Kontrola celnych transgranicznych przemieszczeń odpadów.

Dzienniki UE

Dz.U.UE.C.2015.157.1

Akt obowiązujący

Wersja od: 12 maja 2015 r.

Wytyczne dotyczące kontroli celnych transgranicznych przemieszczeń odpadów

Streszczenie do wiadomości publicznej

(Niniejszy dokument nie stanowi wiążącego aktu prawnego)

(2015/C 157/01)

(Dz.U.UE C z dnia 12 maja 2015 r.)

SPIS TREŚCI

Strona

1. WPROWADZENIE

2. CEL I ZAKRES WYTYCZNYCH

3. RAMY PRAWNE

3.1. Przepisy dotyczące kontroli celnych określone we Wspólnotowym kodeksie celnym

3.2. Zasady dotyczące przemieszczeń odpadów określone w rozporządzeniu w sprawie przemieszczania odpadów (rozporządzenie (WE) nr 1013/2006)

3.3. Ustawodawstwo krajowe

4. WSPÓŁPRACA MIĘDZY ORGANAMI

4.1. Elementy, które zaleca się uwzględnić w porozumieniach krajowych

5. WSPÓŁPRACA MIĘDZY PAŃSTWAMI CZŁONKOWSKIMI UE

6. WSPÓŁPRACA MIĘDZYNARODOWA

6.1. Wprowadzenie

6.2. Cele

6.3. Podstawa prawna

6.4. Rola służb celnych

6.5. Zalecana praktyka

7. ZALECANY MATERIAŁ

7.1. Lista do kontaktów ze służbami celnymi i właściwymi organami krajowymi

7.2. Dokument, którego wzór znajduje się w załączniku VII

7.3. Dokument, którego wzór znajduje się w załączniku IA

7.4. Dokument przesyłania, którego wzór znajduje się w załączniku IB

7.5. Instrukcja Europolu dotycząca odpadów

7.6. Nieoficjalna skonsolidowana wersja załączników III, IIIA, IIIB, IV i IVA do rozporządzenia (WE) nr 1013/2006

7.7. Praktyczne wskazówki dotyczące klasyfikacji odpadów znajdujących się w "zielonym" wykazie

7.8. "Wykaz państw" oparty na rozporządzeniu Komisji (WE) nr 1418/2007 dotyczący wywozu w celu poddania odzyskowi odpadów znajdujących się w "zielonym" wykazie do państw, których nie obowiązuje decyzja OECD

7.9. Wytyczne korespondentów

7.10. Załącznik VI do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/19/UE z dnia 4 lipca 2012 r. w sprawie zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego (WEEE)

7.11. Towary zawierające substancje zubożające warstwę ozonową (ang. ODS): Wykaz odpowiednich kodów TARIC

7.12. Instrukcje dotyczące przemieszczania "towarów używanych"

7.13. Oświadczenie o zgodności zgodnie z przepisami opartymi na art. 6 dyrektywy 2008/98/WE

7.14. Narzędzia IMPEL-TFS

8. ZAŁĄCZNIK I - GLOSARIUSZ

8.1. Definicje z obszaru ceł

8.2. Definicje z zakresu rozporządzenia (WE) nr 1013/2006 oraz powiązanych instrumentów prawnych

9. ZAŁĄCZNIK II - SKRÓTY

WPROWADZENIE

Ochrona zdrowia i środowiska to kwestie nabierające coraz większego znaczenia. W Traktacie z Lizbony wysoki poziom ochrony i poprawy jakości środowiska wymienia się jako jeden z celów Unii Europejskiej (art. 3 TUE 1 ). W całym prawodawstwie UE w zakresie środowiska (rozporządzenia, dyrektywy, decyzje) wyznaczono ponad 130 odrębnych celów odzwierciedlających politykę UE w dziedzinie środowiska, których terminy osiągnięcia wyznaczono na lata 2010-2050. Wyeliminowanie nielegalnych przemieszczeń odpadów do 2020 r. jest jednym z tych głównych celów 2 .

Obywatele, społeczeństwo obywatelskie i władze krajowe żądają bardziej rygorystycznych kontroli celnych przywożonych i wywożonych towarów. Służby celne, które jako jedyne mają pełny przegląd przepływów handlowych przez granicę zewnętrzną UE, mogą mieć znaczący udział działaniach w tej dziedzinie.

Rola służb celnych wynika jednak z różnych regulacji, które nie zostały specjalnie dla nich opracowane i których wykonanie wymaga w związku z tym ścisłej współpracy z właściwymi organami krajowymi.

Regulacje te wymagają ponadto od funkcjonariuszy służb celnych stosunkowo wysokiego poziomu wiedzy i fachowości w dziedzinach, w których oczekuje się ich interwencji.

Aby rozwiązać tę kwestię opracowano niniejsze wytyczne 3 . Są one efektem pracy grupy roboczej ad hoc z udziałem przedstawicieli służb celnych i właściwych organów państw członkowskich, którzy na jej forum dzielili się swoimi doświadczeniami m.in. w dziedzinie procedur kontroli celnej dotyczących transgranicznych przemieszczeń odpadów, organizacji współpracy administracyjnej oraz innych szczegółowych zagadnień związanych z tymi przemieszczeniami.

Wytyczne mają być narzędziem ułatwiającym służbom celnym przeprowadzanie kontroli przemieszczeń odpadów. Mają także pomóc zarówno służbom celnym, jak i właściwym organom krajowym w usprawnieniu metod współpracy oraz wypracowaniu dobrej praktyki administracyjnej. Komisja zachęca właściwe organy krajowe do korzystania z wytycznych w każdym przypadku, gdy potrzebują pomocy związanej z kontrolą graniczną.

Wytycznych nie należy postrzegać jako bezwzględnie obowiązujących.

CEL I ZAKRES WYTYCZNYCH

Wytyczne mają przede wszystkim ułatwić przestrzeganie odpowiednich przepisów rozporządzenia (WE) nr 1013/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 czerwca 2006 r. w sprawie przemieszczania odpadów (zwanego dalej "rozporządzeniem UE w sprawie przemieszczania odpadów"), aby przyczynić się do ochrony środowiska i zdrowia ludzkiego, a także stworzyć równe warunki działania dla przemysłu UE, a w szczególności:

przyczyniać się do przestrzegania przepisów przez podmioty gospodarcze.

Niniejsze wytyczne mają zastosowanie do przemieszczeń odpadów na teren i z terenu Unii Europejskiej, a także w jej obrębie. Nie dotyczą one natomiast przemieszczeń odpadów pomiędzy państwami członkowskimi Unii Europejskiej.

Wytyczne nie obejmują dalszych szczegółowych działań wchodzących w zakres wyłącznej odpowiedzialności właściwych organów krajowych w związku z decyzją o zakazie lub ograniczeniu przywozu, wywozu lub tranzytu w przypadku transgranicznych przemieszczeń odpadów.

RAMY PRAWNE

Niniejsza część wytycznych jest przeznaczona dla wszystkich funkcjonariuszy celnych zajmujących się transgranicznymi przemieszczeniami odpadów, począwszy od pracowników operacyjnych po kadrę kierowniczą. Niezwykle istotne jest zrozumienie, jak część prawodawstwa UE ma zastosowanie do odpadów, w tym obowiązków prawnych w zakresie kontroli celnych transgranicznych przemieszczeń odpadów we wszystkich państwach członkowskich. Funkcjonariusze powinni dobrze znać obowiązujące przepisy, aby prawidłowo i skutecznie stosować niniejsze wytyczne.

3.1.

Przepisy dotyczące kontroli celnych określone we Wspólnotowym kodeksie celnym

Ogólne ramy prawne dotyczące monitorowania i przeprowadzania przez służby celne kontroli towarów niewspólno-towych określa rozporządzenie (EWG) nr 2913/92 (Wspólnotowy kodeks celny) 4 ⁽ 5 oraz rozporządzenie (EWG) nr 2454/93 (przepisy wykonawcze do Wspólnotowego kodeksu celnego) 6 . Wspólnotowy kodeks celny określa ogólne przepisy i procedury obowiązujące w odniesieniu do towarów wprowadzanych na obszar celny UE lub z niego wyprowadzanych i stanowi, że organy celne są w głównej mierze odpowiedzialne za nadzorowanie handlu międzynarodowego UE i powinny wprowadzić środki, które mają na celu ochronę UE przed nieuczciwym i nielegalnym handlem 7 .

Organy celne przyczyniają się do zapewnienia bezpieczeństwa i ochrony UE i jej mieszkańców w związku z przywozem i wywozem towarów w UE, w stosownych przypadkach w ścisłej współpracy z innymi organami oraz zgodnie z zadaniami w ramach ochrony granic określonymi na poziomie krajowym. Organy te mogą przeprowadzać wszystkie kontrole celne, jakie uznają za konieczne, i opierać się głównie na analizie ryzyka.

Zasady określone we Wspólnotowym kodeksie celnym mają zastosowanie do wszystkich towarów, z zastrzeżeniem zasad szczególnych określonych w innych dziedzinach.

3.2.

Zasady dotyczące przemieszczeń odpadów określone w rozporządzeniu w sprawie przemieszczania odpadów (rozporządzenie (WE) nr 1013/2006)

Rozporządzenie (WE) nr 1013/2006 w sprawie przemieszczania odpadów 8 , znane również jako rozporządzenie UE w sprawie przemieszczania odpadów (ang. EU WSR), łączy w systemie prawnym UE przepisy prawa międzynarodowego określone w Konwencji bazylejskiej z dnia 22 marca 1989 r. o kontroli transgranicznego przemieszczania i usuwania odpadów niebezpiecznych 9 oraz w decyzji OECCC(2001)107/final w sprawie kontroli transgranicznego przemieszczania odpadów przeznaczonych do odzysku 10 .

Rozporządzenie UE w sprawie przemieszczania odpadów określa wymogi dotyczące przemieszczeń odpadów zarówno na terytorium UE, jak i pomiędzy UE a państwami trzecimi, mające zastosowanie do przywozu, wywozu i przemieszczeń w ramach tranzytu.

Na mocy rozporządzenia UE w sprawie przemieszczania odpadów organom celnym wyraźnie powierzono funkcję kontroli transgranicznych przemieszczeń odpadów wprowadzanych do UE, wyprowadzanych z jej terytorium lub przez nie przemieszczanych w ramach tranzytu w zastosowaniu art. 35, 38, 42, 44, 45, 47, 48 i 55 tego rozporządzenia:

TYTUŁ IV - WYWÓZ ODPADÓW ZE WSPÓLNOTY DO PAŃSTW TRZECICH	ROZDZIAŁ 1 - Wywóz odpadów do unieszkodliwienia		Artykuł 35 - Procedury stosowane w przypadku wywozu do państw EFTA
	ROZDZIAŁ 2 - Wywóz odpadów przeznaczonych do odzysku	Sekcja 2 - Wywóz do państw, które obowiązuje decyzja OECD	Artykuł 38 - Wywóz odpadów wyszczególnionych w załącznikach III, IIIA, IIIB, IV i IVA
TYTUŁ V - PRZYWÓZ DO WSPÓLNOTY ODPADÓW Z PAŃSTW TRZECICH	ROZDZIAŁ 1 - Przywóz odpadów przeznaczonych do unieszkodliwienia		Artykuł 42 - Wymogi proceduralne w przypadku przywozu z państwa będącego stroną Konwencji bazylejskiej lub z innych obszarów w sytuacjach kryzysowych lub podczas wojny
	ROZDZIAŁ 2 - Przywóz odpadów przeznaczonych do odzysku		Artykuł 44 - Wymogi proceduralne w przypadku przywozu z państwa, które obowiązuje decyzja OECD, lub z innych obszarów w sytuacjach kryzysowych lub podczas wojny Artykuł 45 - Wymogi proceduralne w przypadku przywozu z państwa, którego nie obowiązuje decyzja OECD, będącego stroną Konwencji bazylejskiej lub z innych obszarów w sytuacjach kryzysowych lub podczas wojny
TYTUŁ VI - TRANZYT PRZEZ WSPÓLNOTĘ PRZEMIESZCZEŃ Z PAŃSTW TRZECICH ORAZ	ROZDZIAŁ 1 - *Tranzyt odpadów przeznaczonych do unieszkodliwienia*		Artykuł 47 - Tranzyt przez Wspólnotę odpadów przeznaczonych do unieszkodliwienia
DO PAŃSTW TRZECICH	ROZDZIAŁ 2 - *Tranzyt odpadów przeznaczonych do odzysku*		Artykuł 48 - Tranzyt przez Wspólnotę odpadów przeznaczonych do odzysku
TYTUŁ VII - INNE PRZEPISY	ROZDZIAŁ 1 - *Obowiązki dodatkowe*		Artykuł 55 - Wyznaczenie urzędów celnych wprowadzenia i wyprowadzenia ze Wspólnoty

Zgodnie z tymi artykułami działanie służb celnych jest wymagane przy procedurach kontroli w przypadku wywozu, przywozu lub tranzytu odpadów, które podlegają procedurze uprzedniego pisemnego zgłoszenia i zgody, zgodnie z poniższą tabelą:

Kiedy	Kto	Działanie	Co	Do kogo
Przed fizycznym wprowadzeniem na terytorium UE lub wyprowadzeniem z tego terytorium	właściwe organy miejsca wysyłki/tranzytu/ przeznaczenia	przesyłają	opieczętowane kopie swojej decyzji o wyrażeniu zgody	do urzędu celnego wywozu/wyprowadzenia/ wprowadzenia
Po fizycznym wprowadzeniu na terytorium UE lub wyprowadzeniu z tego terytorium	przewoźnik	dostarcza	kopię dokumentu przesyłania	do urzędu celnego wywozu/ wyprowadzenia/ wprowadzenia
Niezwłocznie po tym, jak odpady opuszczą terytorium UE,	urząd celny wyprowadzenia	przesyła	opieczętowaną kopię dokumentu przesyłania, zaznaczając, że odpady opuściły terytorium UE,	do właściwego organu miejsca wysyłki
Po dopełnieniu formalności celnych po wprowadzeniu na terytorium UE	urząd celny wprowadzenia	przesyła	opieczętowaną kopię dokumentu przesyłania, zaznaczając, że odpady wprowadzono na terytorium UE,	do właściwych organów miejsca przeznaczenia i tranzytu
Po ujawnieniu nielegalnego przemieszczenia odpadów	urząd celny wywozu/ wyprowadzenia/wprowadzenia	niezwłocznie przekazuje zawiadomienie	o nielegalnym przemieszczeniu	do właściwego organu w państwie urzędu celnego

Ponadto służby celne mogą być zaangażowane w wykonywanie art. 50 rozporządzenia UE w sprawie przemieszczania odpadów - Egzekwowanie przepisów w państwach członkowskich, jak również w wykonanie przepisów dotyczących zakazu wywozu niektórych odpadów z UE.

Ponadto rozporządzenie Komisji (WE) nr 1418/2007 11 określa szczegółowe zasady dotyczące odpadów znajdujących się w "zielonym" wykazie, wywożonych w celu poddania ich odzyskowi do państw, w których nie obowiązuje decyzja OECD 12 .

WSPÓŁPRACA MIĘDZY ORGANAMI

Niniejsza część wytycznych jest przeznaczona dla funkcjonariuszy celnych na szczeblach kierowniczych.

Aby zapewnić jednolite stosowanie ram prawnych dotyczących kontroli transgranicznych przemieszczeń odpadów w całej UE, niezbędna jest ścisła współpraca między służbą celną a właściwymi organami krajowymi.

Należy dołożyć wszelkich starań, aby stworzyć warunki, które umożliwią służbie celnej i właściwym organom krajowym przyjęcie wspólnego podejścia w procesie kontroli, z uwzględnieniem odpowiednich zakresów odpowiedzialności za wykonanie rozporządzenia UE w sprawie przemieszczania odpadów, jaka spoczywa na poszczególnych ministerstwach i organach.

Zaleca się, aby współpraca między służbą celną a właściwymi organami krajowymi, a także ewentualnie współpraca z innymi organami właściwymi w powiązanych dziedzinach, opierała się na formalnych umowach krajowych.

Art. 13 13 Wspólnotowego kodeksu celnego (rozporządzenie (EWG) nr 2913/92) uprawnia organy celne do przeprowadzania kontroli dla zapewnienia prawidłowego stosowania przepisów prawa celnego i innych przepisów dotyczących towarów przewożonych przez granice UE. Jeżeli kontrole takie przeprowadzają służby celne oraz właściwe organy krajowe, ściśle ze sobą przy tym współpracują.

Art. 50. ust. 5 14 rozporządzenia UE w sprawie przemieszczania odpadów nakłada na państwa członkowskie UE obowiązek wzajemnej współpracy.

Ogólnie rzecz biorąc, współpraca między służbą celną a właściwymi organami krajowymi powinna opierać się na umowie, która obejmuje wszystkie niezbędne aspekty wspólnego działania, co ma zagwarantować prawidłowy przebieg procesu wykrywania ewentualnych nielegalnych przemieszeń.

Aby umożliwić służbom celnym lub odpowiedzialnym właściwym organom krajowym prawidłowe wypełnianie wymogów opisanych w wytycznych, należy wyraźnie określić następujące elementy:

4.1.

Elementy, które zaleca się uwzględnić w porozumieniach krajowych

W porozumieniach o współpracy zaleca się uwzględnić następujące elementy:

WSPÓŁPRACA MIĘDZY PAŃSTWAMI CZŁONKOWSKIMI UE

Współpraca między służbami celnymi państw członkowskich UE polega głównie na wymianie danych wywiadowczych, identyfikowaniu ryzyka i wymianie najlepszych praktyk.

Służby celne niektórych państw członkowskich wprowadziły mechanizmy współpracy między sobą, w tym regularne spotkania i wspólne operacje celne.

Art. 4g. przepisów wykonawczych do kodeksu celnego nakłada na służby celne państw członkowskich prawny obowiązek wzajemnej wymiany informacji o ryzyku.

Art. 50. ust. 5 16 rozporządzenia UE w sprawie przemieszczania odpadów nakłada na państwa członkowskie UE obowiązek wzajemnej współpracy.

Na poziomie multilateralnym forum skutecznej współpracy okazała się sieć IMPEL-TFS 17 . Jest to nieformalna sieć skupiająca przedstawicieli organów ds. ochrony środowiska, służb celnych, służb policyjnych i innych organów, które biorą udział w egzekwowaniu przepisów dotyczących transgranicznych przemieszczeń odpadów. IMPEL-TFS prowadzi różne działania, m.in. związane z podnoszeniem świadomości, budowaniem zdolności, ułatwianiem współpracy między organami i współpracy transgranicznej, a także działania operacyjne w zakresie egzekwowania prawa. Ponadto sieć IMPEL-TFS opracowała kilka narzędzi ułatwiających przeprowadzanie inspekcji i kontroli przemieszczeń odpadów przez właściwe organy krajowe 18 .

Większość państw członkowskich UE wyznaczyła punkt kontaktowy na potrzeby IMPEL-TFS (KPK). Zachęca się służby celne państw członkowskich, aby przy przekazywaniu informacji swoim właściwym organom krajowym kontaktowały się ze swoim KPK 19 .

6.1.

Wprowadzenie

Nielegalne przemieszczenia odpadów mogą powodować poważne negatywne skutki dla środowiska i zdrowia w państwach przeznaczenia, a także szkodzić działającym zgodnie z prawem przedsiębiorstwom zajmującym się przetwarzaniem i recyklingiem odpadów w UE lub państwie przeznaczenia 20 .

UE regularnie otrzymuje prośby o podjęcie skutecznych środków w celu zwalczania tego zjawiska.

Problemy mogą wystąpić nawet wtedy, gdy udziela się zgody na przemieszczenie odpadów z UE do państw trzecich. Wśród przykładów można wymienić brak skutecznej komunikacji między państwami członkowskimi UE, przez które odpady są przewożone w celu wywozu, oznaczenie odpadów jako produktów dopuszczonych w kraju przeznaczenia, niezastosowanie prawidłowych procedur oraz dokumentacji towarzyszącej, zmiany w ustawodawstwie dotyczącym odpadów w krajach przeznaczenia, brak zgody w sprawie klasyfikacji, trudności z wypełnianiem obowiązku odbioru.

Nielegalny handel odpadami także pozbawia przemysł europejski odpadów nadających się do recyklingu, które mogą stanowić alternatywę dla surowców podstawowych.

W związku z tym zaleca się wzmocnienie współpracy międzynarodowej oraz usprawnienie współpracy między państwami członkowskimi UE 21 .

6.3.

Podstawa prawna

Umowy w sprawie współpracy i wzajemnej pomocy administracyjnej w sprawach celnych: UE podpisała umowy z licznymi państwami 23 ⁽ 24 umożliwiające współpracą celną i obejmujące wszystkie kwestie związane z zastosowaniem przepisów prawa celnego. Współpraca ta powinna pomóc organom celnym zwiększyć efektywność istniejących narzędzi kontroli przepływów handlowych oraz zwalczania nadużyć finansowych i innej nielegalnej działalności. W szczególności umowy takie mogą stanowić podstawę współpracy dotyczącej transgranicznych przemieszczeń odpadów, gdy dochodzi do oszustw celnych.

6.4.

Rola służb celnych

W rozporządzeniu UE w sprawie przemieszczania odpadów określono zasady i procedury kontroli wywozu, przywozu i tranzytu, przeprowadzanej przez właściwe organy krajowe, w tym służby celne. Mimo że główna odpowiedzialność za egzekwowanie rozporządzenia UE w sprawie przemieszczania odpadów, w tym także za współpracę z władzami państw członkowskich lub państw trzecich, spoczywa na właściwych organach krajowych, w kontroli na granicach zewnętrznych UE główną rolę odgrywają służby celne.

Służby celne prowadzą działania związanie z identyfikacją i analizą ryzyka, wymianą danych, w tym danych wywiadowczych; zajmują się także egzekwowaniem przepisów i uczestniczą we wspólnych operacjach w tym zakresie (wymagających współpracy między organami albo dwustronnej lub wielostronnej współpracy celnej).

Służby celne państw członkowskich UE mogą także w ramach stosunków dwustronnych lub wielostronnych otrzymywać od służb celnych państw trzecich wnioski o pomoc w powstrzymaniu nielegalnych przemieszczeń odpadów oraz wymianę danych wywiadowczych.

6.5.

Zalecana praktyka

W każdym przypadku, gdy ustanawia się współpracę międzynarodową (dwustronną lub wielostronną) 25 w celu zwalczania nielegalnego handlu odpadami lub propagowania legalnego handlu odpadami, zaleca się, by organy zaangażowane po stronie UE:

7.5.

Instrukcja Europolu dotycząca odpadów

Belgijska Policja Federalna opublikowała instrukcję pt. "Kontrole transportu odpadów", aby ułatwić operacyjnym funkcjonariuszom policji przeprowadzanie kontroli transgranicznych przewozów odpadów. Zawiera ona praktyczne informacje na temat wykazów i procedur zgodnych z rozporządzeniem UE w sprawie przemieszczania odpadów oraz podpowiedzi, na co zwrócić uwagę przy przeprowadzaniu inspekcji przemieszczeń odpadów.

Instrukcja udostępniana jest użytkownikom na ich wniosek. W tym celu należy skontaktować się z właściwymi organami krajowymi lub krajowym punktem kontaktowym w ramach sieci IMPEL-TFS 31 .

7.8.

"Wykaz państw" oparty na rozporządzeniu Komisji (WE) nr 1418/2007 dotyczący wywozu w celu poddania odzyskowi odpadów znajdujących się w "zielonym" wykazie do państw, których nie obowiązuje decyzja OECD

Tak zwany "wykaz państw" stanowi skonsolidowane i regularnie aktualizowane źródło informacji na temat procedur kontroli w przypadku wywozu w celu poddania odzyskowi odpadów znajdujących się w "zielonym" wykazie (załącznik III i IIIA) do państw, których nie obowiązuje decyzja OECD. Opiera się on na rozporządzeniu Komisji (WE) nr 1418/2007 dotyczącym wywozu w celu poddania odzyskowi odpadów znajdujących się w "zielonym" wykazie do państw, których nie obowiązuje decyzja OECD 34 .

W przypadkach, gdy procedura dotycząca wywozu odpadów innych niż niebezpieczne do państw, których nie obowiązuje decyzja OECD, nie jest wyraźnie określona w załączniku do rozporządzenia (WE) nr 1418/2007, przypomina się, że automatycznie ma zastosowanie wariant b), czyli procedura uprzedniego pisemnego zgłoszenia i zgody, zgodnie z ogólnymi przepisami rozporządzenia.

7.9.

Wytyczne korespondentów

Wytyczne korespondentów odzwierciedlają porozumienie, jakie istnieje między państwami członkowskimi co do sposobu interpretacji rozporządzenia UE w sprawie przemieszczania odpadów. Uzgodniono kilka zbiorów wytycznych dotyczących określonych strumieni odpadów (np. pojazdów stanowiących odpad) i regularnie poddaje się je aktualizacji. Wytyczne uzgadniają korespondenci, ale nie są one prawnie wiążące.

Wytyczne są cennym źródłem informacji dla organów celnych odpowiedzialnych za egzekwowanie rozporządzenia UE w sprawie przemieszczania odpadów i zawierają wskazówki pozwalające stwierdzić, czy dany towar jest wyrzucany jako odpad, czy nie 35 .

7.10.

Załącznik VI do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/19/UE z dnia 4 lipca 2012 r. w sprawie zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego (WEEE) 36

W załączniku VI do dyrektywy WEEE określono minimalne wymogi dotyczące przemieszczeń używanego sprzętu elektrycznego i elektronicznego (EEE), co do którego zachodzi podejrzenie, że jest WEEE, w prawnie wiążący sposób. Zgodnie z załącznikiem VI to na eksporterze spoczywa obowiązek udowodnienia, że używany EEE, co do którego zachodzi podejrzenie, że jest WEEE, jest wywożony za granicę. Dlatego też eksporter ma obowiązek sprawdzić charakter swojego ładunku i przedstawić odpowiednie dokumenty, potwierdzając, że ładunek zawiera używany EEE, a nie WEEE.

7.12.

Instrukcje dotyczące przemieszczania "towarów używanych"

Kilka państw członkowskich opublikowało instrukcje zawierające informacje oparte na obowiązujących przepisach, przeznaczone szczególnie dla organów odpowiedzialnych za egzekwowanie rozporządzenia UE w sprawie przemieszczania odpadów. Zawierają one wskazówki pozwalające rozróżnić odpady i materiały lub przedmioty inne niż odpady w różnych strumieniach odpadów, a także informacje o tym, jak spełnić wymogi odpowiednich przepisów z zakresu środowiska 38 .

8.1.

Definicje z obszaru ceł

W wytycznych użyto pewnych terminów zdefiniowanych we Wspólnotowym kodeksie celnym, takich jak:

Kontrole celne

Szczególne czynności wykonywane przez organy celne w celu zapewnienia prawidłowego stosowania przepisów prawa celnego oraz innych przepisów regulujących wprowadzenie na terytorium celne Unii Europejskiej oraz wyprowadzenie z tego terytorium.

Zwolnienie towaru po odprawie celnej

Działanie, poprzez które właściwe organy dopuszczają towary do celów przewidzianych w procedurze celnej, jaką zostały objęte.

Dopuszczenie do swobodnego obrotu

Procedura celna, która nadaje towarom niewspólnotowym status celny towarów wspólnotowych i umożliwia ich dopuszczenie do obrotu na jednolitym rynku. Wymaga ona zastosowania środków polityki handlowej, spełnienia pozostałych formalności wymaganych przy przywozie towarów, jak również zastosowania prawnie należnych opłat.

Towary niewspólnotowe objęte procedurą celną inną niż dopuszczenie do swobodnego obrotu

Procedury te obejmują: tranzyt, składowanie celne, uszlachetnianie czynne, przetwarzanie pod kontrolą celną lub odprawę czasową.

Wywóz

Procedura określona w art. 161 rozporządzenia Rady (EWG) nr 2913/92 z dnia 12 października 1992 r. ustanawiającego Wspólnotowy kodeks celny.

Tranzyt

Procedura celna, która pozwala na przemieszczanie z jednego do drugiego miejsca znajdującego się na obszarze celnym Wspólnoty:

towarów wspólnotowych, kiedy trzeba zapobiec obchodzeniu lub nieuzasadnionemu korzystaniu ze środków wywozowych w przypadku produktów, które są nimi objęte lub z nich korzystają.

Urząd celny wywozu

Urząd celny wyznaczony przez organy celne zgodnie z przepisami celnymi, w którym mają zostać przeprowadzone formalności mające na celu nadanie towarom wywożonym z obszaru celnego Wspólnoty przeznaczenia celnego, w tym odpowiednie kontrole oparte na ocenie ryzyka.

Urząd celny wyprowadzenia

Urząd celny wyznaczony przez organy celne zgodnie z przepisami celnymi, któremu należy przedstawić towary, zanim opuszczą obszar celny Wspólnoty, i w którym zostaną poddane kontroli celnej związanej z formalnościami wyjazdowymi oraz odpowiednim kontrolom opartym na ocenie ryzyka.

Urząd celny przywozu

Urząd celny wyznaczony przez organy celne zgodnie z przepisami celnymi, w którym mają zostać przeprowadzone formalności mające na celu nadanie towarom wprowadzanym na obszar celny Wspólnoty przeznaczenia celnego, w tym odpowiednie kontrole oparte na ocenie ryzyka.

Urząd celny wprowadzenia

Urząd celny wyznaczony przez organy celne zgodnie z przepisami celnymi, do którego należy bezzwłocznie przewieźć towary wprowadzone na obszar celny Wspólnoty i w którym zostaną one poddane stosownym kontrolom opartym na ocenie ryzyka.

Ryzyko

Prawdopodobieństwo zdarzenia odnoszącego się do wprowadzenia, wyprowadzenia, tranzytu, przewozu i końcowego wykorzystania towarów w obrocie pomiędzy obszarem celnym Wspólnoty i państwami trzecimi oraz obecności towarów nieposiadających statusu wspólnotowego, które

stanowi zagrożenie dla bezpieczeństwa Wspólnoty, dla zdrowia publicznego, dla środowiska lub konsumentów.

Zarządzanie ryzykiem

Systematyczne rozpoznawanie ryzyka oraz wprowadzanie wszelkich środków niezbędnych, aby ograniczyć możliwość jego wystąpienia. Obejmuje ono takie działania, jak: gromadzenie danych i informacji, analizowanie i ocenę ryzyka, zalecanie i podejmowanie działań oraz regularne monitorowanie i przegląd procesu oraz jego wyników, w oparciu o międzynarodowe, wspólnotowe i krajowe źródła i strategie.

8.2.

Definicje z zakresu rozporządzenia (WE) nr 1013/2006 oraz powiązanych instrumentów prawnych

Odpady

Każda substancja lub przedmiot, których posiadacz pozbywa się, zamierza się pozbyć, lub do których pozbycia się został zobowiązany.

Odzysk odpadów

Jakikolwiek proces z wykorzystaniem odpadów, którego głównym wynikiem jest to, aby odpady służyły użytecznemu zastosowaniu, poprzez zastąpienie innych materiałów, które w przeciwnym wypadku zostałyby użyte do spełnienia danej funkcji, lub w wyniku którego odpady są przygotowywane do spełnienia takiej funkcji w danym zakładzie lub w szerszej gospodarce. Załącznik II do dyrektywy 2008/98/WE w sprawie odpadów zawiera niewyczerpujący wykaz procesów odzysku 42 .

Unieszkodliwianie odpadów

Jakikolwiek proces niebędący odzyskiem, nawet jeżeli wtórnym skutkiem takiego procesu jest odzysk substancji lub energii. Załącznik I do dyrektywy 2008/98/WE zawiera niewyczerpujący wykaz procesów unieszkodliwiania 43 .

Przywóz

Każde wprowadzenie odpadów na terytorium UE, z wyłączeniem tranzytu przez UE.

Wywóz

Każde wyprowadzenie odpadów z terytorium UE, z wyłączeniem tranzytu przez UE.

Tranzyt

Przemieszczenie odpadów lub planowane przemieszczanie odpadów przez jedno lub więcej państw, innych niż państwo wysyłki lub przeznaczenia.

Właściwy organ

Dokument zgłoszeniowy

Dokument, którego wzór znajduje się w załączniku IA do rozporządzenia UE w sprawie przemieszczania odpadów 44

Dokument przesyłania

Dokument, którego wzór znajduje się w załączniku IB do rozporządzenia UE w sprawie przemieszczania odpadów 45

Dokument informacyjny

Dokument, którego wzór znajduje się w załączniku VII do rozporządzenia UE w sprawie przemieszczania odpadów 46

Odpady znajdujące się w "zielonym" wykazie

Odpady inne niż niebezpieczne lub odpady, z którymi wiąże się niewielkie lub żadne ryzyko środowiskowe, sklasyfikowane w załączniku III, IIIA i V (wykaz B) rozporządzenia UE w sprawie przemieszczania odpadów 47 .

Odpady znajdujące się w bursztynowym wykazie

Odpady niebezpieczne lub odpady sklasyfikowane w załączniku IV i V (wykaz A) rozporządzenia UE w sprawie przemieszczania odpadów 48 .

ZAŁĄCZNIK II - SKRÓTY

AEO Upoważniony podmiot gospodarczy

ASEAN Stowarzyszenie Narodów Azji Południowo-Wschodniej (Państwo Brunei Darussalam, Mjanma/Birma, Kambodża, Indonezja, Laos, Malezja, Filipiny, Singapur, Tajlandia, Wietnam)

CFC Freony (rodzaj substancji zubożających warstwę ozonową

CRMS Wspólnotowy system zarządzania ryzykiem celnym

ECS System kontroli wywozu

EFTA Europejskie Stowarzyszenie Wolnego Handlu (Islandia, Liechtenstein, Norwegia i Szwajcaria)

EoW Zniesienia statusu odpadu

EU WSR Rozporządzenie Unii Europejskiej w sprawie przemieszczania odpadów (rozporządzenie (WE) nr 1013/2006)

IMPEL - TFS Europejska Sieć Wdrażania i Egzekwowania Prawa Ochrony Środowiska - Transgraniczne Przemieszczanie Odpadów

KPK Krajowy punkt kontaktowy (IMPEL-TFS)

NS Nomenklatura Scalona

ODS Substancje zubożające warstwę ozonową

OECD Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju

RIF Formularz Informacji o Ryzyku

TARIC Zintegrowana Taryfa Wspólnotowa

WCO Światowa Organizacja Celna

WEEE Zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny

1 http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=CELEX:12012M/TXT

2 http://www.eea.europa.eu/publications/towards-a-green-economy-in-europe

3 Rozporządzenie (WE) nr 1013/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 czerwca 2006 r. w sprawie przemieszczania odpadów (Dz.U. L 190 z 12.7.2006, s. 1) określa szczegółowe procedury kontroli w celu zapewnienia ochrony środowiska i obywateli UE. Niniejsza wersja wytycznych stanowi jednak streszczenie, które udostępnia się opinii publicznej. Aby ograniczyć ryzyko obchodzenia kontroli na granicach UE, nie podaje się do wiadomości publicznej szczegółów dotyczące zalecanych procedur kontroli stosowanych przez służby celne.

4 Rozporządzenie Rady nr 2913/92 z dnia 12 października 1992 r. ustanawiające Wspólnotowy Kodeks Celny (Dz.U. L 302 z 19.10.1992, s. 1) pozostaje w mocy do momentu, gdy unijny kodeks celny ustanowiony w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 z dnia 9 października 2013 r. ustanawiającym unijny kodeks celny (Dz.U. L 269 z 10.10.2013, s. 1) zacznie być stosowany w dniu 1 maja 2016 r.

5 http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CONSLEG:1992R2913:20070101:PL:PDF

6http://ec.europa.eu/taxation_customs/resources/documents/customs/procedural_aspects/general/regulation_2454_93_en.pdf

7 Rozporządzenie (UE) nr 952/2013, art. 3, Zadania organów celnych.

8 http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CONSLEG:2006R1013:20130410:PL:PDF

9 Konwencja bazylejska o kontroli transgranicznego przemieszczania i usuwania odpadów niebezpiecznych http://www.basel.int/Portals/4/Basel%20Convention/docs/text/BaselConventionText-e.pdf.

10 Zob. strona OECD http://www.oecd.org/env/waste/theoecdcontrolsystemforwasterecovery.htm oraz tekst decyzji w języku angielskim http://www.oecd.org/env/waste/30654501.pdf.

11 Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1418/2007 z dnia 29 listopada 2007 r. dotyczące wywozu w celu poddania odzyskowi niektórych odpadów wymienionych w załączniku III lub IIIA rozporządzenia (WE) nr 1013/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady do pewnych państw, których nie obowiązuje decyzja OECD w sprawie kontroli transgranicznego przemieszczania odpadów (Dz.U. L 316 z 4.12.2007, s. 6).

12 Państwa, które nie wykonały decyzji Rady OECD C(2001)107/final http://acts.oecd.org/Instruments/ShowInstrumentView.aspx?InstrumentID=221&InstrumentPID=217&Lang=en&Book=False. Zob. pkt 8.3.6.5. Wywóz odpadów znajdujących się w "zielonym" wykazie do państwa, którego nie obowiązuje decyzja OECD w wytycznych.

13 "Zgodnie z warunkami określonymi obowiązującymi przepisami organy celne mogą przeprowadzić wszystkie kontrole, które uznają za niezbędne dla zapewnienia prawidłowego stosowania przepisów celnych i innych przepisów [...]. [...]"

14 "5. Państwa członkowskie współpracują, na szczeblu bilateralnym lub multilateralnym, z innymi państwami w celu ułatwienia zapobiegania nielegalnym przemieszczeniom i wykrywania ich".

15 Upoważniony przedsiębiorca w rozumieniu rozporządzenia Komisji (WE) nr 1875/2006 z dnia 18 grudnia 2006 r. zmieniające rozporządzenie (EWG) nr 2454/93 ustanawiające przepisy w celu wykonania rozporządzenia Rady (EWG) nr 2913/92 ustanawiającego Wspólnotowy Kodeks Celny (Dz.U. L 360 z 19.12.2006, s. 64).

16 "Art. 50 ust. 5. Państwa członkowskie współpracują, na szczeblu bilateralnym lub multilateralnym, z innymi państwami w celu ułatwienia zapobiegania nielegalnym przemieszczeniom i wykrywania ich".

17 http://impel.eu/cluster-2/

18 Zob. pkt 7. Zalecany materiał.

19 http://impel.eu/cluster-2/cluster-participants/

20 COM(2011) 25 final, komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów "Stawianie czoła wyzwaniom związanym z rynkami towarowymi i surowcami".

21 Zob. pkt 5. Współpraca między państwami członkowskimi UE

22 "Państwa członkowskie, w razie potrzeby przy współudziale Komisji, współpracują z innymi stronami Konwencji bazylejskiej i organizacjami międzypaństwowymi, między innymi poprzez wymianę informacji, wspieranie racjonalnych ekologicznie technologii i opracowanie właściwych kodeksów dobrej praktyki".

23 Stowarzyszenie Narodów Azji Południowo-Wschodniej (ASEAN), Kanada, Chiny, Hongkong - Chiny Indie, Japonia, Korea i Stany Zjednoczone Ameryki.

24 http://ec.europa.eu/taxation_customs/common/international_affairs/third_countries/index_en.htm

25 Na przykład przy tworzeniu projektu pomocy technicznej dotyczącego transgranicznych przemieszczeń odpadów lub by umożliwić udział w operacji kontroli.

26 http://ec.europa.eu/taxation_customs/common/databases/index_en.htm

27 http://ec.europa.eu/environment/waste/shipments/links.htm

28 http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CONSLEG:2006R1013:20130410:PL:PDF.

29 http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CONSLEG:2006R1013:20130410:PL:PDF.

30 http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CONSLEG:2006R1013:20130410:PL:PDF.

31 http://impel.eu/cluster-2/cluster-participants/

32 https://www.gov.uk/government/publications/waste-shipments-regulation-wsr-consolidated-waste-list

33 http://www.bundesabfallwirtschaftsplan.at/dms/bawp/Manual-Abfallverbringung-2012neu/Manual%20Abfallverbringung% 202012neu.pdf

34 http://www.umweltbundesamt.de/sites/default/files/medien/378/dokumente/staatenlistejuli_2014.pdf

35 http://ec.europa.eu/environment/waste/shipments/guidance.htm

36 Dz.U. L 197 z 24.7.2012, s. 38.

37 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1005/2009 z dnia 16 września 2009 r. w sprawie substancji zubożających warstwę ozonową (Dz.U. L 286 z 31.10.2009, s. 1).

38 http://www.bundesabfallwirtschaftsplan.at/dms/bawp/Handbuch-Leitfaden-Abfall-versus-Gebrauchtware-de-eng_end_2014-06-24_eBook/Handbuch%20Leitfaden%20Abfall%20versus%20Gebrauchtware%20-%20de-eng_end_2014-06-24_eBook.pdf http://www.naturvardsverket.se/Documents/publikationer/978-91-620-8494-3.pdf http://www.ilent.nl/Images/2011_11%20Regels%20export%202ehands%20elektronica_v04ENG_tcm334-327366.PDF

39 Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie odpadów oraz uchylająca niektóre dyrektywy (Dz.U. L 312 z 22.11.2008, s. 3).

40 Rozporządzenie Rady (UE) nr 333/2011 z dnia 31 marca 2011 r. ustanawiające kryteria określające, kiedy pewne rodzaje złomu przestają być odpadami na mocy dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE (Dz.U. L 94 z 8.4.2011, s. 2).

41 http://impel.eu/cluster-2/

42 Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie odpadów oraz uchylająca niektóre dyrektywy (Dz.U. L 312 z 22.11.2008, s. 3).

43 Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie odpadów oraz uchylająca niektóre dyrektywy (Dz.U. L 312 z 22.11.2008, s. 3).

44 http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CONSLEG:2006R1013:20130410:PL:PDF

45 http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CONSLEG:2006R1013:20130410:PL:PDF

46 http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CONSLEG:2006R1013:20130410:PL:PDF

47 http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CONSLEG:2006R1013:20130410:PL:PDF

48 http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CONSLEG:2006R1013:20130410:PL:PDF

© Unia Europejska, http://eur-lex.europa.eu/
Za autentyczne uważa się wyłącznie dokumenty Unii Europejskiej opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.