Kobiety i kierownictwo przedsiębiorstw (2010/2115(INI)).

Dzienniki UE

Dz.U.UE.C.2013.33E.134

Akt nienormatywny

Wersja od: 5 lutego 2013 r.

Kobiety i kierownictwo przedsiębiorstw

P7_TA(2011)0330

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 6 lipca 2011 r. w sprawie kobiet i kierownictwa przedsiębiorstw (2010/2115(INI))

(2013/C 33 E/14)

(Dz.U.UE C z dnia 5 lutego 2013 r.)

Parlament Europejski,

– uwzględniając IV światową konferencję w sprawie kobiet, która odbyła się w Pekinie we wrześniu 1995 r., deklarację i program działania przyjęte w Pekinie, a także późniejsze dokumenty końcowe przyjęte na sesjach specjalnych ONZ "Pekin +5", "Pekin +10" i "Pekin +15", dotyczące dalszych działań i inicjatyw mających na celu wdrożenie pekińskiej deklaracji i programu działania, przyjęte odpowiednio w dniu 9 czerwca 2000 r., w dniu 11 marca 2005 r. i w dniu 12 marca 2010 r.,

– uwzględniając Konwencję ONZ w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet (konwencja CEDAW), przyjętą w 1979 r.,

– uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka z 1948 r.,

– uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej, a w szczególności jej art. 1, 2, 3, 4, 5, 21 i 23,

– uwzględniając art. 2 Traktatu o Unii Europejskiej, podkreślający wartości podzielane przez państwa członkowskie, np. pluralizm, niedyskryminację, tolerancję, sprawiedliwość, solidarność oraz równouprawnienie kobiet i mężczyzn,

– uwzględniając art. 19 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, który mówi o zwalczaniu dyskryminacji ze względu na płeć,

– uwzględniając sprawozdanie Komisji z postępów w zakresie równouprawnienia kobiet i mężczyzn w 2011 r.,

– uwzględniając komunikat Komisji z dnia 27 października 2010 r. pt. "W kierunku Aktu o jednolitym rynku, w stronę społecznej gospodarki rynkowej o wysokiej konkurencyjności, 50 propozycji na rzecz wspólnej poprawy rynku pracy, przedsiębiorczości i wymiany" (COM(2010)0608),

– uwzględniając komunikat Komisji z dnia 21 września 2010 r. pt. "Strategia na rzecz równości kobiet i mężczyzn 2010-2015" (COM(2010)0491),

– uwzględniając komunikat Komisji z dnia 6 czerwca 2010 r. pt. "Ład korporacyjny w instytucjach finansowych oraz polityka wynagrodzeń" (COM(2010)0284),

– uwzględniając komunikat Komisji z dnia 5 marca 2010 r. pt. "Zwiększone zaangażowanie na rzecz równości między kobietami i mężczyznami, Karta Kobiet" (COM(2010)0078),

– uwzględniając Europejski pakt na rzecz równości płci, przyjęty przez Radę Europejską w marcu 2006 r. oraz nowy Europejski pakt na rzecz równości płci, przyjęty przez Radę Europejską w dniu 7 marca 2011 r.,

– uwzględniając zalecenie Rady 96/694/WE w sprawie zrównoważonego udziału kobiet i mężczyzn w procesie podejmowania decyzji,

– uwzględniając coroczne posiedzenie Światowego Forum Gospodarczego, które odbyło się w dniach 26-29 stycznia 2011 w Davos, oraz program pt. "Women Leaders and Gender Parity" ("Kobiety sprawujące wysokie funkcje a parytet płci"),

– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 11 maja 2011 r. w sprawie ładu korporacyjnego w instytucjach finansowych⁽¹⁾,

– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 8 marca 2011 r. w sprawie równouprawnienia kobiet i mężczyzn w Unii Europejskiej - 2010⁽²⁾,

– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 15 czerwca 1995 r. w sprawie czwartej światowej konferencji w sprawie kobiet w Pekinie: Równość, rozwój i pokój⁽³⁾, rezolucję z dnia 10 marca 2005 r. w sprawie monitorowania programu działania IV światowej konferencji w sprawie kobiet (Pekin+10)⁽⁴⁾ oraz rezolucję z dnia 25 lutego 2010 r. w sprawie Pekinu+15 - Platforma działania ONZ na rzecz równości płci⁽⁵⁾,

– uwzględniając art. 48 Regulaminu,

– uwzględniając sprawozdanie Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia (A7-0210/2011),

A. mając na uwadze, że równouprawnienie kobiet i mężczyzn to podstawowa zasada Unii Europejskiej, zapisana w Traktacie o Unii Europejskiej oraz należąca do jej celów i zadań, a także mając na uwadze, że sama Unia postawiła sobie za zadanie uwzględnianie równouprawnienia kobiet i mężczyzn we wszystkich działaniach,

B. mając na uwadze, że jednym z głównych celów Unii Europejskiej powinno być umożliwienie kompetentnym i wykwalifikowanym kobietom zajmowanie stanowisk, które obecnie są dla nich trudno dostępne, poprzez usuwanie utrzymujących się barier i nierówności między kobietami i mężczyznami, które uniemożliwiają kobietom pięcie się po szczeblach kariery zawodowej,

C. mając na uwadze, że równouprawnienie kobiet i mężczyzn w zakresie zatrudnienia powinno polegać na wspieraniu karier zawodowych kobiet i mężczyzn na rynku pracy i pod względem ich awansu na stanowiska kierownicze wszystkich szczebli bez żadnych rozróżnień, aby osiągnąć sprawiedliwość społeczną i w pełni wykorzystać umiejętności kobiet celem wzmocnienia gospodarki, oraz że powinno ono umożliwiać kobietom pełne rozwinięcie swoich możliwości w takim samym stopniu jak mężczyznom,

D. mając na uwadze, że w 2008 r. 59,5 % tytułów akademickich w UE przyznano kobietom, a na wydziałach biznesu, zarządzania i prawa jest więcej kobiet niż mężczyzn, natomiast odsetek kobiet w najwyższych organach decyzyjnych największych publicznie notowanych firm wynosił zaledwie 10,9 % w 2009 r.,

E. mając na uwadze, że przeszkody utrudniające udział kobiet można również przypisać połączeniu dyskryminacji ze względu na płeć, stereotypowych zachowań nadal występujących w przedsiębiorstwach i ograniczonego doradztwa dla kobiet, które mogłyby zajmować stanowiska kierownicze,

F. mając na uwadze, że badania przeprowadzone przez Komisję Europejską i sektor prywatny wykazały, że istnieje związek między poprawą ekonomicznych i finansowych wyników przedsiębiorstw a udziałem kobiet w organach decyzyjnych; mając na uwadze, że z badań tych jasno wynika, że znaczący udział kobiet na stanowiskach kierowniczych jest narzędziem zapewniającym dobre wyniki i konkurencyjność gospodarczą;

G. mając na uwadze, że w związku z tym należy wprowadzić metody takie jak badania przypadków i wymiana dobrych wzorców w tej dziedzinie, a także prowadzić działania afirmatywne, aby optymalnie wykorzystać kobiece zasoby ludzkie na wszystkich szczeblach działalności przedsiębiorstw,

H. mając jednak na uwadze, że obecnie zaledwie 10 % członków zarządów największych przedsiębiorstw notowanych na giełdzie w Unii Europejskiej i tylko 3 % prezesów tych zarządów to kobiety, z uwzględnieniem różnic między poszczególnymi krajami i branżami zawodowymi; mając na uwadze, że różnica w zarobkach między kobietami i mężczyznami wciąż wynosi aż 17,5 % dla całej UE, co dotyczy również stanowisk kierowniczych,

I. mając na uwadze, że liczba kobiet w zarządach przedsiębiorstw wzrasta obecnie jedynie o pół punktu procentowego rocznie; mając na uwadze, że przy tak słabym tempie wzrostu upłynie kolejne pięćdziesiąt lat, zanim w zarządach przedsiębiorstw zasiadać będzie co najmniej 40 % przedstawicieli każdej płci,

J. mając na uwadze, że izby handlowe i przemysłowe oraz organizacje reprezentujące związki zawodowe i pracodawców są dalekie od osiągnięcia zrównoważonego udziału kobiet i mężczyzn i stanowią przykład niskiego udziału kobiet w kierowniczych organach przedsiębiorstw; mając jednak na uwadze, że izby handlowe i przemysłowe oraz organizacje reprezentujące związki zawodowe i pracodawców mogą przyczyniać się do upowszechniania i wymiany dobrych wzorców w tym względzie,

K. mając na uwadze, że rolą decydentów politycznych na szczeblu unijnym i krajowym oraz rolą przedsiębiorstw jest usunięcie przeszkód utrudniających kobietom wejście na rynek pracy ogólnie, a szczególnie do organów kierowniczych, aby dać kobietom równe szanse i umożliwić im zajmowanie odpowiedzialnych stanowisk, co pozwoli skutecznie wykorzystać istniejące zasoby, zwiększyć przepływ kompetencji i zalet kobiet oraz jak najlepiej wykorzystać potencjał ludzki, jakim dysponuje Unia Europejska, a także obrona podstawowych wartości UE, wśród których główną zasadą jest równouprawnienie,

L. mając na uwadze, że proaktywne inicjatywy i działania podjęte przez sektor prywatny w celu zwiększenia udziału kobiet, takie jak inicjatywy i działania mające na celu rozwinięcie potencjału zasobów ludzkich w przedsiębiorstwach, aby bardziej pomóc kobietom w karierze, lub utworzenie poza przedsiębiorstwami sieci promujących udział kobiet i wspierających je oraz promujących regularną wymianę dobrych wzorców, okazały się przydatne i należy zachęcać do ich kontynuacji, pomimo że nie są jeszcze wystarczające, aby zmienić sytuację w przedsiębiorstwach oraz mając na uwadze, że na szczeblu kierowniczym w przedsiębiorstwach wciąż jest za mało kobiet,

M. mając na uwadze, że Komisja zapowiedziała, iż przedstawi środki legislacyjne celem zadbania o to, aby publicznie notowane firmy podejmowały skuteczne kroki w celu osiągnięcia równej reprezentacji kobiet i mężczyzn w zarządach, jeżeli nie dokona się to w wyniku samoregulacji w ciągu najbliższych 12 miesięcy,

1. z zadowoleniem przyjmuje środki zapowiedziane przez Komisję dnia 1 marca 2011 r., zwłaszcza jej zamiar wysunięcia w 2012 r. propozycji unijnych aktów ustawodawczych, jeśli przedsiębiorstwa dobrowolnie nie zwiększą udziału kobiet w swoich organach decyzyjnych do 30 % do roku 2015 oraz do 40 % do roku 2020;

2. wzywa przedsiębiorstwa do osiągnięcia przełomowego progu 30 % kobiet wśród członków organów kierowniczych do roku 2015 oraz 40 % do roku 2020;

3. stwierdza, że w Norwegii osiągnięto wyraźne postępy w zakresie reprezentacji kobiet po przyjęciu w 2003 r. przepisów, które ustanowiły, że w zarządach przedsiębiorstw notowanych na giełdzie i liczących ponad 500 pracowników powinno zasiadać co najmniej 40 % przedstawicieli każdej płci, oraz przewidywały skuteczne sankcje za ich nieprzestrzeganie;

4. podkreśla, że przedsiębiorstwa są zobowiązane do przestrzegania zasady równości traktowania mężczyzn i kobiet i do zapewnienia im równych szans w miejscu pracy oraz że w tym celu muszą przyjąć środki przeciwdziałające wszelkim rodzajom dyskryminacji;

5. z zadowoleniem przyjmuje inicjatywy państw członkowskich takich jak Francja, Holandia i Hiszpania, które wyznaczają przedsiębiorstwom obowiązujące progi udziału kobiet w organach kierowniczych, i z zadowoleniem śledzi debaty nad udziałem kobiet prowadzone w innych państwach członkowskich, takich jak Belgia, Niemcy i Włochy; stwierdza, że wyrażenie woli politycznej jest jedynym sposobem przyspieszenia procesu przyjmowania wiążących środków w celu zapewnienia zrównoważonego udziału mężczyzn i kobiet w organach kierowniczych przedsiębiorstw;

6. z zadowoleniem przyjmuje wprowadzony w Finlandii kodeks ładu korporacyjnego, zgodnie z którym w organach decyzyjnych przedsiębiorstw zasiadać muszą przedstawiciele obu płci, a przypadki nieprzestrzegania tej zasady muszą być publicznie zgłaszane; zauważa, że w rezultacie wprowadzenia kodeksu odsetek kobiet w organach decyzyjnych fińskich przedsiębiorstw wynosi obecnie 25 %, zaś odsetek przedsiębiorstw notowanych na giełdzie, w których radach nadzorczych lub zarządach zasiadają kobiety, od czasu zapowiedzi wprowadzenia kodeksu wzrósł z 51 % do około 70 %;

7. podkreśla, że rekrutacja na stanowiska w kierowniczych organach przedsiębiorstw musi odbywać się na podstawie wymaganych kompetencji, na które składają się umiejętności, kwalifikacje i doświadczenie oraz że w ramach polityki rekrutacji w przedsiębiorstwach muszą być przestrzegane zasady przejrzystości, obiektywności, integracji, skuteczności, niedyskryminacji i równości płci;

8. jest zdania, że należy koniecznie rozważyć wprowadzenie skutecznych zasad dotyczących zakazu łączenia mandatów w radach nadzorczych celem zwolnienia stanowisk dla kobiet, ale również z myślą o skuteczności i niezależności kierownictwa średnich i dużych przedsiębiorstw;

9. podkreśla, że publiczne przedsiębiorstwa notowane na giełdzie powinny dawać przykład wprowadzania zrównoważonego udziału kobiet i mężczyzn w radach nadzorczych oraz na stanowiskach kierowniczych wszystkich szczebli;

10. zachęca państwa członkowskie i Komisję do wdrożenia nowej polityki umożliwiającej większy udział kobiet w kierownictwie przedsiębiorstw, w szczególności poprzez:

a) zainicjowanie nieograniczającego się do kwestii parytetów dialogu z zarządami dużych przedsiębiorstw i z partnerami społecznymi na temat sposobów zwiększenia udziału kobiet, który mógłby się odbywać co roku,

b) wspieranie inicjatyw mających na celu ocenienie, czy w komisjach rekrutacyjnych oraz w zakresie różnic w płacach, klasyfikacji zawodów, szkoleń i przebiegu kariery istnieje równość między mężczyznami a kobietami, a także mających na celu propagowanie tej równości,

c) promowanie społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw wśród przedsiębiorstw europejskich przy jednoczesnym zobowiązaniu do zagwarantowania kobietom odpowiedzialności na szczeblu kierowniczym oraz usług przyjaznych rodzinie,

d) wspieranie akcji o charakterze kulturalnym, zachęcającej coraz większą liczbę młodych kobiet do podejmowania studiów na wydziałach nauk ścisłych i technicznych, zgodnie ze wskazaniami Rady Gospodarczej i Społecznej ONZ,

e) stworzenie szczegółowych środków i struktur ukierunkowanych na zapewnianie wysokiej jakości usług przystępnych cenowo - przykładowo w zakresie opieki nad dziećmi, osobami starszymi i innymi osobami niesamodzielnymi, zachęt podatkowych dla przedsiębiorstw lub innych kompensat, aby umożliwić kobietom i mężczyznom zatrudnionym w przedsiębiorstwach godzenie życia rodzinnego i zawodowego,

f) rozwijanie indywidualnych zdolności kobiet w przedsiębiorstwach, aby je skutecznie przygotować do pełnienia funkcji kierowniczych na wszystkich szczeblach za pomocą konkretnych ustawicznych szkoleń oraz innych środków pomagających w rozwoju kariery zawodowej, takich jak specjalistyczne doradztwo i sieci współpracy,

g) opracowywanie szkoleń w zakresie równości płci oraz niedyskryminacji,

h) sprzyjanie podejmowaniu przez przedsiębiorstwa konkretnych i wymiernych zobowiązań,

i) zachęcanie wszystkich zainteresowanych stron do podejmowania inicjatyw zmieniających postrzeganie kobiet i ich autopercepcję w zakresie pracy, aby umożliwić większej liczbie kobiet obejmowanie stanowisk kierowniczych po stronie operacyjnej przedsiębiorstw, a nie tylko funkcjonalnej; jest zdania, że celem takich inicjatyw powinno być zachęcanie dziewcząt i młodych kobiet do wzięcia pod uwagę szerszego spektrum możliwości kariery przy wsparciu nauczycieli, rodziny i różnych osób będących wzorem do naśladowania, jak również przedstawianie w mediach europejskich kierowniczej roli kobiet w pozytywnym świetle;

j) identyfikacja sposobów zwiększenia udziału kobiet pochodzących z grup szczególnie słabo reprezentowanych, takich jak imigranci i mniejszości etniczne;

11. zwraca uwagę na kwestię zróżnicowania wynagrodzeń w przedsiębiorstwach, a zwłaszcza na różnice między wynagrodzeniami kobiet na stanowiskach kierowniczych a wynagrodzeniami mężczyzn na takich samych stanowiskach; wzywa państwa członkowskie i Komisję do przyjęcia środków w celu zwalczania tych utrzymujących się nierówności w zakresie wynagrodzeń, wynikających z tradycyjnych stereotypów dotyczących rozwoju kariery i przyczyniających się do ograniczonego udziału kobiet w kierowniczych organach przedsiębiorstw;

12. uważa w szczególności, że przedsiębiorstwa zobowiązane do przedkładania pełnych rachunków zysków i strat powinny w rozsądnym terminie uzyskać zrównoważony udział kobiet i mężczyzn w swoich radach nadzorczych;

13. zachęca przedsiębiorstwa do przyjęcia i wdrożenia kodeksów ładu korporacyjnego jako jednego ze środków wspierania równości płci w zarządach firm, przy wykorzystaniu wzajemnej presji do wywarcia odśrodkowego wpływu na organizacje oraz stosowaniu zasady "zastosuj się lub wyjaśnij", zobowiązującej je do wyjaśnienia, dlaczego w zarządzie nie zasiada przynajmniej jedna kobieta;

14. jest zdania, że państwa członkowskie i Komisja powinny podejmować inicjatywy mające na celu bardziej sprawiedliwy podział obowiązków rodzinnych nie tylko w ramach rodziny, lecz również między rodziną i społeczeństwem, a także zmniejszenie różnic w zarobkach między kobietami i mężczyznami w odniesieniu do takiej samej pracy; uważa, że należy podjąć specjalne środki, aby:

a) rozwiązać problemy związane z dostępem do ośrodków opieki nad dziećmi, które powinny znajdować się w niewielkiej odległości, być przystępne cenowo i odpowiedzialne,

b) wprowadzić elastyczne metody pracy w celu zwiększenia zdolności organizacyjnej i udziału kobiet; takie praktyki muszą uzyskać poparcie i stać się przedmiotem współpracy ogółu pracowników; wymaga to od kadry kierowniczej rzucenia wyzwania podejściom kulturowym i tradycyjnym zasadom dobrego prowadzenia działalności gospodarczej oraz upowszechniania nowych sposobów myślenia o roli kobiet i mężczyzn w społeczeństwie, planowaniu zrównoważonej siły roboczej, kapitale społecznym i odpowiedzialności wobec wspólnoty;

15. zachęca kadrę kierowniczą przedsiębiorstw do uwrażliwiania pracowników na kwestie rozwoju kariery mężczyzn i kobiet oraz do osobistego angażowania się w programy monitorowania i wspierania kariery kobiet na stanowiskach kierowniczych w ich przedsiębiorstwach;

16. wzywa Komisję do:

a) jak najszybszego przedstawienia pełnego obrazu sytuacji dotyczącej udziału kobiet we wszystkich typach przedsiębiorstw w Unii Europejskiej oraz zarówno obowiązkowych, jak i nieobowiązkowych środków mających na celu zwiększenie tego udziału, podejmowanych przez sektor gospodarczy i przyjętych ostatnio przez państwa członkowskie,

b) po zakończeniu tego badania, jeżeli przedsiębiorstwa i państwa członkowskie nie podejmą odpowiednich środków, do zaproponowania aktów ustawodawczych, w tym przewidujących parytety płci, mających na celu zwiększenie udziału kobiet w kierowniczych organach przedsiębiorstw do 30 % do roku 2015 oraz do 40 % do roku 2020, uwzględniając kompetencje państw członkowskich oraz ich szczególne cechy gospodarcze, strukturalne (rozmiar przedsiębiorstw), prawne i regionalne;

17. zachęca Komisję do przedstawienia planu działania określającego konkretne, wymierne i osiągalne cele, jakie należy zrealizować, aby osiągnąć zrównoważony udział kobiet i mężczyzn we wszelkich rozmiarów przedsiębiorstwach, oraz wzywa Komisję do opracowania specjalnego przewodnika dla małych i średnich przedsiębiorstw;

18. zwraca się do Komisji o przygotowanie strony poświęconej dobrym wzorcom w tym zakresie, celem upowszechniania i wymiany najlepszych wzorców; podkreśla znaczenie ustanowienia strategii komunikacyjnej w celu skutecznego informowania opinii publicznej i partnerów społecznych o znaczeniu takich środków; zachęca w związku z tym Komisję i państwa członkowskie do przeprowadzenia ukierunkowanych kampanii informacyjnych;

19. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji oraz rządom państw członkowskich.

______

⁽¹⁾ Teksty przyjęte, P7_TA(2011)0223.

⁽²⁾ Teksty przyjęte, P7_TA(2011)0085.

⁽³⁾ Dz.U. C 166 z 3.7.1995, s. 92.

⁽⁴⁾ Dz.U. C 320 E z 15.12.2005, s. 247.

⁽⁵⁾ Dz.U. C 348 E z 21.12.2010, s. 11.