Konkluzje w sprawie bezpiecznej i skutecznej opieki zdrowotnej dzięki e-zdrowiu.
Dz.U.UE.C.2009.302.12
Akt nienormatywny(2009/C 302/06)
(Dz.U.UE C z dnia 12 grudnia 2009 r.)
RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
1. PRZYPOMINA, że w art. 152 Traktatu stwierdza się, że przy określaniu i urzeczywistnianiu wszystkich polityk i działań Wspólnoty zapewnia się wysoki poziom ochrony zdrowia ludzkiego oraz że Wspólnota zachęca do współpracy między państwami członkowskimi w dziedzinach określonych w tym artykule oraz, jeśli to konieczne, wspiera ich działania. Każde działanie na szczeblu wspólnotowym w pełni szanuje odpowiedzialność państw członkowskich za organizację i świadczenie opieki zdrowotnej.
2. PRZYPOMINA, że jednym z celów wspólnotowej strategii na rzecz zdrowia (2008-2013)(1) jest wspieranie dynamicznych systemów opieki zdrowotnej i nowych technologii, uznając, że nowe technologie mogą poprawić profilaktykę, diagnostykę i leczenie chorób, korzystnie wpłynąć na bezpieczeństwo pacjentów i poprawić koordynację systemów zdrowotnych, wykorzystanie zasobów tych systemów i ich trwałość.
3. PRZYPOMINA, że przedstawiciele państw członkowskich Unii Europejskiej podczas konferencji ministerialnej poświęconej e-zdrowiu, która odbyła się w Pradze(2) w 2009 roku wydali w dniu 20 lutego 2009 r. deklarację, w której uznano korzyści, jakie e-zdrowie może mieć dla stworzenia bezpieczniejszego i skuteczniejszego sektora zdrowia, wezwano do działania w tworzeniu obszaru e-zdrowia dla obywateli europejskich oraz rozpoczęcia procesu skoordynowanego działania i zarządzania w dziedzinie e-zdrowia.
4. PRZYPOMINA inicjatywy Unii Europejskiej dotyczące e-zdrowia, w tym:
a) e-zdrowie - poprawa opieki zdrowotnej dla obywateli UE: plan działania dla europejskiego obszaru e-zdrowia(3);
b) konkluzje Rady na temat e-zdrowia(4) z dnia 27 maja 2004 r.;
c) komunikat Komisji w sprawie inicjatywy rynków pionierskich dla Europy(5) ze szczególnym naciskiem na konieczność usunięcia przeszkód w postaci fragmentacji rynku oraz braku interoperacyjności między systemami e-zdrowia, tak aby przyspieszyć rozwój rynku;
d) zalecenie Komisji w sprawie transgranicznej interoperacyjności systemów elektronicznych kart zdrowia(6);
e) komunikat Komisji w sprawie korzyści telemedycyny dla pacjentów, systemów opieki zdrowotnej i gospodarki(7).
5. Z ZADOWOLENIEM PRZYJMUJE niedawną współpracę między wieloma państwami członkowskimi:
a) w prowadzonym na dużą skalę projekcie pilotażowym epSOS(8), którego celem jest rozwój transgranicznej interoperacyjności skróconych elektronicznych kart zdrowia i e-recept, oraz w sieci tematycznej Calliope(9), której celem jest opracowanie programu interoperacyjności e-zdrowia w Europie i osiągnięcie konsensusu niezbędnego do jej realizacji;
b) w bieżącej współpracy w dziedzinie normalizacji e-zdrowia w odpowiedzi na wydany przez Komisję Europejską mandat 403 dla e-zdrowia(10).
6. Z ZADOWOLENIEM PRZYJMUJE przygotowane przez prezydencję szwedzką sprawozdanie "E-zdrowie dla zdrowszej Europy"(11) przedstawione na nieformalnym posiedzeniu ministrów zdrowia w Jönköping w dniach 6-7 lipca 2009 r., w którym to sprawozdaniu podano przykład, w jaki sposób poprzez inwestycje w e-zdrowie można realizować cele polityczne w zakresie opieki zdrowotnej.
7. UZNAJE, że e-zdrowie ma istotne znaczenie jako narzędzie poprawy jakości usług zdrowotnych i bezpieczeństwa pacjentów, modernizacji krajowych systemów opieki zdrowotnej, poprawy ich skuteczności oraz lepszego udostępnienia ich wszystkim i lepszego ich dostosowania do spełniania indywidualnych potrzeb pacjentów i osób związanych zawodowo ze służbą zdrowia, a także sprostania wyzwaniom starzejącego się społeczeństwa.
8. UZNAJE, że istnieje potrzeba dalszego zagwarantowania przywództwa politycznego i włączenia e-zdrowia do polityki zdrowotnej w taki sposób, aby możliwe było opracowywanie usług e-zdrowia w odpowiedzi na potrzeby sektora zdrowia publicznego.
9. WZYWA państwa członkowskie do opracowania i realizacji inicjatyw, które mają na celu uruchomienie i wykorzystanie usług e-zdrowia, a w szczególności do:
1) politycznego i strategicznego uznania e-zdrowia za jeden z głównych instrumentów służących poprawie jakości opieki zdrowotnej, dostępu do niej i jej bezpieczeństwa poprzez:
a) umieszczenie e-zdrowia w kontekście programów reformy opieki zdrowotnej i rozważenie utworzenia specjalnych mechanizmów zachęt finansowych do uruchomienia tych programów;
b) rozwiązania w skoordynowany sposób problemu barier uniemożliwiających uruchomienie usług e-zdrowia;
2) budowania zaufania do usług e-zdrowia i przyczyniania się do ich akceptacji poprzez:
a) stosowanie najwyższych standardów w zakresie bezpieczeństwa pacjentów, ochrony ich danych i prywatności;
b) promowanie świadomości tych usług, zaufania do nich i ich akceptacji w organach opieki zdrowotnej oraz wśród osób związanych zawodowo ze służbą zdrowia, pacjentów i ich krewnych;
c) zagwarantowanie zarówno pacjentom, jak i osobom zawodowo związanym ze służbą zdrowia odpowiedniej oceny ich potrzeb i działań szkoleniowych;
3) osiągnięcia jasności prawa i zagwarantowania ochrony danych dotyczących zdrowia poprzez:
a) analizę obecnych przepisów dotyczących udzielania licencji, akredytacji i uregulowań w zakresie usług e-zdrowia oraz udzielanie porad na temat możliwych udoskonaleń;
b) analizę obecnych praktyk w zakresie identyfikacji i uwierzytelniania pracowników służby zdrowia, którzy mają dostęp do danych osobowych dotyczących zdrowia i wykorzystują te dane;
c) rozstrzygnięcie kwestii ograniczeń prawnych w przypadku bezpiecznej transgranicznej wymiany danych medycznych z poszanowaniem konieczności ochrony danych na temat zdrowia i nienaruszalności osobistej pacjenta, a co za tym idzie prawa pacjentów do wyrażenia zgody na wykorzystanie danych na temat ich zdrowia;
4) rozwiązania problemów technicznych i ułatwienia rozwoju rynku poprzez:
a) dopilnowanie, by w krajowych, regionalnych i lokalnych strategiach na rzecz zdrowia i planach inwestycyjnych uwzględniono cel osiągnięcia ponadorganizacyjnej i transgranicznej interoperacyjności usług e-zdrowia;
b) zagwarantowanie, że zostaną przyjęte i będą stosowane wspólna terminologia medyczna i normy techniczne, w szczególności w przypadku danych medycznych, które podlegają wymianie między państwami członkowskimi;
c) wykorzystanie - przy pełnym poszanowaniu istniejącego prawodawstwa - zamówień publicznych jako wsparcia dla uruchamiania interoperacyjnych usług e-zdrowia.
10. WZYWA Komisję, by:
1) zaktualizowała europejski plan działania na rzecz e-zdrowia;
2) przygotowała sprawozdanie na temat rozwoju sytuacji w dziedzinie istniejących polityk i działań UE w zakresie zarządzania identyfikacją elektroniczną w powiązanych obszarach, aby skorzystać z potencjalnych synergii;
3) przeprowadziła - w odpowiednich odstępach czasowych i w oparciu o wiedzę zgromadzoną na szczeblu UE i na szczeblu krajowym - ocenę korzyści zdrowotnych i opłacalności stosowania różnych usług e-zdrowia.
11. WZYWA państwa członkowskie i Komisję, by:
1) wykorzystały sprzyjające warunki polityczne wynikające z nieformalnych posiedzeń szefów rządów i ich odpowiedników w celu rozwoju - we współpracy z Komisją i poprzez najskuteczniejszy i najodpowiedniejszy prowadzony na wysokim szczeblu przez dane państwo członkowskie mechanizm - zarządzania bieżącymi działaniami w dziedzinie e-zdrowia oraz ich koordynacji i konsolidacji, dalszego urzeczywistniania e-zdrowia i faktycznego wykorzystania interoperacyjnych usług e-zdrowia w ramach krajowych systemów opieki zdrowotnej i między nimi;
2) zagwarantowały, że głównymi celami tego mechanizmu będą:
a) stworzenie i koordynacja grup, projektów i instytucji na szczeblu UE;
b) promowanie zgodności e-zdrowia ze strategiami i potrzebami zdrowotnymi na szczeblu UE i na szczeblach krajowych dzięki bezpośredniemu zaangażowaniu krajowych organów właściwych do spraw zdrowia;
c) rozpowszechnianie wynikających z badań na szczeblu krajowym i wspólnotowym dowodów naukowych na opłacalność i korzyści społeczno-gospodarcze płynące z e-zdrowia;
d) składanie na odpowiednich posiedzeniach Rady systematycznych sprawozdań z jego funkcjonowania;
3) stosowały ten mechanizm w szczególności w następujących obszarach:
a) wspólne działania dotyczące wspólnych zagadnień i wyzwań związanych z urzeczywistnianiem usług e-zdrowia z myślą o osiąganiu celów dotyczących zdrowia;
b) pomoc państwom członkowskim poprzez opracowanie programu obejmującego wsparcie dla decyzji i wytyczne w zakresie urzeczywistnienia, akceptacji i stosowania usług e-zdrowia;
c) wspólne działanie z zainteresowanymi podmiotami, zwłaszcza z pacjentami i osobami związanymi zawodowo ze służbą zdrowia, aby zagwarantować, że narzędzia i usługi e-zdrowia będą odzwierciedlały potrzeby kliniczne i ogólne cele systemu opieki zdrowotnej.
______
(1) Biała księga - Razem na rzecz zdrowia: Strategiczne podejście dla UE na lata 2008-2013 (COM(2007) 630).
(2) http://www.ehealth2009.cz/Pages/108-Prague-Declaration.html
(3) COM(2004) 356.
(4) Dok. 9628/04.
(5) COM(2007) 860.
(6) COM(2008) 3282.
(7) COM(2008) 689.
(8) Projekt Smart Open Services for European Patients - współfinansowany przez KE w ramach programu wspierania technologii teleinformatycznych (ICT PSP) stanowiącego część programu ramowego na rzecz konkurencyjności i innowacji (CIP): http://www.epsos.eu
(9) Wezwanie do interoperacyjności, finansowane przez KE w ramach programu wspierania technologii teleinformatycznych stanowiącego część programu ramowego na rzecz konkurencyjności i innowacji: http://www.calliope-network.eu
(10) eHealth Interoperability Standards Mandate (M/403): http://www.ehealth-interop.nen.nl
(11) eHealth for a Healthier Europe - opportunities for a better use of healthcare resources (E-zdrowie dla zdrowszej Europy - możliwości lepszego wykorzystania zasobów opieki zdrowotnej) http://www.se2009.eu