Art. 10. - Centralne rejestry beneficjentów rzeczywistych - Dyrektywa 2024/1640 w sprawie mechanizmów, które państwa członkowskie powinny wprowadzić w celu zapobiegania wykorzystywaniu systemu finansowego do prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu, zmieniająca dyrektywę (UE) 2019/1937 oraz zmieniająca i uchylająca dyrektywę (UE) 2015/849Tekst mający znaczenie dla EOG

Dzienniki UE

Dz.U.UE.L.2024.1640

Akt obowiązujący

Wersja od: 19 czerwca 2024 r.

Artykuł  10

Centralne rejestry beneficjentów rzeczywistych

1. Państwa członkowskie zapewniają, aby informacje o beneficjentach rzeczywistych, o których mowa w art. 62 rozporządzenia (UE) 2024/1624, oświadczenie na mocy art. 63 ust. 4 tego rozporządzenia oraz informacje o umowach powierniczych, o których mowa w art. 66 tego rozporządzenia, były przechowywane w centralnym rejestrze w państwie członkowskim, w którym podmiot prawny jest utworzony lub w którym powiernik trustu, który powstał w drodze czynności prawnej, lub osoba zajmująca równoważne stanowisko w podobnym porozumieniu prawnym mają siedzibę lub miejsce zamieszkania lub z którego zarządza się porozumieniem prawnym. Wymóg taki nie ma zastosowania do podmiotów prawnych ani porozumień prawnych, o których mowa w art. 65 rozporządzenia (UE) 2024/1624.

Informacje zawarte w centralnych rejestrach beneficjentów rzeczywistych (zwanych dalej "centralnymi rejestrami") są dostępne w formacie nadającym się do odczytu maszynowego i gromadzone zgodnie z aktami wykonawczymi, o których mowa w ust. 4.

2. Na zasadzie odstępstwa od ust. 1 państwa członkowskie zapewniają, aby informacje o beneficjentach rzeczywistych, o których mowa w art. 62 rozporządzenia (UE) 2024/1624, zagranicznych podmiotów prawnych i zagranicznych porozumień prawnych, o których mowa w art. 67 tego rozporządzenia, były przechowywane w centralnym rejestrze w państwie członkowskim zgodnie z warunkami określonymi w art. 67 tego rozporządzenia. Państwa członkowskie zapewniają również, aby centralny rejestr zawierał wskazanie, która sytuacja wymieniona w art. 67 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2024/1624 uruchamia rejestrację zagranicznego podmiotu prawnego lub zagranicznego porozumienia prawnego.

3. W przypadku gdy powiernicy trustu, który powstał w drodze czynności prawnej, lub osoby zajmujące równoważne stanowiska w podobnym porozumieniu prawnym mają siedzibę lub miejsce zamieszkania w różnych państwach członkowskich, uznaje się, że zaświadczenie potwierdzające rejestrację lub wyciąg z informacji o beneficjentach rzeczywistych przechowywanych w centralnym rejestrze przez jedno państwo członkowskie są wystarczające, by uznać obowiązek rejestracji za spełniony.

4. Państwa członkowskie zapewniają, aby podmioty odpowiedzialne za centralne rejestry były uprawnione do żądania od podmiotów prawnych, powierników wszelkich trustów, które powstały w drodze czynności prawnej, oraz osób zajmujących równoważne stanowisko w podobnym porozumieniu prawnym, a także ich prawnych właścicieli i beneficjentów rzeczywistych, wszelkich informacji niezbędnych do identyfikacji i weryfikacji ich beneficjentów rzeczywistych, w tym uchwał zarządu i protokołów ich posiedzeń, umów partnerskich, umów powierniczych, pełnomocnictw lub innych porozumień umownych i dokumentacji.

5. Jeżeli żadnej osoby nie zidentyfikowano jako beneficjenta rzeczywistego zgodnie z art. 63 ust. 3 i art. 64 ust. 6 rozporządzenia (UE) 2024/1624, w centralnym rejestrze umieszcza się:

a) oświadczenie, że nie istnieje beneficjent rzeczywisty lub że nie można było określić beneficjentów rzeczywistych lub powiązanych beneficjentów rzeczywistych, wraz z uzasadnieniem na mocy art. 63 ust. 4 lit. a) i art. 64 ust. 7 lit. a) rozporządzenia (UE) 2024/1624;

b) dane wszystkich osób fizycznych, które zajmują stanowisko kierownicze wyższego szczebla w podmiocie prawnym, równoważne informacjom wymaganym na podstawie art. 62 ust. 1 akapit drugi lit. a) rozporządzenia (UE) 2024/1624.

Państwa członkowskie zapewniają, aby informacje, o których mowa w akapicie pierwszym lit. a), były dostępne dla właściwych organów, a także AMLA do celów wspólnych analiz zgodnie z art. 32 niniejszej dyrektywy i art. 40 rozporządzenia (UE) 2024/1620, organów samorządu zawodowego i podmiotów zobowiązanych. Podmioty zobowiązane mają jednak dostęp wyłącznie do oświadczenia złożonego przez podmiot prawny lub porozumienie prawne, jeżeli zgłoszą rozbieżność zgodnie z art. 24 rozporządzenia (UE) 2024/1624 lub przedstawią dowód podjęcia kroków w celu ustalenia beneficjenta rzeczywistego lub beneficjentów rzeczywistych podmiotu prawnego lub porozumienia prawnego, w którym to przypadku mają również możliwość dostępu do uzasadnienia.

6. Do dnia 10 lipca 2025 r. Komisja ustanowi, w drodze aktów wykonawczych, format przekazywania informacji o beneficjentach rzeczywistych, jak określono w art. 62 rozporządzenia (UE) 2024/1624, do centralnego rejestru, w tym listę kontrolną minimalnych wymogów dotyczących informacji, które ma sprawdzić podmiot odpowiedzialny za centralny rejestr. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 72 ust. 2 niniejszej dyrektywy.

7. Państwa członkowskie zapewniają, aby informacje o beneficjentach rzeczywistych przechowywane w centralnych rejestrach były adekwatne, dokładne i aktualne oraz wprowadzają służące temu mechanizmy. W tym celu państwa członkowskie stosują co najmniej następujące wymogi:

a) podmioty odpowiedzialne za centralne rejestry weryfikują - w rozsądnym terminie po otrzymaniu informacji o beneficjentach rzeczywistych, a następnie regularnie - czy takie informacje są adekwatne, dokładne i aktualne;

b) właściwe organy, w stosownych przypadkach i w zakresie, w jakim taki wymóg nie zakłóca niepotrzebnie realizacji ich funkcji, zgłaszają podmiotom odpowiedzialnym za centralne rejestry wszelkie stwierdzone rozbieżności między informacjami dostępnymi w centralnych rejestrach a dostępnymi im informacjami.

Zakres i częstotliwość weryfikacji, o której mowa w lit. a) pierwszego akapitu niniejszego ustępu, są współmierne do ryzyk związanych z kategoriami podmiotów prawnych i porozumień prawnych określonymi zgodnie z art. 7 ust. 3 lit. d) i art. 8 ust. 4 lit. c).

Do dnia 10 lipca 2028 r. Komisja wyda zalecenia dotyczące metod i procedur, które mają być stosowane przez podmioty odpowiedzialne za centralne rejestry w celu weryfikacji informacji o beneficjentach rzeczywistych oraz przez podmioty zobowiązane i właściwe organy w celu identyfikacji i zgłaszania rozbieżności dotyczących informacji o beneficjentach rzeczywistych.

8. Państwa członkowskie zapewniają, aby informacje zawarte w centralnych rejestrach obejmowały wszelkie zmiany w beneficjentach rzeczywistych osób podmiotów prawnych i porozumień prawnych oraz w umowach powierniczych, pojawiające się po ich pierwszym wpisie do centralnego rejestru.

9. Państwa członkowskie zapewniają, aby podmioty odpowiedzialne za centralne rejestry weryfikowały, czy informacje o beneficjentach rzeczywistych przechowywane w tych rejestrach dotyczą osób lub podmiotów wyznaczonych w związku z ukierunkowanymi sankcjami finansowymi. Taka weryfikacja odbywa się niezwłocznie po wyznaczeniu w związku z ukierunkowanymi sankcjami finansowymi i w regularnych odstępach czasu.

Państwa członkowskie zapewniają, aby informacje zawarte w centralnych rejestrach zawierały wskazanie, że podmiot prawny jest powiązany z osobami lub podmiotami podlegającymi ukierunkowanym sankcjom finansowym w dowolnej z następujących sytuacji:

a) podmiot prawny lub porozumienie prawne podlegają ukierunkowanym sankcjom finansowym;

b) podmiot prawny lub porozumienie prawne są kontrolowane przez osobę lub podmiot podlegające ukierunkowanym sankcjom finansowym;

c) beneficjent rzeczywisty podmiotu prawnego lub porozumienia prawnego podlega ukierunkowanym sankcjom finansowym.

Wskazanie, o którym mowa w akapicie drugim niniejszego ustępu, jest widoczne dla każdej osoby lub podmiotu, którym udzielono dostępu do informacji zawartych w centralnych rejestrach na podstawie art. 11 i 12, i pozostaje widoczne do czasu zniesienia ukierunkowanych sankcji finansowych;

10. Państwa członkowskie zapewniają, aby podmioty odpowiedzialne za centralne rejestry podejmowały - w terminie 30 dni roboczych od zgłoszenia rozbieżności przez właściwy organ lub przez podmiot zobowiązany- odpowiednie działania w celu usunięcia zgłoszonych rozbieżności na mocy art. 24 rozporządzenia (UE) 2024/1624, w tym poprzez zmianę informacji zawartych w centralnych rejestrach, w przypadku gdy podmiot jest w stanie zweryfikować informacje o beneficjentach rzeczywistych. Konkretną wzmiankę o zgłoszonych rozbieżnościach umieszcza się w centralnych rejestrach do czasu wyjaśnienia rozbieżności i jest ona widoczna dla każdej osoby lub podmiotu, którym udzielono dostępu zgodnie z art. 11 i 12 niniejszej dyrektywy.

W przypadku gdy rozbieżność ma złożony charakter, a podmioty odpowiedzialne za centralne rejestry nie mogą jej rozwiązać w terminie 30 dni roboczych, rejestrują one zarówno przypadek, jak i podjęte kroki oraz podejmują wszelkie niezbędne środki w celu jak najszybszego rozwiązania rozbieżności.

11. Państwa członkowskie zapewniają, aby podmiot odpowiedzialny za centralny rejestr był uprawniony - bezpośrednio lub poprzez zwrócenie się do innego organu, w tym władz sądowych - do przeprowadzania kontroli, w tym inspekcji na miejscu w siedzibie statutowej lub siedzibie statutowej podmiotów prawnych, w celu ustalenia aktualnych beneficjentów rzeczywistych podmiotu oraz zweryfikowania, czy informacje przekazane do centralnego rejestru są dokładne, adekwatne i aktualne. Przysługującego podmiotowi odpowiedzialnemu za centralny rejestr prawa do weryfikacji informacji o beneficjentach rzeczywistych nie można w żaden sposób ograniczać ani wyłączać, ani też utrudniać jego wykonywania.

W przypadku gdy powiernik lub osoba zajmująca równoważne stanowisko są podmiotem zobowiązanym, o którym mowa w art. 3 pkt 3 lit. a), b) lub c) rozporządzenia (UE) 2024/1624, państwa członkowskie zapewniają, aby podmiot odpowiedzialny za centralny rejestr był również uprawniony do przeprowadzania kontroli, w tym inspekcji na miejscu, w lokalach lub w siedzibie statutowej powiernika lub osoby zajmującej równoważne stanowisko. Kontrole te muszą być zgodne co najmniej z następującymi zabezpieczeniami:

a) w odniesieniu do osób fizycznych, jeżeli lokal przedsiębiorstwa lub siedziba statutowa są tożsame z prywatnym miejscem zamieszkania osoby fizycznej - inspekcja na miejscu wymaga uprzedniego zezwolenia organu sądowego;

b) wszelkie proceduralne zabezpieczenia obowiązujące w państwie członkowskim w celu ochrony poufności wymiany informacji między prawnikiem a klientem muszą być przestrzegane, a żadne informacje chronione taką poufnością nie mogą być udostępniane.

Państwa członkowskie zapewniają, aby podmioty odpowiedzialne za centralne rejestry były uprawnione do zwracania się o informacje do innych rejestrów, w tym w państwach trzecich, w zakresie, w jakim informacje takie są niezbędne do wykonywania funkcji takich podmiotów.

12. Państwa członkowskie zapewniają, aby podmioty odpowiedzialne za centralne rejestry dysponowały automatycznymi mechanizmami niezbędnymi do przeprowadzania weryfikacji, o których mowa w ust. 7 lit. a) i ust. 9, w tym poprzez porównywanie informacji znajdujących się w tych rejestrach z informacjami posiadanymi przez inne źródła.

13. Państwa członkowskie zapewniają, aby w przypadku gdy weryfikacja, o której mowa w ust. 7 lit. a), jest przeprowadzana w momencie przedkładania informacji o beneficjentach rzeczywistych i gdy taka weryfikacja prowadzi podmiot odpowiedzialny za centralny rejestr do stwierdzenia, że w informacjach o beneficjentach rzeczywistych występują niespójności lub błędy, ten podmiot odpowiedzialny za centralny rejestr miał możliwość wstrzymania lub odmowy wydania ważnego zaświadczenia potwierdzającego rejestrację.

14. Państwa członkowskie zapewniają, aby w przypadku gdy weryfikacja, o której mowa w ust. 7 lit. a), jest przeprowadzana po przedłożeniu informacji o beneficjentach rzeczywistych i prowadzi podmiot odpowiedzialny za centralny rejestr do stwierdzenia, że informacje te nie są już adekwatne, dokładne i aktualne, ten podmiot odpowiedzialny za centralny rejestr miał możliwość zawieszenia ważności zaświadczenia potwierdzającego rejestrację do czasu, gdy uzna, że przekazane informacje o beneficjentach rzeczywistych będą prawidłowe, z wyjątkiem przypadków, gdy nieścisłości ograniczają się do błędów typograficznych, odmiennych sposobów transliteracji lub drobnych nieścisłości, które nie mają wpływu na identyfikację beneficjentów rzeczywistych ani ich własności lub sprawowanej kontroli.

15. Państwa członkowskie zapewniają, aby podmiot odpowiedzialny za centralny rejestr był uprawniony do stosowania - bezpośrednio lub poprzez zwrócenie się do innego organu, w tym organów sądowych - skutecznych, proporcjonalnych i odstraszających środków lub nakładania takich kar pieniężnych za nieprzekazanie, również wielokrotne, do centralnego rejestru dokładnych, adekwatnych i aktualnych informacji o swoich beneficjentach rzeczywistych.

16. Komisja jest uprawniona do przyjęcia aktów delegowanych zgodnie z art. 71 w celu uzupełnienia niniejszej dyrektywy poprzez określenie wskaźników służących klasyfikowaniu wagi niezgłaszania adekwatnych, dokładnych i aktualnych informacji do centralnych rejestrów, w tym w przypadku powtarzających się uchybień.

17. Państwa członkowskie zapewniają, aby w sytuacji gdy - w trakcie kontroli przeprowadzanych na podstawie niniejszego artykułu lub w jakikolwiek inny sposób - podmioty odpowiedzialne za centralne rejestry odkryją okoliczności mogące mieć związek z praniem pieniędzy lub finansowaniem terroryzmu, niezwłocznie informowały o tym FIU.

18. Państwa członkowskie zapewniają, aby w ramach wykonywania swoich zadań podmioty odpowiedzialne za centralne rejestry wykonywały swoje funkcje w sposób wolny od nadmiernego wpływu oraz aby te podmioty wdrażały w odniesieniu do swoich pracowników standardy dotyczące konfliktów interesów i ścisłej poufności.

19. Centralne rejestry podlegają integracji za pośrednictwem europejskiej centralnej platformy ustanowionej w art. 22 ust. 1 dyrektywy (UE) 2017/1132.

20. Informacje, o których mowa w ust. 1, są dostępne w centralnych rejestrach i systemie integracji centralnych rejestrów przez okres 5 lat od wykreślenia podmiotu prawnego z rejestru.

Bez uszczerbku dla krajowych przepisów prawa karnego dotyczących dowodów, mających zastosowanie do trwających postępowań przygotowawczych i postępowań sądowych, państwa członkowskie mogą - w konkretnych przypadkach - zezwolić na przechowywanie takich informacji lub dokumentów przez dalszy maksymalny okres 5 lat lub wymagać takiego przechowywania, jeżeli państwa członkowskie stwierdziły konieczność i proporcjonalność takiego dalszego przechowywania do celów zapobiegania podejrzewanym przypadkom prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu, wykrywania takich przypadków, prowadzenia postępowań przygotowawczych lub wnoszenia i popierania oskarżeń w ich sprawie zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami.

Po upływie okresu przechowywania, o którym mowa w akapicie pierwszym, państwa członkowskie zapewniają, aby dane osobowe zostały usunięte z centralnych rejestrów.

21. Do dnia 10 lipca 2031 r. Komisja opublikuje sprawozdanie zawierające następujące elementy:

a) ocenę skuteczności środków podjętych przez podmioty odpowiedzialne za centralne rejestry w celu zapewnienia im adekwatnych, aktualnych i dokładnych informacji;

b) opis głównych rodzajów rozbieżności stwierdzonych przez podmioty zobowiązane i właściwe organy w odniesieniu do informacji o beneficjentach rzeczywistych przechowywanych w centralnych rejestrach;

c) najlepsze praktyki i, w stosownych przypadkach, zalecenia dotyczące środków podejmowanych przez podmioty odpowiedzialne za centralne rejestry w celu zapewnienia, by rejestry te zawierały adekwatne, dokładne i aktualne informacje;

d) przegląd cech każdego centralnego rejestru wprowadzonego przez państwa członkowskie, w tym informacje na temat mechanizmów zapewniających, by informacje o beneficjentach rzeczywistych przechowywane w tych rejestrach były dokładne, adekwatne i aktualne;

e) ocenę proporcjonalności opłat nakładanych za dostęp do informacji przechowywanych w centralnych rejestrach.