Konkluzje Rady w sprawie technologii danych służących poprawie lepszego stanowienia prawa.

Dzienniki UE

Dz.U.UE.C.2021.241.13

Akt nienormatywny

Wersja od: 21 czerwca 2021 r.

Konkluzje Rady w sprawie technologii danych służących poprawie "lepszego stanowienia prawa"

(2021/C 241/04)

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

1. UZNAJE, że proces odbudowy po skutkach pandemii COVID-19 stanowi wyzwanie gospodarcze i społeczne, przed którym stoi UE, i PRZYPOMINA, że aby sprostać temu wyzwaniu, ramy regulacyjne UE muszą być jak najbardziej konkurencyjne, skuteczne, wydajne, spójne, przewidywalne, sprzyjające innowacjom, dostosowane do przyszłych wymogów, zrównoważone i odporne ¹ .

2. DOSTRZEGA, że lepsze stanowienie prawa musi być ważnym punktem programu działań i musi przyjąć globalne i nadrzędne podejście, aby przyczynić się do wzrostu gospodarczego, konkurencyjności, dobrobytu społecznego oraz, między innymi, transformacji ekologicznej i cyfrowej w Unii oraz właściwego funkcjonowania jednolitego rynku.

3. POWTARZA, że lepsze stanowienie prawa jest jednym z kluczowych czynników napędzających zrównoważony wzrost gospodarczy sprzyjający włączeniu społecznemu, wspierając konkurencyjność i innowacje, umożliwiając cyfryzację i tworzenie miejsc pracy oraz zwiększając przejrzystość i wsparcie publiczne dla prawodawstwa UE; w tym względzie PRZYWOŁUJE konkluzje Rady z grudnia 2014 r. ² , maja 2016 r. ³ , listopada 2018 r. ⁴ , listopada 2019 r. ⁵  oraz lutego i listopada 2020 r. ⁶ ; PRZYPOMINA o wspólnej odpowiedzialności Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji w zakresie tworzenia prawodawstwa unijnego wysokiej jakości, co zostało uznane przez te trzy instytucje w Porozumieniu międzyinstytucjonalnym w sprawie lepszego stanowienia prawa ⁷ .

4. UZNAJE, że UE i jej państwa członkowskie stoją w obliczu ciągłych, a czasem radykalnych zmian środowiskowych, technologicznych i społecznych oraz że prawodawstwo UE i procedury wspierające muszą być w stanie dostosować się do tych zmian i być przygotowane na nowe wyzwania.

5. PODKREŚLA, że technologie danych mogą przyczyniać się do skuteczniejszych, wydajniejszych, mniej czasochłonnych i solidniejszych ocen skutków, ewaluacji i prognoz, wspierając wysokiej jakości elastyczne i mniej uciążliwe prawodawstwo.

6. ODNOTOWUJE komunikat Komisji pt. "Lepsze stanowienie prawa: podsumowanie dotychczasowych osiągnięć i utrzymanie dalszego zaangażowania" z kwietnia 2019 r. ⁸ , w którym stwierdzono, że "narzędzia służące lepszemu stanowieniu prawa są stosowane w stale zmieniającym się świecie, w którym wyzwania polityczne i priorytety wciąż ewoluują. (...) W tym coraz bardziej skomplikowanym świecie niezwykle ważne jest, aby dobrze rozumieć skutki obejmujące wiele sektorów, a także być w stanie identyfikować możliwości synergii i wdrażać odpowiednie rozwiązania na wszystkich etapach pełnego cyklu kształtowania polityki, od ewaluacji po wdrażanie." ⁹ ; ponadto ODNOTOWUJE komunikat Komisji pt. "Sztuczna inteligencja dla Europy" z kwietnia 2018 r. ¹⁰ , "Europejską strategię w zakresie danych" z lutego 2020 r. ¹¹ , Białą księgę w sprawie sztucznej inteligencji z lutego 2020 r. ¹² , konkluzje Rady pt. "Kształtowanie cyfrowej przyszłości Europy" z czerwca 2020 r. ¹³ , a także wniosek dotyczący rozporządzenia ustanawiającego zharmonizowane przepisy dotyczące sztucznej inteligencji (akt o sztucznej inteligencji) z kwietnia 2021 r. ¹⁴

Dostosowane do przyszłych wymogów i odporne prawodawstwo

7. WSPIERA stałe zaangażowanie Komisji w tworzenie skutecznego, wydajnego, dostosowanego do przyszłych wymogów i neutralnego technologicznie prawodawstwa zgodnego z zasadami lepszego stanowienia prawa w celu promowania konkurencyjności i odporności gospodarki UE, dobrostanu społecznego i funkcjonowania jednolitego rynku, wzmocnienia pozycji UE jako lidera w transformacji ekologicznej i transformacji cyfrowej oraz poszanowania wartości Unii Europejskiej i zdolności przyszłych pokoleń do rozwoju.

8. WZYWA Komisję, by wzmogła wysiłki na rzecz angażowania społeczeństwa i zainteresowanych stron, w szczególności mikroprzedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw, w stosowanie zasady "najpierw myśl na małą skalę" w procesie decyzyjnym w celu zapewnienia, aby prawodawstwo UE było jasne, przynosiło spodziewane korzyści i nie stwarzało niepotrzebnych obciążeń, a jednocześnie było dostosowane do przyszłych wymogów i sprzyjało innowacjom; ODNOTOWUJE, że narzędzia cyfrowe mogą być pomocne w gromadzeniu i analizie wkładów zainteresowanych stron.

Podejmowanie decyzji oparte na dowodach

9. ZAZNACZA, że solidny, oparty na dowodach proces decyzyjny jest jednym z kluczowych wymogów umożliwiających trafne przewidywanie potencjału i ryzyka związanych z powstającymi technologiami oraz reagowanie na zmianę klimatu.

10. ODNOTOWUJE, że potrzebne są wiarygodne dane wysokiej jakości, gromadzone z czasem przez Komisję we współpracy z państwami członkowskimi, do celów ocen skutków, ewaluacji i prognoz na szczeblu UE; ZWRACA SIĘ do Komisji, aby poprawiła swoją zdolność do regularnego aktualizowania istniejących danych i do maksymalizowania otwartości i (ponownego) wykorzystywania tych danych do celów rzetelnego i opartego na dowodach procesu decyzyjnego.

Technologie danych wspierające lepsze stanowienie prawa

11. ZWRACA SIĘ do Komisji i państw członkowskich, aby wykorzystywały technologie danych w celu wsparcia procesu legislacyjnego, w szczególności jakościowych i ilościowych aspektów ocen skutków, egzekwowania i przestrzegania przepisów, co przyczyni się do zidentyfikowania możliwości w zakresie zmniejszenia obciążeń w nowym i istniejącym prawodawstwie UE oraz będzie wspierać tworzenie bardziej neutralnego technologicznie, ukierunkowanego, dostosowanego do przyszłych wymogów prawodawstwa wysokiej jakości.

12. UZNAJE, że technologie danych mogą przyczynić się do poprawy oceny ryzyka ¹⁵  i sprawić, by regulacje lepiej reagowały na szybko zmieniający się świat, a także lepiej odpowiadały potrzebom, postrzeganiu i oczekiwaniom obywateli, administracji i przedsiębiorstw.

13. ZWRACA SIĘ do Komisji i państw członkowskich, aby przy posługiwaniu się technologiami danych, takimi jak sztuczna inteligencja, dążyły do stosowania podejścia ukierunkowanego na człowieka w odniesieniu do wartości i praw podstawowych UE, tak aby w jak największym stopniu zapewnić wykorzystanie wysokiej jakości źródeł danych i metod; aby formułowały i egzekwowały normy etyczne z należytym poszanowaniem podstawowych zasad, przy zapewnieniu bezpieczeństwa obywateli i spełnieniu ich uzasadnionych oczekiwań; oraz aby zarządzały ryzykiem związanym z ochroną, prywatnością i integralnością danych, aby zapewnić niedyskryminację i godność ludzką.

14. UWYPUKLA znaczenie współpracy na szczeblach unijnym, krajowym i regionalnym w zakresie stosowania technologii danych w celu poprawy cyklu polityki UE, w tym etapu wdrażania, co przyczyni się do wysiłków Unii Europejskiej ukierunkowanych na zajęcie pozycji światowego lidera w gospodarce opartej na danych.

15. WZYWA DO utworzenia wspólnych europejskich przestrzeni danych, o czym mowa w komunikacie Komisji pt. "Europejska strategia w zakresie danych" z lutego 2020 r. ¹⁶ , które to przestrzenie powinny być proste i opierać się na interoperacyjnych narzędziach w celu zapewnienia szybkiego i skutecznego wdrażania oraz umożliwiać, w miarę możliwości i stosownie do przypadku, łączenie i udostępnianie danych przez państwa członkowskie w celu poprawy wykorzystania narzędzi lepszego stanowienia prawa, a jednocześnie zapewniać kompleksowe bezpieczeństwo i ochronę danych zgodnie z prawem UE.

16. ZAZNACZA, że informacje z sektora publicznego powinny być publicznie dostępne zawsze, gdy jest to możliwe i właściwe, aby wspierać przejrzystość i ponowne wykorzystywanie danych, zgodnie z dyrektywą w sprawie otwartych danych ¹⁷  i rozporządzeniem o ochronie danych ¹⁸ , zwłaszcza w celu poprawy ocen skutków, ewaluacji i prognoz na szczeblu UE.

17. WZYWA DO wspólnych wysiłków na rzecz zwiększenia odporności Europy oraz opracowania lepszych strategii politycznych i bardziej dostosowanych do przyszłych wymogów, sprzyjających innowacjom, przewidywalnych, spójnych i skutecznych ram regulacyjnych umożliwiających osiągnięcie konkretnych rezultatów, zwłaszcza w zakresie odbudowy gospodarczej i społecznej po pandemii COVID-19.

18. WZYWA Komisję, aby uwzględniła wykorzystanie technologii danych w Zestawie instrumentów służących lepszemu stanowieniu prawa w celu wspierania etapów stanowienia prawa, od ocen skutków po działania w ramach programu sprawności i wydajności regulacyjnej (REFIT).

19. ZWRACA SIĘ do Komisji i państw członkowskich, aby na szczeblu UE wspólnie, przy należytym uwzględnieniu ogólnych ram lepszego stanowienia prawa, rozważyły, w jaki sposób promować wykorzystanie technologii danych wspierających oparte na danych, domyślnie cyfrowe prawodawstwo wysokiej jakości.

¹ 13026/20.

² 16000/14.

³ 95/80/16.

⁴ 14137/18.

⁵ 14656/19.

⁶ 6232/20 i 13026/20.

⁷ Porozumienie międzyinstytucjonalne pomiędzy Parlamentem Europejskim, Radą Unii Europejskiej a Komisją Europejską w sprawie lepszego stanowienia prawa (motyw 2).

⁸ 8648/19 + ADD 1.

⁹ S. 4 akapit pierwszy.

¹⁰ 8507/18 + ADD 1.

¹¹ 6250/20.

¹² 6266/20.

¹³ 8711/20.

¹⁴ ST 8115/21 + ADD 1-5.

¹⁵ Zestaw instrumentów służących lepszemu stanowieniu prawa, narzędzie nr 15.

¹⁶ 6250/20.

¹⁷ Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1024 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie otwartych danych i ponownego wykorzystywania informacji sektora publicznego (Dz.U. L 172 z 26.6.2019, s. 56).

¹⁸ Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz.U. L 119 z 4.5.2016, s. 1).