Europejski plan działań na rzecz kultury.
Dz.U.UE.C.2007.287.1
Akt nienormatywnyz dnia 16 listopada 2007 r.
dotyczącej europejskiego planu działań na rzecz kultury
(2007/C 287/01)
(Dz.U.UE C z dnia 29 listopada 2007 r.)
RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
(1) Przypominając cele stawiane Wspólnocie Europejskiej, w szczególności na mocy art. 151 Traktatu,
(2) Odnosząc się do postanowień konwencji UNESCO w sprawie ochrony i promowania różnorodności form wyrazu kulturowego,
(3) Uwzględniając komunikat Komisji z dnia 10 maja 2007 r. dotyczący europejskiej agendy kultury w dobie globalizacji świata(1),
(4) Przypominając konkluzje Rady w sprawie wkładu sektora kultury i sektorów kreatywnych w osiąganie celów lizbońskich(2),
(5) Biorąc pod uwagę doświadczenie z tworzenia i wdrażania planów prac Rady na lata 2002-2004 oraz 2005-2007(3),
(6) Biorąc pod uwagę wyniki Pierwszego Europejskiego Forum Kulturalnego, które odbyło się w Lizbonie w dniach 26-27 września 2007 r.,
(7) Przekonana, że kultura i jej specyficzne cechy, w tym różnorodność językowa, stanowią kluczowe elementy procesu integracji europejskiej opartego na wspólnych wartościach i wspólnym dziedzictwie - procesu, który uznaje, szanuje i propaguje różnorodność kulturalną i przekrojową rolę kultury,
(8) Podkreślając, że kultura i twórczość są istotnymi bodźcami do rozwoju osobistego, spójności społecznej, wzrostu gospodarczego, tworzenia nowych miejsc pracy, innowacji i konkurencyjności,
(9) Podzielając opinię, że roli kultury należy się pocześniejsze miejsce w strategii lizbońskiej na nowym etapie jej realizacji, który rozpocznie się w roku 2008,
(10) Uważając, że kultura powinna odgrywać ważną rolę w stosunkach zewnętrznych UE jako środek wspierania współpracy międzynarodowej,
(11) Podkreślając silny związek między kulturą a rozwojem i z zadowoleniem przyjmując bardziej aktywną rolę państw członkowskich i Wspólnoty Europejskiej - w kontekście udzielanej przez każde z nich pomocy zewnętrznej - na rzecz powstania dynamicznego sektora kultury w krajach rozwijających się oraz odnotowując propozycję Komisji, by wzmocnić mobilizację i zróżnicowanie funduszy, które umożliwiłyby zwiększenie dostępu ludności miejscowej do kultury, a tworzonych przez nią dóbr kulturalnych do rynków europejskich,
(12) Zwracając uwagę na znaczenie pogłębiania dialogu międzykulturowego na szczeblu międzynarodowym, w tym z państwami o niestabilnej sytuacji, oraz włączanie podmiotów pozarządowych w propagowanie pogłębiania wiedzy i wzajemnego zrozumienia.
EUROPEJSKI PLAN DZIAŁAŃ NA RZECZ KULTURY
1. Z ZADOWOLENIEM PRZYJMUJE wniosek Komisji, by określić europejski plan działań na rzecz kultury, uważany za znaczący krok w rozwoju dalszej współpracy w dziedzinie kultury oraz zwiększaniu spójności i zauważalności europejskich działań w tym zakresie, wzmacniający zarazem przekrojową rolę kultury.
Cele strategiczne
2. POTWIERDZA trzy cele strategiczne określone w komunikacie Komisji, które służą stworzeniu europejskiego planu działań na rzecz kultury, tj.:
a) propagowanie różnorodności kulturowej i dialogu międzykulturowego;
b) propagowanie kultury jako katalizatora twórczości w ramach strategii lizbońskiej na rzecz wzrostu, zatrudnienia, innowacji i konkurencyjności;
c) propagowanie kultury jako istotnego elementu stosunków międzynarodowych Unii.
Cele szczegółowe
3. PRZYZNAJE, że powyższe trzy cele strategiczne należy szczegółowo określić w następujący sposób:
A. W ODNIESIENIU DO PROMOCJI RÓŻNORODNOŚCI KULTUROWEJ I DIALOGU MIĘDZYKULTUROWEGO:
– zachęcanie artystów i innych osób zawodowo działających w dziedzinie kultury do mobilności,
– promowanie dziedzictwa kulturowego, zwłaszcza poprzez przemieszczanie kolekcji oraz wspieranie procesu cyfryzacji, mając na względzie poprawę dostępu ludności do różnych kulturowych i językowych form wyrazu,
– promowanie dialogu międzykulturowego jako trwałego procesu przyczyniającego się do tworzenia tożsamości europejskiej, europejskiego obywatelstwa i spójności społecznej, w tym dzięki rozwojowi kompetencji międzykulturowych wśród obywateli.
B. W ODNIESIENIU DO PROPAGOWANIA KULTURY JAKO KATALIZATORA TWÓRCZOŚCI:
– propagowanie lepszego wykorzystania wzajemnych związków między kulturą a edukacją, w szczególności poprzez wspieranie edukacji artystycznej i aktywnego uczestnictwa w działalności kulturalnej, mając na względzie rozwój kreatywności i innowacyjności,
– dołożenie starań w celu zapewnienia możliwości szkolenia z dziedziny biznesu i przedsiębiorczości osobom działającym zawodowo w branży kultury i branży twórczej,
– tworzenie środowiska sprzyjającego rozwojowi branży kultury i branży twórczej, w tym sektora audiowizualnego, które wpłynie na zwiększenie potencjału tych branż, a zwłaszcza małych i średnich przedsiębiorstw, dzięki lepszemu wykorzystaniu istniejących programów i inicjatyw oraz dostarczaniu bodźców do tworzenia partnerstw twórczych między sektorem kultury a innymi sektorami, również w kontekście rozwoju lokalnego i regionalnego.
C. W ODNIESIENIU DO PROPAGOWANIA KULTURY JAKO ISTOTNEGO ELEMENTU STOSUNKÓW MIĘDZYNARODOWYCH:
– wzmocnienie roli kultury w stosunkach międzynarodowych UE i jej polityce rozwojowej,
– promowanie konwencji UNESCO w sprawie ochrony i promowania różnorodności form wyrazu kulturowego i przyczynianie się do jej wdrażania na szczeblu międzynarodowym,
– propagowanie dialogu międzykulturowego i interakcji między społeczeństwami obywatelskimi państw członkowskich UE i państw trzecich,
– zachęcanie do dalszej współpracy między instytucjami kulturalnymi - w tym między instytutami kultury - państw członkowskich znajdującymi się w państwach trzecich oraz z ich odpowiednikami w tych państwach.
Pomocniczość i elastyczność
4. PODKREŚLA, że działania podejmowane dla osiągnięcia tych celów powinny przynosić Europie rzeczywiste nowe wartości oraz powinny być realizowane z pełnym poszanowaniem zasady pomocniczości; podkreśla również, że niniejsze wspólne wytyczne na szczeblu UE nie uniemożliwiają określania i realizowania przez państwa członkowskie ich własnych celów polityki krajowej.
5. ZAZNACZA, że te cele należy traktować jako elastyczne ramy, które mają ukierunkować przyszłe działania w dziedzinie kultury.
METODY PRACY
Dialog z sektorem kultury
6. PRZYZNAJE, że ciągły, wielopoziomowy i elastyczny dialog ze stronami zaangażowanymi w kulturę, w porozumieniu z sektorem kultury na wszystkich szczeblach (lokalnym, regionalnym, krajowym i europejskim), jest kwestią zasadniczą zarówno dla rozwoju, jak i wdrażania europejskiego planu działań na rzecz kultury.
7. Z ZADOWOLENIEM PRZYJMUJE wyrażony przez Komisję zamiar określenia - w ramach sektora kultury - reprezentatywnych partnerów do rozmów i lepszego poznania tego sektora, co umożliwi ustanowienie kanałów komunikacji i określenie struktury dialogu z zainteresowanymi stronami.
8. PRZYZNAJE - mając na uwadze pozytywny wpływ, jaki wywarło pierwsze Forum Kulturalne, które odbyło się w Lizbonie w dniach 26-27 września 2007 r. - że interakcja ze społeczeństwami obywatelskimi zarówno na szczeblu krajowym, jak i europejskim, a także w obrębie tych społeczeństw, stanowi jeden z najważniejszych elementów zapoznawania się z opiniami zainteresowanych stron w kontekście regularnego składania sprawozdań.
Otwarta metoda koordynacji
9. UWAŻA, że proponowane przez Komisję nowe podejście do współpracy w dziedzinie kultury - z wykorzystaniem otwartej metody koordynacji w sposób dostosowany do sytuacji i z uwzględnieniem specyfiki sektora - zapewni elastyczne, niewiążące prawnie ramy umożliwiające organizację współpracy wokół celów strategicznych europejskiego planu działań na rzecz kultury oraz promowanie wymiany wzorców postępowania.
10. POSTANAWIA, że:
a) otwarta metoda koordynacji będzie stosowana w ramach elastycznego podejścia dostosowanego do dziedziny kultury, z pełnym poszanowaniem kompetencji państw członkowskich, w tym kompetencji ich władz regionalnych i lokalnych, oraz w zgodzie z zasadą pomocniczości; uczestnictwo państw członkowskich w odpowiednich działaniach i procedurach będzie dobrowolne;
b) podczas wdrażania otwartej metody koordynacji szczególną uwagę będzie się zwracać na potrzebę jak największej redukcji obciążenia finansowego i administracyjnego spoczywającego na różnych uczestnikach, zgodnie z zasadą proporcjonalności zawartą w Traktacie WE(4);
c) cele europejskiego planu działań na rzecz kultury będą realizowane za pomocą trzyletnich planów prac obejmujących ograniczoną liczbę obszarów priorytetowych, które Rada uznaje za właściwe do realizacji w ramach otwartej metody koordynacji w odpowiednim okresie czasu; na podstawie tych obszarów priorytetowych Komisja będzie dla tych planów prac proponowała szczegółowe działania, które będą omawiane, uzupełniane, aktualizowane, a w razie potrzeby zatwierdzane przez Radę Ministrów;
d) Rada, we współpracy z Komisją, będzie odgrywać centralną rolę w zapewnianiu kontynuacji priorytetowych obszarów działań i podejmowaniu działań następczych oraz w utrzymywaniu tempa procesu;
e) po przeprowadzeniu konsultacji z właściwym organem Rady [Komitetem ds. Kultury] Komisja przygotuje dla Rady sprawozdanie z postępu prac m.in. na podstawie informacji przekazanych dobrowolnie przez państwa członkowskie zgodnie z zasadami określonymi w pkt 10 lit. a) i b) powyżej;
f) w celu pogłębienia ogólnej świadomości dotyczącej współpracy w dziedzinie kultury na szczeblu europejskim oraz zwiększenia jej zauważalności, strony działające w dziedzinie kultury oraz społeczeństwo w ogóle będzie informowane o celach i działaniach priorytetowych zawartych w programie prac.
11. POTWIERDZA, zgodnie z pkt 10 lit. c), że plan prac na okres 2008-2010 będzie się skupiał na priorytetowych obszarach działań określonych w załączniku.
12. Rada może, we współpracy z Komisją, dokonać przeglądu stosowania otwartej metody koordynacji w dziedzinie kultury w świetle osiągniętych postępów, z uwzględnieniem sprawozdań i ocen, o których mowa w lit. e) powyżej.
13. Parlament Europejski, Europejski Komitet Ekonomiczno- Społeczny oraz Komitet Regionów będą informowane o wdrażaniu planów prac.
Aspekty przekrojowe
14. ZACHĘCA Komisję do dalszych prac nad stworzeniem definicji i metodologii w statystyce dotyczącej kultury, by osiągnąć porównywalność danych statystycznych, co umożliwi wspieranie polityk i działań opartych na faktach.
15. Z ZADOWOLENIEM PRZYJMUJE stworzenie przez Komisję grupy międzydepartamentalnej, która ma zagwarantować pełniejsze uwzględnianie aspektów kulturalnych w działaniach podejmowanych na mocy innych postanowień Traktatu, jak stanowi art. 151 ust. 4 Traktatu WE.
16. ZALECA, by wzmocnić płaszczyznę kontaktu między aspektami kulturalnymi a innymi kierunkami polityki Wspólnoty przez koordynację działań różnych składów Rady w sprawach wywierających wpływ na kulturę oraz przez stworzenie skutecznego i spójnego mechanizmu regularnego składania sprawozdań dotyczących aspektów kulturalnych i podejmowania działań następczych na mocy innych postanowień Traktatu.
17. WZYWA Radę Europejską do zatwierdzenia niniejszych konkluzji ustanawiających ramy europejskiego planu działań na rzecz kultury.
______
(1) 9496/07 oraz towarzyszący mu dokument zawierający wykaz działań Wspólnoty w dziedzinie kultury (dok. 9496/07 ADD1).
(2) 9021/07.
(3) Dz.U. C 162 z 6.7.2002 i dok. 13839/04.
(4) Artykuł 5 Traktatu w wykładni przedstawionej w Protokole nr 30 w sprawie stosowania zasad pomocniczości i proporcjonalności załączonym do Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, w szczególności w pkt 9 tego protokołu.