Dyrektywa 2006/111/WE w sprawie przejrzystości stosunków finansowych między państwami członkowskimi a przedsiębiorstwami publicznymi, a także w sprawie przejrzystości finansowej wewnątrz określonych przedsiębiorstw (Wersja skodyfikowana)
Dz.U.UE.L.2006.318.17
Akt obowiązującyDYREKTYWA KOMISJI 2006/111/WE
z dnia 16 listopada 2006 r.
w sprawie przejrzystości stosunków finansowych między państwami członkowskimi a przedsiębiorstwami publicznymi, a także w sprawie przejrzystości finansowej wewnątrz określonych przedsiębiorstw
(Tekst mający znaczenie dla EOG)
(Dz.U.UE L z dnia 17 listopada 2006 r.)
KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH,
uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 86 ust. 3,
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) Dyrektywa Komisji 80/723/EWG z dnia 25 czerwca 1980 r. w sprawie przejrzystości stosunków finansowych między państwami członkowskimi i przedsiębiorstwami publicznymi, a także w sprawie przejrzystości finansowej wewnątrz określonych przedsiębiorstw(1) została kilkakrotnie znacząco zmieniona(2). W celu zapewnienia jej jasności i zrozumiałości należy ją zatem skodyfikować.
(2) Przedsiębiorstwa publiczne odgrywają istotną rolę w gospodarce narodowej państw członkowskich.
(3) Państwa członkowskie czasami przyznają specjalne lub wyłączne prawa poszczególnym przedsiębiorstwom, a także dokonują wypłat pieniężnych lub innych świadczeń na rzecz poszczególnych przedsiębiorstw zobowiązanych do zarządzania usługami świadczonymi w ogólnym interesie gospodarczym. Przedsiębiorstwa te często konkurują z innymi przedsiębiorstwami.
(4) Artykuł 295 Traktatu przewiduje, że Traktat nie przesądza w niczym zasad prawa własności w państwach członkowskich. Nie powinna mieć miejsca nieuzasadniona dyskryminacja między przedsiębiorstwami publicznymi i prywatnymi w stosowaniu reguł konkurencji. Niniejsza dyrektywa powinna być stosowana zarówno do przedsiębiorstw publicznych, jak i prywatnych.
(5) Traktat wymaga od Komisji zagwarantowania, aby państwa członkowskie nie przyznawały przedsiębiorstwom publicznym bądź prywatnym pomocy niezgodnej ze wspólnym rynkiem.
(6) Jednakże skomplikowanie stosunków finansowych między krajowymi władzami publicznymi a przedsiębiorstwami publicznymi utrudnia wykonywanie tego obowiązku.
(7) Rzetelne i skuteczne stosowanie zasad pomocy zapisanych w Traktacie zarówno wobec przedsiębiorstw publicznych, jak i prywatnych będzie możliwe dopiero, jeżeli te stosunki finansowe uczyni się przejrzystymi.
(8) Przejrzystość taka, zastosowana do przedsiębiorstw publicznych, powinna umożliwić dokonanie wyraźnego odróżnienia roli państwa jako władzy publicznej od jego roli jako właściciela.
(9) Artykuł 86 ust. 1 Traktatu nakłada zobowiązania na państwa członkowskie względem przedsiębiorstw publicznych oraz przedsiębiorstw, którym państwa członkowskie przyznały prawa specjalne bądź wyłączne. Artykuł 86 ust. 2 Traktatu stosuje się do przedsiębiorstw, którym powierzono świadczenie usług o ogólnym interesie gospodarczym. Artykuł 86 ust. 3 Traktatu wymaga, aby Komisja zapewniła stosowanie postanowień tego artykułu, oraz zapewnia Komisji odpowiednie środki do tego celu. Dla zapewnienia stosowania postanowień art. 86 Traktatu Komisja musi dysponować niezbędnymi informacjami. To pociąga za sobą konieczność określenia warunków dla zagwarantowania właściwej przejrzystości.
(10) Powinno być zatem wyraźnie określone, co należy rozumieć pod pojęciami "organy publiczne" i "przedsiębiorstwa publiczne".
(11) Państwa członkowskie mają różne struktury administracji terytorialnej. Niniejsza dyrektywa powinna stosować się do władz publicznych na wszystkich poziomach w każdym państwie członkowskim.
(12) Władze publiczne mogą wywierać dominujący wpływ na zachowanie przedsiębiorstw publicznych nie tylko w przypadku, gdy są właścicielem lub posiadają większościowy udział, ale również ze względu na uprawnienia, jakie posiadają w organach zarządzających lub nadzorczych w wyniku przepisów odnoszących się do przedsiębiorstwa bądź sposobu, w jaki rozłożone są udziały.
(13) Przekazywanie funduszy publicznych do przedsiębiorstw publicznych może odbywać się bezpośrednio lub pośrednio. Przejrzystość musi być osiągnięta bez względu na sposób, w jaki dokonuje się takie przekazanie funduszy publicznych. Konieczne może być również zapewnienie dostępu do odpowiednich informacji dotyczących przyczyn tego przekazania funduszy publicznych oraz ich rzeczywistego wykorzystania.
(14) Złożona sytuacja związana z różnorodnością form publicznych i prywatnych przedsiębiorstw, którym przyznane zostały prawa specjalne lub wyłączne, albo którym powierzone zostało świadczenie usług w ogólnym interesie gospodarczym, a także zakres działalności, którą może prowadzić pojedyncze przedsiębiorstwo, oraz różny stopień liberalizacji rynku w różnych państwach członkowskich mogłyby skomplikować stosowanie zasad konkurencji, w szczególności art. 86 Traktatu. Dlatego niezbędne jest, aby państwa członkowskie oraz Komisja dysponowały szczegółowymi danymi na temat wewnętrznej struktury finansowej i organizacyjnej takich przedsiębiorstw, w szczególności oddzielnie i rzetelnie prowadzonymi księgami odnoszącymi się do poszczególnych rodzajów działalności danego przedsiębiorstwa.
(15) Księgi powinny ukazywać rozróżnienie między poszczególnymi rodzajami działalności, koszty i dochody odnoszące się do każdego rodzaju działalności oraz metody przyporządkowania i rozliczania dochodów i kosztów. Oddzielne księgi powinny być dostępne, z jednej strony, dla produktów i usług, co do których państwo członkowskie przyznało prawo specjalne lub wyłączne lub też powierzyło przedsiębiorstwu świadczenie usług w ogólnym interesie gospodarczym, a także, z drugiej strony, dla wszystkich innych produktów lub usług wytwarzanych lub świadczonych przez przedsiębiorstwo. Obowiązek dzielenia ksiąg nie powinien odnosić się do przedsiębiorstw, których działalność ogranicza się do świadczenia usług w ogólnym interesie gospodarczym i które nie prowadzą działalności poza świadczeniem danych usług w ogólnym interesie gospodarczym. Nie wydaje się konieczny wymóg dzielenia ksiąg w zakresie usług w ogólnym interesie gospodarczym albo w zakresie objętym prawami specjalnymi lub wyłącznymi, o ile nie jest to niezbędne do rozliczenia dochodów i kosztów między tymi usługami i produktami a takimi, które nie są usługami w ogólnym interesie gospodarczym albo prawami specjalnymi lub wyłącznymi.
(16) Wymaganie od państw członkowskich zapewnienia prowadzenia oddzielnych ksiąg przez odpowiednie przedsiębiorstwa stanowi najbardziej skuteczny sposób efektywnego stosowania w takich przedsiębiorstwach zasad konkurencji. W 1996 r. Komisja przyjęła komunikat w sprawie usług o ogólnym interesie gospodarczym w Europie(3), uzupełniony następnym komunikatem w 2001 r.(4), w których podkreśla wagę takich usług. Należy koniecznie brać pod uwagę znaczenie danego sektora, który może obejmować usługi o ogólnym interesie gospodarczym, silną pozycję rynkową odpowiednich przedsiębiorstw oraz wrażliwość powstającej konkurencji w liberalizowanych sektorach. Zgodnie z zasadą proporcjonalności, dla osiągnięcia podstawowego celu, jakim jest przejrzystość, słuszne i niezbędne jest ustanowienie zasad dotyczących takiego oddzielenia ksiąg. Niniejsza dyrektywa nie wykracza poza to, co jest niezbędne do osiągnięcia celów, do których dąży się zgodnie z art. 5 akapit trzeci Traktatu.
(17) W niektórych sektorach przepisy przyjęte przez Wspólnotę wymagają od państw członkowskich i niektórych przedsiębiorstw prowadzenia oddzielnych ksiąg. Niezbędne jest zapewnienie równego traktowania wszystkich rodzajów działalności gospodarczej we Wspólnocie i rozszerzenie wymogu prowadzenia oddzielnych ksiąg na wszystkie porównywalne sytuacje. Niniejsza dyrektywa nie powinna zmieniać szczególnych zasad ustanowionych w tym samym celu w innych przepisach wspólnotowych i nie powinna odnosić się do form działalności przedsiębiorstw objętych tymi przepisami.
(18) Niektóre przedsiębiorstwa powinny być wyłączone ze stosowania niniejszej dyrektywy z racji wielkości swoich obrotów. Dotyczy to tych przedsiębiorstw publicznych, których działalność nie jest prowadzona na taką skalę, która usprawiedliwiałaby obciążenie administracyjne wynikające z zapewnienia przejrzystości. Ze względu na ograniczony potencjalny wpływ na handel między państwami członkowskimi nie jest obecnie konieczne wymaganie prowadzenia oddzielnych ksiąg w przypadku świadczenia pewnych rodzajów usług.
(19) Niniejsza dyrektywa nie uchybia innym postanowieniom Traktatu, szczególnie art. 86 ust. 2, art. 88 i art. 296 ani innym zasadom dotyczącym dostarczania Komisji informacji przez państwa członkowskie.
(20) Gdy rekompensata za realizację usług w ogólnym interesie gospodarczym została ustalona na dany okres w wyniku zastosowania otwartych, przejrzystych i niedyskryminujących procedur, nie wydaje się konieczne, aby przedsiębiorstwa w takim wypadku musiały prowadzić oddzielne księgi.
(21) Przedsiębiorstwa, o których mowa, konkurują z innymi przedsiębiorstwami i dlatego przekazane informacje powinny być objęte obowiązkiem tajemnicy zawodowej.
(22) System sprawozdawczości oparty na kontroli ex post przepływów finansowych między władzami publicznymi a przedsiębiorstwami publicznymi z sektora przemysłu wytwórczego umożliwi Komisji wypełnienie jej obowiązków. Taki system kontroli musi obejmować szczególne informacje finansowe.
(23) W celu ograniczenia obciążeń administracyjnych nakładanych na państwa członkowskie, system sprawozdawczy powinien korzystać zarówno z publicznie dostępnych danych, jak i informacji dostępnych dla udziałowców większościowych. Należy dopuścić przedstawianie skonsolidowanych sprawozdań. Niezgodna z prawem pomoc udzielana największym przedsiębiorstwom sektora wytwórczego ma najbardziej zniekształcający wpływ na konkurencję na wspólnym rynku. Zatem taki system sprawozdawczości może obecnie zostać ograniczony do przedsiębiorstw o rocznym obrocie powyżej 250 milionów EUR.
(24) Niniejsza dyrektywa nie powinna naruszać zobowiązań państw członkowskich odnoszących się do terminów przeniesienia do prawa krajowego dyrektyw określonych w załączniku I część B,
PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ:
Sporządzono w Brukseli, dnia 16 listopada 2006 r.
W imieniu Komisji | |
Neelie KROES | |
Członek Komisj |
______
(1) Dz.U. L 195 z 29.7.1980, str. 35. Dyrektywa ostatnio zmieniona dyrektywą 2005/81/WE (Dz.U. L 312 z 29.11.2005, str. 47).
(2) Patrz: załącznik I, część A.
(3) Dz.U. C 281 z 26.9.1996, str. 3.
(4) Dz.U. C 17 z 19.1.2001, str. 4.
(5) Dz.U. L 83 z 3.4.1993, str. 1.
(6) Dz.U. L 222 z 14.8.1978, str. 11.
ZAŁĄCZNIKI