Dyrektywa 2019/2162 w sprawie emisji obligacji zabezpieczonych i nadzoru publicznego nad obligacjami zabezpieczonymi oraz zmieniająca dyrektywy 2009/65/WE i 2014/59/UE
Dz.U.UE.L.2019.328.29
Akt obowiązującyDYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) 2019/2162
z dnia 27 listopada 2019 r.
w sprawie emisji obligacji zabezpieczonych i nadzoru publicznego nad obligacjami zabezpieczonymi oraz zmieniająca dyrektywy 2009/65/WE i 2014/59/UE
(Tekst mający znaczenie dla EOG)
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 114,
uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,
po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego 1 ,
stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą 2 ,
(1) W art. 52 ust. 4 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/65/WE 3 przewidziano bardzo ogólne wymogi dotyczące elementów struktury obligacji zabezpieczonych. Wymogi te mają ograniczony zakres i zgodnie z nimi obligacje zabezpieczone muszą być emitowane przez instytucję kredytową, która posiada statutową siedzibę w państwie członkowskim oraz podlegać szczególnemu nadzorowi publicznemu oraz mechanizmowi podwójnego regresu. Krajowe uregulowania dotyczące obligacji zabezpieczonych uwzględniają te kwestie, regulując je bardziej szczegółowo. W tych krajowych uregulowaniach zawarto również inne przepisy dotyczące struktury obligacji zabezpieczonych, a w szczególności przepisy regulujące skład puli aktywów stanowiących zabezpieczenie, kryteria kwalifikowalności aktywów, możliwość łączenia aktywów w pule, obowiązki w zakresie przejrzystości i sprawozdawczości oraz przepisy dotyczące ograniczania ryzyka płynności. Stosowane przez państwa członkowskie podejścia do regulacji tych instrumentów również różnią się co do istoty. W kilku państwach członkowskich nie istnieją specjalne uregulowania krajowe dotyczące obligacji zabezpieczonych. W rezultacie w prawie Unii nie określono jeszcze podstawowych elementów strukturalnych, którymi muszą charakteryzować się obligacje zabezpieczone emitowane w Unii.
(2) W art. 129 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 4 ustanowiono dalsze warunki, stanowiące uzupełnienie warunków, o których mowa w art. 52 ust. 4 dyrektywy 2009/65/WE, które należy spełnić, aby uzyskać traktowanie preferencyjne w odniesieniu do wymogów kapitałowych, co pozwala instytucjom kredytowym inwestującym w obligacje zabezpieczone na utrzymywanie mniejszego kapitału niż w przypadku inwestowania w inne aktywa. Chociaż te dodatkowe wymogi zwiększają stopień harmonizacji obligacji zabezpieczonych w Unii, to jednak służą one określonemu celowi, a mianowicie określeniu warunków, które muszą być spełnione, aby inwestorzy nabywający obligacje zabezpieczone uzyskali takie traktowanie preferencyjne, i nie mają zastosowania poza zakresem stosowania rozporządzenia (UE) nr 575/2013.
(3) Inne akty prawne Unii, takie jak rozporządzenia delegowane Komisji (UE) 2015/35 5 i (UE) 2015/61 6 oraz dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/59/UE 7 , również odwołują się do definicji podanej w dyrektywie 2009/65/WE jako punktu odniesienia pozwalającego wskazać te obligacje zabezpieczone, które korzystają z traktowania preferencyjnego inwestorów nabywających obligacje zabezpieczone przewidzianego w tych aktach. Sformułowania stosowane w tych aktach są jednak zróżnicowane w zależności od celu i przedmiotu tych aktów, stąd też termin "obligacja zabezpieczona" nie jest używany konsekwentnie.
(4) Sposób traktowania obligacji zabezpieczonych można zasadniczo uznać za zharmonizowany w zakresie dotyczącym inwestowania w te instrumenty. Niezharmonizowane pozostają jednak nadal w Unii warunki emisji obligacji zabezpieczonych, co ma szereg konsekwencji. Po pierwsze, traktowanie preferencyjne przyznaje się jednakowo instrumentom, które różnią się pod względem charakteru, a także poziomu ryzyka i ochrony inwestorów. Po drugie, różnice między uregulowaniami krajowymi lub brak takich uregulowań oraz brak wspólnie uzgodnionej definicji terminu "obligacja zabezpieczona", mogłyby stwarzać przeszkody utrudniające rozwój prawdziwie zintegrowanego jednolitego rynku obligacji zabezpieczonych. Po trzecie, zróżnicowanie zabezpieczeń przewidzianych w przepisach krajowych mogłoby zagrażać stabilności finansowej, ponieważ w całej Unii można nabyć obligacje zabezpieczone o różnym poziomie ochrony inwestorów i mogą one korzystać z traktowania preferencyjnego na podstawie rozporządzenia (UE) nr 575/2013 i innych aktów prawnych Unii.
(5) Harmonizacja niektórych aspektów uregulowań krajowych w oparciu o niektóre najlepsze praktyki powinna zatem zapewnić sprawny i nieprzerwany rozwój dobrze funkcjonujących rynków obligacji zabezpieczonych w Unii oraz ograniczyć słabe punkty i potencjalne zagrożenia dla stabilności finansowej. Taka harmonizacja oparta na zasadach powinna wyznaczyć wspólny punkt odniesienia dla emisji wszystkich obligacji zabezpieczonych w Unii. Z harmonizacją wiąże się wymóg, aby wszystkie państwa członkowskie przyjęły uregulowania dotyczące obligacji zabezpieczonych, co powinno również przyczynić się do sprawniejszego rozwoju rynków obligacji zabezpieczonych w tych państwach członkowskich, w których taki rynek nie istnieje. Taki rynek stanowiłby stabilne źródło finansowania dla instytucji kredytowych, które dzięki temu miałyby większe możliwości udzielania przystępnych kredytów hipotecznych konsumentom i przedsiębiorstwom, oraz zapewniłby inwestorom dostęp do alternatywnych bezpiecznych inwestycji.
(6) W zaleceniu z dnia 20 grudnia 2012 r. w sprawie finansowania instytucji kredytowych 8 Europejska Rada ds. Ryzyka Systemowego (ERRS) zwróciła się do właściwych organów krajowych i Europejskiego Urzędu Nadzoru (Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego) (EUNB), ustanowionego rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1093/2010 9 , o wskazanie najlepszych praktyk odnoszących się do obligacji zabezpieczonych oraz wspieranie harmonizacji uregulowań krajowych. ERRS zaleciła także, aby EUNB koordynował działania podejmowane przez właściwe organy krajowe, w szczególności w związku z jakością i wyodrębnieniem puli aktywów stanowiących zabezpieczenie, wyłączeniem automatycznego przyspieszenia spłaty obligacji zabezpieczonych w przypadku niewypłacalności, ryzykiem dotyczącym aktywów i zobowiązań zagrażających puli aktywów stanowiących zabezpieczenie oraz ujawnianiem składu puli aktywów stanowiących zabezpieczenie. W zaleceniu tym zaapelowano także do EUNB, by przez okres dwóch lat monitorował funkcjonowanie rynku obligacji zabezpieczonych w oparciu o najlepsze praktyki wskazane przez EUNB w celu oceny konieczności podjęcia działań ustawodawczych oraz by złożył ERRS i Komisji sprawozdanie w tym przedmiocie.
(7) W grudniu 2013 r. Komisja zwróciła się do EUNB o konsultację zgodnie z art. 503 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 575/2013.
(8) W sprawozdaniu dołączonym do swojej opinii z dnia 1 lipca 2014 r., stanowiącej odpowiedź na zalecenie ERRS z dnia 20 grudnia 2012 r. i na wniosek Komisji o konsultację z grudnia 2013 r., EUNB zalecił zwiększenie konwergencji krajowych uregulowań prawnych, regulacyjnych i nadzorczych dotyczących obligacji zabezpieczonych, aby przyczynić się do dalszego wspierania w Unii jednolitego sposobu traktowania obligacji zabezpieczonych w oparciu o preferencyjną wagę ryzyka.
(9) Zgodnie z zaleceniami ERRS EUNB monitorował przez dwa lata funkcjonowanie rynku obligacji zabezpieczonych w oparciu o najlepsze praktyki określone we wspomnianym zaleceniu. Na podstawie tego monitorowania EUNB sporządził drugą opinię i sprawozdanie dotyczące obligacji zabezpieczonych z dnia 20 grudnia 2016 r. 10 , które przedłożył ERRS, Radzie i Komisji. W sprawozdaniu tym stwierdzono, że konieczna jest dalsza harmonizacja, aby zapewnić spójniejsze definicje i spójniejsze traktowanie pod względem regulacyjnym obligacji zabezpieczonych w Unii. We wspomnianym sprawozdaniu uznano także, że punktem wyjścia do harmonizacji powinny być istniejące dobrze funkcjonujące rynki w niektórych państwach członkowskich.
(10) Obligacje zabezpieczone są zwyczajowo emitowane przez instytucje kredytowe. Podstawowym celem obligacji zabezpieczonych jest zapewnienie finansowania kredytów, a udzielanie kredytów na dużą skalę należy do najważniejszych przedmiotów działalności instytucji kredytowych. W związku z tym, aby obligacje zabezpieczone korzystały z traktowania preferencyjnego na podstawie prawa Unii, wymagane jest, aby były one emitowane przez instytucje kredytowe.
(11) Zawężenie grona podmiotów, które mogą emitować obligacje zabezpieczone, do instytucji kredytowych gwarantuje, że emitent tych obligacji będzie posiadał wiedzę niezbędną, aby zarządzać ryzykiem kredytowym związanym z kredytami wchodzącymi w skład puli aktywów stanowiących zabezpieczenie. Takie podejście zapewnia również objęcie emitenta wymogami kapitałowymi, które chronią inwestorów w ramach mechanizmu podwójnego regresu przyznającego inwestorowi, jak również kontrahentowi instrumentu pochodnego, roszczenie zarówno wobec emitenta obligacji zabezpieczonych, jak i w stosunku do aktywów stanowiących zabezpieczenie. Dzięki zawężeniu grona podmiotów, które mogą emitować obligacje zabezpieczone, do instytucji kredytowych obligacje zabezpieczone pozostają więc bezpiecznym i wydajnym narzędziem finansowania, przyczyniając się tym samym do ochrony inwestorów i stabilności finansowej, co stanowi ważny cel polityki publicznej leżący w interesie ogólnym. Takie rozwiązanie jest również spójne z podejściem stosowanym na dobrze funkcjonujących rynkach krajowych, na których obligacje zabezpieczone emitować mogą wyłącznie instytucje kredytowe.
(12) Jest zatem właściwe, aby obligacje zabezpieczone mogły być emitowane na mocy prawa Unii wyłącznie przez instytucje kredytowe zdefiniowane w art. 4 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia (UE) nr 575/2013. Wyspecjalizowane hipoteczne instytucje kredytowe charakteryzują się tym, że nie przyjmują depozytów pieniężnych, lecz raczej przyjmują od klientów inne środki podlegające zwrotowi, i w związku z tym objęte są definicją "instytucji kredytowej" określoną w rozporządzeniu (UE) nr 575/2013. Bez uszczerbku dla działań pomocniczych dopuszczonych na mocy mającego zastosowanie prawa krajowego, wyspecjalizowane hipoteczne instytucje kredytowe to instytucje, które udzielają wyłącznie kredytów hipotecznych i kredytów dla sektora publicznego, co obejmuje również finansowanie kredytów nabytych od innych instytucji kredytowych. Głównym celem niniejszej dyrektywy jest określenie warunków, na jakich instytucje kredytowe mogą emitować obligacje zabezpieczone służące za narzędzie finansowania, przez określenie wymogów dotyczących produktu oraz ustanowienie specjalnego nadzoru nad produktem, któremu podlegają instytucje kredytowe, aby zapewnić wysoki poziom ochrony inwestorów.
(13) Istnienie mechanizmu podwójnego regresu stanowi podstawową koncepcję i zasadniczy element wielu istniejących uregulowań krajowych dotyczących obligacji zabezpieczonych. Jest ono także kluczową cechą obligacji zabezpieczonych, o czym mowa w art. 52 ust. 4 dyrektywy 2009/65/WE. Należy zatem sprecyzować to pojęcie, aby zapewnić, by inwestorom i kontrahentom instrumentów pochodnych w całej Unii przysługiwało - w oparciu o zharmonizowane warunki - roszczenie zarówno wobec emitenta obligacji zabezpieczonych, jak i w stosunku do aktywów stanowiących zabezpieczenie.
(14) Zasadniczą cechą obligacji zabezpieczonych powinno być również wyłączenie automatycznego przyspieszenia spłaty w przypadku niewypłacalności, aby inwestorzy nabywający obligacje zabezpieczone odzyskali zainwestowane środki w terminie zapadalności obligacji. Automatyczne przyspieszenie spłaty w przypadku niewypłacalności lub restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji emitenta może zmienić miejsce inwestorów nabywających obligacje zabezpieczone w hierarchii wierzycieli. Ważne jest zatem, aby zapewnić, by inwestorzy nabywający obligacje zabezpieczone otrzymywali zwrot zainwestowanych środków w terminie określonym w umowie, nawet w przypadku niewypłacalności lub restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji. Wyłączenie automatycznego przyspieszenia spłaty w przypadku niewypłacalności jest zatem bezpośrednio związane z mechanizmem podwójnego regresu i powinno w związku z tym stanowić podstawową cechę uregulowań dotyczących obligacji zabezpieczonych.
(15) Inną podstawową cechą istniejących krajowych uregulowań dotyczących obligacji zabezpieczonych jest wymóg, by aktywa stanowiące zabezpieczenie były aktywami bardzo wysokiej jakości, aby zapewnić solidność puli aktywów stanowiących zabezpieczenie. Aktywa stanowiące zabezpieczenie charakteryzują się określonymi cechami dotyczącymi roszczeń o zapłatę i aktywów zabezpieczających zapewniających pokrycie takich aktywów stanowiących zabezpieczenie. Należy zatem określić ogólne kryteria jakości, które powinny spełniać kwalifikujące się aktywa stanowiące zabezpieczenie.
(16) Aktywa wymienione w art. 129 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 575/2013 powinny kwalifikować się jako aktywa stanowiące zabezpieczenie w kontekście uregulowań dotyczących obligacji zabezpieczonych. Aktywa stanowiące zabezpieczenie, które przestały spełniać wymogi określone w art. 129 ust. 1 tego rozporządzenia, powinny w dalszym ciągu kwalifikować się jako aktywa stanowiące zabezpieczenie zgodnie z art. 6 ust. 1 lit. b) niniejszej dyrektywy, pod warunkiem że spełniają one wymogi niniejszej dyrektywy. Inne aktywa stanowiące zabezpieczenie charakteryzujące się podobnie wysoką jakością mogą również kwalifikować się na mocy niniejszej dyrektywy, pod warunkiem że spełniają one wymogi niniejszej dyrektywy, w tym wymogi dotyczące aktywów zabezpieczających stanowiących pokrycie roszczenia o zapłatę. W przypadku rzeczowych aktywów zabezpieczających, prawo własności powinno być wpisane w rejestrze publicznym, aby zapewnić możliwość ich wyegzekwowania. Jeżeli rejestr publiczny nie istnieje, państwa członkowskie powinny mieć możliwość ustanowienia alternatywnej formy poświadczenia prawa własności i roszczeń, która jest porównywalna do poświadczenia, jakie zapewnia publiczny wpis obciążonego składnika aktywów rzeczowych. W przypadku gdy państwa członkowskie korzystają z takiej alternatywnej formy poświadczenia, powinny one również przewidzieć procedurę wprowadzania zmian w poświadczeniach prawa własności i roszczeń. Ekspozycje wobec instytucji kredytowych powinny kwalifikować się jako aktywa stanowiące zabezpieczenie zgodnie z art. 6 ust. 1 lit. a) lub b) niniejszej dyrektywy, w zależności od tego, czy spełniają wymogi art. 129 rozporządzenia (UE) nr 575/2013. Ekspozycje wobec zakładów ubezpieczeń powinny również kwalifikować się jako aktywa stanowiące zabezpieczenie zgodnie z art. 6 ust. 1 lit. b) niniejszej dyrektywy. Kredyty udzielane przedsiębiorstwom publicznym w rozumieniu art. 2 lit. b) dyrektywy Komisji 2006/111/WE 11 lub gwarantowane przez przedsiębiorstwa publiczne, mogą kwalifikować się jako aktywa stanowiące zabezpieczenie, pod warunkiem że te przedsiębiorstwa publiczne świadczą podstawowe usługi publiczne w celu utrzymania działalności społecznej o krytycznym znaczeniu.
Ponadto, takie przedsiębiorstwa publiczne powinny świadczyć swoje usługi na podstawie koncesji lub zezwolenia organu publicznego, podlegać nadzorowi publicznemu oraz mieć wystarczające zdolności generowania dochodu gwarantujące ich wypłacalność. W przypadku gdy państwa członkowskie podejmują decyzję o dopuszczeniu w uregulowaniach krajowych aktywów w formie kredytów udzielanych przedsiębiorstwom publicznym lub gwarantowanych przez przedsiębiorstwa publiczne, powinny one należycie uwzględnić ewentualny wpływ dopuszczenia takich aktywów na konkurencję. Niezależnie od struktury własności, instytucji kredytowych ani towarzystw ubezpieczeniowych nie powinno się uznawać za przedsiębiorstwa publiczne. Ponadto państwa członkowskie powinny mieć możliwość wykluczenia, w swoich uregulowaniach krajowych, możliwości zakwalifikowania niektórych aktywów jako kwalifikujących się aktywów podlegających zaliczeniu do puli aktywów stanowiących zabezpieczenie. Aby umożliwić inwestorom nabywającym obligacje zabezpieczone lepszą ocenę ryzyka związanego z programem emisji obligacji zabezpieczonych, państwa członkowskie powinny również określić zasady dywersyfikacji ryzyka w odniesieniu do granularności i istotnej koncentracji, zasady dotyczące liczby kredytów lub ekspozycji w puli aktywów stanowiących zabezpieczenie oraz zasady dotyczące liczby kontrahentów. Państwa członkowskie powinny mieć możliwość decydowania o odpowiednim poziomie granularności i istotnej koncentracji wymaganej na mocy prawa krajowego.
(17) Obligacje zabezpieczone mają szczególne cechy strukturalne, które mają na celu zapewnienie nieprzerwanej ochrony inwestorów. Cechy te obejmują wymóg, aby inwestorom nabywającym obligacje zabezpieczone przysługiwało roszczenie nie tylko wobec emitenta, lecz także w stosunku do aktywów z puli aktywów stanowiących zabezpieczenie. Te wymogi dotyczące struktury produktu różnią się od wymogów ostrożnościowych mających zastosowanie do instytucji kredytowych emitujących obligacje zabezpieczone. Te pierwsze nie powinny koncentrować się na zapewnieniu korzystnej sytuacji ostrożnościowej emitenta, lecz powinny mieć raczej na celu ochronę inwestorów poprzez nałożenie szczegółowych wymogów w odniesieniu do obligacji zabezpieczonej jako takiej. Oprócz wprowadzenia szczególnego wymogu stosowania wysokiej jakości aktywów stanowiących zabezpieczenie należy również uregulować wymogi ogólne dotyczące cech puli aktywów stanowiących zabezpieczenie, aby dodatkowo zwiększyć ochronę inwestorów. Wymogi te powinny obejmować szczegółowe przepisy mające na celu ochronę puli aktywów stanowiących zabezpieczenie, takie jak przepisy dotyczące wyodrębniania aktywów stanowiących zabezpieczenie. Wyodrębnienia można dokonać na różne sposoby, na przykład w bilansie, za pomocą spółki celowej lub w inny sposób. W każdym razie, celem wyodrębnienia aktywów stanowiących zabezpieczenie jest ich prawne umieszczenie poza zasięgiem roszczeń wierzycieli innych niż inwestorzy nabywający obligacje zabezpieczone.
(18) Lokalizacja aktywów zabezpieczających powinna również podlegać regulacji, aby zapewnić wykonanie praw przysługujących inwestorom. Ważne jest także, aby państwa członkowskie ustanowiły przepisy dotyczące składu puli aktywów stanowiących zabezpieczenie. W niniejszej dyrektywie należy również określić wymogi dotyczące pokrycia, bez uszczerbku dla przysługującego państwom członkowskim prawa do dopuszczania innych sposobów ograniczania ryzyka, takiego jak ryzyko związane z walutami czy ryzyko związane ze stopami procentowymi. Należy również określić sposób wyliczania stopnia pokrycia oraz warunki, na jakich instrumenty pochodne można zaliczyć do puli aktywów stanowiących zabezpieczenie, w celu zapewnienia, by pule aktywów stanowiących zabezpieczenie podlegały wspólnym wysokim standardom jakości w całej Unii. Wyliczanie stopnia pokrycia powinno odbywać się zgodnie z zasadą nominalności w odniesieniu do kwoty głównej. Państwa członkowskie powinny mieć możliwość stosowania metody wyliczania innej niż zasada nominalności, pod warunkiem że ta inna metoda jest ostrożniejsza, tzn. nie prowadzi do uzyskania wyższego wskaźnika pokrycia wyrażonego ułamkiem, w którym wartość aktywów stanowiących zabezpieczenie jest w liczniku, a wartość zobowiązań z tytułu obligacji zabezpieczonych w mianowniku. Państwa członkowskie powinny mieć prawo wprowadzenia wymogu poziomu nadzabezpieczenia obligacji zabezpieczonych wyemitowanych przez instytucje kredytowe mające siedzibę w danym państwie członkowskim wyższego niż wymóg dotyczący pokrycia określony w niniejszej dyrektywie.
(19) Szereg państw członkowskich wymaga już, aby podmiot monitorujący pulę aktywów stanowiących zabezpieczenie wykonywał konkretne zadania związane z jakością kwalifikujących się aktywów i zapewniał zgodność z krajowymi wymogami dotyczącymi pokrycia. W celu harmonizacji sposobu traktowania obligacji zabezpieczonych w całej Unii istotne jest zatem jasne określenie zadań i obowiązków podmiotu monitorującego pulę aktywów stanowiących zabezpieczenie, jeżeli wymóg ustanowienia takiego podmiotu wynika z uregulowań krajowych. Istnienie podmiotu monitorującego pulę aktywów stanowiących zabezpieczenie nie zwalnia właściwych organów krajowych z obowiązku sprawowania nadzoru publicznego nad obligacjami zabezpieczonymi, w szczególności w odniesieniu do zgodności z wymogami określonymi w przepisach prawa krajowego transponujących niniejszą dyrektywę.
(20) W art. 129 rozporządzenia (UE) nr 575/2013 określono szereg warunków, które musza spełniać obligacje zabezpieczone, dla których zabezpieczenie ustanowiły podmioty sekurytyzacyjne. Jeden z tych warunków dotyczy zakresu stosowania tego rodzaju aktywu stanowiącego zabezpieczenie i ogranicza stosowanie tego rodzaju struktur do 10 % kwoty znajdujących się w obrocie obligacji zabezpieczonych. Właściwe organy mogą odstąpić od tego warunku zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 575/2013. Z przeprowadzonego przez Komisję przeglądu zasadności tego odstępstwa wynika, że możliwość wykorzystywania instrumentów sekurytyzacyjnych lub obligacji zabezpieczonych jako aktywów stanowiących zabezpieczenie na potrzeby emisji obligacji zabezpieczonych powinna być dozwolona wyłącznie w odniesieniu do innych obligacji zabezpieczonych ("wewnątrzgrupowe struktury obejmujące pule obligacji zabezpieczonych") i powinna być dozwolona bez limitów w odniesieniu do kwoty znajdujących się w obrocie obligacji zabezpieczonych. W celu zagwarantowania optymalnego poziomu przejrzystości pule aktywów stanowiących zabezpieczenie dla zewnętrznie emitowanych obligacji zabezpieczonych nie powinny zawierać obligacji zabezpieczonych emitowanych wewnętrznie przez inne instytucje kredytowe wchodzące w skład tej samej grupy. Ponadto - ponieważ stosowanie wewnątrzgrupowych struktur obejmujących pule obligacji zabezpieczonych stanowi odstępstwo od limitów dotyczących ekspozycji instytucji kredytowych określonych w art. 129 rozporządzenia (UE) nr 575/2013 - należy wprowadzić wymóg, aby wewnętrznie i zewnętrznie emitowane obligacje zabezpieczone kwalifikowały się do stopnia 1. jakości kredytowej w momencie emisji lub, w przypadku późniejszej zmiany stopnia jakości kredytowej i pod warunkiem uzyskania zgody właściwych organów, do stopnia 2. jakości kredytowej. Jeżeli wewnętrznie lub zewnętrznie emitowane obligacje zabezpieczone przestają spełniać ten wymóg, wewnętrznie emitowane obligacje zabezpieczone nie kwalifikują się już jako uznane aktywa na mocy art. 129 rozporządzenia (UE) nr 575/2013 i w związku z tym zewnętrznie emitowane obligacje zabezpieczone z odnośnej puli aktywów stanowiących zabezpieczenie nie podlegają zwolnieniu na mocy art. 129 ust. 1b tego rozporządzenia.
Jeżeli te wewnętrznie emitowane obligacje zabezpieczone nie spełniają już odnośnych wymogów dotyczących stopnia jakości kredytowej, należy je jednak traktować jako kwalifikujące się aktywa stanowiące zabezpieczenie do celów niniejszej dyrektywy, pod warunkiem że spełniają wszystkie określone w niej wymogi, a zewnętrznie emitowane obligacje zabezpieczone, których aktywami zabezpieczającymi są te wewnętrznie emitowane obligacje zabezpieczone lub inne aktywa spełniające wymogi niniejszej dyrektywy, powinny zatem także móc nosić oznaczenie "europejska obligacja zabezpieczona". Państwa członkowskie powinny mieć możliwość zezwolenia na korzystanie z takich struktur. Wynika z tego, że aby należące do grupy instytucje kredytowe mające siedzibę w różnych państwach członkowskich mogły skutecznie korzystać z tej możliwości, powinny ją wybrać wszystkie właściwe państwa członkowskie, a następnie transponować odpowiedni przepis do prawa krajowego.
(21) Małe instytucje kredytowe napotykają trudności przy emisji obligacji zabezpieczonych, gdyż uruchomienie programu emisji obligacji zabezpieczonych często wiąże się z wysokimi kosztami początkowymi. Szczególnie ważną cechą rynku obligacji zabezpieczonych jest również jego płynność, która w dużej mierze zależy od wolumenu znajdujących się w obrocie obligacji. Wskazane jest zatem dopuszczenie wspólnego finansowania emisji przez przynajmniej dwie instytucje kredytowe, aby umożliwić mniejszym instytucjom kredytowym emisję obligacji zabezpieczonych. Umożliwiłoby to kilku instytucjom kredytowym tworzenie puli aktywów stanowiących zabezpieczenie w celu ustanowienia aktywów stanowiących zabezpieczenie na potrzeby obligacji zabezpieczonych emitowanych przez jedną instytucję kredytową oraz ułatwiłoby emisję obligacji zabezpieczonych w tych państwach członkowskich, których rynek obligacji zabezpieczonych nie jest jeszcze dobrze rozwinięty. Wymogi dotyczące stosowania umów w sprawie wspólnego finansowania powinny zapewniać, aby aktywa stanowiące zabezpieczenie będące przedmiotem sprzedaży lub - jeżeli państwo członkowskie dopuściło taką możliwość - przeniesienia na mocy uzgodnienia dotyczącego zabezpieczeń finansowych zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2002/47/WE 12 na rzecz instytucji kredytowych emitujących obligacje zabezpieczone spełniały przewidziane w prawie Unii wymogi kwalifikowalności i wyodrębniania aktywów stanowiących zabezpieczenie.
(22) Istotnym aspektem obligacji zabezpieczonych jest przejrzystość puli aktywów stanowiących zabezpieczenie tych obligacji, gdyż ułatwia porównywalność i umożliwia inwestorom przeprowadzenie niezbędnej oceny ryzyka. W prawie Unii znajdują się przepisy dotyczące sporządzania, zatwierdzania i rozpowszechniania prospektów emisyjnych, które mają być publikowane w związku z publiczną ofertą sprzedaży papierów wartościowych lub dopuszczeniem ich do obrotu na regulowanym rynku mającym siedzibę lub działającym w państwie członkowskim. Ustawodawcy krajowi i uczestnicy rynku podjęli dotychczas szereg inicjatyw uzupełniających prawo Unii i dotyczących informacji, które należy ujawniać inwestorom nabywającym obligacje zabezpieczone. Należy jednak określić w prawie Unii minimalny wspólny poziom informacji, do których inwestorzy powinni mieć dostęp przed zakupem obligacji zabezpieczonych lub w momencie zakupu tych obligacji. Państwom członkowskim należy zezwolić na uzupełnienie tych minimalnych wymogów dodatkowymi przepisami.
(23) Decydującą rolę w zapewnieniu ochrony inwestorów nabywających obligacje zabezpieczone odgrywa ograniczanie ryzyka płynności wiążącego się z tym instrumentem. Ma to zasadnicze znaczenie dla zapewnienia terminowej spłaty zobowiązań z tytułu obligacji zabezpieczonych. Należy zatem wprowadzić bufor płynnościowy dla puli aktywów stanowiących zabezpieczenie, aby uwzględnić różne rodzaje ryzyka niedoboru płynności, takie jak niedopasowanie terminów zapadalności i stóp procentowych, wstrzymanie płatności, ryzyko przemieszania aktywów, zobowiązania spłaty z tytułu instrumentów pochodnych i inne zobowiązania operacyjne wymagalne w trakcie trwania programu emisji obligacji zabezpieczonych. Instytucje kredytowe mogą znaleźć się w sytuacji, w której będą miały trudności ze spełnieniem wymogu utrzymywania bufora płynnościowego dla puli aktywów stanowiących zabezpieczenie, na przykład w warunkach skrajnych, w których zabezpieczenie przed utratą płynności wykorzystuje się do pokrycia wypływów. Właściwe organy wyznaczone zgodnie z niniejszą dyrektywą powinny monitorować przestrzeganie wymogu utrzymywania bufora płynnościowego dla puli aktywów stanowiących zabezpieczenie i w razie konieczności podjąć działania w celu zapewnienia, by instytucja kredytowa spełniała ten wymóg. Bufor płynnościowy dla puli aktywów stanowiących zabezpieczenie różni się od ogólnych wymogów dotyczących płynności nałożonych na instytucje kredytowe zgodnie z innymi aktami prawnymi Unii, ponieważ dotyczy bezpośrednio puli aktywów stanowiących zabezpieczenie i ma na celu ograniczenie ryzyka płynności związanego konkretnie z tą pulą. W celu ograniczenia obciążeń regulacyjnych państwa członkowskie powinny mieć możliwość dopuszczania odpowiedniej interakcji z wymogami dotyczącymi płynności ustanowionymi na mocy innych aktów prawnych Unii i służącymi celom innym niż bufor płynnościowy dla puli aktywów stanowiących zabezpieczenie. Państwa członkowskie powinny zatem mieć możliwość postanowienia, że do czasu zmiany tych aktów prawnych Unii wymóg utrzymywania bufora płynnościowego dla puli aktywów stanowiących zabezpieczenie ma zastosowanie tylko wówczas, gdy na instytucję kredytową nie nałożono na mocy prawa Unii innego wymogu dotyczącego płynności, przez okres obowiązywania tych innych wymogów.
Takie decyzje nie powinny nakładać na instytucje kredytowe obowiązku zabezpieczenia tych samych wypływów różnymi aktywami płynnymi w tym samym okresie. Możliwość podjęcia przez państwa członkowskie decyzji o nieustanawianiu bufora płynnościowego dla puli aktywów stanowiących zabezpieczenie należy jednak poddać ponownej ocenie w kontekście przyszłych zmian dotyczących wymogów w zakresie płynności instytucji kredytowych na mocy prawa Unii, w tym mającego zastosowanie rozporządzenia delegowanego przyjętego na podstawie art. 460 rozporządzenia (UE) nr 575/2013. Ryzyku płynności można zapobiec innymi środkami niż zapewnianie aktywów płynnych, na przykład emitując obligacje zabezpieczone o strukturze przewidującej możliwość przedłużenia terminu zapadalności, w której zdarzenia aktywujące dotyczą niedoboru płynności lub warunków skrajnych. W takich przypadkach państwa członkowskie powinny mieć możliwość zezwolenia na wyliczanie bufora płynnościowego na podstawie ostatecznego terminu zapadalności obligacji zabezpieczonej, z uwzględnieniem ewentualnych przedłużeń terminu zapadalności, w przypadku gdy zdarzenia aktywujące dotyczą ryzyka płynności. Ponadto państwa członkowskie powinny móc zezwolić na niestosowanie wymogów dotyczących płynności dla puli aktywów stanowiących zabezpieczenie w odniesieniu do obligacji zabezpieczonych objętych wymogami dotyczącymi dopasowania finansowania, w przypadku gdy płatności przychodzące są wymagalne na mocy umowy przed terminem płatności wychodzących i do tego czasu umieszczane w aktywach o wysokiej płynności.
(24) W szeregu państw członkowskich opracowano innowacyjne struktury profili zapadalności, aby wyeliminować potencjalne ryzyko płynności, w tym ryzyko niedopasowania terminów zapadalności. Struktury te przewidują możliwość przedłużenia planowego terminu zapadalności obligacji zabezpieczonej przez określony czas lub przekazania przepływów pieniężnych z aktywów stanowiących zabezpieczenie bezpośrednio inwestorom nabywającym obligacje zabezpieczone. W celu harmonizacji struktur przewidujących możliwość przedłużenia terminu zapadalności w całej Unii istotne jest ustanowienie warunków, na jakich państwa członkowskie mogą dopuścić stosowanie tych struktur w celu zapewnienia, aby nie były one zbyt skomplikowane i nie narażały inwestorów na zwiększone ryzyko. Istotnym elementem tych warunków jest zapewnienie, by instytucja kredytowa nie mogła przedłużać terminu zapadalności według własnego uznania. Przedłużenie terminu zapadalności powinno być dopuszczalne wyłącznie wówczas, gdy wystąpiły obiektywne i jasno zdefiniowane zdarzenia aktywujące przewidziane w prawie krajowym lub oczekuje się ich wystąpienia w bliskiej przyszłości. Takie zdarzenia aktywujące powinny służyć zapobieganiu przypadkom niewykonania zobowiązania, na przykład w związku z niedoborem płynności, niedoskonałościami rynku lub zakłóceniami na rynku. Przedłużenie terminu mogłoby także ułatwić uporządkowaną likwidację instytucji kredytowych emitujących obligacje zabezpieczone, umożliwiając przedłużenie terminu w przypadku niewypłacalności lub restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w celu uniknięcia gwałtownej wyprzedaży aktywów.
(25) Istnienie uregulowań w zakresie szczególnego nadzoru publicznego jest jednym z elementów definiujących obligacje zabezpieczone zgodnie z art. 52 ust. 4 dyrektywy 2009/65/WE. W dyrektywie tej nie określono jednak charakteru i zakresu tego nadzoru, ani organów, które powinny być odpowiedzialne za jego sprawowanie. Należy zatem zharmonizować elementy składowe takiego nadzoru publicznego nad obligacjami zabezpieczonymi oraz wyraźnie określić zadania i obowiązki właściwych organów krajowych sprawujących ten nadzór.
(26) Ponieważ nadzór publiczny nad obligacjami zabezpieczonymi jest odrębny od nadzoru nad instytucjami kredytowymi w Unii, państwa członkowskie powinny móc wyznaczyć do sprawowania nadzoru publicznego nad obligacjami zabezpieczonymi właściwe organy krajowe, inne niż organy sprawujące ogólny nadzór nad instytucjami kredytowymi. W celu zapewnienia spójności w sprawowaniu nadzoru publicznego nad obligacjami zabezpieczonymi w całej Unii należy jednak zobowiązać właściwe organy sprawujące nadzór publiczny nad obligacjami zabezpieczonymi do ścisłej współpracy z organami sprawującymi ogólny nadzór nad instytucjami kredytowymi jak również, w stosownych przypadkach, z organem ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji.
(27) Nadzór publiczny nad obligacjami zabezpieczonymi powinien obejmować udzielanie instytucjom kredytowym zezwoleń na emisję obligacji zabezpieczonych. Ponieważ do emisji obligacji zabezpieczonych powinny być uprawnione wyłącznie instytucje kredytowe, warunkiem uzyskania takiego zezwolenia powinno być uzyskanie zezwolenia na prowadzenie działalności jako instytucja kredytowa. Jako że w państwach członkowskich uczestniczących w Jednolitym Mechanizmie Nadzorczym zadanie wydawania zezwoleń dla instytucji kredytowych zgodnie z art. 4 ust. 1 lit. a) rozporządzenia Rady (UE) nr 1024/2013 13 powierzono Europejskiemu Bankowi Centralnemu, wyłącznie organy wyznaczone na mocy niniejszej dyrektywy powinny być uprawnione do udzielania zezwoleń na emisję obligacji zabezpieczonych i sprawowanie nadzoru publicznego nad obligacjami zabezpieczonymi. W związku z tym w niniejszej dyrektywie należy ustanowić warunki, na jakich instytucje kredytowe, które uzyskały zezwolenie na prowadzenie działalności jako instytucja kredytowa na mocy prawa Unii, mogą uzyskać zezwolenie na emisję obligacji zabezpieczonych.
(28) Zakres zezwolenia powinien być związany z programem emisji obligacji zabezpieczonych. Ten program powinien podlegać nadzorowi na mocy niniejszej dyrektywy. Instytucja kredytowa może prowadzić więcej niż jeden program emisji obligacji zabezpieczonych. W takim przypadku konieczne powinno być uzyskanie odrębnego zezwolenia dla każdego programu. Program emisji obligacji zabezpieczonych może obejmować więcej niż jedną pulę aktywów stanowiących zabezpieczenie. Kilka puli aktywów stanowiących zabezpieczenie lub różne emisje (pod różnymi międzynarodowymi kodami identyfikującymi papier wartościowy (ISIN)) w ramach tego samego programu emisji obligacji zabezpieczonych niekoniecznie wskazują na występowanie kilku odrębnych programów emisji tego rodzaju obligacji.
(29) Po dacie rozpoczęcia stosowania przepisów prawa krajowego transponujących niniejszą dyrektywę nie powinno być wymagane uzyskanie nowego zezwolenia dla już realizowanych programów emisji obligacji zabezpieczonych. W odniesieniu do obligacji zabezpieczonych wyemitowanych w ramach istniejących programów emisji obligacji zabezpieczonych po dacie rozpoczęcia stosowania przepisów prawa krajowego transponujących niniejszą dyrektywę instytucje kredytowe powinny jednak spełniać wszystkie wymogi określone w niniejszej dyrektywie. Nadzór nad spełnianiem takich wymogów powinny sprawować właściwe organy wyznaczone zgodnie z niniejszą dyrektywą w ramach nadzoru publicznego nad obligacjami zabezpieczonymi. Państwa członkowskie mogą udzielać wytycznych dotyczących procedury przeprowadzania oceny zgodności na mocy prawa krajowego po dacie, od której mają one rozpocząć stosowanie przepisów prawa krajowego transponujących niniejszą dyrektywę. Właściwe organy powinny mieć możliwość dokonania oceny programu emisji obligacji zabezpieczonych i ewentualnej potrzeby zmiany zezwolenia dotyczącego tego programu. Taka konieczność zmiany może być uzasadniona istotnymi zmianami modelu biznesowego instytucji kredytowej emitującej obligacje zabezpieczone, na przykład w wyniku zmiany krajowych uregulowań dotyczących obligacji zabezpieczonych lub decyzji podjętych przez daną instytucję kredytową. Zmiany te można uznać za istotne, jeżeli pociągają za sobą konieczność ponownej oceny warunków, które stanowiły podstawę udzielenia zezwolenia na emisję obligacji zabezpieczonych.
(30) Jeżeli państwo członkowskie przewiduje wymóg wyznaczenia kuratora, powinno móc przyjąć przepisy określające uprawnienia takich kuratorów i dotyczące ich wymogi operacyjne. Przepisy te mogą wyłączać możliwość przyjmowania przez kuratora depozytów pieniężnych lub innych środków podlegających zwrotowi od konsumentów i inwestorów detalicznych, lecz uprawniać go do przyjmowania depozytów pieniężnych i innych środków podlegających zwrotowi wyłącznie od inwestorów profesjonalnych.
(31) W celu zapewnienia przestrzegania obowiązków nałożonych na instytucje kredytowe emitujące obligacje zabezpieczone oraz zapewnienia podobnego traktowania i przestrzegania przepisów w całej Unii państwa członkowskie należy zobowiązać do ustanowienia sankcji administracyjnych i innych środków administracyjnych, które są skuteczne, proporcjonalne i odstraszające. Państwa członkowskie powinny mieć również możliwość ustanowienia sankcji karnych zamiast sankcji administracyjnych. Państwa członkowskie, które zdecydują się wprowadzić sankcje karne powinny powiadomić Komisję o odnośnych przepisach prawa karnego.
(32) Sankcje administracyjne oraz inne środki administracyjne ustanowione przez państwa członkowskie powinny spełniać określone podstawowe wymogi w odniesieniu do adresatów tych sankcji lub środków, kryteriów, które należy uwzględnić przy ich stosowaniu, spoczywającego na właściwych organach sprawujących nadzór publiczny nad obligacjami zabezpieczonymi obowiązku podawania do publicznej wiadomości informacji o nałożonych sankcjach lub zastosowanych środkach, uprawnień do nakładania sankcji i wysokości administracyjnych sankcji pieniężnych, które można nałożyć. Przed podjęciem decyzji o nałożeniu sankcji administracyjnych lub zastosowaniu innych środków administracyjnych należy umożliwić adresatowi takich sankcji lub środków złożenie wyjaśnień. Państwa członkowskie powinny jednak mieć możliwość ustanowienia wyjątków od prawa do składania wyjaśnień w przypadku środków administracyjnych innych niż sankcje administracyjne. Takie wyjątki powinny ograniczać się do przypadków bezpośredniego zagrożenia, w których konieczne jest podjęcie natychmiastowego działania, aby zapobiec poniesieniu znacznych strat przez osoby trzecie, takie jak inwestorzy nabywający obligacje zabezpieczone, lub aby zapobiec wyrządzeniu znacznej szkody dla systemu finansowego lub taką szkodę naprawić. W takim przypadku adresat powinien mieć prawo złożenia wyjaśnień po zastosowaniu danego środka.
(33) Państwa członkowskie powinny być zobowiązane do zapewnienia, aby właściwe organy sprawujące nadzór publiczny nad obligacjami zabezpieczonymi - przy ustalaniu rodzaju sankcji administracyjnych lub innych środków administracyjnych i wysokości tych sankcji - brały pod uwagę wszystkie istotne okoliczności w celu zapewnienia spójnego stosowania sankcji administracyjnych lub innych środków administracyjnych w całej Unii. Państwa członkowskie mogą uwzględnić środki administracyjne dotyczące przedłużenia terminu zapadalności w ramach struktur przewidujących możliwość przedłużenia terminu zapadalności. Jeżeli państwa członkowskie przewidują takie środki, środki te mogłyby umożliwiać właściwym organom unieważnienie przedłużenia terminu zapadalności i określać warunki takiego unieważnienia, aby zapobiec sytuacji, w której instytucja kredytowa przedłuża termin zapadalności z naruszeniem obiektywnych zdarzeń aktywujących określonych w prawie krajowym, lub w celu zapewnienia stabilności finansowej i ochrony inwestorów.
(34) W celu wykrywania potencjalnych naruszeń wymogów dotyczących emisji i wprowadzania do obrotu obligacji zabezpieczonych właściwe organy sprawujące nadzór publiczny nad obligacjami zabezpieczonymi powinny posiadać niezbędne uprawnienia do prowadzenia postępowań wyjaśniających oraz dysponować skutecznymi mechanizmami zachęcającymi do zgłaszania potencjalnych lub faktycznych naruszeń. Mechanizmy te powinny funkcjonować z poszanowaniem prawa od obrony przysługującego każdej osobie lub każdemu podmiotowi, którzy doświadczają negatywnych konsekwencji w związku ze stosowaniem tych uprawnień i mechanizmów.
(35) Właściwe organy sprawujące nadzór publiczny nad obligacjami zabezpieczonymi powinny również posiadać uprawnienia do nakładania sankcji administracyjnych oraz stosowania innych środków administracyjnych, aby zapewnić możliwie najszerszy zakres działań, jakie mogą być podejmowane w następstwie naruszenia, oraz pomóc zapobiegać dalszym naruszeniom, niezależnie od tego, czy takie środki na mocy prawa krajowego kwalifikuje się jako sankcje administracyjne bądź inne środki administracyjne. Państwa członkowskie powinny mieć możliwość wprowadzenia sankcji wykraczających poza sankcje przewidziane w niniejszej dyrektywie.
(36) Obowiązujące przepisy krajowe dotyczące obligacji zabezpieczonych charakteryzują się tym, że obligacje zabezpieczone poddano w nich szczegółowej regulacji na poziomie krajowym, a emisje i programy emisji obligacji zabezpieczonych objęto nadzorem, aby zapewnić inwestorom nabywającym obligacje zabezpieczone nieprzerwaną ochronę przysługujących im praw. Nadzór ten obejmuje bieżące monitorowanie założeń danego programu, wymogów dotyczących pokrycia oraz jakości puli aktywów stanowiących zabezpieczenie. Zasadniczym elementem ochrony inwestorów jest odpowiedni poziom informacji przekazywanych inwestorom na temat uregulowań prawnych dotyczących emisji obligacji zabezpieczonych. Należy zatem zapewnić, aby właściwe organy regularnie publikowały informacje dotyczące przepisów krajowych transponujących niniejszą dyrektywę oraz informacje o sposobie, w jaki sprawują nadzór publiczny nad obligacjami zabezpieczonymi.
(37) Obligacje zabezpieczone obecnie wprowadzane do obrotu w Unii są opatrywane krajowymi nazwami i oznaczeniami; niektóre z tych nazw i oznaczeń mają już ugruntowaną renomę, a inne nie. Właściwe wydaje się zatem zezwolenie instytucjom kredytowym, które emitują obligacje zabezpieczone w Unii, na stosowanie szczególnego oznaczenia "europejska obligacja zabezpieczona" przy sprzedaży obligacji zabezpieczonych inwestorom z Unii i z państw trzecich, pod warunkiem że te obligacje zabezpieczone spełniają wymogi określone w niniejszej dyrektywie. Jeżeli takie obligacje zabezpieczone spełniają również wymogi określone w art. 129 rozporządzenia (UE) nr 575/2013, należy zezwolić instytucjom kredytowym na stosowanie oznaczenia "europejska obligacja zabezpieczona (premium)". Oznaczenie to - świadczące o spełnieniu określonych dodatkowych wymogów, z których wynika wyższa i dobrze rozumiana jakość - może być atrakcyjne nawet w państwach członkowskich mających już oznaczenia krajowe o ugruntowanej renomie. Oznaczenia "europejska obligacja zabezpieczona" i "europejska obligacja zabezpieczona (premium)" mają na celu ułatwienie inwestorom oceny jakości obligacji zabezpieczonych i tym samym zwiększenie ich atrakcyjności jako instrumentu inwestycyjnego zarówno w Unii, jak i poza nią. Stosowanie tych dwóch oznaczeń powinno być jednak dobrowolne, a państwa członkowskie powinny mieć możliwość zachowania własnych uregulowań krajowych dotyczących nazw i oznaczeń, równolegle do tych dwóch oznaczeń.
(38) W celu oceny stosowania niniejszej dyrektywy Komisja powinna - w ścisłej współpracy z EUNB - monitorować rozwój obligacji zabezpieczonych w Unii i złożyć Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie na temat poziomu ochrony inwestorów oraz stanu rozwoju rynków obligacji zabezpieczonych. W sprawozdaniu tym należy również skupić się na rozwoju sytuacji w odniesieniu do aktywów zabezpieczających emisje obligacji zabezpieczonych. Ze względu na coraz częstsze stosowanie struktur przewidujących możliwość przedłużenia terminu zapadalności, Komisja powinna przedłożyć Parlamentowi Europejskiemu i Radzie także sprawozdanie z funkcjonowania obligacji zabezpieczonych o strukturze przewidującej możliwość przedłużenia terminu zapadalności oraz o zagrożeniach i korzyściach wynikających z emisji takich obligacji zabezpieczonych.
(39) Uczestnicy rynku i inne podmioty oferują bankom dodatkowy instrument służący finansowaniu gospodarki realnej, tj. nową klasę instrumentów finansowych pod nazwą europejskie zabezpieczone skrypty dłużne, które zabezpieczone są aktywami obarczonymi większym ryzykiem niż dług publiczny i hipoteki oraz które nie kwalifikują się jako aktywa stanowiące zabezpieczenie na mocy niniejszej dyrektywy. Komisja skonsultowała się z EUNB w dniu 3 października 2017 r. w celu oceny zakresu, w jakim europejskie zabezpieczone skrypty dłużne mogłyby wykorzystywać "najlepsze praktyki" określone przez EUNB w odniesieniu do tradycyjnych obligacji zabezpieczonych, określenia odpowiedniego sposobu traktowania ryzyka europejskich zabezpieczonych skryptów dłużnych i potencjalnego wpływu emisji europejskich zabezpieczonych skryptów dłużnych na poziomy obciążenia bilansu banku. W odpowiedzi EUNB przedstawił sprawozdanie w dniu 24 lipca 2018 r. Równolegle do sprawozdania EUNB Komisja opublikowała w dniu 12 października 2018 r. badanie. W badaniu Komisji i sprawozdaniu EUNB stwierdzono, że wymagana jest dalsza ocena, na przykład w odniesieniu do traktowania regulacyjnego. W związku z tym Komisja powinna dalej oceniać, czy uregulowania prawne dotyczące europejskich zabezpieczonych papierów dłużnych byłyby odpowiednie i przedłożyć Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie ze swoich ustaleń, dołączając do niego, w stosownych przypadkach, wniosek ustawodawczy.
(40) Obecnie nie istnieje system równoważności na potrzeby uznawania przez Unię obligacji zabezpieczonych wyemitowanych przez instytucje kredytowe w państwach trzecich, z wyjątkiem kontekstu ostrożnościowego, w którym traktowanie preferencyjne w odniesieniu do płynności przyznaje się pod określonymi warunkami niektórym obligacjom z państw trzecich. Komisja powinna zatem - w ścisłej współpracy z EUNB - ocenić potrzebę i zasadność wprowadzenia systemu równoważności dla pochodzących z państw trzecich emitentów obligacji zabezpieczonych i inwestorów nabywających tego rodzaju obligacje. Najpóźniej dwa lata od daty, od której państwa członkowskie mają rozpocząć stosowanie przepisów prawa krajowego transponujących niniejszą dyrektywę, Komisja powinna przedłożyć Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie w tej sprawie, dołączając do niego, w stosownym przypadku, wniosek ustawodawczy.
(41) Obligacje zabezpieczone charakteryzują się tym, że ich planowy termin zapadalności wynosi kilka lat. Należy zatem określić środki przejściowe, by uniknąć negatywnych konsekwencji dla obligacji zabezpieczonych wyemitowanych przed dniem 8 lipca 2022 r. Obligacje zabezpieczone wyemitowane przed tym dniem powinny zatem w dalszym ciągu nieprzerwanie spełniać wymogi określone w art. 52 ust. 4 dyrektywy 2009/65/WE i powinny być zwolnione z większości nowych wymogów ustanowionych w niniejszej dyrektywie. Takie obligacje zabezpieczone powinny nadal móc być określane jako obligacje zabezpieczone, pod warunkiem że ich zgodność z art. 52 ust. 4 dyrektywy 2009/65/WE w brzmieniu mającym zastosowanie w dniu ich emisji oraz z mającymi do nich zastosowanie wymogami niniejszej dyrektywy podlega nadzorowi właściwych organów wyznaczonych na mocy niniejszej dyrektywy. Taki nadzór nie powinien obejmować wymogów niniejszej dyrektywy, z których takie obligacje zabezpieczone są zwolnione. W niektórych państwach członkowskich ISIN są otwarte przez dłuższy okres, co pozwala na ciągłą emisję obligacji zabezpieczonych pod tym kodem w celu zwiększenia wolumenu (wielkości emisji) danych obligacji zabezpieczonych (emisje ciągłe). Środki przejściowe powinny obejmować emisję ciągłą obligacji zabezpieczonych objętych ISIN otwartymi przed dniem 8 lipca 2022 r., z zastrzeżeniem szeregu ograniczeń.
(42) W związku z wprowadzeniem jednolitych uregulowań dotyczących obligacji zabezpieczonych należy zmienić opis obligacji zabezpieczonych zawarty w art. 52 ust. 4 dyrektywy 2009/65/WE. W dyrektywie 2014/59/UE obligacje zabezpieczone zdefiniowano przez odesłanie do art. 52 ust. 4 dyrektywy 2009/65/WE. Ponieważ definicja ta powinna zostać zmieniona, należy również zmienić dyrektywę 2014/59/UE. Ponadto, aby uniknąć negatywnych konsekwencji dla obligacji zabezpieczonych wyemitowanych zgodnie z art. 52 ust. 4 dyrektywy 2009/65/WE przed dniem 8 lipca 2022 r., te obligacje zabezpieczone należy nadal określać jako obligacje zabezpieczone do czasu upływu ich terminu zapadalności. Należy zatem odpowiednio zmienić dyrektywy 2009/65/WE i 2014/59/UE.
(43) Zgodnie ze Wspólną deklaracją polityczną z dnia 28 września 2011 r. państw członkowskich i Komisji dotyczącą dokumentów wyjaśniających 14 państwa członkowskie zobowiązały się do złożenia, w uzasadnionych przypadkach, wraz z powiadomieniem o transpozycji, jednego lub więcej dokumentów wyjaśniających związki między elementami dyrektywy a odpowiadającymi im częściami krajowych instrumentów transpozycyjnych. W odniesieniu do niniejszej dyrektywy, prawodawca uznaje, że przekazanie takich dokumentów jest uzasadnione.
(44) Ponieważ cel niniejszej dyrektywy, a mianowicie ustanowienie wspólnych uregulowań dotyczących obligacji zabezpieczonych, aby zapewnić spójność cech dotyczących struktury obligacji zabezpieczonych w całej Unii z niższym profilem ryzyka uzasadniającym unijne traktowanie preferencyjne, nie może zostać osiągnięty w sposób wystarczający przez państwa członkowskie, natomiast ze względu na potrzebę dalszego rozwoju rynku obligacji zabezpieczonych i wsparcia inwestycji transgranicznych w Unii możliwe jest jego lepsze osiągnięcie na poziomie Unii, może ona podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule, niniejsza dyrektywa nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tego celu.
(45) Skonsultowano się z Europejskim Bankiem Centralnym, który wydał opinię w dniu 22 sierpnia 2018 r.
(46) Zgodnie z art. 28 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 45/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady 15 skonsultowano się z Europejskim Inspektorem Ochrony Danych, który wydał opinię w dniu 12 października 2018 r.
(47) Instytucje kredytowe emitujące obligacje zabezpieczone przetwarzają znaczną ilość danych osobowych. Takie przetwarzanie powinno być zawsze zgodne z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 16 . Ponadto, przetwarzanie danych osobowych przez EUNB w związku z prowadzeniem przez ten urząd, zgodnie z wymogami niniejszej dyrektywy, centralnej bazy danych o nałożonych sankcjach administracyjnych i zastosowanych innych środkach administracyjnych, o których został on poinformowany przez właściwe organy krajowe, powinno się odbywać zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1725 17 ,
PRZYJMUJĄ NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ:
| W imieniu Parlamentu Europejskiego | W imieniu Rady |
| Przewodniczący | Przewodniczący |
| D.M. SASSOLI | T. TUPPURAINEN |