Rozdział 4 - Procedury szczególne dotyczące towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich lub antyków - Dyrektywa 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej

Dzienniki UE

Dz.U.UE.L.2006.347.1

Akt obowiązujący

Wersja od: 1 stycznia 2024 r.

ROZDZIAŁ  4

Procedury szczególne dotyczące towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich lub antyków

Sekcja  1

Definicje

Artykuł  311

1. Do celów niniejszego rozdziału i bez uszczerbku dla innych przepisów wspólnotowych zastosowanie mają następujące definicje:

(1) "towary używane" oznaczają rzeczowy majątek ruchomy nadający się do dalszego użytku w aktualnym stanie lub po naprawie, inny niż dzieła sztuki, przedmioty kolekcjonerskie lub antyki, jak również inny niż metale szlachetne lub kamienie szlachetne określone przez państwa członkowskie;

(2) "dzieła sztuki" oznaczają przedmioty wymienione w załączniku IX część A;

(3) "przedmioty kolekcjonerskie" oznaczają przedmioty wymienione w załączniku IX część B;

(4) "antyki" oznaczają przedmioty wymienione w załączniku IX część C;

(5) "podatnik-pośrednik" oznacza każdego podatnika, który w ramach swojej działalności gospodarczej, w celu odsprzedaży, kupuje lub wykorzystuje do celów działalności swojego przedsiębiorstwa lub też importuje towary używane, dzieła sztuki, przedmioty kolekcjonerskie lub antyki, niezależnie od tego, czy podatnik ten działa na własny rachunek, czy też na rzecz osób trzecich na podstawie umowy, zgodnie z którą prowizja jest płacona od zakupu lub sprzedaży;

(6) "organizator sprzedaży w drodze aukcji publicznej" oznacza każdego podatnika, który w ramach swojej działalności gospodarczej oferuje towary do sprzedaży w drodze aukcji publicznej w celu przekazania ich licytantowi oferującemu najwyższą cenę;

(7) "zleceniodawca sprzedaży w drodze aukcji publicznej" oznacza każdą osobę, która przekazuje towar organizatorowi sprzedaży w drodze aukcji publicznej na podstawie umowy, zgodnie z którą prowizja jest płacona od sprzedaży.

2. Państwa członkowskie mogą nie uznawać za dzieła sztuki przedmiotów wymienionych w załączniku IX część A pkt 5, 6 i 7.

3. Umowa, zgodnie z którą prowizja jest płacona od sprzedaży, o której mowa w ust. 1 pkt 7, musi przewidywać, że organizator sprzedaży wystawia towar do sprzedaży w drodze aukcji publicznej we własnym imieniu, ale na rzecz zleceniodawcy, oraz że przekazuje towar w swoim imieniu, ale na rzecz zleceniodawcy, licytantowi oferującemu najwyższą cenę w czasie aukcji publicznej.

Sekcja  2

Procedura szczególna dla podatnikówpośredników

Podsekcja  1

Procedura marży

Artykuł  312

Do celów niniejszej podsekcji zastosowanie mają następujące definicje:

(1) "cena sprzedaży" oznacza wszystkie składniki wynagrodzenia uzyskanego lub do uzyskania przez podatnikapośrednika od nabywcy lub osoby trzeciej, włączając w to subwencje bezpośrednio związane z transakcją, podatki, cła, opłaty i należności oraz koszty dodatkowe, takie jak prowizja, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, którymi podatnik-pośrednik obciąża nabywcę, z wyłączeniem jednak kwot, o których mowa w art. 79;

(2) "cena nabycia" oznacza wszystkie składniki wynagrodzenia, określonego w pkt 1, uzyskanego lub do uzyskania przez dostawcę od podatnika-pośrednika.

Artykuł  313

1. W odniesieniu do dostaw towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich lub antyków dokonywanych przez podatników-pośredników, państwa członkowskie stosują procedurę szczególną dotyczącą opodatkowania marży uzyskanej przez takiego podatnika-pośrednika zgodnie z przepisami niniejszej podsekcji.

2. Do czasu wprowadzenia przepisów ostatecznych, o których mowa w art. 402, procedura przewidziana w ust. 1 niniejszego artykułu nie ma zastosowania do dostaw nowych środków transportu dokonywanych na warunkach przewidzianych w art. 138 ust. 1 i ust. 2 lit. a).

Artykuł  314

Procedura marży ma zastosowanie do dokonywanych przez podatnika-pośrednika dostaw towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich lub antyków, w przypadku gdy towary te zostały mu dostarczone na terytorium Wspólnoty przez jedną z następujących osób:

a) osobę niebędącą podatnikiem;

b) innego podatnika, o ile dokonywana przez tego innego podatnika dostawa towarów jest zwolniona zgodnie z art. 136;

c) 232  innego podatnika, o ile dokonywana przez tego innego podatnika dostawa towarów objęta jest zwolnieniem dla małych przedsiębiorstw przewidzianym w art. 284 i obejmuje dobra inwestycyjne;

d) innego podatnika-pośrednika, o ile dokonywana przez tego innego podatnika-pośrednika dostawa towarów została opodatkowana VAT zgodnie z niniejszą procedurą marży.

Artykuł  315

Podstawę opodatkowania dostaw towarów, o których mowa w art. 314, stanowi marża uzyskana przez podatnika-pośrednika pomniejszona o kwotę VAT odnoszącą się do samej marży.

Marża uzyskana przez podatnika-pośrednika jest równa różnicy między określoną przez podatnika-pośrednika ceną sprzedaży towaru a ceną nabycia.

Artykuł  316

1. 233  O ile nie zastosowano stawki obniżonej do dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich i antyków dostarczanych podatnikowi-pośrednikowi lub zaimportowanych przez podatnika-pośrednika, państwa członkowskie przyznają podatnikom-pośrednikom prawo wyboru stosowania procedury marży w odniesieniu do następujących transakcji:

a) dostaw dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich lub antyków osobiście zaimportowanych przez podatnika- pośrednika;

b) dostaw dzieł sztuki dostarczonych podatnikowi-pośrednikowi przez ich twórców lub ich następców prawnych;

c) dostaw dzieł sztuki dostarczonych podatnikowi-pośrednikowi przez podatnika innego niż podatnik-pośrednik.

2. Państwa członkowskie ustalają szczegółowe zasady korzystania z możliwości przewidzianej w ust. 1, która w każdym przypadku obejmuje okres równy przynajmniej dwóm latom kalendarzowym.

Artykuł  317

W przypadku gdy podatnik-pośrednik korzysta z możliwości przewidzianej w art. 316, podstawa opodatkowania określana jest zgodnie z art. 315.

W odniesieniu do dostaw dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich lub antyków osobiście zaimportowanych przez podatnika- pośrednika cena nabycia, którą należy uwzględnić przy obliczaniu marży jest równa podstawie opodatkowania z tytułu importu określonej zgodnie z art. 85-89, powiększonej o VAT należny lub zapłacony z tytułu importu.

Artykuł  318

1. W celu uproszczenia poboru podatku i po konsultacji z Komitetem ds. VAT, państwa członkowskie mogą postanowić, że dla niektórych transakcji lub niektórych kategorii podatników- pośredników, podstawę opodatkowania w odniesieniu do dostaw towarów podlegających procedurze marży należy ustalić dla każdego okresu rozliczeniowego, za który podatnikpośrednik musi złożyć deklarację VAT, o której mowa w art. 250.

W przypadku, o którym mowa w akapicie pierwszym, podstawę opodatkowania dostaw towarów, do których stosuje się taką samą stawkę VAT, stanowi całkowita marża uzyskana przez podatnika-pośrednika pomniejszona o kwotę VAT odnoszącą się do tej marży.

2. Całkowita marża jest równa różnicy między dwiema następującymi kwotami:

a) całkowitą wartością dostaw towarów podlegających procedurze marży i dokonanych przez podatnika-pośrednika w okresie rozliczeniowym objętym deklaracją, czyli całkowitą kwotą cen sprzedaży;

b) całkowitą wartością nabytych towarów, o których mowa w art. 314, przez podatnika-pośrednika w okresie rozliczeniowym objętym deklaracją, czyli całkowitą kwotą cen nabycia.

3. Państwa członkowskie podejmują niezbędne środki w celu zapewnienia, że podatnicy, o których mowa w ust. 1, nie odnoszą nieuzasadnionych korzyści ani nie ponoszą nieuzasadnionych strat.

Artykuł  319

Do każdej dostawy objętej procedurą marży podatnik-pośrednik może stosować zasady ogólne VAT.

Artykuł  320

1. W przypadku gdy podatnik-pośrednik stosuje zasady ogólne VAT do dostaw dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich lub antyków osobiście przez niego zaimportowanych, ma on prawo do odliczenia od kwoty podatku, którą jest zobowiązany zapłacić, kwotę VAT należnego lub zapłaconego z tytułu importu takich towarów.

W przypadku gdy podatnik-pośrednik stosuje zasady ogólne VAT do dostaw dzieł sztuki, które zostały mu dostarczone przez twórcę lub jego następców prawnych lub podatnika innego niż podatnik-pośrednik, ma on prawo do odliczenia od kwoty podatku, którą jest zobowiązany zapłacić, kwotę VAT należnego lub zapłaconego z tytułu dostarczonych mu dzieł sztuki.

2. Prawo do odliczenia powstaje z chwilą, gdy VAT należny z tytułu dostawy, w odniesieniu do której podatnik-pośrednik wybiera stosowanie zasad ogólnych VAT, staje się wymagalny.

Artykuł  321

W przypadku gdy dostawy towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich lub antyków objęte procedurą marży dokonywane są na warunkach przewidzianych w art. 146, 147, 148 i 151, są one zwolnione.

Artykuł  322

Jeżeli podatnik-pośrednik wykorzystuje towary do celów swoich dostaw objętych procedurą marży, nie ma on prawa do odliczenia od kwoty podatku, którą jest zobowiązany zapłacić, następujących kwot:

a) VAT należnego lub zapłaconego z tytułu dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich lub antyków osobiście przez niego zaimportowanych;

b) VAT należnego lub zapłaconego z tytułu dzieł sztuki, które zostały lub mają zostać mu dostarczone przez ich twórcę lub jego następców prawnych;

c) VAT należnego lub zapłaconego z tytułu dzieł sztuki, które zostały lub mają zostać mu dostarczone przez podatnika innego niż podatnik-pośrednik.

Artykuł  323

Podatnik nie ma prawa do odliczenia, od kwoty podatku, którą jest zobowiązany zapłacić, kwoty VAT należnego lub zapłaconego z tytułu towarów, które zostały lub mają zostać mu dostarczone przez podatnika-pośrednika, o ile dokonywana przez tego podatnika-pośrednika dostawa tych towarów podlega procedurze marży.

Artykuł  324

W przypadku gdy podatnik-pośrednik stosuje zarówno zasady ogólne VAT, jak i procedurę marży, musi on w swoich księgach oddzielnie wykazywać transakcje objęte każdym z tych systemów, zgodnie z zasadami określanymi przez państwa członkowskie.

Artykuł  325

Podatnik-pośrednik nie może, na wystawianych przez siebie fakturach, oddzielnie wykazywać VAT odnoszącego się do dostaw towarów, do których stosuje procedurę marży.

Podsekcja  2

Procedura przejściowa mająca zastosowanie do używanych środków transportu

Artykuł  326

Państwa członkowskie, które w dniu 31 grudnia 1992 r. stosowały szczególną procedurę podatkową inną niż procedura marży w odniesieniu do dostaw używanych środków transportu dokonywanych przez podatników-pośredników, mogą utrzymać tę procedurę do czasu wprowadzenia przepisów ostatecznych, o których mowa w art. 402, pod warunkiem że spełnia ona przewidziane w niniejszej podsekcji warunki lub że została ona odpowiednio dostosowana, aby te warunki spełniać.

Dania może wprowadzić procedurę przewidzianą w akapicie pierwszym.

Artykuł  327

1. Niniejsza procedura przejściowa ma zastosowanie do dostaw używanych środków transportu dokonywanych przez podatników-pośredników i objętych procedurą marży.

2. Niniejsza procedura przejściowa nie ma zastosowania do dostaw nowych środków transportu dokonywanych na warunkach przewidzianych w art. 138 ust. 1 i ust. 2 lit. a).

3. Do celów ust. 1, za "używane środki transportu" uważane są pojazdy lądowe, jednostki pływające i statki powietrzne, o których mowa w art. 2 ust. 2 lit. a), w przypadku gdy są one towarami używanymi, które nie spełniają warunków niezbędnych do uznania ich za nowe środki transportu.

Artykuł  328

VAT należny z tytułu każdej z dostaw, o których mowa w art. 327, jest równy kwocie podatku, który byłby należny, gdyby dostawa taka podlegała zasadom ogólnym VAT, pomniejszonej o kwotę VAT, którą uznaje się za zawartą w cenie nabycia środka transportu przez podatnika-pośrednika.

Artykuł  329

VAT, który uznaje się za zawarty w cenie nabycia środka transportu przez podatnika-pośrednika, oblicza się według następującej metody:

a) uwzględnianą ceną nabycia jest cena nabycia w rozumieniu art. 312 pkt 2;

b) uznaje się, że ta cena nabycia zapłacona przez podatnikapośrednika zawiera VAT, który byłby należny, gdyby dostawca podatnika-pośrednika zastosował do swojej dostawy zasady ogólne VAT;

c) uwzględnianą stawką podatku jest stawka obowiązująca, zgodnie z art. 93, w państwie członkowskim, którego terytorium uznaje się za miejsce dostawy na rzecz podatnika-pośrednika, określone zgodnie z art. 31 i 32.

Artykuł  330

VAT należny z tytułu każdej z dostaw środków transportu, o których mowa w art. 327 ust. 1, ustalony zgodnie z art. 328, nie może być niższy niż kwota VAT, która byłaby należna, gdyby dostawa taka podlegała procedurze marży.

Państwa członkowskie mogą postanowić, że jeżeli dostawa podlega procedurze marży, taka marża nie może być niższa niż 10 % ceny sprzedaży w rozumieniu art. 312 pkt 1.

Artykuł  331

Podatnik nie ma prawa do odliczenia od kwoty VAT, którą jest zobowiązany zapłacić, VAT należnego lub zapłaconego z tytułu używanych środków transportu dostarczonych mu przez podatnika-pośrednika, o ile dostawa tych towarów przez podatnika-pośrednika podlega VAT zgodnie z niniejszą procedurą przejściową.

Artykuł  332

Podatnik-pośrednik nie ma prawa do oddzielnego wykazywania na fakturach, które wystawia, VAT dotyczącego dostaw, w odniesieniu do których stosuje on niniejszą procedurę przejściową.

Sekcja  3

Procedura szczególna dotyczą c a sprzedaży w drodze aukcji publicznej

Artykuł  333

1. Państwa członkowskie mogą, zgodnie z przepisami niniejszej sekcji, stosować procedurę szczególną dotyczącą opodatkowania marży uzyskanej przez organizatora aukcji publicznej w odniesieniu do dostaw towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich lub antyków dokonywanych przez tego organizatora, działającego we własnym imieniu i na rzecz osób, o których mowa w art. 334, na podstawie umowy, zgodnie z którą prowizja jest płacona od sprzedaży tych towarów w drodze aukcji publicznej.

2. Procedura, o której mowa w ust. 1, nie ma zastosowania do dostaw nowych środków transportu dokonywanych na warunkach przewidzianych w art. 138 ust. 1 i ust. 2 lit. a).

Artykuł  334

Niniejsza procedura szczególna ma zastosowanie do dostaw dokonywanych przez organizatora sprzedaży w drodze aukcji publicznej działającego we własnym imieniu, na rzecz jednej z następujących osób:

a) osoby niebędącej podatnikiem;

b) innego podatnika, jeżeli dostawa towarów dokonywana przez tego podatnika na podstawie umowy, zgodnie z którą prowizja jest płacona od sprzedaży, jest zwolniona zgodnie z art. 136;

c) 234  innego podatnika, o ile dostawa towarów dokonywana przez tego podatnika na podstawie umowy, zgodnie z którą prowizja jest płacona od sprzedaży, jest objęta zwolnieniem dla małych przedsiębiorstw przewidzianym w art. 284 i obejmuje dobra inwestycyjne;

d) podatnika-pośrednika, jeżeli dostawa towarów dokonywana przez tego podatnika-pośrednika na podstawie umowy, zgodnie z którą prowizja jest płacona od sprzedaży, podlega VAT zgodnie z procedurą marży.

Artykuł  335

Dostawę towarów na rzecz podatnika będącego organizatorem sprzedaży w drodze aukcji publicznej uznaje się za dokonaną z chwilą sprzedaży tych towarów na aukcji publicznej.

Artykuł  336

Podstawę opodatkowania każdej dostawy towarów, o której mowa w niniejszej sekcji, stanowi całkowita kwota wykazana na fakturze wystawionej zgodnie z art. 339 dla nabywcy przez organizatora sprzedaży w drodze aukcji publicznej, pomniejszona o następujące kwoty:

a) kwotę netto zapłaconą lub należną zleceniodawcy od organizatora sprzedaży w drodze aukcji publicznej, określoną zgodnie z art. 337;

b) kwotę VAT należnego od organizatora sprzedaży w drodze aukcji publicznej tytułem jego dostawy.

Artykuł  337

Kwota netto zapłacona lub należna zleceniodawcy od organizatora sprzedaży w drodze aukcji publicznej jest równa różnicy między ceną licytacyjną towaru a kwotą prowizji uzyskaną, lub którą organizator sprzedaży w drodze aukcji publicznej ma uzyskać, od zleceniodawcy na podstawie umowy, zgodnie z którą prowizja jest płacona od sprzedaży.

Artykuł  338

Organizatorzy sprzedaży w drodze aukcji publicznej, którzy dostarczają towary na warunkach przewidzianych w art. 333 i 334 muszą wykazać w swoich księgach, na kontach przejściowych, następujące kwoty:

a) kwoty uzyskane lub do uzyskania od nabywcy towarów;

b) kwoty zwrócone lub do zwrotu na rzecz sprzedawcy towarów.

Kwoty, o których mowa w akapicie pierwszym, muszą być należycie uzasadnione.

Artykuł  339

Organizator sprzedaży w drodze aukcji publicznej musi wystawić nabywcy fakturę wyszczególniającą następujące elementy:

a) cenę licytacyjną towaru;

b) podatki, cła, opłaty i należności;

c) koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, którymi organizator obciążył nabywcę towaru.

Faktura wystawiona przez organizatora sprzedaży w drodze aukcji publicznej nie może wykazywać oddzielnie kwoty VAT.

Artykuł  340

1. Organizator sprzedaży w drodze aukcji publicznej, któremu przekazano towary na podstawie umowy, zgodnie z którą prowizja jest płacona od sprzedaży w drodze aukcji publicznej, musi przedstawić zleceniodawcy zestawienie.

Zestawienie sporządzone przez organizatora sprzedaży w drodze aukcji publicznej musi oddzielnie wykazywać kwotę transakcji, tj. cenę licytacyjną towarów pomniejszoną o kwotę prowizji uzyskaną lub która ma zostać uzyskana od zleceniodawcy.

2. Zestawienie sporządzone zgodnie z ust. 1 służy jako faktura, którą zleceniodawca, w przypadku gdy jest on podatnikiem, musi wystawić organizatorowi sprzedaży w drodze aukcji publicznej zgodnie z art. 220.

Artykuł  341

Państwa członkowskie, które stosują procedurę przewidzianą w niniejszej sekcji, stosują ją również do dostaw używanych środków transportu, określonych w art. 327 ust. 3, dokonywanych przez organizatora sprzedaży w drodze aukcji publicznej działającego w swoim imieniu, na podstawie umowy, zgodnie z którą prowizja jest płacona od sprzedaży tych towarów w drodze aukcji publicznej, na rzecz podatnika-pośrednika, o ile takie dostawy dokonywane przez tego podatnika-pośrednika podlegałyby VAT zgodnie z procedurą przejściową mającą zastosowanie do używanych środków transportu.

Sekcja  4

Środki zapobiegające zakłóceniom konkurencji i oszustwom podatkowym

Artykuł  342

Państwa członkowskie mogą podejmować środki dotyczące prawa do odliczenia VAT, aby zapobiec odnoszeniu nieuzasadnionych korzyści lub ponoszeniu nieuzasadnionych strat przez podatników-pośredników objętych jedną z procedur przewidzianych w sekcji 2.

Artykuł  343

Stanowiąc jednomyślnie na wniosek Komisji, Rada może upoważnić każde państwo członkowskie do wprowadzenia szczególnych środków mających na celu zwalczanie oszustw podatkowych i przewidujących, że VAT należny na mocy procedury marży nie może być niższy niż kwota podatku, która byłaby należna, gdyby marża była równa określonemu procentowi ceny sprzedaży.

Procent ceny sprzedaży ustala się z uwzględnieniem zwykłej marży uzyskiwanej przez podmioty gospodarcze w danym sektorze.

²³² Art. 314 lit. c zmieniona przez art. 1 pkt 21 dyrektywy nr 2020/285 z dnia 18 lutego 2020 r. (Dz.U.UE.L.2020.62.13) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 22 marca 2020 r.

²³³ Art. 316 ust. 1 zmieniony przez art. 1 pkt 20 dyrektywa rady nr 2022/542 z dnia 5 kwietnia 2022 r. (Dz.U.UE.L.2022.107.1) zmieniającego nin. dyrektywa z dniem 6 kwietnia 2022 r.

²³⁴ Art. 334 lit. c zmieniona przez art. 1 pkt 22 dyrektywy nr 2020/285 z dnia 18 lutego 2020 r. (Dz.U.UE.L.2020.62.13) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 22 marca 2020 r.