Decyzja 2018/947 w sprawie udzielenia dalszej pomocy makrofinansowej Ukrainie
Dz.U.UE.L.2018.171.11
Akt obowiązującyDECYZJA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) 2018/947
z dnia 4 lipca 2018 r.
w sprawie udzielenia dalszej pomocy makrofinansowej Ukrainie
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 212 ust. 2,
uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,
po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,
stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą 1 ,
(1) Relacje między Unią Europejską (zwaną dalej "Unią") a Ukrainą w ramach europejskiej polityki sąsiedztwa (EPS) i Partnerstwa Wschodniego stale się rozwijają. Układ o stowarzyszeniu między Unią a Ukrainą 2 (zwany dalej "układem o stowarzyszeniu"), obejmujący pogłębioną i kompleksową strefę wolnego handlu (DCFTA), wszedł w życie w dniu 1 września 2017 r.
(2) Wiosną 2014 r. Ukraina rozpoczęła realizację ambitnego programu reform, których celem jest stabilizacja gospodarki i poprawa warunków życia jej obywateli. Ukraina i Unia opracowały wspólnie program reform ("program stowarzyszeniowy", który został ostatnio zaktualizowany w marcu 2015 r.). Głównymi priorytetami tego programu są walka z korupcją oraz reformy konstytucyjne, wyborcze i sądownicze.
(3) Oprócz wsparcia politycznego Unia zobowiązała się w marcu 2014 r. do wyasygnowania pakietu finansowego w wysokości ponad 11 mld EUR w celu wsparcia stabilizacji gospodarczej i wdrażania reform na Ukrainie, w tym 1,6 mld EUR w ramach pomocy makrofinansowej, na mocy decyzji Rady 2002/639/WE 3 , decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady 646/2010/UE 4 oraz decyzji Rady 2014/215/UE 5 . Biorąc pod uwagę znaczne potrzeby Ukrainy w zakresie finansowania zewnętrznego, w kwietniu 2015 r. udostępniono Ukrainie dodatkową pomoc makrofinansową w wysokości 1,8 mld EUR na mocy decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/601 6 .
(4) Od maja 2014 r. Ukraina otrzymała od Unii 2,81 mld EUR pomocy makrofinansowej, w tym 1,2 mld EUR z 1,8 mld EUR dostępnych na podstawie decyzji (UE) 2015/601. Trzecia i ostatnia transza pomocy makrofinansowej w wysokości 600 mln EUR na mocy decyzji (UE) 2015/601 została w dniu 18 stycznia 2018 r. anulowana z powodu niepełnego przestrzegania przez Ukrainę programu reform strukturalnych powiązanych z tą transzą.
(5) W dniu 11 marca 2015 r. Międzynarodowy Fundusz Walutowy (MFW) zatwierdził czteroletnie porozumienie dotyczące rozszerzonego wsparcia finansowego (EFF) dla Ukrainy w kwocie około 17,5 mld USD mającego na celu wspieranie programu dostosowań gospodarczych i reform tego kraju, w ramach którego kwotę 8,5 mln USD wypłacono w latach 2015-2017. Ta pomoc finansowa MFW została uzupełniona znaczącym wsparciem ze strony licznych partnerów dwustronnych, w tym Unii, jej państw członkowskich, Stanów Zjednoczonych, Japonii i Kanady. Inne międzynarodowe instytucje finansowe, takie jak Bank Światowy Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju i Europejski Bank Inwestycyjny, również znacznie zintensyfikowały swoje działania na rzecz wspierania transformacji gospodarczej Ukrainy.
(6) Po przeprowadzeniu misji technicznej w listopadzie 2017 r. MFW zrewidował swoje prognozy co do potrzeb Ukrainy w zakresie finansowania zewnętrznego, stwierdzając dodatkowe potrzeby finansowania w wysokości 4,5 mld USD na lata 2018 r. i 2019 r. Te potrzeby w zakresie finansowania wykraczają poza zobowiązanie poczynione do tej pory przez wspólnotę międzynarodową, obejmujące pomoc makrofinansową Unii na mocy decyzji 2002/639/WE, nr 646/2010/UE, 2014/215/UE i (UE) 2015/601.
(7) W listopadzie 2017 r., ze względu na trwającą wciąż trudną sytuację gospodarczą i finansową Ukrainy, ukraińskie władze wystąpiły o dodatkową pomoc makrofinansową z Unii.
(8) Na posiedzeniu Rady Stowarzyszenia UE-Ukraina, które odbyło się w dniu 8 grudnia 2017 r., Unia potwierdziła swoje poparcie dla znacznych wysiłków reformatorskich Ukrainy, w tym pomoc finansową powiązaną z konkretnymi postępami w realizacji reform.
(9) Jako że Ukraina jest objęta EPS, należy ją uznać za państwo kwalifikujące się do otrzymania pomocy makrofinansowej z Unii.
(10) Pomoc makrofinansowa Unii powinna stanowić instrument finansowy stosowany w sytuacjach wyjątkowych, mający formę niewiązanego i nieukierunkowanego wsparcia bilansu płatniczego, który służy zaspokojeniu pilnych potrzeb beneficjenta w zakresie finansowania zewnętrznego; pomoc ta powinna także stanowić podstawę realizacji programu dotyczącego polityki obejmującego solidne środki dostosowawcze i środki w zakresie reformy strukturalnej, które mają poprawić pozycję bilansu płatniczego beneficjenta w perspektywie krótkoterminowej.
(11) Biorąc pod uwagę fakt, że w bilansie płatniczym Ukrainy utrzymują się pozostające do pokrycia potrzeby w zakresie finansowania zewnętrznego, przekraczające zasoby udostępnione przez MFW i inne instytucje wielostronne, przyznanie Ukrainie pomocy makrofinansowej przez Unię uznaje się w obecnych nadzwyczajnych okolicznościach za właściwą odpowiedź na wniosek tego państwa skierowany do Unii o wsparcie jego stabilizacji gospodarczej, w powiązaniu z programem MFW. Pomoc makrofinansowa Unii stanowiłaby wsparcie dla stabilizacji gospodarczej i programu reform strukturalnych Ukrainy, uzupełniając środki udostępnione w ramach porozumienia finansowego z MFW.
(12) Celem pomocy makrofinansowej Unii powinno być wspieranie przywrócenia na Ukrainie trwałego finansowania zewnętrznego, a tym samym wsparcie jej rozwoju gospodarczego i społecznego.
(13) Ustalenie kwoty pomocy makrofinansowej Unii opiera się na kompleksowej ocenie ilościowej pozostających do zaspokojenia potrzeb Ukrainy w zakresie finansowania zewnętrznego oraz uwzględnia zdolność tego państwa do finansowania się z własnych zasobów, w szczególności z rezerw walutowych, którymi dysponuje. Pomoc makrofinansowa Unii powinna uzupełniać programy i środki udostępniane przez MFW i Bank Światowy. Przy ustalaniu kwoty udzielanej pomocy uwzględnia się również spodziewane wkłady finansowe ze strony darczyńców dwustronnych i wielostronnych oraz potrzebę zapewnienia sprawiedliwego podziału obciażeń między Unią a innymi darczyńcami, a także środki uruchomione wcześniej na Ukrainie w ramach innych unijnych instrumentów finansowania zewnętrznego oraz wartość dodaną ogólnego zaangażowania Unii.
(14) Komisja powinna zapewnić zgodność prawną i merytoryczną pomocy makrofinansowej Unii z głównymi zasadami i celami różnych obszarów działań zewnętrznych oraz innych stosownych polityk Unii, oraz ze środkami podejmowanymi w tych obszarach i politykach.
(15) Pomoc makrofinansowa Unii powinna wspierać jej politykę zewnętrzną dotyczącą Ukrainy. Służby Komisji i Europejska Służba Działań Zewnętrznych powinny ściśle współpracować przez cały okres udzielania pomocy makrofinansowej w celu koordynowania zewnętrznej polityki Unii i zapewnienia spójności tej polityki.
(16) Pomoc makrofinansowa Unii powinna wspierać zaangażowanie Ukrainy w przestrzeganie wartości podzielanych przez to państwo i Unię, w tym demokracji, praworządności, dobrych rządów, poszanowania praw człowieka, zrównoważonego rozwoju i ograniczania ubóstwa, a także jej zaangażowanie w przestrzeganie zasad otwartego, opartego na zasadach i uczciwego handlu.
(17) Warunkiem wstępnym przyznania pomocy makrofinansowej Unii powinno być respektowanie przez Ukrainę skutecznych mechanizmów demokratycznych - w tym wielopartyjnego systemu parlamentarnego - i praworządności oraz gwarantowanie poszanowania praw człowieka. Ponadto cele szczególne pomocy makrofinansowej Unii powinny polegać na zwiększeniu skuteczności, przejrzystości i rozliczalności systemów zarządzania finansami publicznymi na Ukrainie i wspieraniu reform strukturalnych mających na celu wsparcie trwałego i sprzyjającego włączeniu społecznemu wzrostu gospodarczego, tworzenie miejsc pracy i konsolidację budżetową. Komisja i Europejska Służba Działań Zewnętrznych powinny regularnie monitorować zarówno spełnienie warunków wstępnych, jak i realizację tych celów.
(18) W celu zapewnienia skutecznej ochrony interesów finansowych Unii związanych z pomocą makrofinansową Unii, Ukraina powinna wprowadzić stosowne środki w zakresie zapobiegania nadużyciom finansowym, korupcji i wszelkim innym nieprawidłowościom związanym z pomocą makrofinansową Unii oraz w zakresie ich zwalczania. Należy również zapewnić kontrole przeprowadzane przez Komisję i kontrole przeprowadzane przez Trybunał Obrachunkowy.
(19) Przekazanie pomocy makrofinansowej Unii nie narusza uprawnień Parlamentu Europejskiego i Rady jako władzy budżetowej.
(20) Wymagane kwoty finansowania przeznaczone na pomoc makrofinansową Unii powinny odpowiadać środkom budżetowym przewidzianym w wieloletnich ramach finansowych.
(21) Pomocą makrofinansową Unii powinna zarządzać Komisja. Aby zapewnić Parlamentowi Europejskiemu i Radzie możliwość śledzenia wykonania niniejszej decyzji, Komisja powinna regularnie informować wspomniane instytucje o rozwoju sytuacji w związku z pomocą i udostępniać im odpowiednie dokumenty.
(22) W celu zapewnienia jednolitych warunków wykonywania niniejszej decyzji należy powierzyć Komisji uprawnienia wykonawcze. Uprawnienia te powinny być wykonywane zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 7 .
(23) Pomoc makrofinansowa Unii powinna podlegać warunkom dotyczącym polityki gospodarczej, które mają zostać określone w protokole ustaleń. W celu zapewnienia jednolitych warunków wykonywania i ze względu na efektywność Komisja powinna być uprawniona do negocjowania tych warunków z władzami Ukrainy pod nadzorem komitetu przedstawicieli państw członkowskich zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 182/2011. Na mocy tego rozporządzenia procedura doradcza powinna, co do zasady, mieć zastosowanie we wszystkich przypadkach innych niż te określone we wspomnianym rozporządzeniu. Mając na uwadze potencjalnie duży wpływ pomocy w kwocie większej niż 90 mln EUR, w odniesieniu do operacji powyżej tej kwoty należy stosować procedurę sprawdzającą. Mając na uwadze kwotę pomocy makrofinansowej Unii dla Ukrainy, w odniesieniu do przyjęcia protokołu ustaleń oraz do każdego obniżenia, zawieszenia lub anulowania pomocy powinna mieć zastosowanie procedura sprawdzająca,
PRZYJMUJĄ NINIEJSZĄ DECYZJĘ:
W imieniu Parlamentu Europejskiego | W imieniu Rady |
A. TAJANI | K. EDTSTADLER |
Przewodniczący | Przewodnicząca |