Rozporządzenie wykonawcze 520/2012 w sprawie działań związanych z nadzorem nad bezpieczeństwem farmakoterapii, o których mowa w rozporządzeniu (WE) nr 726/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady i w dyrektywie 2001/83/WE Parlamentu Europejskiego i Rady
Dz.U.UE.L.2012.159.5
Akt obowiązującyROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE) NR 520/2012
z dnia 19 czerwca 2012 r.
w sprawie działań związanych z nadzorem nad bezpieczeństwem farmakoterapii, o których mowa w rozporządzeniu (WE) nr 726/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady i w dyrektywie 2001/83/WE Parlamentu Europejskiego i Rady
(Tekst mający znaczenie dla EOG)
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
uwzględniając rozporządzenie (WE) nr 726/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 31 marca 2004 r. ustanawiające wspólnotowe procedury wydawania pozwoleń dla produktów leczniczych stosowanych u ludzi i do celów weterynaryjnych i nadzoru nad nimi oraz ustanawiające Europejską Agencję Leków(1), w szczególności jego art. 87a,
uwzględniając dyrektywę 2001/83/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 6 listopada 2001 r. w sprawie wspólnotowego kodeksu odnoszącego się do produktów leczniczych stosowanych u ludzi(2), w szczególności jej art. 108,
(1) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1235/2010 z dnia 15 grudnia 2010 r. zmieniające - w zakresie nadzoru nad bezpieczeństwem farmakoterapii w odniesieniu do produktów leczniczych stosowanych u ludzi - rozporządzenie (WE) nr 726/2004 ustanawiające wspólnotowe procedury wydawania pozwoleń dla produktów leczniczych stosowanych u ludzi i do celów weterynaryjnych i nadzoru nad nimi oraz ustanawiające Europejską Agencję Leków i rozporządzenie (WE) nr 1394/2007 w sprawie produktów leczniczych terapii zaawansowanej(3) zaostrzyły i zracjonalizowały proces monitorowania bezpieczeństwa produktów leczniczych, które zostały wprowadzone do obrotu w Unii. Podobne przepisy wprowadzone zostały do dyrektywy 2001/83/WE dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/84/UE z dnia 15 grudnia 2010 r. zmieniającą - w zakresie nadzoru nad bezpieczeństwem farmakoterapii - dyrektywę 2001/83/WE w sprawie wspólnotowego kodeksu odnoszącego się do produktów leczniczych stosowanych u ludzi(4).
(2) Działania nadzoru nad bezpieczeństwem farmakoterapii obejmują zarządzanie w odniesieniu do bezpieczeństwa całym cyklem życia produktów leczniczych stosowanych u ludzi.
(3) Rozporządzenie (UE) nr 1235/2010 i dyrektywa 2010/84/UE wprowadziły pojęcie pełnego opisu systemu nadzoru nad bezpieczeństwem farmakoterapii. W celu właściwego odzwierciedlenia systemu nadzoru nad bezpieczeństwem farmakoterapii stosowanego przez posiadacza pozwolenia na dopuszczenie do obrotu pełny opis systemu nadzoru nad bezpieczeństwem farmakoterapii powinien zawierać kluczowe informacje i dokumenty dotyczące wszystkich aspektów związanych z nadzorem nad bezpieczeństwem farmakoterapii, w tym informacje na temat zadań delegowanych. Opis ten ułatwia odpowiednie planowanie i prowadzenie kontroli przez posiadacza pozwolenia na dopuszczenie do obrotu oraz nadzór nad działaniami związanymi z bezpieczeństwem farmakoterapii przez wykwalifikowaną osobę odpowiedzialną za nadzór nad bezpieczeństwem farmakoterapii. Jednocześnie powinien umożliwiać właściwym organom zweryfikowanie zgodności w zakresie wszystkich aspektów systemu.
(4) Informacje ujęte w pełnym opisie systemu nadzoru nad bezpieczeństwem farmakoterapii powinno się zachowywać w celu odzwierciedlenia dokonanych zmian i zapewnienia łatwego dostępu oraz dostępności dla właściwych organów na potrzeby kontroli.
(5) Powyższe systemy jakości stanowią integralną część systemu nadzoru nad bezpieczeństwem farmakoterapii. Minimalne wymogi w zakresie systemów jakości działań związanych z nadzorem nad bezpieczeństwem farmakoterapii powinny zapewnić ustanowienie przez posiadaczy pozwolenia na dopuszczenie do obrotu, właściwe organy krajowe oraz Europejską Agencję Leków (zwaną dalej "Agencją") odpowiedniego i skutecznego systemu jakości, który zagwarantuje skuteczne monitorowanie zgodności i dokładną oraz prawidłową dokumentację wszystkich podjętych środków. Powinny one również zagwarantować, że posiadacze pozwolenia na dopuszczenie do obrotu, właściwe organy krajowe oraz Agencja dysponują wystarczającą liczbą kompetentnego, odpowiednio wykwalifikowanego i przeszkolonego personelu.
(6) Przestrzeganie jasno określonego systemu jakości powinno zapewnić prowadzenie wszystkich zadań związanych z nadzorem nad bezpieczeństwem farmakoterapii w taki sposób, aby dostarczać, z oszacowanym prawdopodobieństwem, wyniki istotne dla celów nadzoru nad bezpieczeństwem farmakoterapii.
(7) W ramach krajowego systemu jakości właściwe organy krajowe oraz Agencja ustanawiają punkty kontaktowe w celu ułatwienia współpracy między właściwymi organami krajowymi, Agencją, Komisją, posiadaczami pozwolenia na dopuszczenie do obrotu i osobami zgłaszającymi informacje na temat zagrożeń związanych z produktami leczniczymi zgodnie z art. 101 ust. 1 akapit drugi dyrektywy 2001/83/WE.
(8) Jeśli posiadacze pozwolenia na dopuszczenie do obrotu, właściwe organy krajowe oraz Agencja wykorzystują wskaźniki skuteczności na potrzeby ciągłego monitorowania sprawnego działania nadzoru nad bezpieczeństwem farmakoterapii, wskaźniki te należy udokumentować.
(9) Działania nadzoru nad bezpieczeństwem farmakoterapii w coraz większym stopniu polegają na okresowym monitorowaniu dużych baz danych, takich jak baza danych Eudravigilance. Mimo że baza danych Eudravigilance uważana jest za główne źródło informacji dotyczących nadzoru nad bezpieczeństwem farmakoterapii, należy również wziąć pod uwagę informacje dotyczące nadzoru nad bezpieczeństwem farmakoterapii pochodzące z innych źródeł.
(10) Posiadacze pozwolenia na dopuszczenie do obrotu, właściwe organy krajowe oraz Agencja powinny stale monitorować dane zawarte w bazie danych Eudravigilance w celu określenia, czy występują nowe lub zmienione rodzaje ryzyka oraz czy rodzaje te mają wpływ na stosunek korzyści do ryzyka danego produktu leczniczego. W stosownych przypadkach powinni oni sprawdzać i potwierdzać sygnały w oparciu o analizę zgłoszeń pojedynczych przypadków niepożądanych działań leku, analizę zbiorczych danych pochodzących z systemów aktywnego nadzoru lub z badań, informacji pochodzących z piśmiennictwa fachowego lub innych źródeł danych. Konieczne jest zatem określenie wspólnych wymogów wykrywania sygnału, w celu określenia odnośnych zadań monitorowania posiadaczy pozwolenia na dopuszczenie do obrotu, właściwych organów krajowych oraz Agencji, w celu wyjaśnienia sposobu weryfikacji i potwierdzania sygnałów w stosowanych przypadkach oraz określenia procesu zarządzania sygnałem.
(11) Wykrywanie sygnału powinno, co do zasady, opierać się na uznanej metodologii. Metodologia może jednak różnić się w zależności od rodzaju produktu leczniczego, którego dotyczy.
(12) Stosowanie ustalonej na poziomie międzynarodowym terminologii, formatów i norm powinno ułatwić interoperacyjność systemów stosowanych do działań związanych z nadzorem nad bezpieczeństwem farmakoterapii oraz pozwolić na uniknięcie powielania kodowania działań dotyczących tych samych informacji. Powinno również umożliwić łatwiejszą wymianę informacji między organami regulacyjnymi na szczeblu międzynarodowym.
(13) W celu uproszczenia zgłaszania podejrzewanych działań niepożądanych posiadacz pozwolenia na dopuszczenie do obrotu oraz państwa członkowskie powinny zgłaszać je tylko do bazy danych Eudravigilance. Bazę danych Eudravigilance należy wyposażyć tak, by mogła natychmiast przekazywać zgłoszenia na temat podejrzewanych działań niepożądanych, otrzymane od posiadaczy pozwolenia na dopuszczenie do obrotu, do państw członkowskich, na których terytorium wykryto takie działania. Konieczne jest zatem ustanowienie wspólnych formatów elektronicznych do przekazywania sprawozdań o podejrzewanych działaniach niepożądanych przez posiadaczy pozwolenia na dopuszczenie do obrotu i państwa członkowskie do bazy danych Eudravigilance.
(14) Okresowe raporty o bezpieczeństwie stanowią ważny instrument monitorowania zmian w profilu bezpieczeństwa produktu leczniczego po wprowadzeniu go do obrotu w Unii, w tym zintegrowanej (ponownej) oceny stosunku korzyści do ryzyka. W celu ułatwienia ich przetwarzania i oceny należy ustanowić wspólne wymogi dotyczące ich formatu i zawartości.
(15) Plany zarządzania ryzykiem są wymagane w przypadku wszystkich nowych wniosków o pozwolenie na dopuszczenie do obrotu. Zawierają one szczegółowy opis systemu zarządzania ryzykiem wprowadzony przez posiadacza pozwolenia na dopuszczenie do obrotu. W celu ułatwienia opracowywania planów zarządzania ryzykiem i ich oceny przez właściwe organy należy ustanowić wspólny format i zawartość tych dokumentów.
(16) W przypadku gdy właściwe organy nie mają pewności, czy dany produkt leczniczy jest bezpieczny, powinny dysponować możliwością nałożenia na posiadaczy pozwolenia na dopuszczenie do obrotu obowiązku przeprowadzenia badań bezpieczeństwa po wydaniu pozwolenia. Przed przeprowadzeniem badań posiadacz pozwolenia na dopuszczenie do obrotu powinien przedłożyć projekt protokołu badania. Ponadto na odpowiednim etapie posiadacz pozwolenia na dopuszczenie do obrotu powinien przedstawić streszczenie wyników badania i raport końcowy z badania. Należy zapewnić opracowywanie protokołu, streszczenia wyników badania, a także raportu końcowego według wspólnego wzorca w celu ułatwienia zatwierdzania i nadzoru tych badań przez Komitet ds. Oceny Ryzyka w ramach Nadzoru nad Bezpieczeństwem Farmakoterapii lub właściwe organy w przypadku badań, które zostały przeprowadzone tylko w jednym państwie członkowskim, które wystąpiło z wnioskiem o przeprowadzenie badania zgodnie z art.22a dyrektywy 2001/83/WE.
(17) Niniejsze rozporządzenie stosuje się bez uszczerbku dla dyrektywy 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 października 1995 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych i swobodnego przepływu tych danych(5) i rozporządzenia (WE) nr 45/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2000 r. o ochronie osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez instytucje i organy wspólnotowe i o swobodnym przepływie takich danych(6). Podstawowe prawo do ochrony danych osobowych powinno być w pełni i skutecznie zagwarantowane we wszystkich działaniach nadzoru nad bezpieczeństwem farmakoterapii. Ochrona zdrowia publicznego leży w istotnym interesie publicznym i dlatego też przetwarzanie danych osobowych można uzasadnić, jeżeli możliwe do zidentyfikowania dane personalne są przetwarzane tylko w razie konieczności, i tylko w przypadku gdy zaangażowane strony oceniają tę konieczność na każdym etapie procesu nadzoru nad bezpieczeństwem farmakoterapii. Właściwe organy krajowe i posiadacze pozwoleń na dopuszczenie do obrotu mogą, w stosownych przypadkach, stosować pseudonimizację, zastępując możliwe do zidentyfikowania dane personalne pseudonimem.
(18) Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią Stałego Komitetu ds. Produktów Leczniczych Stosowanych u Ludzi,
PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
ROZDZIAŁ I
Pełny opis systemu nadzoru nad bezpieczeństwem farmakoterapii
Pełny opis systemu nadzoru nad bezpieczeństwem farmakoterapii
Pełny opis systemu nadzoru nad bezpieczeństwem farmakoterapii - struktura
Wszystkie produkty lecznicze, w odniesieniu do których uzyskano pozwolenie na dopuszczenie do obrotu zgodnie z dyrektywą 2001/83/WE lub rozporządzeniem (WE) nr 726/2004, zostają ujęte w pełnym opisie systemu nadzoru nad bezpieczeństwem farmakoterapii.
Pełny opis systemu nadzoru nad bezpieczeństwem farmakoterapii - treść
W pełnym opisie systemu nadzoru nad bezpieczeństwem farmakoterapii zawarte są co najmniej wszystkie poniższe elementy:
Treść załącznika do pełnego opisu systemu nadzoru nad bezpieczeństwem farmakoterapii
Pełny opis systemu nadzoru nad bezpieczeństwem farmakoterapii zawiera załącznik z następującymi dokumentami:
Utrzymywanie systemu
Format dokumentów zawartych w pełnym opisie systemu nadzoru nad bezpieczeństwem farmakoterapii
Oddelegowanie zadań
Dostępność i lokalizacja dokumentacji pełnego opisu systemu nadzoru nad bezpieczeństwem farmakoterapii
W przypadku gdy główny opis systemu nadzoru nad bezpieczeństwem farmakoterapii jest przechowywany w formie elektronicznej zgodnie z art. 5 ust. 3, dla celów niniejszego artykułu wystarcza, aby dane przechowywane w formie elektronicznej były bezpośrednio dostępne w miejscu przechowywania pełnego opisu systemu nadzoru nad bezpieczeństwem farmakoterapii.
ROZDZIAŁ II
Minimalne wymogi w zakresie systemów jakości w odniesieniu do działań związanych z nadzorem nad bezpieczeństwem farmakoterapii
Minimalne wymogi w zakresie systemów jakości w odniesieniu do działań związanych z nadzorem nad bezpieczeństwem farmakoterapii
Sekcja 1
Postanowienia ogólne
Postanowienia ogólne
System jakości
Wskaźniki skuteczności
Sekcja 2
Minimalne wymogi w zakresie systemów jakości dla działań związanych z nadzorem nad bezpieczeństwem farmakoterapii prowadzonych przez posiadacza pozwolenia na dopuszczenie do obrotu
Minimalne wymogi w zakresie systemów jakości dla działań związanych z nadzorem nad bezpieczeństwem farmakoterapii prowadzonych przez posiadacza pozwolenia na dopuszczenie do obrotu
Zarządzanie zasobami ludzkimi
Do celów określonych w akapicie pierwszym, posiadacz pozwolenia na dopuszczenie do obrotu dopilnowuje, aby osoba wykwalifikowana odpowiedzialna za nadzór nad bezpieczeństwem farmakoterapii posiadała odpowiednią wiedzę teoretyczną i praktyczną w odniesieniu do działań związanych z nadzorem nad bezpieczeństwem farmakoterapii. Jeśli osoba wykwalifikowana nie posiada podstawowego wykształcenia medycznego zgodnie z art. 24 dyrektywy 2005/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 września 2005 r. w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych(8), posiadacz pozwolenia na dopuszczenie do obrotu zapewnia osobie wykwalifikowanej odpowiedzialnej za nadzór nad bezpieczeństwem farmakoterapii wsparcie osoby o wykształceniu medycznym. Wsparcie to jest należycie udokumentowane.
Zarządzanie zgodnością z prawem
Zarządzanie rejestracją i przechowywanie danych
Posiadacze pozwolenia na dopuszczenie do obrotu ustanawiają system zarządzania dokumentacją w odniesieniu do wszystkich dokumentów wykorzystywanych w ramach zadań związanych z nadzorem nad bezpieczeństwem farmakoterapii, przy zapewnieniu możliwości odzyskiwania tych dokumentów, jak również możliwości śledzenia środków podjętych w celu przeprowadzenia badań kwestii dotyczących bezpieczeństwa, terminów tych badań i decyzji dotyczących kwestii bezpieczeństwa, w tym daty oraz sposobu podejmowania decyzji.
Posiadacze pozwolenia na dopuszczenie do obrotu ustanawiają mechanizmy umożliwiające odtworzenie sposobu postępowania ze zgłoszeniami o działaniach niepożądanych i podejmowanie działań następczych w odniesieniu do nich.
Dane dotyczące nadzoru nad bezpieczeństwem farmakoterapii i dokumenty odnoszące się do produktów leczniczych dopuszczonych do obrotu są przechowywane przez cały okres dopuszczenia do obrotu i przez okres co najmniej 10 lat po wygaśnięciu dopuszczenia do obrotu. Dokumenty należy jednak zachowywać przez dłuższy okres, gdy wymagane jest to na mocy prawa unijnego lub prawa krajowego.
Audyt
Sekcja 3
Wymogi minimalne w zakresie systemów jakości dla działań związanych z nadzorem nad bezpieczeństwem farmakoterapii prowadzonych przez właściwe organy i Agencję
Wymogi minimalne w zakresie systemów jakości dla działań związanych z nadzorem nad bezpieczeństwem farmakoterapii prowadzonych przez właściwe organy i Agencję
Zarządzanie zasobami ludzkimi
Struktura organizacyjna oraz podział zadań i odpowiedzialności muszą być przejrzyste i dostępne w niezbędnym zakresie. Należy wyznaczyć osoby do kontaktu.
Zarządzanie zgodnością z przepisami
Zarządzanie rejestracją i przechowywanie danych
Ustanawia się system zarządzania dokumentacją, w odniesieniu do wszystkich dokumentów wykorzystywanych w ramach zadań związanych z nadzorem nad bezpieczeństwem farmakoterapii, przy zapewnieniu możliwości odzyskiwania tych dokumentów, jak również możliwości odtworzenia sposobu postępowania podjętego w celu przeprowadzenia badań dotyczących bezpieczeństwa, terminów tych badań i decyzji dotyczących zagrożeń dla bezpieczeństwa, w tym daty oraz sposobu podejmowania decyzji.
Dane dotyczące nadzoru nad bezpieczeństwem farmakoterapii i dokumenty odnoszące się do produktów leczniczych dopuszczonych do obrotu są przechowywane przez cały okres dopuszczenia do obrotu i przez okres co najmniej 10 lat po jego wygaśnięciu. Dokumenty należy jednak zachowywać przez dłuższy okres, gdy wymagane jest to na mocy prawa unijnego lub prawa krajowego.
Audyt
ROZDZIAŁ III
Minimalne wymogi w zakresie monitorowania danych w bazie Eudravigilance
Minimalne wymogi w zakresie monitorowania danych w bazie Eudravigilance
Wymogi ogólne
Identyfikacja zmienionych oraz nowych zagrożeń
Dla celów niniejszego rozdziału "sygnał" oznacza informację pochodzącą z jednego lub wielu źródeł, w tym z badań obserwacyjnych i eksperymentalnych, z których wynika nowy, potencjalny związek przyczynowy lub nowy aspekt znanego związku pomiędzy interwencją a zdarzeniem lub zestawem powiązanych zdarzeń, niepożądanych lub korzystnych, i która zostanie uznana za wystarczająco prawdopodobną, aby uzasadnić działanie weryfikacyjne.
Do celów monitorowania danych w bazie danych Eudravigilance rozpatruje się wyłącznie sygnały związane z wystąpieniem działania niepożądanego.
Metodologia określania wartości dowodowej sygnału
Procedura zarządzania sygnałem
Dla celów niniejszego artykułu "sprawdzanie sygnału" oznacza proces oceny danych stanowiących podstawę wykrytego sygnału w celu zweryfikowania, czy dostępna dokumentacja zawiera wystarczające dowody potwierdzające istnienie nowego potencjalnego związku przyczynowego lub nowego aspektu znanego związku, w związku z czym uzasadniona jest dalsza ocena sygnału.
Analizując zatwierdzony sygnał, właściwe organy krajowe oraz Agencja mogą wziąć pod uwagę inne dostępne informacje na temat produktu leczniczego.
Jeżeli ważność sygnału nie zostanie potwierdzona, szczególną uwagę należy zwrócić na niepotwierdzone sygnały dotyczące produktu leczniczego w przypadku późniejszego pojawienia się nowych sygnałów dotyczących tego samego produktu leczniczego.
Podział pracy w zakresie zarządzania sygnałem
Wiodące państwo członkowskie monitoruje bazę danych Eudravigilance oraz sprawdza i potwierdza sygnały zgodnie z art. 21 ust. 3 i ust. 4 w imieniu pozostałych państw członkowskich. Państwo członkowskie wybrane jako współpracujące z państwem wiodącym wspiera je w realizacji jego zadań.
Wsparcie w zakresie wykrywania sygnału
Agencja wspiera monitorowanie bazy danych Eudravigilance, zapewniając właściwym organom krajowym dostęp do następujących informacji:
Agencja zapewnia odpowiednie wsparcie dla celów monitorowania bazy danych Eudravigilance przez posiadaczy pozwolenia na dopuszczenie do obrotu.
Ścieżka kontrolna wykrywania sygnału
ROZDZIAŁ IV
Stosowana terminologia, formaty i normy
Stosowana terminologia, formaty i normy
Stosowanie terminologii ustalonej na poziomie międzynarodowym
Stosowanie formatów i norm ustalonych na poziomie międzynarodowym
ROZDZIAŁ V
Przekazywanie zgłoszeń dotyczących podejrzewanych niepożądanych działań leków
Przekazywanie zgłoszeń dotyczących podejrzewanych niepożądanych działań leków
Zgłoszenia dotyczące pojedynczych przypadków niepożądanych działań leków
Zgłoszenia dotyczące pojedynczych przypadków stosuje się dla celów przekazywania do bazy danych Eudravigilance podejrzewanych działań niepożądanych wywołanych przez produkt leczniczy, które wystąpiły u konkretnego pacjenta w określonym czasie.
Zawartość zgłoszeń pojedynczych przypadków działań niepożądanych
W przypadku zgłoszenia pojedynczego przypadku niepożądanego działania leku składanego w trybie przyspieszonym zawiera ono co najmniej dane osoby zgłaszającej przypadek, dane pacjenta, dane na temat co najmniej jednego stwierdzonego działania niepożądanego i wymienione produkty lecznicze, których dotyczy zgłoszenie.
Dla celów określonych w lit. b), na wniosek Agencji posiadacz pozwolenia na dopuszczenie do obrotu, który przekazał zgłoszenie wstępne, dostarcza kopię odnośnego artykułu, uwzględniając ograniczenia związane z prawem autorskim, oraz pełne tłumaczenie artykułu.
Dla celów określonych w lit. h) określa się dalsze postępowanie w celu uzyskania numeru serii, jeżeli nie był on wskazany w zgłoszeniu wstępnym.
Dla celów określonych w lit. m) informacje przedstawiane są w logicznym następstwie czasowym, chronologicznie według doświadczeń pacjenta, w tym przebieg choroby, proces leczenia, wyniki i otrzymane dalsze informacje, wszelkie istotne wyniki autopsji lub badań pośmiertnych muszą również zostać streszczone w opisie przypadku.
Państwa członkowskie mogą zgłaszać opisy przypadku w języku lub językach urzędowych. W przypadku tych zgłoszeń zapewnia się tłumaczenia danych przypadków na żądanie Agencji lub innego państwa członkowskiego w celu oceny potencjalnych sygnałów.
W odniesieniu do zgłoszeń podejrzewanych działań niepożądanych pochodzących spoza Unii stosuje się język angielski.
Forma elektronicznych zgłoszeń podejrzewanych działań niepożądanych
Państwa członkowskie i posiadacze pozwolenia na dopuszczenie do obrotu stosują formularze przewidziane w art. 26 oraz terminologię przewidzianą w art. 25 dla celów elektronicznego przesyłania zgłoszeń podejrzewanych działań niepożądanych.
ROZDZIAŁ VI
Plany zarządzania ryzykiem
Plany zarządzania ryzykiem
Zawartość planu zarządzania ryzykiem
Streszczenie planu zarządzania ryzykiem
Aktualizacje planu zarządzania ryzykiem
Format planu zarządzania ryzykiem
Plan zarządzania ryzykiem opracowuje się według formatu określonego w załączniku I.
ROZDZIAŁ VII
Okresowe raporty o bezpieczeństwie
Okresowe raporty o bezpieczeństwie
Zawartość okresowych raportów o bezpieczeństwie
Format okresowych raportów o bezpieczeństwie
ROZDZIAŁ VIII
Badania dotyczące bezpieczeństwa przeprowadzane po wydaniu pozwolenia na dopuszczenie do obrotu
Badania dotyczące bezpieczeństwa przeprowadzane po wydaniu pozwolenia na dopuszczenie do obrotu
Zakres
Definicje
Do celów niniejszego rozdziału stosuje się następujące definicje:
Format badań dotyczących bezpieczeństwa przeprowadzanych po wydaniu pozwolenia na dopuszczenie do obrotu
Protokoły, streszczenia i raporty końcowe nieinterwencyjnych badań dotyczących bezpieczeństwa przeprowadzanych po wydaniu pozwolenia na dopuszczenie do obrotu przedkłada się zgodnie z załącznikiem III.
ROZDZIAŁ IX
Postanowienia końcowe
Postanowienia końcowe
Ochrona danych
Niniejsze rozporządzenie stosuje się bez uszczerbku dla obowiązków właściwych organów krajowych oraz posiadaczy pozwolenia na dopuszczenie do obrotu dotyczących przetwarzania przez nie danych osobowych na mocy dyrektywy 95/46/WE lub dla obowiązków Agencji dotyczących przetwarzania przez nią danych osobowych na mocy rozporządzenia (WE) nr 45/2001.
Przepisy przejściowe
Wejście w życie i stosowanie
Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.
Niniejsze rozporządzenie stosuje się od dnia 10 lipca 2012 r.
Sporządzono w Brukseli dnia 19 czerwca 2012 r.
W imieniu Komisji | |
José Manuel BARROSO | |
Przewodniczący |
(1) Dz.U. L 136 z 30.4.2004, s. 1.
(2) Dz.U. L 311 z 28.11.2001, s. 67.
(3) Dz.U. L 348 z 31.12.2010, s. 1.
(4) Dz.U. L 348 z 31.12.2010, s. 74.
(5) Dz.U. L 281 z 23.11.1995, s. 31.
(6) Dz.U. L 8 z 12.1.2001, s. 1.
(7) Dz.U. L 334 z 24.11.2008, s. 7.
(8) Dz.U. L 255 z 30.9.2005, s. 22.
(9) Międzynarodowy Komitet Wydawców Czasopism Medycznych. Ujednolicone zasady dla rękopisów składanych do czasopism medycznych. N Engl J Med 1997; 336:309-15.
(10) Dz.U. L 121 z 1.5.2001, s. 34.
ZAŁĄCZNIKI
ZAŁĄCZNIK I
Plany zarządzania ryzykiem
Plany zarządzania ryzykiem
Plan zarządzania ryzykiem składa się z następujących modułów:
Część I: Ogólne informacje o produkcie
Część II: Specyfikacja dotycząca bezpieczeństwa
Moduł SI: Epidemiologia wskazań i populacje docelowe
Moduł SII: Część niekliniczna specyfikacji dotyczącej bezpieczeństwa
Moduł SIII: Ekspozycja w badaniach klinicznych
Moduł SIV: Populacja nieobjęta badaniami klinicznymi
Moduł SV: Doświadczenia zebrane po wydaniu pozwolenia na dopuszczenie do obrotu
Moduł SVI: Dodatkowe wymogi UE dotyczące opisu bezpieczeństwa stosowania produktu
Moduł SVII: Zidentyfikowane i potencjalne rodzaje ryzyka
Moduł SVIII: Streszczenie danych dotyczących bezpieczeństwa
Część III: Plan nadzoru nad bezpieczeństwem farmakoterapii (w tym badania dotyczące bezpieczeństwa przeprowadzane po wydaniu pozwolenia)
Część IV: Plany badań skuteczności przeprowadzanych po wydaniu pozwolenia
Część V: Środki minimalizacji ryzyka (w tym ocena skuteczności działań minimalizacji ryzyka)
Część VI: Krótki opis planu zarządzania ryzykiem
Część VII: Załączniki
ZAŁĄCZNIK II
Format elektronicznych okresowych raportów o bezpieczeństwie
Format elektronicznych okresowych raportów o bezpieczeństwie
Część I Strona tytułowa, w tym podpis
Część II Streszczenie
Część III Spis treści
1. Wprowadzenie
2. Przegląd informacji o stanie rejestracji produktów na świecie
3. Działania podjęte ze względów bezpieczeństwa w okresie objętym raportem
4. Zmiany w zakresie referencyjnych informacji o bezpieczeństwie
5. Szacowana ekspozycja i sposób stosowania
5.1. Łączna ekspozycja uczestnika w badaniach klinicznych
5.2. Łączna oraz okresowa ekspozycja uczestników po wydaniu pozwolenia
6. Dane w postaci zestawień zbiorczych
6.1. Informacja referencyjna
6.2. Sumaryczne zestawienia zbiorcze z badań klinicznych dotyczące poważnych zdarzeń niepożądanych
6.3. Sumaryczne i okresowe zestawienia zbiorcze danych uzyskanych po wprowadzeniu do obrotu
7. Podsumowanie najważniejszych ustaleń z badań klinicznych w okresie objętym raportem
7.1. Zakończone badania kliniczne
7.2. Toczące się badania kliniczne
7.3. Obserwacje długoterminowe
7.4. Inne zastosowania terapeutyczne produktu leczniczego
7.5. Nowe dane dotyczące bezpieczeństwa w odniesieniu do terapii skojarzonych
8. Informacje uzyskane z badań nieinterwencyjnych
9. Informacje z innych badań klinicznych oraz innych źródeł
10. Dane niekliniczne
11. Informacje z piśmiennictwa fachowego
12. Inne okresowe raporty
13. Brak skuteczności w kontrolowanych badaniach klinicznych
14. Najnowsze informacje (dane "z ostatniej chwili")
15. Przegląd sygnałów: nowo zidentyfikowanych, będących w trakcie oceny i ocenionych
16. Ocena sygnału i ryzyka
16.1. Podsumowanie zagadnień dotyczących bezpieczeństwa
16.2. Ocena sygnału
16.3. Ocena ryzyka i nowych informacji
16.4. Charakterystyka ryzyka
16.5. Skuteczność narzędzi minimalizacji ryzyka (jeżeli dotyczy)
17. Ocena korzyści
17.1. Istotne dane dotyczące skuteczności i efektywności
17.2. Nowe informacje na temat skuteczności i efektywności
17.3. Charakterystyka korzyści
18. Całościowa ocena stosunku korzyści do ryzyka dla zatwierdzonych wskazań
18.1. Naświetlenie problemów związanych z korzyścią i ryzykiem terapii - zapotrzebowanie medyczne i istotne terapie alternatywne
18.2. Ocena stosunku korzyści do ryzyka
19. Wnioski oraz działania
20. Załączniki do okresowych raportów o bezpieczeństwie
ZAŁĄCZNIK III
Protokoły, streszczenia i raporty końcowe z badań dotyczących bezpieczeństwa przeprowadzanych po wydaniu pozwolenia na dopuszczenie do obrotu
Protokoły, streszczenia i raporty końcowe z badań dotyczących bezpieczeństwa przeprowadzanych po wydaniu pozwolenia na dopuszczenie do obrotu
1. Tytuł: tytuł o charakterze informacyjnym zawierający powszechnie używany termin określający typ badania i produkt leczniczy, substancję lub kategorię leków oraz podtytuł zawierający numer wersji oraz datę ostatniej wersji.
2. Posiadacz pozwolenia na wprowadzenie do obrotu.
3. Strony odpowiedzialne, w tym wykaz wszystkich współpracujących instytucji i innych ośrodków prowadzących badania.
4. Streszczenie: odrębne zestawienie protokołu badań składające się z następujących części:
a) tytułu z podtytułami, w tym wersja i data protokołu oraz nazwisko i afiliacja głównego autora;
b) uzasadnienie i dostępne dane;
c) pytania badawcze i cele badania;
d) schemat badań;
e) populacja;
f) zmienne;
g) źródła danych;
h) zakres badania;
i) analiza danych;
j) kluczowe etapy.
5. Zmiany i aktualizacje: wszelkie istotne zmiany i aktualizacja protokołu badań po rozpoczęciu gromadzenia danych, w tym uzasadnienie zmiany lub aktualizacji, datę zmiany, odniesienie do punktu protokołu, w której zmiana została dokonana.
6. Kluczowe etapy: tabela planowanych terminów dla następujących etapów kluczowych:
a) rozpoczęcie gromadzenia danych;
b) zakończenie gromadzenia danych;
c) sprawozdania z postępów badania, o których mowa w art. 107m ust. 5 dyrektywy 2001/83/WE;
d) raporty cząstkowe z wyników badań, jeżeli dotyczy;
e) końcowy raport z wyników badania.
7. Uzasadnienie i naświetlenie problemu: opis zagrożeń bezpieczeństwa, profil bezpieczeństwa lub środki zarządzania ryzykiem, które stanowiły podstawę do zobowiązania do przeprowadzenia badań w celu przyznania pozwolenia na dopuszczenie do obrotu.
8. Zagadnienia i cele badania zgodnie z decyzją właściwego organu krajowego, który nałożył obowiązek przeprowadzenia badania.
9. Metody badawcze: opis metod badawczych, w tym:
a) schemat badania;
b) dane o badaniu: populacja objęta badaniem określana w kategoriach osób, miejsca, czas trwania i kryteriów wyboru, w tym uzasadnienie kryteriów włączenia i wyłączenia. W przypadku próby badawczej z populacji źródłowej dostarcza się opis populacji źródłowej i dane szczegółowe dotyczące metod określania próby badawczej. W przypadku gdy formą badania jest przegląd systemowy lub metaanaliza, określa się kryteria wyboru i selekcji badań;
c) zmienne;
d) źródła danych: strategia i źródła danych dla ustalania ekspozycji, wyniki i pozostałe zmienne istotne do celów badania. W przypadku gdy badanie wykorzystuje istniejące źródła danych, takie jak elektroniczna dokumentacja medyczna, w sprawozdaniu uwzględnia się wszelkie informacje dotyczące ważności zapisywania i kodowania danych. W przypadku przeglądu systemowego lub metaanalizy opisuje się strategię wyszukiwania i procedury oraz wszelkie metody potwierdzania danych przez badaczy;
e) zakres badania: wszelkie planowane zakresy badań, oczekiwany poziom precyzji, w przypadku szacunków badań i wszelkie obliczenia zakresu badań, które na najmniejszym możliwym poziomie pozwalają wykryć uprzednio zdefiniowany rodzaj ryzyka, posiadający zakładaną moc interpretacyjną;
f) zarządzanie danymi;
g) analiza danych;
h) kontrola jakości;
i) ograniczenia metod badawczych.
10. Ochrona osób uczestniczących w badaniach: zabezpieczenia zapewniające zgodność z krajowymi i unijnymi wymogami dotyczącymi zapewnienia dobra i praw osób biorących udział w nieinterwencyjnych badaniach dotyczących bezpieczeństwa przeprowadzanych po wydaniu pozwolenia.
11. Zarządzanie i przekazywanie zgłoszeń o niepożądanych zdarzeniach/działaniach i innych zdarzeniach ważnych z medycznego punktu widzenia podczas prowadzenia badania.
12. Plany dotyczące rozpowszechniania wyników badań i informacji na ich temat
13. Dane referencyjne
2. Format streszczenia raportu końcowego z badań
1. Tytuł, z podtytułami, w tym data streszczenia oraz nazwisko i afiliacja głównego autora
2. Słowa kluczowe (nie więcej niż pięć słów kluczowych wskazujących główne tematy badania)
3. Uzasadnienie i naświetlenie problemu
4. Pytania badawcze i cele badania
5. Schemat badania
6. Dane o badaniu
7. Uczestnicy i zakres badania, w tym informacje na temat uczestników przerywających badanie
8. Zmienne i źródła danych
9. Wyniki
10. Omówienie (w tym, w stosownych przypadkach, ocena wpływu wyników badań na stosunek ryzyka do korzyści produktu)
11. Posiadacz pozwolenia na dopuszczenie do obrotu
12. Nazwiska i afiliacje głównych badaczy
3. Forma raportu końcowego z badania
1. Tytuł: tytuł zawierający powszechnie używany termin określający typ badania, podtytuły z datą opracowania raportu końcowego oraz nazwisko i afiliacja głównego autora.
2. Streszczenie: odrębne zestawienie zgodnie z postanowieniami pkt 2 niniejszego załącznika.
3. Posiadacz pozwolenia na dopuszczenie do obrotu: nazwa oraz adres posiadacza pozwolenia.
4. Badacze: nazwiska, tytuły, stopnie naukowe, adresy oraz afiliacje głównego badacza oraz wszystkich współbadaczy oraz wykaz wszystkich współpracujących podstawowych instytucji i innych odnośnych ośrodków prowadzących badania.
5. Kluczowe etapy: terminy następujących etapów kluczowych:
a) rozpoczęcia gromadzenia danych (planowanych i faktycznych dat);
b) zakończenia gromadzenia danych (planowanych i faktycznych dat);
c) raport z postępu badania;
d) raportów okresowych/cząstkowych z wyników badania, w stosownych przypadkach;
e) końcowego raportu z badania (dat planowanych i faktycznych);
f) pozostałych ważnych etapów kluczowych odnoszących się do badania, w tym daty rejestracji badania w elektronicznym rejestrze badań.
6. Uzasadnienie i naświetlenie problemu: opis potencjalnych zagrożeń, z powodu których wszczęto badanie i krytyczny przegląd odpowiednich zarówno opublikowanych, jak i niepublikowanych danych, w celu oceny, jakich istotnych danych dostarczy planowane badanie oraz jakie luki w stanie wiedzy badanie ma uzupełnić.
7. Zagadnienia i cele badania.
8. Zmiany i aktualizacje protokołu: wykaz wszelkich istotnych zmian i aktualizacji wstępnego protokołu badań po rozpoczęciu gromadzenia danych, w tym uzasadnienie każdej zmiany lub aktualizacji.
9. Metody badawcze
9.1. Typ badań: główne elementy typu badań oraz uzasadnienie tego wyboru.
9.2. Dane o badaniu: warunki, lokalizacja oraz odpowiednie dane na potrzeby badania, obejmujące również rekrutację, działania następcze oraz gromadzenie danych. W przypadku przeglądu systemowego lub metaanalizy - główne tematy badania zastosowane jako kryteria selekcji, z uzasadnieniem.
9.3. Badana populacja: dowolna populacja źródłowa i kryteria selekcji w odniesieniu do badanej populacji. Należy przedstawić źródła i metody w odniesieniu do wyboru uczestników, w tym, w stosownych przypadkach, metody oceny danego przypadku, jak również liczbę osób i przyczyny, dla których przerwały udział w badaniach.
9.4. Zmienne: wszystkie wyniki, ekspozycje, predykatory, potencjalne czynniki zakłócające oraz modyfikujące, w tym definicje operacyjne. W stosownych przypadkach należy przedstawić kryteria diagnostyczne.
9.5. Źródła danych i pomiary: dla każdej istotnej zmiennej, źródła danych i szczegóły metodologii oceny i pomiaru. W przypadku gdy badanie wykorzystuje istniejące źródła danych, takie jak elektroniczna dokumentacja medyczna, w sprawozdaniu uwzględnia się wszelkie informacje dotyczące ważności zapisywania i kodowania danych. W przypadku przeglądu systematycznego lub metaanalizy - opis wszystkich źródeł informacji, strategii wyszukiwania, metod doboru badań, metod gromadzenia danych i wszelkich procesów uzyskiwania lub potwierdzenia danych od badaczy.
9.6. Obciążenie (bias).
9.7. Zakres badań: zakres badań, uzasadnienie każdego obliczania zakresu badań i metod dla osiągnięcia przewidywanego zakresu badania.
9.8. Transformacja danych: przekształcenia, obliczenia lub operacje na danych, w tym sposób przetwarzania danych w analizie, wyboru grupowania danych i uzasadnienia tych wyborów.
9.9. Metody statystyczne: opis następujących elementów:
a) głównych wskaźników sumarycznych;
b) wszystkich metod statystycznych mających zastosowanie do badania;
c) wszystkich metod badania podgrup i interakcji;
d) strategii w odniesieniu do brakujących danych;
e) analizy wrażliwości;
f) wszelkich zmian w planie analizy danych zawartych w protokole badań, w tym uzasadnienie tej zmiany.
9.10. Kontrola jakości: mechanizmy zapewniające jakość i spójność danych.
10. Wyniki zawierające poniższe podpunkty:
10.1. Uczestnicy: liczba badanych na każdym etapie badania. W przypadku przeglądu systematycznego lub metaanalizy - liczba przeanalizowanych badań, ocenionych pod kątem kwalifikowalności i uwzględnionych w przeglądzie z podaniem przyczyn wyłączenia z badania na każdym etapie.
10.2. Dane opisowe: charakterystyka uczestników badania, informacje o ekspozycji i potencjalnych czynnikach zakłócających oraz liczba uczestników z brakującymi danymi. W przypadku przeglądu systematycznego lub metaanalizy - charakterystyka każdego badania, z którego pobrano dane.
10.3. Dane końcowe: liczby badanych w podziale na kategorie głównych wyników.
10.4. Główne wyniki: nieskorygowane dane szacunkowe oraz, w stosownych przypadkach, dane szacunkowe po skorygowaniu czynników zakłócających i ich dokładność. W stosownych przypadkach, szacunki dotyczące ryzyka względnego powinny zostać przekształcone na szacunki dotyczące ryzyka bezwzględnego dla znaczącego okresu.
10.5. Pozostałe analizy.
10.6. Zdarzenia i działania niepożądane.
11. Omówienie
11.1. Wyniki kluczowe: wyniki kluczowe w odniesieniu do celów badania, uprzednie badania, potwierdzające i sprzeczne z ustaleniami zakończonego badania dotyczącego bezpieczeństwa po wydaniu pozwolenia, a także, w stosownych przypadkach, wpływ wyników na bilans ryzyka i korzyści produktu.
11.2. Ograniczenia: ograniczenia badania, uwzględniając okoliczności, które mogły mieć wpływ na jakość lub spójność danych, ograniczenia metodologii badawczej i metod stosowanych w celu ich rozwiązania, źródła potencjalnych błędów i niedokładności danych oraz zatwierdzanie zdarzeń. Należy omówić zarówno ukierunkowanie, jak i zakres potencjalnych obciążeń (bias).
11.3. Interpretacja: interpretacja wyników, biorąc pod uwagę cele, ograniczenia, wielokrotność analiz, wyniki z podobnych badań i inne odpowiednie dowody.
11.4. Możliwość uogólnienia.
12. Dane referencyjne.
© Unia Europejska, http://eur-lex.europa.eu/
Za autentyczne uważa się wyłącznie dokumenty Unii Europejskiej opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.