Konkluzje - Skuteczne i innowacyjne kształcenie i szkolenie służące inwestowaniu w umiejętności - wspieranie europejskiego semestru 2014.

Dzienniki UE

Dz.U.UE.C.2014.62.4

Akt nienormatywny

Wersja od: 4 marca 2014 r.

Konkluzje Rady - Skuteczne i innowacyjne kształcenie i szkolenie służące inwestowaniu w umiejętności ¹ - wspieranie europejskiego semestru 2014

(2014/C 62/05)

(Dz.U.UE C z dnia 4 marca 2014 r.)

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

W KONTEKŚCIE:

– artykułu 165 i 166 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

– strategii "Europa 2020" oraz

– konkluzji Rady z dnia 12 maja 2009 r. w sprawie strategicznych ram europejskiej współpracy w dziedzinie kształcenia i szkolenia ("ET 2020") ² ,

UWZGLĘDNIAJĄC:

– zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie ³ ,

– konkluzje Rady z dnia 26 listopada 2012 r. pt. "Kształcenie i szkolenie a strategia »Europa 2020« ⁴ - rola kształcenia i szkolenia w naprawie gospodarczej, we wzroście gospodarczym oraz w pobudzaniu zatrudnienia",

– zalecenie Rady z dnia 20 grudnia 2012 r. w sprawie walidacji uczenia się pozaformalnego i nieformalnego ⁵ ,

– konkluzje Rady z dnia 15 lutego 2013 r. w sprawie inwestowania w kształcenie i szkolenie ⁶ - odpowiedź na komunikat pt. "Nowe podejście do edukacji: inwestowanie w umiejętności na rzecz lepszych efektów społeczno-gospodarczych" oraz na roczną analizę wzrostu gospodarczego 2013,

– zalecenie Rady z dnia 22 kwietnia 2013 r. ⁷ w sprawie ustanowienia gwarancji dla młodzieży,

– oświadczenie Rady przyjęte w dniu 15 października 2013 r. pt. "Europejski sojusz na rzecz przygotowania zawodowego" ⁸ ,

– rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1288/2013 z dnia 11 grudnia 2013 r. ustanawiające "Erasmus+": unijny program na rzecz kształcenia, szkolenia, młodzieży i sportu ⁹ ,

ORAZ W ODPOWIEDZI NA:

– roczną analizę wzrostu gospodarczego na 2014 r. ¹⁰ oraz

– komunikat Komisji pt. "Działania na rzecz otwartej edukacji: innowacyjne nauczanie i uczenie się dla wszystkich dzięki nowym technologiom i otwartym zasobom edukacyjnym" ¹¹ ,

UZNAJE, ŻE:

1. kształcenie i szkolenie mają do odegrania strategiczną rolę we wspieraniu odbudowy gospodarczej w Europie. Mimo znacznych postępów w realizacji wymiernego celu edukacyjnego wyznaczonego w strategii "Europa 2020" ¹² wciąż pozostaje wiele do zrobienia, by zniwelować skutki kryzysu i zaradzić problemom strukturalnym leżącym u jego podstaw;

2. z najnowszych danych wynika, że wspomniane problemy strukturalne są częściowo związane z brakiem stosownych umiejętności, a zatem stanowią wyzwanie dla naszych systemów kształcenia i szkolenia;

3. co piąta osoba w wieku produkcyjnym w UE ma niski poziom umiejętności w zakresie czytania, pisania i liczenia, przez co ma ograniczone szanse na zatrudnienie; wśród uczniów zaś mimo pewnej poprawy w zakresie umiejętności podstawowych wciąż wysoki jest odsetek osób słabo radzących sobie z matematyką ¹³ ;

4. choć prognozy wskazują, że w przyszłości prawie wszystkie zawody będą wymagały co najmniej podstawowych umiejętności cyfrowych, wielu uczniów wciąż nie ma dostępu do technologii i treści cyfrowych niezbędnych do ich nabycia. Duża liczba dorosłych w ogóle nie dysponuje umiejętnościami cyfrowymi,

PODKREŚLA, ŻE:

1. należy pilnie zająć się zasadniczymi wyzwaniami, którymi są bezrobocie młodzieży oraz nieodpowiednie poziomy umiejętności. Kształcenie i szkolenie, poza zasadniczą rolą, jaką odgrywają w sprzyjaniu spójności społecznej i aktywności obywatelskiej, znacznie przyczyniają się do generowania inteligentnego, trwałego wzrostu sprzyjającego włączeniu społecznemu, do podnoszenia poziomu konkurencyjności i zatrudnialności, a także do zwiększania wydajności i innowacyjności;

2. choć uznaje starania już podejmowane w celu sprostania tym wyzwaniom, UE i państwa członkowskie powinny zintensyfikować wysiłki na rzecz poprawy kształcenia i szkolenia i dalej inwestować w efektywność i wysoką jakość tego sektora;

3. przyszły przegląd strategii "Europa 2020" oraz zbliżający się śródokresowy przegląd ram europejskiej współpracy w dziedzinie kształcenia i szkolenia ("ET 2020") powinny stanowić okazję do wzmocnienia strategicznej roli kształcenia i szkolenia w ramach europejskiego semestru,

W CELU LEPSZEGO WYEKSPONOWANIA KSZTAŁCENIA I SZKOLENIA W RAMACH EUROPEJSKIEGO SEMESTRU 2014 POSTANAWIA SKUPIĆ SIĘ NA:

1. jak największym ułatwianiu - zarówno na szczeblu krajowym, jak i europejskim - długoterminowego inwestowania w modernizację kształcenia i szkolenia oraz w rozwijanie umiejętności przy równoczesnym większym nacisku na efektywność i jakość inwestycji edukacyjnych;

2. wyposażaniu osób w każdym wieku w lepsze i adekwatniejsze umiejętności, zwłaszcza poprzez wzmocnienie uczenia się przez całe życie oraz promowanie równych szans dostępu do dobrego jakościowo kształcenia i szkolenia, w tym dla osób uczących się ze środowisk defaworyzowanych;

3. ułatwianiu przechodzenia z etapu kształcenia i szkolenia do etapu pracy, zwłaszcza poprzez promowanie uczenia się poprzez praktykę w miejscu pracy oraz w stosownym przypadku zwiększanie oferty dobrych jakościowo staży lub dobrego jakościowo przygotowania zawodowego;

4. kontynuowaniu - we współpracy z odpowiednimi zainteresowanymi stronami - unowocześniania i ulepszania metod edukacyjnych na podstawie wyników najnowszych badań oraz pełnym wykorzystywaniu możliwości, jakie daje cyfrowe uczenie się, w tym - stosownie do warunków krajowych - poprzez:

a) wspieranie instytucji edukacyjnych w doskonaleniu ich potencjału - a w stosownym przypadku inwestowanie w infrastrukturę informacyjno-komunikacyjną - tak by wykorzystać potencjał nowych technologii i treści cyfrowych, w tym masowych otwartych kursów on-line;

b) promowanie większej różnorodności doświadczeń edukacyjnych, łączących bezpośrednie i cyfrowe metody uczenia się;

c) zachęcanie, by w ramach kształcenia nauczycieli i ich doskonalenia zawodowego zbadać możliwości wykorzystania metod dydaktycznych wspieranych cyfrowo,

Z NALEŻYTYM POSZANOWANIEM ZASADY POMOCNICZOŚCI ZWRACA SIĘ DO PAŃSTW CZŁONKOWSKICH, BY STOSOWNIE DO WARUNKÓW KRAJOWYCH:

1. kontynuowały starania, by zwiększyć nabywanie kompetencji kluczowych i zmniejszyć odsetek uczniów osiągających słabe wyniki;

2. promowały nabywanie umiejętności podstawowych oraz przyjmowanie środków z zakresu przekwalifikowywania się i doskonalenia umiejętności poprzez wzmocnione uczenie się przez całe życie - ze szczególnym uwzględnieniem osób nisko wykwalifikowanych;

3. przyjęły skuteczną, powszechną politykę kształcenia i szkolenia, należycie uwzględniającą potrzeby osób ze środowisk defaworyzowanych;

4. zachęciły szeroko rozumiane zainteresowane strony do opartej na faktach debaty nad zapewnieniem i ochroną trwałych i skutecznych metod finansowania kształcenia i szkolenia;

5. podjęły stosowne działania w reakcji na kluczowe przesłania z zakresu kształcenia i szkolenia zawarte w oświadczeniu Rady w sprawie europejskiego sojuszu na rzecz przygotowania zawodowego oraz w zaleceniu Rady w sprawie ustanowienia gwarancji dla młodzieży;

6. zbadały, w jaki sposób instrumenty przejrzystości i uznawania wykorzystywane w kształceniu formalnym można stosować w nowych formach uczenia się, w tym w walidowaniu umiejętności nabytych za pomocą dobrego jakościowo uczenia się on-line;

7. wspierały instytucje kształcenia i szkolenia w wykorzystywaniu potencjału nowych technologii i treści cyfrowych w celu uzupełnienia tradycyjnych podejść edukacyjnych i zaspokojenia potrzeb szerokiego spektrum osób uczących się, w tym osób ze środowisk defaworyzowanych;

8. wspierały nauczycieli i liderów edukacyjnych w nabywaniu umiejętności cyfrowych na wysokim poziomie i stosowaniu innowacyjnych praktyk dydaktycznych, np. poprzez elastyczne szkolenia, systemy zachęt oraz uaktualnione programy kształcenia nauczycieli;

9. w pełni wykorzystały instrumenty finansowe nowej generacji, zwłaszcza program Erasmus+ oraz europejskie fundusze strukturalne i inwestycyjne, by stawić czoła wyżej wspomnianym wyzwaniom w dziedzinie kształcenia i szkolenia;

10. starały się ułatwić inwestowanie w kształcenie i szkolenie jako sektory sprzyjające wzrostowi, a jednocześnie uwzględniały odnoszące się do kształcenia i szkolenia aspekty zaleceń kierowanych do poszczególnych krajów w ramach strategii "Europa 2020",

ZWRACA SIĘ DO PAŃSTW CZŁONKOWSKICH I KOMISJI, BY:

1. wzmocniły rolę kształcenia i szkolenia w unijnej agendzie wzrostu i zatrudnienia, efektywniej i skuteczniej korzystając z inwestycji w celu podnoszenia poziomu umiejętności, poprawy efektów uczenia się, a także radzenia sobie z niedoborem umiejętności;

2. zachęcały twórców treści edukacyjnych do tworzenia partnerstw na szczeblu krajowym i europejskim, po to by zwiększać ofertę dobrych jakościowo otwartych zasobów edukacyjnych i innych cyfrowych materiałów edukacyjnych w różnych językach, z należytym uwzględnieniem kwestii praw autorskich i licencji;

3. w dalszym ciągu korzystały z platformy eTwinning i wykorzystały nowy portal Open Education Europa jako punkt referencyjny dla istniejących otwartych zasobów edukacyjnych opracowanych w UE;

4. kontynuowały tematykę podjętą podczas debaty orientacyjnej na forum Rady w listopadzie 2013 r., organizując szczyt poświęcony wyzwaniom związanym z nowymi technologiami i otwartymi zasobami edukacyjnymi, zwłaszcza jeżeli chodzi o zapewnianie jakości oraz ocenianie i poświadczanie umiejętności nabytych za pomocą nowych sposobów uczenia się;

5. zwiększyły wartość dodaną i zoptymalizowały skuteczność strategicznych ram "ET 2020" oraz stosowanych w tym kontekście metod zarządzania i pracy, zwłaszcza w następujący sposób:

a) w dalszym ciągu rozwijając współpracę między specjalistami z dziedziny edukacji i zatrudnienia;

b) dopilnowując, by otwarta metoda koordynacji, w tym grupy robocze "ET 2020" ¹⁴ , skutecznie pomagały w podejmowaniu działań w reakcji na zidentyfikowane wyzwania;

c) kontynuując dobrowolne wzajemne przeglądy na wysokim szczeblu w ramach istniejących struktur otwartej metody koordynacji, poświęcone odnoszącym się do kształcenia i szkolenia aspektom zaleceń dla poszczególnych krajów;

d) korzystając ze śródokresowego przeglądu ram "ET 2020" jako pomocy w przygotowaniu kolejnego wspólnego sprawozdania o bardziej perspektywicznym charakterze, wskazującego kluczowe dziedziny priorytetowe i konkretną problematykę przyszłych prac;

e) optymalizując, redukując i upraszczając struktury służące sprawozdawczości z zakresu kształcenia i szkolenia, aby zapobiec powielaniu działań,

ZWRACA SIĘ DO KOMISJI, BY:

1. zestawiła dane i opracowała analizę na temat ekonomicznych i społecznych skutków i korzyści, jakie niesie edukacja, tak by analiza ta mogła posłużyć za podstawę do przyszłej debaty na forum Rady;

2. promowała otwartą debatę publiczną - w kontekście konsultacji w sprawie europejskiego obszaru umiejętności i kwalifikacji - na temat wpływu nowych technologii i treści cyfrowych na obecne praktyki oraz instrumenty i polityki UE, w tym na kwestie takie, jak zapewnianie jakości, ocena i certyfikacja.

¹ Do celów niniejszych konkluzji termin "umiejętności" ma znaczenie ogólne, zgodne z definicją z załącznika I do zalecenia Parlamentu Europejskiego i Rady z 2006 r. w sprawie ustanowienia europejskich ram kwalifikacji dla uczenia się przez całe życie (Dz.U. C 111 z 6.5.2008, s. 4).

² Dz.U. C 119 z 28.5.2009, s. 2.

³ Dz.U. L 394 z 30.12.2006, s. 10.

⁴ Dz.U. C 393 z 19.12.2012, s. 5.

⁵ Dz.U. C 398 z 22.12.2012, s. 1.

⁶ Dz.U. C 64 z 5.3.2013, s. 5.

⁷ Dz.U. C 120 z 26.4.2013, s. 1.

⁸ Dok. 14986/13.

⁹ Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 50.

¹⁰ Dok. 15803/13 + ADD 1.

¹¹ Dok. 14116/13 + ADD 1.

¹² Zgodnie z Monitorem Kształcenia i Szkolenia 2013.

¹³ Dane według OECD: badanie umiejętności dorosłych PIAAC z 2013 roku (międzynarodowe badanie kompetencji osób dorosłych) oraz badanie umiejętności w zakresie czytania, matematyki i nauk przyrodniczych wśród 15-latków PISA z 2012 roku (Program międzynarodowej oceny umiejętności uczniów).

Uwaga: należy zapewnić wszystkim państwom członkowskim prawo uczestnictwa w pracach tej organizacji.

¹⁴ Uwaga wyjaśniająca: wspomniane grupy robocze - ustanowione przez Komisję w ramach programu prac "Edukacja i szkolenie 2010" w celu realizowania otwartej metody koordynacji w dziedzinie kształcenia i szkolenia - stanowią forum wymiany sprawdzonych rozwiązań w tej dziedzinie. Gromadzą one - na zasadzie dobrowolności - ekspertów z państw członkowskich i w swojej obecnej formie zajmują się sześcioma kluczowymi obszarami: oświatą, szkolnictwem wyższym, kształceniem i szkoleniem zawodowym, uczeniem się dorosłych, kompetencjami przekrojowymi oraz uczeniem się cyfrowym.