Internetowa baza tekstów prawnych OpenLEX

A.

mając na uwadze, że przedsiębiorstwa gospodarki społecznej, zatrudniające co najmniej 11 mln osób w UE i odpowiadające 6 % ogółu siły roboczej lub 10 % wszystkich przedsiębiorstw europejskich, tj. 2 mln przedsiębiorstw, wnoszą znaczący wkład w europejski model społeczny i strategię "Europa 2020";

B.

mając na uwadze, że odmienny rozwój historyczny spowodował, że ramy prawne dla wszystkich rodzajów przedsiębiorstw, w tym przedsiębiorstw gospodarki społecznej i dla sektora przedsiębiorczości społecznej, wykazują istotne różnice pomiędzy państwami członkowskimi;

C.

mając na uwadze, że większość rodzajów przedsiębiorstw gospodarki społecznej nie jest uznawana w ramach prawnych na szczeblu europejskim, a jedynie na szczeblu krajowym w niektórych państwach członkowskich;

D.

mając na uwadze, że skutki obecnego kryzysu społecznego, gospodarczego i finansowego, a także zmiany demograficzne, w szczególności starzenie się ludności, stanowią wyzwanie dla systemów opieki społecznej, w tym ustawowych i dobrowolnych systemów ubezpieczeń społecznych, w związku z czym należy promować innowacyjne systemy pomocy społecznej w celu zapewnienia odpowiedniego i godnego zabezpieczenia społecznego;

E.

mając na uwadze, że Akt o jednolitym rynku i strategia "Europa 2020" - służące zapewnieniu inteligentnego, zrównoważonego wzrostu gospodarczego sprzyjającemu włączeniu społecznemu, a tym samym zwiększeniu ilości i podwyższeniu jakości miejsc pracy oraz zwalczaniu ubóstwa - są ze sobą ściśle powiązane oraz że przedsiębiorstwa społeczne mogą wnieść istotny wkład dzięki swojemu potencjałowi innowacyjnemu oraz właściwej reakcji na potrzeby społeczne;

F.

mając na uwadze, że Komisja uznaje podmioty gospodarki społecznej i przedsiębiorstwa społeczne za siłę napędową wzrostu gospodarczego i innowacji społecznych, dysponującą potencjałem, by tworzyć trwałe zatrudnienie oraz wspierać włączanie się słabszych grup społecznych w rynek pracy;

G.

mając na uwadze, że z zadowoleniem należy przyjąć wnioski Komisji dotyczące rozporządzenia w sprawie europejskich funduszy na rzecz przedsiębiorczości społecznej oraz programu na rzecz przemian i innowacji społecznych;

H.

mając na uwadze, że przedsiębiorstwa społeczne mogą pomagać w świadczeniu usług socjalnych, które są kluczowym elementem państwa opiekuńczego, a tym samym przyczyniać się do realizacji wspólnych celów Unii Europejskiej;

I.

mając na uwadze, że liczne przedsiębiorstwa społeczne napotykają trudności w dostępie do finansowania umożliwiającego rozwój ich działalności, w związku z czym potrzebują specjalnego, dostosowanego wsparcia, takiego jak bankowość społeczna, instrumenty podziały ryzyka, fundusze dobroczynne lub (mikro)kredyty, zwłaszcza w przypadku mikroprzedsiębiorstw oraz MŚP; mając na uwadze, że w związku z tym fundusze strukturalne i programy UE odgrywają istotną rolę w ułatwianiu dostępu do finansowania na rzecz przedsiębiorstw społecznych, także tych o wysokiej intensywności inwestycji;

J.

mając na uwadze, że większość przedsiębiorstw społecznych promuje reformę polityki, propagując dobre zarządzanie, w szczególności poprzez angażowanie pracowników, klientów i zainteresowanych podmiotów, oraz wspiera wzajemne uczenie się i innowacje społeczne, a tym samym odpowiada na rosnące oczekiwanie obywateli dotyczące etycznego, socjalnego i przyjaznego dla środowiska postępowania przedsiębiorstw;

K.

mając na uwadze, że przedsiębiorstwa społeczne, ze względu na swoją naturę i sposób działania, przyczyniają się do tworzenia bardziej spójnego, demokratycznego i aktywnego społeczeństwa oraz często oferują - i powinny oferować - sprzyjające warunki pracy, a także równą płacę za równą pracę oraz wspierają równość szans mężczyzn i kobiet, tym samym umożliwiając godzenie życia zawodowego z prywatnym;

L.

mając na uwadze, że przyjęto do wiadomości wniosek Komisji o dodanie nowej kategorii osób znajdujących się w niekorzystnej sytuacji do postanowień dotyczących zamówień zastrzeżonych;

1.

z zadowoleniem przyjmuje komunikaty Komisji "Inicjatywa na rzecz przedsiębiorczości społecznej" i "W kierunku odnowy gospodarczej sprzyjającej zatrudnieniu", zawierające zalecenia dla rządów krajowych dotyczące poprawy ramowych warunków dla przedsiębiorstw społecznych, co może prowadzić do tworzenia nowych możliwości i miejsc pracy, m.in. w szybko rozwijającym się obszarze opieki zdrowotnej i społecznej (tzw. białym sektorze) i w obszarze związanym ze środowiskiem naturalnym (tzw. zielonym sektorze) - które to dwa obszary oferują nowe szanse dla gospodarki społecznej i gospodarki w ogóle;

2.

zauważa, że gospodarka społeczna jest częścią ekologicznospołecznej gospodarki rynkowej, a także jednolitego rynku europejskiego oraz podkreśla jej wysoką odporność na kryzysy oraz jej solidne modele biznesowe; zaznacza, że przedsiębiorstwa społeczne często starają się zaspokajać potrzeby społeczne i ludzkie, które nie są - lub są tylko w niewystarczającym stopniu - zaspokajane przez podmioty komercyjne lub państwo; podkreśla, że miejsca pracy w gospodarce społecznej zachowują najczęściej charakter lokalny;

3.

zauważa, że przedsiębiorstwo społeczne to przedsiębiorstwo, niezależnie od formy prawnej, które:

a)

za cel podstawowy stawia sobie osiąganie wymiernych pozytywnych skutków społecznych, zgodnie z umową spółki, statutem spółki lub wszelkimi innymi dokumentami statutowymi ustanawiającymi to przedsiębiorstwo, jeżeli przedsiębiorstwo:

4.

podkreśla, że działania realizowane w różnych sektorach gospodarki społecznej przez wolontariuszy - w tym młodych ludzi rozpoczynających kariery zawodowe, wnoszących swój entuzjazm i nowe umiejętności, a także osoby starsze, mające ogromne doświadczenie i rozwinięte umiejętności - stanowią istotny wkład na rzecz wzrostu gospodarczego, solidarności i spójności społecznej oraz nadają sens życiu wielu osób; zwraca się o uznanie i odpowiednie wsparcie finansowe i strukturalne na szczeblu lokalnym, krajowym i europejskim;

5.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do zadbania, aby przedsiębiorstwa społeczne nie znajdowały się w gorszej sytuacji w wyniku działalności innych rodzajów przedsiębiorstw, selekcjonujących dla siebie zyskowne obszary w gospodarce społecznej; wskazuje, że są to zazwyczaj obszary miejskie, a w rezultacie innym, mniej rentownym, głównie wiejskim lub peryferyjnym obszarom - gdzie logistyka wiąże się z wyższymi kosztami - pozostaje mniejsza liczba i niższa jakość usług; podkreśla, że użytkownicy powinni mieć swobodę wyboru spośród wielu świadczeniodawców;

6.

podkreśla znaczenie strategii i środków wspierających przedsiębiorczość społeczną i innowacyjne przedsiębiorstwa społeczne, zwłaszcza z myślą o ludziach młodych i znajdujących się w trudnej sytuacji, w celu poprawy i ułatwienia dostępu przedsiębiorców - zarówno kobiet, jak i mężczyzn - do programów i środków finansowych UE i państw członkowskich; wzywa do odpowiedniego wsparcia programu "Erasmus" dla młodych przedsiębiorców w celu poprawienia jego atrakcyjności i widoczności również w gospodarce społecznej; przypomina jednak, że samozatrudnieniu musi towarzyszyć zapewnienie odpowiedniego doradztwa;

7.

zauważa różnorodność w gospodarce społecznej; podkreśla, że rozwój wszelkich nowych ram prawnych na szczeblu UE powinien być fakultatywny dla przedsiębiorstw oraz powinna poprzedzać go ocena wpływu w celu uwzględnienia istnienia różnych modeli przedsiębiorczości społecznej w poszczególnych państwach członkowskich; podkreśla, że wszelkie środki powinny wykazywać ogólnounijną wartość dodaną;

8.

popiera podejmowane na szczeblu UE inicjatywy służące rozszerzeniu i wzmocnieniu już rozwiniętego sektora stowarzyszeń w różnych państwach członkowskich; wzywa do opracowania europejskiego statutu stowarzyszeń, który uzupełniłby statuty prawne istniejące na szczeblu państw członkowskich;

9.

z zadowoleniem przyjmuje wyrażony przez Komisję zamiar przedłożenia wniosku dotyczącego uproszczenia rozporządzenia w sprawie statutu spółdzielni europejskiej;

10.

z zadowoleniem przyjmuje badanie Komisji dotyczące sytuacji towarzystw ubezpieczeń wzajemnych w Europie, przy aktywnym udziale sektora; podkreśla, że towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych powinny - dzięki statutowi europejskiemu - zostać uznane za odrębny i istotny podmiot europejskiej gospodarki i społeczeństwa; kładzie nacisk na korzyści płynące z ustanowienia statutu europejskiego, który ułatwiłby działalność transgraniczną towarzystw ubezpieczeń wzajemnych; zachęca państwa członkowskie, które jeszcze nie wprowadziły krajowego statutu towarzystw ubezpieczeń wzajemnych, do uczynienia tego;

11.

z zadowoleniem przyjmuje wniosek Komisji w sprawie rozporządzenia dotyczącego statutu fundacji europejskiej;

12.

przypomina, że w dokumencie COM(2004)0018 Komisja zobowiązała się podjąć dwanaście konkretnych działań na rzecz wspierania rozwoju spółdzielni oraz ubolewa nad faktem, że jak na razie poczyniono tylko nieznaczne postępy; wzywa Komisję, aby ambitnie zaproponowała - zgodnie z inicjatywą z 2004 r. - dalsze działania z myślą o poprawie warunków działania spółdzielni, towarzystw ubezpieczeń wzajemnych, stowarzyszeń i fundacji, a co za tym idzie o rozwoju społecznej gospodarki w ogóle;

13.

wyraża zadowolenie z przyjęcia zmienionego pakietu przepisów UE dotyczących pomocy państwa w zakresie usług społecznych i lokalnych, zachęcając jednocześnie Komisję do dodatkowego uściślenia tych przepisów, aby ułatwić ich interpretację i stosowanie przez organy lokalne i regionalne, w szczególności w odniesieniu do przedsiębiorstw społecznych;

1.1. Przedsiębiorstwa realizujące cele społeczne lub wywierające wpływ społeczny

14.

podkreśla, że przedsiębiorstwa społeczne są ważnymi świadczycielami usług świadczonych w interesie ogólnym; wskazuje, że takie przedsiębiorstwa często wywodzą się z organizacji społeczeństwa obywatelskiego, organizacji wolontariackich lub stowarzyszeń opieki socjalnej, świadczących zindywidualizowane usługi, mające na celu zaspokojenie podstawowych potrzeb ludzkich, w szczególności potrzeb użytkowników znajdujących się w trudnej sytuacji, bądź są z tymi podmiotami ściśle powiązane; zwraca uwagę na to, że często przedsiębiorstwa społeczne mają pośredni status między podmiotami tradycyjnego sektora prywatnego i publicznego, świadczącymi usługi publiczne, tj. w ramach zamówień publicznych;

15.

jest zdania, że pojęcie społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw należy rozpatrywać oddzielnie od pojęcia gospodarki społecznej i przedsiębiorstw społecznych, nawet jeśli przedsiębiorstwa handlowe prowadzące ważną działalność w zakresie społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw mogą być silnie powiązane z przedsiębiorczością społeczną;

16.

uważa, że Program na rzecz innowacji społecznych na lata 2014-2020, z jego osiami mikrofinansowania i przedsiębiorczości społecznej, wspiera działania na rzecz zagwarantowania lepszego dostępu do mikrokredytów dla mikroprzedsiebiorstw w sektorze gospodarki społecznej, przy jednoczesnym uwzględnieniu różnorodności potrzeb przedsiębiorstw społecznych w zakresie finansowania;

17.

jest przekonany, że różne instrumenty finansowe - takie jak europejskie fundusze na rzecz przedsiębiorczości społecznej, europejskie fundusze venture capital oraz europejski fundusz aniołów biznesu - są konieczne do poprawy dostępu przedsiębiorstw społecznych do rynków finansowych;

18.

podkreśla konieczność wspierania przedsiębiorstw społecznych za pomocą wystarczających środków finansowych na szczeblu lokalnym, regionalnym, krajowym i unijnym, a także wskazuje na odpowiednie fundusze w ramach wieloletnich ram finansowych na okres 2014-2020 (jak Europejski Fundusz Społeczny, Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego, Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich, Program na rzecz przemian i innowacji społecznych, program w zakresie badań naukowych i innowacji oraz program "Horyzont 2020"); zdecydowanie apeluje o wsparcie dla innowacyjnych przedsiębiorstw społecznych, zwłaszcza tych, które promują wysokiej jakości zatrudnienie, zwalczają ubóstwo i wykluczenie społeczne oraz inwestują w kształcenie, szkolenie i uczenie się przez całe życie;

19.

podkreśla, że należy uprościć dostęp do finansowania unijnego i pozostawić państwom członkowskim odpowiednią swobodę oraz udostępniać możliwości finansowania i w jasny sposób podawać je do wiadomości, a także uprościć wymogi organizacyjne, administracyjne i dotyczące rachunkowości;

20.

wskazuje, że wprowadzenie nowych form wsparcia finansowego będzie poprzedzone analizą obecnych instrumentów w celu weryfikacji ich efektywności; w związku z tym za konieczne uważa stworzenie instrumentów pozwalających na mierzenie i porównywanie społecznych korzyści inwestycji w celu promowania rozwoju bardziej przejrzystego rynku inwestycyjnego;

21.

za konieczne uważa stworzenie warunków umożliwiających przedsiębiorstwom społecznym uzyskanie niezależności finansowej i podejmowanie handlowej działalności gospodarczej;

22.

uważa, że odpowiedzialne procesy zarządzania, wspierane za pośrednictwem przejrzystych mechanizmów finansowania podlegających odpowiedniemu monitorowaniu, są niezbędne do utrzymania właściwego ukierunkowania przedsiębiorczości społecznej i przedsiębiorstw społecznych;

23.

apeluje o analizę porównawczą, zleconą przez Komisję i przeprowadzoną we współpracy z przedsiębiorstwami społecznymi, odnoszącą się do różnych krajowych i regionalnych ram prawnych w całej UE, warunków działania i cech charakterystycznych przedsiębiorstw społecznych, w tym ich wielkości, liczby i obszaru działalności, jak również do krajowych systemów certyfikacji i znakowania;

24.

pragnie podkreślić, że istnieje duża różnorodność przedsiębiorstw społecznych, jeśli chodzi o ich formę, wielkość, rodzaj działalności, gospodarność i współpracę; odnotowuje, że istnieją przedsiębiorstwa społeczne, które przodują w swojej branży i które mają odpowiednie możliwości rozwoju, ale istnieją również takie, które potrzebują fachowej wiedzy w zakresie rozpoczynania, rozwijania i prowadzenia działalności;

25.

uważa, że aby zwiększyć konkurencyjność przedsiębiorstw społecznych w UE, należy sprzyjać tworzeniu społecznych klastrów innowacyjnych, które przynoszą wartość dodaną nie tylko w czysto lokalnym wymiarze; jest również zdania, że przedsiębiorstwa społeczne, przy zastosowaniu odpowiednich zachęt, mogą odegrać ważną rolę, jeżeli chodzi o zatrudnienie wykwalifikowanych pracowników powyżej 50. roku życia, którzy opuścili rynek pracy;

26.

popiera propozycję Komisji dotyczącą ustanowienia wielojęzycznej, dostępnej i przyjaznej użytkownikowi platformy internetowej dla przedsiębiorstw społecznych, która powinna między innymi umożliwiać partnerskie uczenie się i wymianę wypróbowanych modeli, wspierać rozwijanie partnerstw, ułatwiać wymianę informacji o dostępie do finansowania i o możliwościach szkoleniowych oraz posłużyć jako sieć dla współpracy transgranicznej; wzywa Komisję i państwa członkowskie do zwrócenia uwagi na przedsiębiorczość społeczną w ramach otwartej metody koordynacji;

27.

popiera zgłoszoną przez Komisję Europejską propozycję ustanowienia grupy ekspertów ds. przedsiębiorczości społecznej (GECES) w celu monitorowania i oceniania postępów w realizacji środków przewidzianych komunikacie COM (2011)0682;

28.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do rozważenia wykonalności i celowości opracowania "europejskiego oznakowania społecznego", które mogłoby być przyznawane przedsiębiorstwom społecznym w celu zapewnienia lepszego dostępu do zamówień publicznych i innowacyjnych pod względem społecznym, z poszanowaniem zasad konkurencji; proponuje, aby przedsiębiorstwa oznakowane w ten sposób były regularnie monitorowane pod względem ich zgodności z postanowieniami określonymi w oznakowaniu;

29.

wzywa do tego, by w ramach europejskich reguł udzielania zamówień publicznych przy zlecaniu świadczenia usług stosowano zasadę "oferta najkorzystniejsza ekonomicznie", a nie zasadę "najniższy koszt";

30.

zwraca się do Komisji o zapewnienie lepszego zrozumienia funkcjonowania przedsiębiorstw społecznych i gospodarki społecznej oraz większej wiedzy na ich temat, o zadbanie o ich lepszą rozpoznawalność poprzez wspieranie badań akademickich, między innymi w kontekście ósmego programu ramowego ("Horyzont"), a także o zainicjowanie regularnych sprawozdań z działalności na temat przedsiębiorstw społecznych i ich społecznych wyników; wzywa państwa członkowskie do zareagowania na opublikowane przez Komisję zaproszenie do składania wniosków z myślą o dysponowaniu wiarygodnymi statystykami dotyczącymi przedsiębiorstw społecznych, opracowywanymi przez krajowe urzędy statystyczne;

31.

zwraca się do Komisji i państw członkowskich o włączenie przedsiębiorstw społecznych do planów działania na rzecz zatrudnienia i włączenia społecznego oraz popiera ustanowienie "europejskiej nagrody dla przedsiębiorczości społecznej" celem uznania jej społecznego oddziaływania;

32.

zwraca uwagę, że przedsiębiorstwa społeczne wymagają maksymalnego wsparcia i akceptacji w drodze podnoszenia świadomości, zwłaszcza poprzez podkreślanie korzyści wychodzących poza korzyści czysto ekonomiczne, a także wzywa do zainicjowania szerokiej kampanii informacyjnej, wspieranej przez Komisję Europejską, państwa członkowskie i partnerów społecznych, obejmującej stworzenie dostępnej, wielojęzycznej strony internetowej, która zapewniałaby szybki i łatwy dostęp do informacji na temat produktów i usług społecznych proponowanych obywatelom;

33.

apeluje do państw członkowskich o rozważenie korzyści płynących z włączenia zasad przedsiębiorstw społecznych/ przedsiębiorczości społecznej i odpowiedzialności społecznej do treści programów nauczania w szkołach, na uniwersytetach i w innych instytucjach edukacyjnych oraz do programów nauczania przez całe życie, tak aby wspierać rozwijanie kompetencji społecznych i obywatelskich oraz ułatwiać rekrutację w przedsiębiorstwach społecznych; wzywa również Komisję i państwa członkowskie do wspierania konwencjonalnego i internetowego kształcenia przedsiębiorców społecznych oraz do promowania ściślejszej współpracy pomiędzy przedsiębiorstwami społecznymi, przedsiębiorstwami handlowymi i środowiskiem akademickim z myślą o zapewnieniu szerszej wiedzy na temat przedsiębiorstw społecznych i lepszego ich zrozumienia oraz o zwalczaniu wszelkich istniejących stereotypów;

34.

uważa, że wprowadzenie wspólnych europejskich ram w zakresie publikacji danych zapewni dostęp do dokładniejszych i skuteczniejszych informacji o inwestycjach w przedsiębiorstwa społeczne;

35.

przyjmuje z zadowoleniem podjęte przez Komisję zobowiązanie do zbadania i rozważenia możliwego wykorzystania tzw. patentów uśpionych przez przedsiębiorstwa społeczne w celu ułatwienia ich rozwoju i oczekuje na przedstawienie wkrótce konkretnych środków;

o o o

36.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.

Inicjatywa na rzecz przedsiębiorczości społecznej - budowania ekosystemu sprzyjającego przedsiębiorstwom społecznym w centrum społecznej gospodarki i społecznych innowacji (2012/2004(INI)).

Dz.U.UE.C.2015.419.42

Inicjatywa na rzecz przedsiębiorczości społecznej