Przygotowując te plany, należy wziąć pod uwagę wnioski z analizy i oceny, w szczególności sprawy wymienione w punkcie 2 pozycja 1-5 załącznika V. Zainteresowane Strony czynią wysiłki w celu zgodności takich planów. Gdzie sytuacja tego wymaga, sporządzone będą wspólne plany awaryjne poza miejscem działalności w celu ułatwienia przyjęcia właściwych środków reagowania.

4. Plany awaryjne powinny być regularnie poddawane przeglądowi, lub kiedy wymagają tego będą okoliczności, biorąc pod uwagę doświadczenie zdobyte podczas prac w rzeczywistych nagłych wypadkach.

Artykuł  9

Informowanie i udział opinii publicznej

1. Strony zapewniają przekazywanie opinii publicznej właściwych informacji na temat obszarów, które mogą być poszkodowane wskutek wypadku przemysłowego wynikającego z działalności niebezpiecznej. Informacja ta przekazywana jest za pomocą takich kanałów jakie Strony uznają za właściwe, obejmuje elementy zawarte w załączniku VIII do niniejszej Konwencji oraz uwzględnia kwestie wymienione w punkcie 2 pozycja 1-4 i 9 załącznika V.

2. Strona pochodzenia, zgodnie z postanowieniami niniejszej Konwencji i w każdym przypadku gdy będzie to możliwe i właściwe, stwarza opinii publicznej na obszarach, które mogą być poszkodowane, możliwość uczestniczenia w istotnych procedurach w celu przedstawienia jej poglądów oraz obaw w sprawie środków zapobiegawczych i przygotowawczych, oraz zapewnia aby możliwość stworzona opinii publicznej Strony poszkodowanej była równorzędna z tą stworzoną opinii publicznej Strony pochodzenia.

3. Strony, zgodnie ze swoimi systemami prawnymi oraz, jeśli wskazane, na zasadzie wzajemności zapewniają osobom fizycznym lub prawnym, które zostały lub mogą zostać poszkodowane wskutek transgranicznych skutków wypadku przemysłowego na terytorium Strony, dostęp i opiekę w istotnych postępowaniach administracyjnych i sądowych, włączając możliwości wszczęcia postępowania sądowego i odwoływania się od decyzji dotyczących ich praw, na równi z dostępnymi osobom w ramach ich własnej jurysdykcji.

Artykuł  10

Systemy powiadamiania o wypadku przemysłowym

1. Strony, w celu otrzymywania i przekazywania powiadomień o wypadkach przemysłowych obejmujących informacje potrzebne do przeciwdziałania skutkom transgranicznym, uwzględnią utworzenie i prowadzenie zgodnych i efektywnych systemów powiadamiania o wypadkach przemysłowych na właściwych poziomach.

2. W razie wypadku przemysłowego, lub jego nieuchronnego zagrożenia, powodującego lub mogącego powodować skutki transgraniczne, Strona pochodzenia zapewnia niezwłoczne powiadomienie Stron poszkodowanych, na właściwych poziomach poprzez systemy powiadamiania o wypadku przemysłowym. Powiadomienie takie obejmuje elementy zawarte w załączniku IX.

3. Zainteresowane Strony zapewniają, aby w razie wypadku przemysłowego lub jego nieuchronnego zagrożenia, plany awaryjne przygotowane zgodnie z artykułem 8 zostały uruchomione tak szybko jak to możliwe i w zakresie właściwym do okoliczności.

Artykuł  11

Reagowanie

1. Strony zapewniają, w razie wypadku przemysłowego lub jego nieuchronnego zagrożenia, podjęcie właściwych środków reagowania, tak szybko jak to możliwe i z zastosowaniem najbardziej efektywnych praktyk, w celu opanowania i zminimalizowania skutków.

2. W razie wypadku przemysłowego, lub jego nieuchronnego zagrożenia, powodującego lub mogącego powodować skutki transgraniczne, zainteresowane Strony zapewniają ocenę skutków - gdzie właściwe wspólnie, do celów podjęcia właściwych środków reagowania. Zainteresowane Strony podejmują wysiłki w celu koordynacji swoich środków reagowania.

Artykuł  12

Pomoc wzajemna

1. Jeśli strona w razie wypadku przemysłowego potrzebuje pomocy, może zwrócić się o pomoc do innych Stron, wskazując zakres i typ potrzebnej pomocy. Strona, do której skierowano wniosek o udzielenie pomocy bezzwłocznie podejmuje decyzję i zawiadamia wnioskującą Stronę czy jest w stanie udzielić wnioskowanej pomocy oraz wskazuje zakres i warunki możliwej do udzielenia pomocy.

2. Zainteresowane Strony współpracują w celu ułatwienia bezzwłocznego udzielenia pomocy uzgodnionej na mocy ustępu 1 niniejszego artykułu, włączając, gdzie właściwe, działania zmierzające do zminimalizowania konsekwencji i skutków wypadku przemysłowego, oraz do udzielenia ogólnej pomocy. W przypadku gdy Strony nie zawarły dwustronnych lub wielostronnych porozumień obejmujących ich uzgodnienia dotyczące udzielania pomocy wzajemnej, pomoc udzielana jest zgodnie z załącznikiem X do niniejszej Konwencji, o ile Strony nie postanowią inaczej.

Artykuł  13

Odpowiedzialność i odpowiedzialność cywilna

Strony wspierają właściwe wysiłki międzynarodowe zmierzające do opracowania reguł, kryteriów i procedur w obszarze ponoszenia odpowiedzialności i odpowiedzialności cywilnej.

Artykuł  14

Badania i rozwój

Strony, gdzie właściwe, inicjują i współpracują w prowadzeniu badań oraz w rozwoju metod i technologii w celu zapobiegania, przygotowania do i reagowania na wypadki przemysłowe. W tych celach, Strony zachęcają i aktywnie wspierają współpracę naukową i technologiczną, włączając w to badania nad mniej niebezpiecznymi procesami, nakierowane na ograniczenie niebezpieczeństwa wypadku oraz zapobieganie i ograniczenie konsekwencji wypadków przemysłowych.

Artykuł  15

Wymiana informacji

Strony, na poziomie wielostronnym lub dwustronnym, wymieniają się dostępnymi informacjami, włączając elementy zawarte w załączniku XI do niniejszej Konwencji.

Artykuł  16

Wymiana technologii

1. Strony, zgodnie ze swoimi przepisami ustawodawczymi, wykonawczymi i praktykami, ułatwiają wymianę technologii w celu zapobiegania, przygotowania do i reagowania na skutki wypadków przemysłowych, w szczególności poprzez wspieranie:

a) wymiany dostępnych technologii na różnych podstawach finansowych;

b) bezpośrednich kontaktów i współpracy przemysłowej;

c) wymiany informacji i doświadczeń;

d) udzielania pomocy technicznej.

2. Wspierając działania wymienione w ustępie 1 litery a)-d) niniejszego artykułu, Strony stwarzają korzystne warunki poprzez ułatwianie kontaktów i współpracy między właściwymi organizacjami i osobami, zarówno w sektorze prywatnym jak i publicznym, które mogą zapewnić technologię, usługi projektowe i inżynieryjne, wyposażenie lub finansowanie.

Artykuł  17

Właściwe organy i punkty kontaktowe

1. Każda ze Stron wyznacza lub tworzy jeden lub więcej właściwych organów do celów niniejszej Konwencji.

2. Bez uszczerbku dla innych uzgodnień na poziomie dwustronnym lub wielostronnym, każda ze Stron wyznacza lub tworzy jeden punkt kontaktowy do celów powiadamiania o wypadkach przemysłowych na podstawie artykułu 10, i jeden punkt kontaktowy do celów pomocy wzajemnej na podstawie artykułu 12. Najlepiej, aby były to te same punkty kontaktowe.

3. Każda ze Stron, w terminie trzech miesięcy od daty wejścia w życie niniejszej Konwencji dla danej Strony, zawiadamia inne strony, za pośrednictwem Sekretariatu określonego w artykule 20, który organ lub organy zostały wyznaczone jako punkty kontaktowe oraz jako jej właściwy organ lub organy.

4. Każda ze Stron, w terminie jednego miesiąca od daty podjęcia decyzji, zawiadamia inne Strony, za pośrednictwem Sekretariatu, o wszelkich zmianach dotyczących wyznaczenia/wyznaczeń dokonanych przez nią na mocy ustępu 3 niniejszego artykułu.

5. Każda ze Stron, na podstawie artykułu 10, zapewnia bieżące ciągłe funkcjonowanie punktu kontaktowego systemów powiadamiania o wypadkach przemysłowych.

6. Każda ze Stron, na podstawie artykułu 12, zapewnia bieżące ciągłe funkcjonowanie punktu kontaktowego oraz organów odpowiedzialnych za sporządzanie i otrzymywanie wniosków o udzielenie pomocy oraz za przyjmowanie ofert pomocy.

Artykuł  18

Konferencja Stron

1. Przedstawiciele Stron tworzą Konferencję Stron niniejszej Konwencji i regularnie odbywają swoje posiedzenia. Pierwsze posiedzenie Konferencji Stron zostaje zwołane nie później niż rok od daty wejścia w życie niniejszej Konwencji. W okresie późniejszym, posiedzenie Konferencji Stron odbywa się przynajmniej raz w roku lub na pisemny wniosek Strony, pod warunkiem że w ciągu sześciu miesięcy od złożenia wniosku do Sekretariatu, zostaje on poparty przez co najmniej jedną trzecią Stron.

2. Konferencja Stron:

a) dokonuje przeglądu stosowania niniejszej Konwencji;

b) pełni funkcje doradcze nakierowane na wzmocnienie zdolności Stron do zapobiegania, przygotowania do i reagowania na transgraniczne skutki wypadków przemysłowych, i na ułatwienia w udzielaniu pomocy technicznej i doradztwie na wniosek Stron dotkniętych wypadkami przemysłowymi;

c) tworzy, gdzie właściwe, grupy robocze i inne właściwe mechanizmy rozpatrywania kwestii związanych z wprowadzaniem w życie i rozwojem niniejszej Konwencji oraz, w tym celu, przygotowuje właściwe badania i inną dokumentację oraz przekazuje zalecenia do rozpatrzenia przez Konferencję Stron;

d) pełni inne funkcje właściwe na mocy postanowień niniejszej Konwencji;

e) na swoim pierwszym posiedzeniu, rozpatruje i, w drodze consensusu, przyjmuje regulamin posiedzeń.

3. Konferencja Stron, wypełniając swoje funkcje, gdy uzna to za właściwe, współpracuje również z innymi właściwymi organizacjami międzynarodowymi.

4. Konferencja Stron, na swoim pierwszym posiedzeniu, ustala program pracy, w szczególności w odniesieniu do pozycji zawartych w załączniku XII do niniejszej Konwencji. Konferencja Stron decyduje także w sprawie metody pracy, włączając w to wykorzystanie krajowych centrów oraz współpracę z właściwymi organizacjami międzynarodowymi i utworzenie systemu ułatwiającego wprowadzenie w życie niniejszej Konwencji, w szczególności dla pomocy wzajemnej w razie wypadku przemysłowego, oraz rozwijania właściwych istniejących działań w ramach właściwych organizacji międzynarodowych. Jako część programu pracy, Konferencja Stron dokonuje przeglądu istniejących krajowych, regionalnych i międzynarodowych centrów oraz innych organów i programów nakierowanych na koordynację informacji i wysiłków na rzecz zapobiegania, przygotowania do i reagowania na wypadki przemysłowe, w celu określenia jakie dodatkowe instytucje lub centra międzynarodowe mogą być potrzebne dla wypełniania zadań wymienionych w załączniku XII.

5. Konferencja Stron, na swoim pierwszym posiedzeniu, rozpoczyna rozpatrywanie procedur stwarzających lepsze warunki dla wymiany technologii w celu zapobiegania, przygotowania do i reagowania na skutki wypadków przemysłowych.

6. Konferencja Stron przyjmuje wytyczne i kryteria ułatwiające identyfikację działalności niebezpiecznych do celów niniejszej Konwencji.

Artykuł  19

Prawo głosowania

1. Z wyjątkiem przewidzianym w ustępie 2 niniejszego artykułu, każda ze Stron niniejszej Konwencji posiada jeden głos.

2. Regionalne organizacje integracji gospodarczej określone w artykule 27, w sprawach należących do ich kompetencji, korzystają z prawa głosowania z liczbą głosów równą liczbie ich Państw Członkowskich będących Stronami niniejszej Konwencji. Organizacje te nie korzystają ze swojego prawa głosowania jeśli ich Państwa Członkowskie korzystają ze swoich praw i odwrotnie.

Artykuł  20

Sekretariat

Sekretarz wykonawczy Europejskiej Komisji Gospodarczej pełni następujące funkcje sekretariatu:

a) zwołuje i przygotowuje posiedzenia Stron;

b) przekazuje Stronom sprawozdania i inne informacje otrzymywane zgodnie z postanowieniami niniejszej Konwencji;

c) pozostałe funkcje, jakie mogą zostać ustalone przez Strony.

Artykuł  21

Rozstrzyganie sporów

1. W przypadku powstania sporu między dwiema lub więcej Stronami w sprawie interpretacji lub stosowania niniejszej Konwencji, poszukują one rozwiązania na drodze negocjacji lub inną metodą rozstrzygania sporów, możliwą do przyjęcia przez strony sporu.

2. Przy podpisywaniu, ratyfikacji, przyjmowaniu, zatwierdzaniu lub przystępowaniu do niniejszej Konwencji, lub w dowolnym późniejszym terminie, Strona może złożyć u depozytariusza pisemne oświadczenie że, w sprawach spornych nierozwiązanych zgodnie z ustępem 1 niniejszego artykułu, w relacjach z każdą ze Stron przyjmujących na siebie takie samo zobowiązanie, przyjmuje jako obowiązkowe jeden lub oba następujące środki rozstrzygania sporu:

a) przekazanie sporu do Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości;

b) postępowanie arbitrażowe zgodnie z procedurą wymienioną w załączniku XIII do niniejszej Konwencji.

3. Jeśli strony sporu zaakceptowały oba środki rozstrzygania sporu określone w ustępie 2 niniejszego artykułu, spór może być przedłożony tylko do Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości, o ile strony sporu nie uzgodniły inaczej.

Artykuł  22

Ograniczenia w dostarczaniu informacji

1. Postanowienia niniejszej Konwencji nie mają wpływu na prawa i obowiązki Stron zgodne z ich krajowymi przepisami ustawodawczymi, wykonawczymi, administracyjnymi lub przyjętymi praktykami prawnymi oraz mającymi zastosowanie uregulowaniami międzynarodowymi w odniesieniu do ochrony informacji związanych z danymi osobowymi, tajemnicą przemysłową i handlową, włączając własność intelektualną lub bezpieczeństwo narodowe.

2. Jednakże jeżeli Strona decyduje się dostarczyć innej Stronie takie informacje chronione, Strona otrzymująca takie informacje chronione przestrzega poufności otrzymanych informacji oraz warunki, na których zostały one dostarczone, oraz wykorzystuje te informacje jedynie do celów, dla których zostały dostarczone.

Artykuł  23

Wykonanie

Strony składają okresowe sprawozdania w sprawie wykonania niniejszej Konwencji.

Artykuł  24

Porozumienia dwustronne i wielostronne

1. Strony mogą, w celu wprowadzenia w życie swoich zobowiązań wynikających z niniejszej Konwencji, kontynuować istniejące lub zawierać nowe porozumienia dwustronne lub wielostronne lub inne uzgodnienia.

2. Postanowienia niniejszej Konwencji nie mają wpływu na prawo Stron do podejmowania, na mocy porozumień dwustronnych lub wielostronnych, gdzie sytuacja tego wymaga, środków bardziej rygorystycznych niż wymagane niniejszą Konwencją.

Artykuł  25

Status załączników

Załączniki do niniejszej Konwencji stanowią integralną część Konwencji.

Artykuł  26

Zmiany do Konwencji

1. Każda ze Stron może proponować zmiany do niniejszej Konwencji.

2. Tekst każdej proponowanej zmiany do niniejszej Konwencji przedkładany jest na piśmie Sekretarzowi Wykonawczemu Europejskiej Komisji Gospodarczej, który przekazuje go wszystkim Stronom. Konferencja Stron rozpatruje proponowane zmiany na swoim następnym corocznym posiedzeniu, pod warunkiem że propozycje te zostały przekazane Stronom przez sekretarza wykonawczego Europejskiej Komisji Gospodarczej co najmniej 90 dni wcześniej.

3. W odniesieniu do zmian do niniejszej Konwencji - innych niż w załączniku I, dla których procedurę opisano w ustępie 4 niniejszego artykułu:

a) zmiany przyjmowane są w drodze consensusu Stron obecnych na posiedzeniu i przedkładane są przez depozytariusza wszystkim Stronom w celu ratyfikacji, przyjęcia lub zatwierdzenia;

b) dokumenty ratyfikacyjne, przyjęcia lub zatwierdzenia zmian składane są u depozytariusza. Zmiany przyjęte zgodnie z niniejszym artykułem wchodzą w życie dla Stron które je przyjęły dziewięćdziesiątego dnia następującego po otrzymaniu przez depozytariusza szesnastego dokumentu ratyfikacyjnego, przyjęcia lub zatwierdzenia;

c) w okresie późniejszym, zmiany wchodzą w życie dla każdej innej Strony dziewięćdziesiątego dnia po złożeniu przez Stronę dokumentów ratyfikacyjnych, przyjęcia lub zatwierdzenia zmian.

4. W odniesieniu do zmian w załączniku I:

a) Strony dokładają wszelkich starań w celu osiągnięcia porozumienia w drodze consensusu. Jeśli wyczerpane zostaną wszystkie sposoby osiągnięcia consensusu a porozumienie nie zostanie osiągnięte, zmiany, w ostateczności, przyjmowane są większością dziewięciu dziesiątych głosów Stron obecnych i głosujących na posiedzeniu. Po przyjęciu zmian przez Konferencję Stron, są one przekazywane Stronom z zaleceniem zatwierdzenia;

b) po upływie 12 miesięcy od daty ich zakomunikowania przez Sekretarza Wykonawczego Europejskiej Komisji Gospodarczej, zmiany do załącznika I wchodzą w życie również dla tych Stron niniejszej Konwencji, które nie przedłożyły powiadomienia zgodnie z postanowieniami ustępu 4 litera c) niniejszego artykułu, pod warunkiem że co najmniej 16 Stron nie przedłożyło takiego powiadomienia;

c) każda Strona, która nie jest w stanie zatwierdzić zmiany do załącznika I niniejszej Konwencji, powiadamia o powyższym na piśmie sekretarza wykonawczego Europejskiej Komisji Gospodarczej w ciągu 12 miesięcy od daty przekazania informacji o jej przyjęciu. Sekretarz wykonawczy niezwłocznie powiadamia wszystkie Strony o otrzymaniu takiego powiadomienia. Strona może w dowolnym czasie zastąpić wcześniejsze powiadomienie przyjęciem zmiany i zmiana do załącznika I wchodzi w życie dla tej Strony;

d) do celów niniejszego ustępu "Strony obecne i głosujące" oznacza strony obecne i oddające głos za lub przeciw.

Artykuł  27

Podpisanie

Niniejsza Konwencja zostaje otwarta do podpisu w Helsinkach w dniach 17-18 marca 1992 roku włącznie, a po tym terminie w siedzibie głównej Narodów Zjednoczonych w Nowym Jorku do dnia 18 września 1992 roku, przez Państwa Członkowskie Europejskiej Komisji Gospodarczej, jak również państwa o statusie doradczym w Europejskiej Komisji Gospodarczej w zastosowaniu ustępu rezolucji 36 (IV) Rady Ekonomiczno-Społecznej z dnia 28 marca 1947 roku, oraz przez regionalne organizacje integracji gospodarczej utworzone przez suwerenne Państwa Członkowskie Europejskiej Komisji Gospodarczej, na które ich Państwa Członkowskie przeniosły kompetencje w odniesieniu do kwestii regulowanych niniejszą Konwencją, włączając kompetencję zawierania traktatów w odniesieniu do tych kwestii.

Artykuł  28

Depozytariusz

Depozytariuszem niniejszej Konwencji jest Sekretarz Generalny Narodów Zjednoczonych.

Artykuł  29

Ratyfikacja, przyjęcie, zatwierdzenie i przystąpienie

1. Niniejsza Konwencja podlega ratyfikacji, przyjęciu lub zatwierdzeniu przez Państwa-sygnatariuszy i regionalne organizacje integracji gospodarczej określone w artykule 27.

2. Niniejsza Konwencja jest otwarta do przystąpienia przez państwa i organizacje określone w artykule 27.

3. Każda z organizacji określonych w artykule 27 stając się Stroną niniejszej Konwencji, jeśli żadne z jej Państw Członkowskich nie jest Stroną, związana jest wszystkimi obowiązkami wynikającymi z niniejszej Konwencji. W przypadku takich organizacji, których jedno lub więcej Państw Członkowskich jest Stroną niniejszej Konwencji, organizacja i jej Państwa Członkowskie decydują w sprawie własnych obowiązków wypełnienia zobowiązań na mocy niniejszej Konwencji. W takich przypadkach, organizacja i Państwa Członkowskie nie są uprawnione do jednoczesnego korzystania ze swoich praw na mocy niniejszej Konwencji.

4. W swoich dokumentach ratyfikacyjnych, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia, regionalne organizacje integracji gospodarczej określone w artykule 27 stwierdzają zakres swoich kompetencji odnoszących się do kwestii regulowanych niniejszą Konwencją. Organizacje te zawiadamiają również depozytariusza o znaczącej zmianie w zakresie swoich kompetencji.

Artykuł  30

Wejście w życie

1. Niniejsza Konwencja wchodzi w życie dziewięćdziesiątego dnia po dniu złożenia szesnastego dokumentu ratyfikacyjnego, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia.

2. Do celów ustępu 1 niniejszego artykułu, żaden z dokumentów złożonych przez organizację określoną w artykule 27 nie jest uważany za dodatkowy do tych zdeponowanych przez Państwa Członkowskie takiej organizacji.

3. Dla każdego z Państw lub organizacji określonych w artykule 27, które ratyfikują, przyjmą lub zatwierdzą niniejszą Konwencję lub przystąpią do niej po złożeniu szesnastego dokumentu ratyfikacyjnego, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia, niniejsza Konwencja wchodzi w życie dziewięćdziesiątego dnia po dniu złożenia przez dane Państwo lub organizację dokumentu ratyfikacyjnego, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia.

Artykuł  31

Wystąpienie

1. W dowolnym czasie po trzech latach od daty wejścia w życie niniejszej Konwencji w odniesieniu do Strony, Strona ta może wystąpić z niniejszej Konwencji poprzez przekazanie depozytariuszowi powiadomienia na piśmie. Wystąpienie takie staje się skuteczne dziewięćdziesiątego dnia po otrzymaniu powiadomienia przez depozytariusza.

2. Każde takie wystąpienie nie ma wpływu na stosowanie artykułu 4 wobec działalności, w odniesieniu do której złożono powiadomienie na podstawie artykułu 4 ustęp 1, lub wniesiono wniosek o rozpatrzenie na podstawie artykułu 4 ustęp 2.

Artykuł  32

Teksty autentyczne

Oryginał niniejszej Konwencji, której teksty w językach angielskim, francuskim i rosyjskim są na równi autentyczne, składane są Sekretarzowi Generalnemu Narodów Zjednoczonych.

NA DOWÓD CZEGO niżej podpisani, należycie upoważnieni w tym celu, podpisali niniejszą Konwencję.

Sporządzono w Helsinkach, siedemnastego dnia marca tysiąc dziewięćset dziewięćdziesiątego drugiego roku.

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK  I

SUBSTANCJE NIEBEZPIECZNE DO CELÓW OKREŚLENIA DZIAŁALNOŚCI NIEBEZPIECZNYCH

Ilości określone poniżej odnoszą się do każdej działalności lub grup działalności. W przypadku gdy zakres ilości podano w części I, ilości progowe określają maksymalne ilości w każdym zakresie. Pięć lat po wejściu w życie niniejszej Konwencji, najniższa ilość podana w każdym zakresie otrzymuje oznaczenie ilości progowej, o ile nie zostanie to zmienione.

W przypadku gdy substancja lub preparat wymieniony w części II wchodzi również w zakres kategorii w części I, stosowana jest ilość progowa określona w części II.

Do celów określenia działalności niebezpiecznych, Strony uwzględniają przewidywalną możliwość zwiększenia istniejących zagrożeń oraz ilości substancji niebezpiecznych oraz ich bliskość, w sferze odpowiedzialności jednego lub więcej podmiotów gospodarczych.

CZĘŚĆ  I

Kategorie substancji i preparatów niewyszczególnionych w części II

Kategoria	Ilość progowa (w tonach)
1. Gazy łatwopalne ^(1a) włączając gaz płynny (LPG)	200
2. Ciecze wysoce łatwopalne ^(1b)	50 000
3. Bardzo toksyczne ^(1c)	20
4. Toksyczne ^(1d)	500-200
5. Utleniające ^(1e)	500-200
6. Wybuchowe ^(1f)	200-50
7. Ciecze łatwopalne (1g) (poddawane operacjom w specjalnych warunkach ciśnieniowych i temperaturowych)	200
8. Niebezpieczne dla środowiska ^(1h)	200

CZĘŚĆ  II

Substancje wymienione

Substancja	Ilość progowa (w tonach)
1. Amoniak	500
2. a) Azotan amonu ^(2)	2 500
b) Azotan amonu w postaci nawozów ^(3)	10 000
3. Akrylonitryl	200
4. Chlor	25
5. Tlenek etylenu	50
6. Wodór cyjankowy	20
7. Fluorek wodoru	50
8. Siarkowodór	50
9. DItlenek siarki	250
10. Tritlenek siarki	75
11. Alkile ołowiu	50
12. Fosgen	0,75
13. Izocyjanian metylu	0,15

UWAGI

⁽¹⁾ Kryteria wskaźnikowe.

Przy braku innych właściwych kryteriów, Strony mogą stosować następujące kryteria podczas klasyfikowania substancji lub preparatów do celów części I niniejszego załącznika:

a) Gazy łatwopalne:

substancje które w stanie gazowym przy normalnym ciśnieniu i zmieszane z powietrzem stają się łatwopalne oraz, których temperatura wrzenia przy normalnym ciśnieniu wynosi 20 °C lub poniżej;

b) Ciecze wysoce łatwopalne:

substancje o temperaturze zapłonu poniżej 21 °C oraz których temperatura wrzenia przy normalnym ciśnieniu wynosi powyżej 20 °C;

c) Bardzo toksyczne:

substancje o właściwościach odpowiadających tym z poniższej tabeli 1 lub tabeli 2, oraz które, z powodu ich właściwości fizycznych i chemicznych mogą powodować powstawanie zagrożenia wypadku przemysłowego;

Tabela 1

LD50 (doustnie)^(1) mg/kg masy ciała LD50 ≤ 25	LD50 (skórnie)^(2) mg/kg masy ciała LD50 ≤ 50	LC50^(3) mg/l (przez drogi oddechowe) LC50 ≤ 0,5
^(1) LD50 doustnie szczury.
^(2) LD50 skórnie szczury lub króliki.
^(3) LC50 przez drogi oddechowe (cztery godziny) szczury.

Tabela 2

Dawka odróżniająca mg/kg masy ciała	<5
W przypadku gdy ostra toksyczność doustna substancji w zwierzętach została ustalona stosując procedurę stałej dawki.

d) Toksyczne:

substancje o właściwościach odpowiadających tym z tabeli 3 lub tabeli 4 posiadające właściwości fizyczne i chemiczne mogące powstawanie zagrożenia wypadku przemysłowego.

Tabela 3

LD50 (doustnie)^(1) mg/kg masy ciała 25 < LD50 ≤ 200	LD50 (skórnie)^(2) mg/kg masy ciała 50 < LD50 ≤ 400	LC50^(3) mg/l (przez drogi oddechowe) 0,5 < LC50 ≤ 2
^(1) LD50 doustnie szczury.
^(2) LD50 skórnie szczury lub króliki.
^(3) LC50 przez drogi oddechowe (cztery godziny) szczury.

Tabela 4

Dawka odróżniająca mg/kg masy ciała	= 5
W przypadku gdy ostra toksyczność doustna substancji w zwierzętach została ustalona stosując procedurę stałej dawki.

e) Utleniające:

substancje wywołujące wysoce egzotermiczne reakcje podczas kontaktu z innymi substancjami, w szczególności substancjami łatwopalnymi;

f) Wybuchowe:

substancje mogące eksplodować wskutek zapalenia, lub bardziej wrażliwe na wstrząsy lub tarcie aniżeli dinitrobenzen;

g) Ciecze łatwopalne:

substancje o temperaturze zapłonu poniżej 55 °C pozostające pod ciśnieniem w stanie płynnym, w przypadku gdy szczególne warunki przetwarzania, takie jak wysokie ciśnienie i wysoka temperatura, mogą powodować zagrożenie wypadku przemysłowego;

h) Niebezpieczne dla środowiska:

substancje wykazujące wartości ostrej toksyczności dla środowiska wodnego odpowiadające tabeli 5.

Tabela 5

LC50^(1) mg/l LC50 ≤ 10	EC50^(2) mg/l EC50 ≤ 10	IC50^(3) mg/l IC50 ≤ 10
^(1) LC50 ryby (96 godzin).
^(2) EC50 dafnia (48 godzin).
^(3) IC50 algi (72 godziny).
w przypadku gdy substancja nie ulega łatwej degradacji, lub log Pow > 3,0 (chyba że ustalony eksperymentalnie BCF < 100

i) LD - dawka śmiertelna;

j) LC - stężenie śmiertelne;

k) WE - stężenie efektywne;

l) IC - stężenie hamujące;

m) Pow - współczynnik podziału oktanol/woda;

n) BCF - czynnik biokoncentracji.

⁽²⁾ Niniejsze ma zastosowanie do azotanu amonu i mieszanin azotanu amonu w przypadku gdy zawartość azotu pochodzącego z azotanu amonu wynosi > 28 % wagowo, oraz do wodnych roztworów azotanu amonu w przypadku gdy stężenie azotanu amonu wynosi > 90 % wagowo.

⁽³⁾ Niniejsze ma zastosowanie do prostych nawozów azotanu amonu oraz do złożonych nawozów w przypadku gdy zawartość azotu pochodzącego z azotanu amonu wynosi > 28 % wagowo (złożony nawóz zawiera azotan amonu w połączeniu z fosforanem i/lub potażem).

⁽⁴⁾ Mieszaniny i preparaty zawierające takie substancje należy traktować w ten sam sposób co czyste substancje, chyba że nie wykazują już równoważnych właściwości i nie mogą powodować skutków transgranicznych.

ZAŁĄCZNIK  II

Procedura komisji dochodzeniowej na podstawie artykułów 4 i 5

1. Wnioskująca(-e) Strona(-y) powiadamia(-ją) sekretariat o przedłożeniu zapytania(zapytań) do komisji dochodzeniowej utworzonej zgodnie z postanowieniami niniejszego załącznika. Powiadomienie zawiera określenie kwestii dochodzenia. Sekretariat niezwłocznie informuje wszystkie Strony Konwencji o takim przedłożeniu.

2. Komisja dochodzeniowa składa się z trzech członków. Zarówno strona wnioskująca jak i druga strona procedury dochodzeniowej wyznacza eksperta naukowego lub technicznego a dwaj wyznaczeni w ten sposób eksperci wyznaczają za obopólną zgodą trzeciego eksperta, będącego przewodniczącym Komisji dochodzeniowej. Ten ostatni nie jest obywatelem jednej ze stron procedury dochodzeniowej, ani nie zajmował się tą sprawą w innym charakterze.

3. Jeśli przewodniczący Komisji dochodzeniowej nie został wybrany w terminie dwóch miesięcy od wyznaczenia drugiego eksperta, sekretarz wykonawczy Europejskiej Komisji Gospodarczej, na wniosek jednej ze stron, wyznacza przewodniczącego w ciągu następnych dwóch miesięcy.

4. Jeśli jedna ze stron procedury dochodzeniowej nie wyznaczy eksperta w ciągu miesiąca od daty otrzymania powiadomienia przez Sekretariat, druga strona może zawiadomić sekretarza wykonawczego Europejskiej Komisji Gospodarczej, który wyznacza przewodniczącego Komisji dochodzeniowej w okresie następnych dwóch miesięcy. Po wyznaczeniu, przewodniczący Komisji dochodzeniowej zwraca się do strony, która nie wyznaczyła eksperta o uczynienie tego w ciągu miesiąca. Jeśli strona nie wywiąże się z tego w oznaczonym terminie, przewodniczący informuje sekretarza wykonawczego Europejskiej Komisji Gospodarczej, który w okresie kolejnych dwóch miesięcy dokonuje wyznaczenia.

5. Komisja dochodzeniowa przyjmuje własny regulamin wewnętrzny.

6. Komisja dochodzeniowa może podjąć wszelkie właściwe środki w celu wypełniania swych funkcji.

7. Strony procedury dochodzeniowej ułatwiają pracę Komisji dochodzeniowej, w szczególności, używając wszelkich dostępnych im środków:

a) dostarczają Komisji dochodzeniowej wszystkie odnośne dokumenty, udogodnienia oraz informacje;

b) umożliwiają komisji dochodzeniowej, gdzie konieczne, powoływanie świadków lub ekspertów i przyjmowanie ich zeznań.

8. Strony i eksperci chronią poufność wszelkich informacji otrzymywanych przez nie jako poufne w trakcie pracy komisji dochodzeniowej.

9. Jeśli jedna ze stron procedury dochodzeniowej nie stawi się przed komisją dochodzeniową lub nie przedstawi sprawy, druga strona może zwrócić się do komisji dochodzeniowej z wnioskiem o kontynuowanie postępowania i ukończenie prac. Nieobecność strony lub nie przedstawienie przez nią sprawy nie stanowi przeszkody dla kontynuacji i ukończenia pracy przez Komisję dochodzeniową.

10. O ile, z powodu szczególnych okoliczności sprawy, Komisja dochodzeniowa nie zdecyduje inaczej, wydatki Komisji dochodzeniowej, włącznie z wynagrodzeniem jej członków, pokrywane są po równo przez strony procedury dochodzeniowej. Komisja dochodzeniowa rejestruje wszystkie swoje wydatki oraz dostarcza stronom zestawienie końcowe.

11. Każda ze Stron będąca rzeczowo zainteresowana w przedmiocie procedury dochodzeniowej i która może być poszkodowana wskutek opinii w sprawie może za zgodą Komisji dochodzeniowej podejmować interwencje w czasie postępowania.

12. Decyzje Komisji dochodzeniowej w sprawach procedury podejmowane są większością głosów jej członków. Ostateczna opinia Komisji dochodzeniowej odzwierciedla pogląd większości jej członków oraz zawiera wszelkie odmienne poglądy.

13. Komisja dochodzeniowa przedstawia ostateczną opinię w terminie dwóch miesięcy od daty jej utworzenia, o ile nie uzna ona za konieczne przedłużenie tego terminu o okres który nie powinien przekroczyć dwóch miesięcy.

14. Ostateczna opinia Komisji dochodzeniowej oparta jest na przyjętych zasadach naukowych. Ostateczna opinia przekazywana jest przez Komisję dochodzeniową stronom procedury dochodzeniowej oraz Sekretariatowi.

ZAŁĄCZNIK  III

PROCEDURY NA PODSTAWIE ARTYKUŁU 4

1. Strona pochodzenia może zwracać się z wnioskiem o konsultacje z drugą Stroną, zgodnie z ustępami 2-5 niniejszego załącznika, w celu ustalenia czy dana Strona jest Stroną poszkodowaną.

2. Dla proponowanej lub istniejącej działalności niebezpiecznej, w celu zapewnienia właściwych i efektywnych konsultacji, Strona pochodzenia przewiduje powiadomienie na właściwych poziomach każdej ze Stron, tak szybko jak to możliwe i nie później niż informując własną opinię publiczną o planowanej lub istniejącej działalności, że może być ona Stroną poszkodowaną. Dla istniejących działalności niebezpiecznych powiadomienie takie winno być dostarczone nie później niż dwa lata po wejściu w życie niniejszej Konwencji dla Strony pochodzenia.

3. Powiadomienie zawiera, między innymi:

a) informację o działalności niebezpiecznej, włączając wszelkie dostępne informacje lub sprawozdania, takie jak informacja sporządzona zgodnie z artykułem 6, o możliwych transgranicznych skutkach w razie wypadku przemysłowego;

b) uwzględniając istotę działalności, wskazanie rozsądnych ram czasowych na przekazanie odpowiedzi wymaganej na mocy ustepu 4 niniejszego załącznika; oraz może zawierać informację wymienioną w ustepie 6 niniejszego załącznika.

4. Powiadomione Strony udzielają odpowiedzi Stronie pochodzenia w terminie wyznaczonym w powiadomieniu, potwierdzając otrzymanie powiadomienia i wskazując czy mają zamiar podjąć konsultacje.

5. Jeśli Strona powiadomiona wskazuje, że nie zamierza podejmować konsultacji, lub jeśli nie odpowie w terminie wyznaczonym w powiadomieniu, postanowienia ustalone w następnych punktach niniejszego załącznika nie mają zastosowania. W takiej sytuacji, prawo Strony pochodzenia do ustalenia co do przeprowadzenia oceny i analizy na podstawie praktyki i prawa krajowego, pozostaje bez uszczerbku.

6. Po otrzymaniu odpowiedzi od powiadomionej Strony wskazującej chęć podjęcia konsultacji, Strona pochodzenia, jeśli nie uczyniono tego wcześniej, zapewnia powiadomionej Stronie:

a) istotne informacje dotyczące harmonogramu analizy, włącznie ze wskazaniem harmonogramu przekazywania komentarzy;

b) istotne informacje na temat działalności niebezpiecznej i jej transgranicznych skutków w razie wypadku przemysłowego;

c) możliwość uczestnictwa w ocenach informacji lub sprawozdania wskazujących możliwe skutki transgraniczne.

7. Strona poszkodowana, na wniosek Strony pochodzenia, przekazuje tej ostatniej dostępne informacje dotyczące obszaru znajdującego się pod jurysdykcją Strony poszkodowanej jaki może być poszkodowany, w przypadku gdy takie informacje są niezbędne do przygotowania oceny i analizy oraz środków. Informacje są dostarczane bezzwłocznie oraz, jeśli właściwe, za pośrednictwem wspólnego organu, w przypadku gdy taki istnieje.

8. Strona pochodzenia dostarcza bezpośrednio Stronie poszkodowanej, jeśli właściwe, lub w przypadku gdy taki istnieje, za pośrednictwem wspólnego organu analizę i dokumentację oceny, jak określono w ustepie 1 i 2 załącznika V.

9. Zainteresowane Strony informują opinię publiczną na obszarach mogących być poszkodowanymi wskutek działalności niebezpiecznej oraz organizują rozpowszechnienie analizy i dokumentacji oceny dla opinii publicznej oraz władz na odnośnym obszarze. Strony zapewniają sobie możliwość przekazywania komentarzy, lub zarzutów wobec działalności niebezpiecznej oraz organizują przekazanie swoich opinii do właściwych organów Strony pochodzenia, albo bezpośrednio do tego organu albo, w odpowiednim przypadku, za pośrednictwem Strony pochodzenia, w rozsądnym czasie.

10. Strona pochodzenia, po zakończeniu analizy i skompletowaniu dokumentacji oceny, bez zbędnego opóźnienia podejmuje ze Stroną poszkodowaną konsultacje dotyczące, między innymi, transgranicznych skutków działalności niebezpiecznej w razie wypadku przemysłowego, oraz środków zmniejszających lub eliminujących jego skutki. Konsultacje mogą odnosić się do:

a) możliwych alternatyw działalności niebezpiecznej, włączając alternatywę niepodejmowania działalności, oraz możliwych środków złagodzenia transgranicznych skutków, na koszt Strony pochodzenia;

b) innych form możliwej pomocy wzajemnej przy zmniejszaniu skutków transgranicznych;

c) wszelkich innych właściwych kwestii.

Zainteresowane Strony, rozpoczynając takie konsultacje, uzgadniają rozsądne ramy czasowe trwania okresu konsultacyjnego. Wszelkie takie konsultacje mogą odbywać się za pośrednictwem właściwego wspólnego organu, w przypadku gdy taki istnieje.

11. Zainteresowane Strony zapewniają należyte uwzględnienie analizy i oceny, jak również komentarzy otrzymanych w zastosowaniu punktu 9 niniejszego załącznika oraz wyników konsultacji określonych w punkcie 10 niniejszego załącznika.

12. Strona pochodzenia powiadamia Strony poszkodowane o każdej decyzji w sprawie działalności, wraz z powodami i okolicznościami na których została ona oparta.

13. Jeśli po konsultacjach, zainteresowana Strona uzyskuje dodatkową, niedostępną w czasie konsultacji, istotną informację dotycząca skutków transgranicznych działalności niebezpiecznej, Strona ta niezwłocznie informuje drugą zainteresowaną Stronę lub Strony. Na wniosek jednej z zainteresowanych Stron, odbywają się wznowione konsultacje.

ZAŁĄCZNIK  IV

ŚRODKI ZAPOBIEGAWCZE NA PODSTAWIE ARTYKUŁU 6

W zależności od prawa krajowego i praktyk, następujące środki mogą być wykonane przez Strony, właściwe organy, podmioty gospodarcze, lub na zasadzie wspólnych wysiłków:

1. ustalenie ogólnych lub szczególnych celów bezpieczeństwa;

2. przyjęcie przepisów prawnych lub wytycznych dotyczących środków bezpieczeństwa i norm bezpieczeństwa;

3. identyfikacja tych działalności niebezpiecznych, które wymagają specjalnych środków zapobiegawczych, mogących zawierać system zezwoleń lub obowiązek uzyskania zezwolenia;

4. ocena analizy ryzyka lub badań nad bezpieczeństwem działalności niebezpiecznych oraz plan działań w odniesieniu do wykonania niezbędnych środków;

5. dostarczanie właściwym organom informacji potrzebnych do oceny ryzyka;

6. stosowanie najwłaściwszych technologii w celu zapobiegania wypadkom przemysłowym oraz ochrony ludzi i środowiska;

7. podjęcie, w celu zapobiegania wypadkom przemysłowym, właściwej edukacji i kształcenia wszystkich osób zajmujących się na miejscu działalnością niebezpieczną, zarówno w warunkach normalnych jak i nieprawidłowych;

8. tworzenie wewnętrznych struktur zarządzania i praktyk zaprojektowanych w celu efektywnego wprowadzenia w życie i utrzymania przepisów bezpieczeństwa;

9. monitorowanie i rewizja ksiąg działalności niebezpiecznych oraz przeprowadzanie inspekcji.

ZAŁĄCZNIK  V

ANALIZA I OCENA

1. Analiza i ocena działalności niebezpiecznej powinna być przeprowadzana w zakresie i dogłębności zależnej od celu, dla którego są przeprowadzane.

2. Następująca tabela ilustruje, do celów odpowiednich artykułów, kwestie które powinny być rozpatrzone przy analizie i ocenie, dla wyszczególnionych celów:

Cel analizy	Kwestie do rozpatrzenia
Planowanie awaryjne na mocy artykułu 8	1. Ilości i właściwości substancji niebezpiecznych w danym miejscu
	2. Krótkie opisowe scenariusze próby reprezentatywnej wypadków przemysłowych mogących wyniknąć z działalności niebezpiecznej, włączając wskazanie prawdopodobieństwa każdego z nich
	3. Dla każdego scenariusza:
	a) przybliżona ilość uwolnionej materii;
	b) zasięg i powaga konsekwencji wynikających zarówno dla ludzi jak i środowiska pozaludzkiego w korzystnych i niekorzystnych warunkach, włączając zasięg wynikających stref zagrożenia;
	c) okres w którym wypadek przemysłowy może rozwinąć się z początkowego zdarzenia;
	d) każde działanie, które może być podjęte w celu zminimalizowania prawdopodobieństwa nasilenia
	4. Wielkość i rozkład zaludnienia w pobliżu, włączając duże skupiska ludzi znajdujące się w potencjalnej strefie zagrożenia
	5. Wiek, mobilność i podatność tej populacji
Podejmowanie decyzji w sprawie lokalizacji na mocy artykułu 7	W uzupełnieniu do pozycji 1-5 powyżej:
	6. Dotkliwość szkód wyrządzonych ludziom i środowisku, w zależności od charakteru i okoliczności uwolnienia materii
	7. Odległość od miejsca działalności niebezpiecznej, w którym racjonalnie, w razie wypadku przemysłowego, mogą wystąpić skutki szkodliwe dla ludzi i środowiska
	8. Takie same informacje w odniesieniu nie tylko do obecnej sytuacji ale również do planowanych lub dających się przewidzieć przyszłych wydarzeń
Informowanie opinii publicznej na mocy artykułu 9	W uzupełnieniu do pozycji 1-4 powyżej:
	9. Ludzie mogący być poszkodowanymi wskutek wypadku przemysłowego
Środki zapobiegawcze na mocy artykułu 6	W uzupełnieniu do pozycji 4-9 powyżej, dla środków zapobiegawczych potrzebne będą bardziej szczegółowe wersje opisów i ocen wymienionych w pozycjach 1-3. W uzupełnieniu do tych opisów i ocen, należy również uwzględnić następujące sprawy
	10. Ilości przemieszczanych niebezpiecznych materiałów i warunki, w jakich się to odbywa
	11. Wykaz scenariuszy dla rodzajów wypadków przemysłowych o poważnych skutkach, zawierający przykłady obejmujące pełny zakres skali zdarzeń oraz możliwość skutków działań w sąsiedztwie
	12. Dla każdego ze scenariuszy, opis wydarzeń mogących wszczynać wypadek przemysłowy oraz kroków, według których mógłby się nasilać
	13. Ocena, co najmniej w kategoriach ogólnych, prawdopodobieństwa wystąpienia każdego kroku, uwzględniając ustalenia pozycji 14
	14. Opis środków zapobiegawczych pod względem wyposażenia i procedur zaplanowanych w celu zminimalizowania prawdopodobieństwa wystąpienia każdego z kroków
	15. Ocena skutków jakie mogłyby wywrzeć odchylenia od normalnych warunków działalności, jak również wynikających z nich uzgodnień dotyczących, w sytuacji awaryjnej, zamknięcia ze względów bezpieczeństwa działalności niebezpiecznej lub jej części, oraz potrzeby szkolenia personelu w celu zapewnienia rozpoznawania potencjalnie poważnych odchyleń we wczesnym stadium oraz podejmowania właściwych działań
	16. Ocena stopnia, w jakim zmiany, prace naprawcze i prace konserwacyjne w miejscu niebezpiecznej działalności mogłyby narazić środki kontroli na ryzyko, oraz wynikające z niej uzgodnienia zapewniające utrzymanie kontroli

ZAŁĄCZNIK  VI

PODEJMOWANIE DECYZJI W SPRAWIE LOKALIZACJI NA PODSTAWIE ARTYKUŁU 7

Poniższe ilustruje kwestie, które należy wziąć pod uwagę na podstawie artykułu 7:

1. wyniki analizy ryzyka i oceny, włączając ocenę w zastosowaniu załącznika V fizycznej charakterystyki obszaru na którym planowana jest działalność niebezpieczna;

2. wyniki procesów konsultacji i udziału opinii publicznej;

3. analiza zwiększenia lub zmniejszenia ryzyka powodowanego przez rozwój sytuacji na terytorium Strony poszkodowanej, w powiązaniu z istniejącą działalnością niebezpieczną prowadzoną na terytorium Strony pochodzenia;

4. ocena zagrożeń środowiskowych, włączając wszelkie skutki transgraniczne;

5. ocena nowych działalności niebezpiecznych, które mogłyby stanowić źródło zagrożenia;

6. rozważenie umiejscowienia nowej, i znaczące zmiany w istniejących działalnościach niebezpiecznych, w bezpiecznej odległości od istniejących centrów ludności, jak również utworzenie stref bezpieczeństwa wokół działalności niebezpiecznych; na takich obszarach, należałoby dokładnie zbadać działania, które zwiększyłyby liczbę zagrożonej ludności, lub w inny sposób zwiększyłyby powagę zagrożenia.

ZAŁĄCZNIK  VII

ŚRODKI PRZYGOTOWAWCZE DO NAGŁYCH WYPADKÓW NA PODSTAWIE ARTYKUŁU 8

1. Wszystkie plany awaryjne, zarówno na miejscu jak i poza obiektem, powinny być tak skoordynowane, aby zapewnić wszechstronne i efektywne reagowanie na wypadki przemysłowe.

2. Plany awaryjne powinny zawierać działania niezbędne dla lokalizowania nagłych wypadków oraz dla zapobiegania lub minimalizowania ich skutków transgranicznych. Powinny one również zawierać uzgodnienia dotyczące ostrzegania ludności oraz, gdzie właściwe, uzgodnienia dotyczące ich ewakuacji, inne działania ochronne lub ratunkowe i usługi zdrowotne.

3. Plany awaryjne powinny zawierać informacje dla personelu obiektu, ludzi mogących być poszkodowanymi poza obiektem oraz sił ratunkowych, o szczegółach procedur technicznych i organizacyjnych właściwych przy reagowaniu w razie wypadku przemysłowego mogącego nieść ze sobą skutki transgraniczne oraz o zapobieganiu i minimalizowaniu skutków dla ludzi i środowiska, zarówno na miejscu jak i poza obiektem.

4. Przykłady kwestii, jakie mogłyby obejmować plany awaryjne w miejscu działalności zawierają:

a) role organizacyjne i obowiązki w miejscu działalności dotyczące postępowania w razie nagłych wypadków;

b) opis działania jakie należy podjąć w razie wypadku przemysłowego, lub jego bezpośredniego zagrożenia, w celu kontrolowania warunków wydarzenia, lub szczegółowe informacje gdzie należy szukać takiego opisu;

c) opis dostępnego sprzętu i środków;

d) uzgodnienia dotyczące wczesnego przekazywania ostrzeżeń o wypadkach przemysłowych organom władzy publicznej odpowiedzialnym za reagowanie na sytuacje nadzwyczajne poza miejscem działalności, włączając rodzaj informacji jakie powinny być zawarte we wstępnym ostrzeżeniu oraz uzgodnienia dotyczące przekazywania bardziej szczegółowych informacji, w miarę ich napływu;

e) uzgodnienia dotyczące szkolenia personelu w obowiązkach oczekiwanych od nich do wypełnienia.

5. Przykłady kwestii, jakie powinny obejmować plany awaryjne działań poza miejscem działalności zawierają:

a) role organizacyjne i obowiązki poza miejscem działalności dotyczące postępowania w razie nagłych wypadków, włączając sposoby integracji z planami działań na miejscu działalności;

b) metody i procedury stosowane przez personel awaryjny i medyczny;

c) metody szybkiego określania obszarów poszkodowanych;

d) uzgodnienia dotyczące zapewnienia natychmiastowego powiadamiania Stron poszkodowanych lub potencjalnie poszkodowanych o wypadku przemysłowym oraz utrzymanie późniejszej łączności;

e) identyfikacja środków niezbędnych dla wykonania planu oraz uzgodnień dotyczących koordynacji;

f) uzgodnienia dotyczące przekazywania opinii publicznej informacji włączając, w odpowiednim przypadku, uzgodnienia dotyczące wzmacniania i powtarzania informacji przekazywanych opinii publicznej na podstawie artykułu 9;

g) uzgodnienia dotyczące szkolenia i ćwiczeń.

6. Plany awaryjne mogłyby zawierać środki dotyczące: traktowania; gromadzenia; uprzątania; składowania; wywożenia i usuwania substancji niebezpiecznych i materiałów zanieczyszczonych; oraz przywrócenia do pożądanego stanu.

ZAŁĄCZNIK  VIII

INFORMOWANIE OPINII PUBLICZNEJ NA PODSTAWIE ARTYKUŁU 9

1. Nazwa przedsiębiorstwa, adres działalności niebezpiecznej oraz identyfikacja na podstawie stanowiska zajmowanego przez osobę przekazującą informację.

2. Wyjaśnienie istoty niebezpiecznej działalności w sposób nieskomplikowany, włącznie z przedstawieniem zagrożeń.

3. Wspólne nazwy lub nazwy rodzajowe lub ogólna klasyfikacja niebezpieczeństwa substancji i preparatów stosowanych w działalności niebezpiecznej, ze wskazaniem zasadniczych charakterystycznych niebezpieczeństw.

4. Ogólne informacje wynikające z oceny wpływu na środowisko, jeśli dostępne i istotne.

5. Ogólne informacje odnoszace się do charakteru wypadku przemysłowego, jaki mógłby nastąpić podczas działalności niebezpiecznej, włączając potencjalne skutki wypadku na ludność i środowisko.

6. Odpowiednie informacje w sprawie sposobu ostrzegania i bieżącego informowania poszkodowanej ludności o wypadku przemysłowym.

7. Odpowiednie informacje na temat działań, jakie poszkodowana ludność powinna podjąć oraz zalecanych sposobów zachowania w razie wypadku przemysłowego.

8. Odpowiednie informacje w sprawach uzgodnień dotyczących działalności niebezpiecznej, włączając łączność ze służbami ratunkowymi, mającymi za zadanie zajmowanie się wypadkami przemysłowymi, zmniejszanie dotkliwości wypadków przemysłowych oraz łagodzenie ich skutków.

9. Ogólne informacje w sprawie planu awaryjnego służb ratunkowych poza miejscem działalności, stworzonymi w celu radzenia sobie z wszelkimi skutkami poza miejscem działalności, włączając transgraniczne skutki wypadku przemysłowego.

10. Ogólne informacje w sprawie szczególnych wymogów i warunków jakim podlega działalność niebezpieczna zgodnie z odpowiednimi przepisami krajowymi i/lub przepisami administracyjnymi, łącznie z systemami zezwoleń lub obowiązkiem uzyskania zezwolenia;

11. Szczegółowe informacje o miejscu, w którym można uzyskać dalsze istotne informacje.

ZAŁĄCZNIK  IX

SYSTEMY POWIADAMIANIA O WYPADKU PRZEMYSŁOWYM NA PODSTAWIE ARTYKUŁU 10

1. Systemy powiadamiania o wypadku przemysłowym umożliwiają najszybsze możliwe przekazywanie danych i prognoz zgodnie z wcześniej ustalonymi kodami wykorzystującymi zgodne systemy przekazywania i przetwarzania danych w celu ostrzegania o nagłym wypadku i reagowania, oraz biorąc pod uwagę różne potrzeby na różnych poziomach, środki minimalizowania i powstrzymywania konsekwencji skutków transgranicznych.

2. Powiadomienie o wypadku przemysłowym zawiera następujące informacje:

a) rodzaj i wielkość wypadku przemysłowego, informację o wchodzących w grę substancjach niebezpiecznych (jeśli znane), oraz dotkliwość możliwych skutków;

b) czas nastąpienia i dokładne umiejscowienie wypadku;

c) wszelkie inne dostępne informacje jakie są niezbędne dla efektywnego reagowania na wypadek przemysłowy.

3. Powiadomienie o wypadku przemysłowym uzupełniane jest we właściwych odstępach czasowych, lub w razie potrzeby, o dalsze istotne informacje na temat rozwoju sytuacji dotyczącej skutków transgranicznych.

4. Skuteczność systemów powiadamiania o wypadku przemysłowym podlega regularnym testom i przeglądom, włączając regularne szkolenie zaangażowanego personelu. Gdzie właściwe, takie testy, przeglądy i szkolenie przeprowadzane są wspólnie.

ZAŁĄCZNIK  X

POMOC WZAJEMNA NA PODSTAWIE ARTYKUŁU 12

1. Ogólny kierunek, kontrola, koordynacja i nadzór nad pomocą jest obowiązkiem Strony wnioskującej. Personel zaangażowany w operację pomocy działa w poszanowaniu odpowiedniego ustawodawstwa Strony wnioskującej. Właściwe władze Strony wnioskującej współpracują z organem wyznaczonym przez Stronę udzielającą pomocy, na podstawie artykułu 17, będąc odpowiedzialnymi za bezpośredni nadzór operacyjny nad personelem i wyposażeniem dostarczonym przez Stronę udzielającą pomocy.

2. Strona wnioskująca, w miarę swoich możliwości, zapewnia warunki lokalowe i obsługę w celu właściwego i efektywnego kierowania pomocą, oraz zapewnia ochronę personelu, wyposażenia i materiałów wwiezionych w tym celu na jej terytorium przez, lub w imieniu, Strony udzielającej pomocy.

3. O ile zainteresowane Strony nie ustalą inaczej, pomoc udzielana jest na koszt Strony wnioskującej. Strona udzielająca pomocy może w dowolnym czasie odstąpić całkowicie lub częściowo od zwrotu kosztów.

4. Strona wnioskująca dokłada wszelkich starań w celu udzielenia Stronie udzielającej pomocy i osobom działającym w jej imieniu przywilejów, immunitetów lub udogodnień niezbędnych dla osiągnięcia szybkich wyników ich funkcji pomocowych. Strona wnioskująca nie jest zobowiązana do stosowania niniejszego postanowienia do własnych obywateli lub stałych rezydentów lub do udzielania im przywilejów i immunitetów określonych powyżej.

5. Strona, na wniosek Strony wnioskującej lub udzielającej pomocy, stara się ułatwić tranzyt przez jej terytorium należycie notyfikowanego personelu, wyposażenia i mienia zaangażowanego do pomocy w drodze do Strony wnioskującej i z powrotem.

6. Strona wnioskująca ułatwia wjazd, pobyt i wyjazd z terytorium swojego kraju należycie notyfikowanego personelu, wyposażenia i mienia zaangażowanego do pomocy.

7. W odniesieniu do czynności wynikających bezpośrednio z udzielonej pomocy, Strona wnioskująca, w związku ze śmiercią lub obrażeniami osób, uszkodzeniem lub utratą mienia, lub szkodami w środowisku spowodowanymi na jej terytorium w trakcie udzielania wnioskowanej pomocy, nie obarcza odpowiedzialnością i wypłatą odszkodowania Strony udzielającej pomocy lub osób działającym w jej imieniu oraz dokonuje rekompensaty za śmierć lub odniesione przez nie obrażenia oraz za utratę lub uszkodzenie wyposażenia lub innego mienia zaangażowanego do pomocy. Strona wnioskująca jest odpowiedzialna za zajmowanie się roszczeniami wniesionymi przez strony trzecie przeciwko Stronie udzielającej pomocy lub osobom działającym w jej imieniu.

8. Zainteresowane Strony ściśle współpracują w celu ułatwienia rozstrzygnięcia procedur sądowych i roszczeń mogących wyniknąć z prowadzenia działań pomocowych.

9. Każda ze Stron może wystąpić z wnioskiem o pomoc odnoszącą się do opieki medycznej lub czasowego przeniesienia na terytorium innej Strony osób zaangażowanych w wypadku.

10. Strona poszkodowana lub wnioskująca mogą w dowolnym czasie, po odpowiednich konsultacjach i w formie powiadomienia, zwrócić się o zakończenie udzielania pomocy otrzymanej lub udzielanej na mocy niniejszej Konwencji. Po złożeniu takiego wniosku, zainteresowane Strony zasięgają wzajemnie opinii w celu dokonania uzgodnień dotyczących właściwego zakończenia udzielania pomocy.

ZAŁĄCZNIK  XI

WYMIANA INFORMACJI NA PODSTAWIE ARTYKUŁU 15

Informacje zawierają następujące elementy, mogące również być tematem współpracy wielostronnej i dwustronnej:

a) środki prawne i administracyjne, polityki, cele i priorytety zapobiegania, przygotowania do i reagowania, działalność naukowa i środki techniczne zmniejszające ryzyko wypadków przemysłowych przy działalnościach niebezpiecznych, włączając łagodzenie skutków transgranicznych;

b) środki i plany awaryjne na właściwym poziomie wpływające na inne Strony;

c) programy monitorowania, planowania, badań i rozwoju, włączając ich wykonanie i nadzór;

d) podjęte środki dotyczące zapobiegania, przygotowania do i reagowania na wypadki przemysłowe;

e) doświadczenie dotyczące wypadków przemysłowych i współpracy w zakresie reagowania na wypadki przemysłowe posiadające skutki transgraniczne;

f) rozwój i stosowanie najlepszych dostępnych technologii dla poprawy ochrony środowiska naturalnego i bezpieczeństwa;

g) przygotowanie do nagłych wypadków i reagowanie;

h) metody stosowane do przewidywania zagrożeń, włączając kryteria monitorowania i oceny skutków transgranicznych.

ZAŁĄCZNIK  XII

ZADANIA POMOCY WZAJEMNEJ NA PODSTAWIE ARTYKUŁU 18 USTĘP 4

1. Zbieranie i rozpowszechnianie informacji i danych

a) utworzenie i prowadzenie systemu powiadamiania o wypadku przemysłowym, który może dostarczać informacji na temat wypadków przemysłowych oraz na temat ekspertów, w celu tak szybkiego jak tylko możliwe zaangażowania ekspertów do udzielania pomocy;

b) utworzenie i prowadzenie banku danych do przyjmowania, przetwarzania i rozprowadzania niezbędnych informacji na temat wypadków przemysłowych, włączając ich skutki, jak również na temat zastosowanych środków i ich skuteczności;

c) opracowanie i utrzymywanie wykazu substancji niebezpiecznych, włączając ich odpowiednie charakterystyki, oraz informacja na temat postępowania z nimi w razie wypadku przemysłowego;

d) utworzenie i utrzymywanie rejestru ekspertów udzielających pomocy konsultacyjnej i innych rodzajów pomocy dotyczącej środków zapobiegawczych, przygotowawczych i reagowania, włączając środki restytucji;

e) uaktualnianie wykazu działalności niebezpiecznych;

f) sporządzenie i utrzymywanie wykazu substancji niebezpiecznych objętych postanowieniami części I załącznika I.

2. Badania, szkolenie i metodologie

a) rozwój i zapewnienie modeli opartych na doświadczeniach z wypadków przemysłowych, oraz scenariuszy środków zapobiegawczych, przygotowawczych i reagowania;

b) wspieranie edukacji i kształcenia, organizowanie międzynarodowych sympozjów oraz wspieranie współpracy w dziedzinie badań i rozwoju.

3. Pomoc techniczna

a) pełnienie funkcji doradczych ukierunkowanych na wzmocnienie zdolności stosowania środków zapobiegawczych, przygotowawczych i reagowania;

b) podejmowanie, na wniosek Strony, inspekcji jej działalności niebezpiecznych i udzielanie pomocy w organizowaniu krajowych inspekcji zgodnie z wymogami niniejszej Konwencji.

4. Pomoc w razie nagłych wypadków

Udzielanie pomocy, na wniosek Strony, poprzez, między innymi, wysyłanie ekspertów na miejsce wypadku przemysłowego w celu udzielenia pomocy konsultacyjnej lub innych rodzajów pomocy, w reakcji na wypadek przemysłowy.

ZAŁĄCZNIK  XIII

POSTĘPOWANIE ARBITRAŻOWE

1. Strona lub Strony skarżące powiadamiają Sekretariat, że uzgodniły przekazanie sporu do postępowania arbitrażowego na podstawie artykułu 21 ustęp 2 niniejszej Konwencji. Powiadomienie określa przedmiot postępowania arbitrażowego i zawiera, w szczególności, artykuły niniejszej Konwencji, których interpretacja lub stosowanie jest kwestią sporną. Sekretariat przesyła otrzymaną informację wszystkim Stronom niniejszej Konwencji.

2. Sąd arbitrażowy składa się z trzech członków. Zarówno Strona lub Strony skarżące jak i druga Strona lub Strony sporu wyznaczają arbitra, a wyznaczeni w ten sposób dwaj arbitrzy wyznaczają na podstawie wspólnego porozumienia trzeciego arbitra, będącego przewodniczącym sądu arbitrażowego. Ten ostatni nie może być obywatelem jednej ze Stron sporu ani posiadać stałego miejsca zamieszkania na terytorium jednej ze Stron, ani być zatrudniony przez którąkolwiek z nich, ani też wcześniej nie może zajmować się daną sprawą w innym charakterze.

3. Jeśli przewodniczący sądu arbitrażowego nie został wyznaczony w terminie dwóch miesięcy od wyznaczenia drugiego arbitra, sekretarz wykonawczy Europejskiej Komisji Gospodarczej, na wniosek jednej ze Stron sporu, wyznacza przewodniczącego w terminie następnych dwóch miesięcy.

4. Jeśli jedna ze Stron sporu nie wyznaczy arbitra w terminie dwóch miesięcy od otrzymania wniosku, druga Strona może poinformować o tym sekretarza wykonawczego Europejskiej Komisji Gospodarczej, który wyznacza przewodniczącego sądu arbitrażowego w terminie następnych dwóch miesięcy. Po wyznaczeniu, przewodniczący sądu arbitrażowego zwraca się do Strony, która nie wyznaczyła arbitra o uczynienie tego w terminie dwóch miesięcy. Jeśli w wyznaczonym terminie nie wywiąże się ona z tego obowiązku, przewodniczący informuje sekretarza wykonawczego Europejskiej Komisji Gospodarczej, który dokonuje tego wyznaczenia w terminie następnych dwóch miesięcy.

5. Sąd arbitrażowy wydaje swoją decyzję zgodnie z prawem międzynarodowym i zgodnie z postanowieniami niniejszej Konwencji.

6. Każdy sąd arbitrażowy ukonstytuowany na mocy postanowień określonych w niniejszej Konwencji, opracowuje własny regulamin.

7. Decyzje sądu arbitrażowego, zarówno w sprawie procedury, jak i przedmiotu sprawy, są podejmowane większością głosów jego członków.

8. Sąd może podjąć wszelkie właściwe środki dla ustalenia stanu faktycznego.

9. Strony sporu ułatwiają pracę sądu arbitrażowego, w szczególności wykorzystując wszystkie środki, którymi dysponują:

a) dostarczają sądowi wszystkie odnośne dokumenty, urządzenia i informacje;

b) umożliwiają sądowi, gdzie konieczne, powoływanie świadków lub biegłych lub ekspertów i uzyskanie ich zeznań.

10. Strony sporu i ich arbitrzy chronią poufność informacji otrzymywanych w sposób poufny w trakcie postępowania przed sądem arbitrażowym.

11. Sąd arbitrażowy może, na wniosek jednej ze Stron, zalecić tymczasowe środki zabezpieczające.

12. Jeśli jedna ze Stron sporu nie stawi się przed sądem arbitrażowym lub nie podejmie obrony swojej sprawy, druga Strona może zwrócić się z wnioskiem do sądu o kontynuowanie postępowania i ogłoszenie ostatecznej decyzji. Nieobecność strony lub niepodjęcie obrony swojej sprawy nie stanowi przeszkody w postępowaniu.

13. Sąd arbitrażowy może przeprowadzić postępowanie i podjąć decyzję w sprawie roszczeń wzajemnych wynikających bezpośrednio z przedmiotu sporu

14. O ile, z powodu szczególnych okoliczności sprawy, sąd arbitrażowy nie ustali inaczej, koszty sądu arbitrażowego, włączając wynagrodzenie jego członków, ponoszą Strony sporu w równym stopniu. Sąd rejestruje wszystkie swoje wydatki oraz przedstawia ich końcowe zestawienie Stronom.

15. Każda ze Stron niniejszej Konwencji, która wyraża zainteresowanie o charakterze prawnym w przedmiocie sporu i która może być poszkodowana wskutek decyzji w sprawie, może za zgodą sądu podejmować interwencje w czasie postępowania.

16. Sąd arbitrażowy wydaje orzeczenie w terminie pięciu miesięcy od daty jego ustanowienia, chyba że uznaje za konieczne przedłużenie tego terminu o okres, który nie powinien przekraczać pięciu miesięcy.

17. Orzeczeniu sądu arbitrażowego towarzyszy uzasadnienie. Orzeczenie jest ostateczne i wiążące dla wszystkich Stron sporu. Orzeczenie jest przekazywane przez sąd arbitrażowy Stronom sporu i Sekretariatowi. Sekretariat przekazuje otrzymaną informację wszystkim Stronom niniejszej Konwencji.

18. Wszelkie spory mogące wyniknąć między Stronami, dotyczące interpretacji lub wykonania orzeczenia, mogą zostać przedłożone przez każdą ze stron do sądu, który wydał orzeczenie lub, jeśli ten ostatni nie może zająć się sprawą, do innego sądu ustanowionego w tym celu, w takim samym trybie co pierwszy.