Aspekty regulacyjne nanomateriałów (2008/2208(INI)).
Dz.U.UE.C.2010.184E.82
Akt nienormatywnyP6_TA(2009)0328
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 24 kwietnia 2009 r. w sprawie aspektów regulacyjnych nanomateriałów (2008/2208(INI))
(2010/C 184 E/18)
(Dz.U.UE C z dnia 8 lipca 2010 r.)
Parlament Europejski,
– uwzględniając komunikat Komisji z dnia 17 czerwca 2008 r. zatytułowany "Aspekty regulacyjne nanomateriałów" (COM(2008)0366) oraz towarzyszący mu dokument roboczy służb Komisji (SEC(2008)2036),
– uwzględniając komunikat Komisji z dnia 12 maja 2004 r. zatytułowany "Ku europejskiej strategii dla nanotechnologii" (COM(2004)0338),
– uwzględniając komunikat Komisji z dnia 7 czerwca 2005 r. zatytułowany "Nanonauka i nanotechnologie: Plan działań dla Europy na lata 2005-2009" (COM(2005)0243) ("plan działań") oraz swoją rezolucję z dnia 28 września 2006 r.(1) w sprawie planu działań,
– uwzględniając komunikat Komisji z dnia 6 września 2007 r. zatytułowany "Nanonauka i nanotechnologia: Plan działań dla Europy na lata 2005-2009. Pierwsze sprawozdanie z realizacji za lata 2005-2007" (COM(2007)0505),
– uwzględniając opinię Komitetu Naukowego ds. Pojawiających się i Nowo Rozpoznanych Zagrożeń dla Zdrowia (SCENIHR) w sprawie definicji i oceny ryzyka w przypadku nanomateriałów(2),
– uwzględniając opinię Komitetu Naukowego ds. Produktów Konsumenckich (SCCP) w sprawie bezpieczeństwa nanomateriałów w produktach kosmetycznych(3),
– uwzględniając zalecenie Komisji w sprawie kodeksu postępowania dotyczącego odpowiedzialnego prowadzenia badań w dziedzinie nanonauk i nanotechnologii (COM(2008)0424) ("kodeks postępowania"),
– uwzględniając opinię Europejskiej Grupy ds. Etyki w Nauce i Nowych Technologiach dla Komisji Europejskiej w sprawie etycznych aspektów nanomedycyny(4),
– uwzględniając rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowania ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH)(5),
– uwzględniając dyrektywę 98/8/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 lutego 1998 r. dotyczącą wprowadzania do obrotu produktów biobójczych(6),
– uwzględniając dyrektywę Rady 89/391/EWG z dnia 12 czerwca 1989 r. w sprawie wprowadzenia środków w celu poprawy bezpieczeństwa i zdrowia pracowników w miejscu pracy(7) oraz jej dyrektywy pochodne,
– uwzględniając dyrektywę 2001/95/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 3 grudnia 2001 r. w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów(8), a także prawodawstwo dotyczące konkretnych produktów, w szczególności dyrektywę Rady 76/768/EWG z dnia 27 lipca 1976 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw państw członkowskich dotyczących produktów kosmetycznych(9),
– uwzględniając rozporządzenie (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiające ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołujące Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiające procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności(10), rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1333/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie dodatków do żywności(11) oraz dyrektywę 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 marca 2000 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw Państw Członkowskich w zakresie etykietowania, prezentacji i reklamy środków spożywczych(12), rozporządzenie (WE) nr 1830/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 września 2003 r. dotyczące możliwości śledzenia i etykietowania organizmów zmodyfikowanych genetycznie(13) oraz możliwości śledzenia żywności i produktów paszowych wyprodukowanych z organizmów zmodyfikowanych genetycznie oraz rozporządzenie (WE) nr 258/97 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 stycznia 1997 r. dotyczące nowej żywności i nowych składników żywności(14),
– uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1272/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin, zmieniające i uchylające dyrektywy 67/548/EWG i 1999/45/WE oraz zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1907/2006(15),
– uwzględniając prawodawstwo wspólnotowe w dziedzinie środowiska naturalnego, w szczególności dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/1/WE z dnia 15 stycznia 2008 r. dotyczącą zintegrowanego zapobiegania zanieczyszczeniom i ich kontroli(16), dyrektywę 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2000 r. ustanawiającą ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej(17) oraz dyrektywę 2006/12/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 kwietnia 2006 r. w sprawie odpadów(18),
– uwzględniając dyrektywę 2006/114/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. dotyczącą reklamy wprowadzającej w błąd i reklamy porównawczej(19),
– uwzględniając art. 45 Regulaminu,
– uwzględniając sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności oraz opinię Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych (A6-0255/2009),
A. mając na uwadze, że stosowanie nanomateriałów i nanotechnologii (zwanych dalej "nanomateriałami") daje nadzieje na istotny postęp wraz z licznymi korzyściami w niezliczonych zastosowaniach dla konsumentów, pacjentów i środowiska naturalnego, jako że nanomateriały mogą cechować się odmiennymi lub nowymi właściwościami w porównaniu z tą samą substancją lub materiałem w zwykłej postaci,
B. mając na uwadze, że oczekuje się, iż postępy w dziedzinie nanomateriałów będą wywierać znaczny wpływ na decyzje polityczne w dziedzinie zdrowia publicznego, zatrudnienia, bezpieczeństwa i higieny pracy, społeczeństwa informacyjnego, energii, transportu, bezpieczeństwa i przestrzeni kosmicznej,
C. mając na uwadze, że mimo wprowadzenia określonej strategii europejskiej w dziedzinie nanotechnologii, a następnie przyznania na rzecz siódmego programu ramowego Wspólnoty Europejskiej w zakresie badań, rozwoju technologicznego i demonstracji (2007-2013) (7PR) ok. 3.500.000.000 euro na badania w dziedzinie nanonauk, Unia Europejska pozostaje w tyle za swymi głównymi konkurentami - USA, Japonią i Koreą Południową - którzy odpowiadają za ponad połowę inwestycji i dwie trzecie patentów składanych w skali światowej,
D. mając na uwadze, że z drugiej strony, z uwagi na swoje mikroskopijne rozmiary, nanomateriały potencjalnie stwarzają istotne nowe zagrożenia, np. zwiększoną reaktywność i mobilność, co może prowadzić do wzrostu toksyczności w połączeniu z nieograniczonym dostępem do ludzkiego organizmu, być może wpływając na fizjologię człowieka i innych gatunków w sposób odmienny od dotychczas znanych,
E. mając na uwadze, że bezpieczny rozwój nanomateriałów może stanowić ważny wkład w konkurencyjność gospodarki Unii Europejskiej i w realizację strategii lizbońskiej,
F. mając na uwadze, że obecną dyskusję o nanomateriałach cechuje znaczny brak wiedzy i informacji, co prowadzi do niezgody, począwszy od poziomu definicji:
a) w odniesieniu do wielkości: przybliżone określenie wielkości ("rzędu 100 nm lub mniej") kontra szczegółowy rząd wielkości ("od 1 do 100 nm"),
b) w odniesieniu do różnych/nowych właściwości: różne/nowe właściwości wynikające z efektów związanych z wielkością, w tym liczbę cząstek, strukturę powierzchniową i aktywność powierzchniową, jako niezależne kryterium kontra posłużenie się takimi właściwościami jako dodatkowym kryterium definicji nanomateriałów,
c) w odniesieniu do właściwości stwarzających problemy: zawężenie definicji nanomateriałów do niektórych właściwości (np. nierozpuszczalność lub trwałość) albo niewprowadzanie takich ograniczeń,
G. mając na uwadze, że aktualnie nie jest dostępny w pełni opracowany zbiór zharmonizowanych definicji, ale że są dostępne lub opracowywane pewne normy międzynarodowe, określające "nanoskalę" jako posiadającą "co najmniej jeden wymiar rzędu 100 nm lub mniej" i często dokonujące rozróżnienia pomiędzy:
– nanoobiektami, definiowanymi jako "oddzielne części materiału o jednym, dwóch lub trzech wymiarach zewnętrznych w nanoskali", tj. materiały składające się z pojedynczych obiektów o bardzo małych wymiarach,
– materiałami nanostrukturalnymi, definiowanymi jako materiały "mające strukturę wewnętrzną lub powierzchniową w nanoskali", tj. cechujące się porami o małych wymiarach,
H. mając na uwadze, że nie ma jasnych informacji o faktycznym zastosowaniu nanomateriałów w produktach konsumenckich, np.:
– spisy uznanych instytucji zawierają ponad 800 wprowadzonych do obrotu produktów konsumenckich, zidentyfikowanych przez producentów jako oparte na nanotechnologiach, ale zrzeszenia branżowe tych samych producentów kwestionują te liczby jako zawyżone szacunki, choć same nie dostarczają żadnych konkretnych danych liczbowych,
– o ile przedsiębiorstwa chętnie posługują się hasłami z przedrostkiem "nano-" - który, jak się wydaje, ma pozytywne oddziaływanie marketingowe - to sprzeciwiają się stanowczo obiektywnym wymogom w zakresie oznakowania,
I. mając na uwadze, że jasne wymogi dotyczące powiadamiania o wykorzystaniu nanomateriałów, informowanie konsumentów, jak również pełne wdrożenie dyrektyw 2006/114/WE są konieczne do tego, by dostarczyć wiarygodnych informacji o zastosowaniu nanomateriałów,
J. mając na uwadze, że w prezentacjach potencjalnych korzyści z nanotechnologii przewiduje się niemal nieskończoną różnorodność przyszłych zastosowań nanomateriałów, lecz nie dostarcza się wiarygodnych informacji o bieżących zastosowaniach,
K. mając na uwadze szeroką debatę nad możliwościami oceny bezpieczeństwa nanomateriałów; mając na uwadze, że komitety naukowe i agencje Unii Europejskiej wskazują na istotne braki nie tylko w kluczowych danych, lecz nawet w metodach ich pozyskiwania; mając na uwadze, że Unia Europejska musi zatem w większym stopniu inwestować w odpowiednią ocenę nanomateriałów celem uzupełnienia luk w wiedzy oraz jak najszybciej opracować i wdrożyć, we współpracy ze swoimi agencjami i partnerami międzynarodowymi, metody oceny oraz odpowiednią i zharmonizowaną metrologię i nomenklaturę,
L. mając na uwadze, że SCENIHR zidentyfikował w przypadku niektórych nanomateriałów pewne szczególne zagrożenia dla zdrowia i toksyczne skutki dla organizmów biologicznych; mając na uwadze, że SCENIHR stwierdził ponadto ogólny brak danych wysokiej jakości o narażeniu człowieka i środowiska, w związku z czym należy kontynuować rozwój, zatwierdzanie i standaryzację wiedzy o metodologii zarówno szacunków narażenia jak i identyfikacji zagrożeń,
M. mając na uwadze, że obecne środki na badania w ramach 7PR na rzecz aspektów nanomateriałów dotyczących ochrony środowiska, zdrowia i bezpieczeństwa są o wiele za niskie; mając ponadto na uwadze, że kryteria kwalifikowalności programów naukowych w zakresie oceny bezpieczeństwa nanomateriałów do 7PR są zbyt restrykcyjne (tj. kładą zbyt silny akcent na innowacyjny charakter), a przez to nie promują wystarczająco pilnego opracowania naukowych metod oceny nanomateriałów; mając na uwadze, że zasadnicze znaczenie ma przeznaczenie wystarczających środków na bezpieczny rozwój i stosowanie nanomateriałów,
N. mając na uwadze, że wiedza o potencjalnych skutkach dla zdrowia i środowiska pozostaje znacznie w tyle za tempem przemian rynkowych, co rodzi fundamentalne pytania, czy obecny model zarządzania jest zdolny "w czasie rzeczywistym" sprostać powstającym technologiom,
O. mając na uwadze, że w swojej rezolucji z dnia 28 września 2006 r. w sprawie nanonauki i nanotechnologii Parlament wezwał do zbadania efektów działania nanocząstek, które nie ulegają natychmiastowemu rozpuszczeniu lub biodegradacji, zgodnie z zasadą ostrożności, przed wykorzystaniem takich cząstek w produkcji i ich wprowadzeniem na rynek,
P. mając na uwadze, że wartość ww. komunikatu Komisji zatytułowanego "Aspekty regulacyjne nanomateriałów" jest raczej ograniczona za sprawą braku informacji o szczególnych właściwościach nanomateriałów, ich faktycznych zastosowaniach oraz potencjalnych zagrożeniach i korzyściach, a zatem nie zawiera żadnych sugestii jeśli chodzi o legislacyjne czy polityczne wyzwania, a jego wynikiem jest jedynie ogólny przegląd, który wykazuje, że w chwili obecnej prawodawstwo Wspólnoty nie zawiera żadnych przepisów odnoszących się konkretnie do nanomateriałów,
Q. mając na uwadze, że nanomateriały należy objąć wielopłaszczyznowym, zróżnicowanym i adaptacyjnym prawodawstwem opierającym się na zasadzie ostrożności(20), na zasadzie odpowiedzialności producenta i zasadzie "zanieczyszczający płaci", tak aby zapewnić bezpieczną produkcję, stosowanie i usuwanie nanomateriałów przed wprowadzeniem tej technologii na rynek, unikając jednocześnie systematycznego stosowania ogólnych moratoriów lub niezróżnicowanego traktowania różnych zastosowań nanomateriałów,
R. mając na uwadze, że niemal nieograniczone stosowanie nanotechnologii w tak zróżnicowanych sektorach jak elektronika, przemysł włókienniczy, biomedycyna, produkty pielęgnacji ciała, środki czyszczące, przemysł spożywczy lub energetyczny, uniemożliwia wprowadzenie jednolitych ram regulacyjnych na szczeblu wspólnotowym,
S. mając na uwadze, że w kontekście REACH uzgodniono już, iż potrzebne są dalsze wytyczne i wskazówki w sprawie nanomateriałów, a w szczególności identyfikacji substancji, oraz dostosowanie metod oceny ryzyka, mając na uwadze, że bliższa analiza REACH wskazuje na szereg dalszych niedoskonałości w podejściu do nanomateriałów,
T. mając na uwadze, że brak przepisów odnoszących się do nanomateriałów w prawodawstwie dotyczącym odpadów stwarza ryzyko, że nie będzie ono prawidłowo stosowane,
U. podkreśla, że nanomateriały przez cały swój cykl życia stanowią poważne wyzwanie w kontekście chorób zawodowych i bezpieczeństwa, ponieważ wielu pracowników pracujących przy procesie produkcji narażonych jest na kontakt z tymi materiałami, nie wiedząc, czy stosowane procedury bezpieczeństwa i środki ochronne są odpowiednie i skuteczne; zauważa, że przyszłości można spodziewać się wzrostu liczby i różnorodności pracowników narażonych na wpływ nanomateriałów,
V. mając na uwadze, że w licznych poprawkach dotyczących nanomateriałów - przyjętych w porozumieniu w pierwszym czytaniu między Radą i Parlamentem Europejskim w kontekście przekształcenia dyrektywy w sprawie kosmetyków(21) - oraz w istotnych poprawkach przyjętych przez Parlament Europejski w pierwszym czytaniu przeglądu rozporządzenia w sprawie nowej żywności(22) podkreśla się odpowiednio potrzebę zmiany odnośnego prawodawstwa wspólnotowego celem odpowiedniego uwzględnienia nanomateriałów,
W. mając na uwadze, że obecna debata o aspektach regulacyjnych nanomateriałów ogranicza się w znacznej mierze do grona ekspertów, chociaż nanomateriały mają potencjał wywołania głębokich zmian w społeczeństwie, co wymaga szerokich konsultacji publicznych,
X. mając na uwadze, że szerokie zastosowanie patentów do nanomateriałów, podobnie jak nadmierny koszt obejmowania patentem i brak ułatwień w dostępie do patentów dla bardzo małych przedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP), mogłoby zahamować dalsze innowacje,
Y. mając na uwadze, że prawdopodobieństwo zbieżności nanotechnologii z biotechnologią, biologią, naukami kognitywnymi i technologią informacyjną rodzi poważne kwestie związane z etyką, bezpieczeństwem, ochroną i przestrzeganiem praw podstawowych, które należy przeanalizować w nowej opinii Europejskiej Grupy ds. Etyki w Nauce i Nowych Technologiach,
Z. mając na uwadze, że kodeks postępowania jest istotnym instrumentem bezpiecznych, zintegrowanych i odpowiedzialnych badań nad nanomateriałami; mając na uwadze, że kodeks postępowania musi być przyjęty i przestrzegany przez wszystkich producentów, którzy zamierzają wytwarzać towary lub wprowadzać je do obrotu,
AA. mając na uwadze, że przegląd wszystkich podnośnych przepisów wspólnotowych powinien wdrożyć w odniesieniu do nanomateriałów zasadę "brak danych, brak obrotu",
1. jest przekonany, że stosowanie nanomateriałów powinno odpowiadać rzeczywistym potrzebom obywateli i że ich zalety można było wykorzystać w bezpieczny i odpowiedzialny sposób w oparciu o jasne ramy regulacyjne i polityczne (przepisy legislacyjne i inne), które wyraźnie uwzględniają istniejące i spodziewane zastosowania nanomateriałów oraz sam charakter potencjalnych problemów związanych ze zdrowiem, środowiskiem i bezpieczeństwem;
2. ubolewa nad brakiem właściwej oceny faktycznego stosowania ogólnych przepisów prawa wspólnotowego w świetle rzeczywistego charakteru nanomateriałów;
3. mając na względzie brak przepisów odnoszących się konkretnie do nanomateriałów w prawie Wspólnoty i zanim nie zostanie przeprowadzona właściwa ocena obecnie obowiązujących przepisów wspólnotowych, nie zgadza się ze stwierdzeniem Komisji, że a) obowiązujące prawodawstwo w zasadzie obejmuje swoim zakresem odnośne zagrożenia związane z nanomateriałami i b) należy wzmocnić ochronę zdrowia, bezpieczeństwo i ochronę środowiska naturalnego poprzez poprawę wdrożenia obowiązujących przepisów prawnych, ponieważ z uwagi na brak odpowiednich danych i metod oceny zagrożeń związanych z nanomateriałami prawodawstwo to w istocie nie jest w stanie uwzględnić tych zagrożeń;
4. uważa, że koncepcję "zintegrowanego, odpowiedzialnego i bezpiecznego podejścia" do nanotechnologii, głoszoną przez Unię Europejską, podważa brak informacji o zastosowaniu i bezpieczeństwie nanomateriałów już dostępnych na rynku - zwłaszcza w newralgicznych zastosowaniach powodujących bezpośrednie narażenie konsumentów;
5. wzywa Komisję do przeglądu w terminie dwóch lat całości odnośnego prawodawstwa celem zapewnienia bezpieczeństwa wszystkich zastosowań nanomateriałów w produktach mających przez cały cykl życia potencjalny wpływ na zdrowie, środowisko lub bezpieczeństwo oraz celem zapewnienia, że przepisy prawne i narzędzia wdrażania odzwierciedlają szczególne cechy nanomateriałów, na które mogą być narażeni pracownicy, konsumenci lub środowisko;
6. podkreśla, że przegląd ten jest konieczny nie tylko po to, aby odpowiednio chronić zdrowie ludzkie i środowisko naturalne, lecz także aby zagwarantować pewność i przewidywalność wobec podmiotów gospodarczych, jak również zaufanie publiczne;
7. zwraca się o wprowadzenie do prawodawstwa wspólnotowego kompleksowej, popartej naukowo definicji nanomateriałów jako element zmian przepisów horyzontalnych i sektorowych pod kątem nanomateriałów;
8. zwraca się do Komisji o wspieranie przyjęcia zharmonizowanej definicji nanomateriałów na szczeblu międzynarodowym oraz o odpowiednie dostosowanie odnośnych europejskich ram legislacyjnych;
9. uważa, że szczególnie ważne jest wyraźne uwzględnienie nanomateriałów co najmniej przez zakres prawodawstwa dotyczącego chemikaliów (REACH, biocydy), żywności (środki spożywcze, dodatki do żywności i produkty paszowe wyprodukowane z organizmów zmodyfikowanych genetycznie), odnośnego prawodawstwa dotyczącego ochrony pracowników oraz prawodawstwa w dziedzinie jakości powietrza, jakości wody oraz odpadów;
10. zwraca się o zastosowanie zasady należytej staranności do producentów, którzy pragną wprowadzać nanomateriały do obrotu; wzywa ponadto do przestrzegania kodeksu postępowania dotyczącego odpowiedzialnego prowadzenia badań w dziedzinie nanonauk i nanotechnologii;
11. apeluje w szczególności do Komisji o ocenę potrzeby dokonania przeglądu przepisów REACH w odniesieniu między innymi do:
– uproszczonej rejestracji nanomateriałów produkowanych lub importowanych poniżej jednej tony,
– uznawania wszystkich nanomateriałów jako nowych substancji,
– sporządzenia sprawozdania o bezpieczeństwie wraz z oceną narażenia dla wszystkich zarejestrowanych nanomateriałów,
– wymogów w zakresie powiadamiania dla wszystkich nanomateriałów wprowadzanych do obrotu w postaci własnej, jako składników preparatu lub w wyrobach,
12. apeluje w szczególności do Komisji o ocenę potrzeby dokonania przeglądu prawodawstwa dotyczącego odpadów w odniesieniu między innymi do:
– osobnego zapisu dotyczącego nanomateriałów w wykazie odpadów ustanowionym decyzją 2000/532/WE(23),
– przeglądu kryteriów przyjęcia odpadów na składowiska w decyzji 2003/33/WE1(24),
– przeglądu dopuszczalnych wartości emisji dla spalania odpadów celem uzupełnienia pomiarów opartych na masie przez systemy pomiarowe oparte na liczbie cząstek lub powierzchni;
13. zwraca się w szczególności do Komisji o ocenę potrzeby dokonania przeglądu dopuszczalnych wartości emisji i środowiskowych norm jakości w przepisach dotyczących powietrza i wody celem uzupełnienia pomiarów opartych na masie przez systemy pomiarowe oparte na liczbie cząstek lub powierzchni, tak aby odpowiednio uwzględnić nanomateriały;
14. podkreśla znaczenie zapewnienia przez Komisję lub państwa członkowskie pełnego przestrzegania i egzekwowania zasad prawodawstwa Wspólnoty w dziedzinie zdrowia i bezpieczeństwa pracowników, jeżeli chodzi o nanomateriały, w tym odpowiednich szkoleń dla specjalistów w zakresie zdrowia i bezpieczeństwa, tak aby zapobiegać potencjalnie szkodliwemu narażeniu na nanomateriały;
15. apeluje w szczególności do Komisji o ocenę potrzeby dokonania przeglądu przepisów o ochronie pracowników w odniesieniu między innymi do:
– stosowania nanomateriałów wyłącznie w systemach zamkniętych lub na inne sposoby, które wykluczają narażenie na nie, dopóki niemożliwe jest wiarygodne wykrywanie i kontrola narażenia;
– wyraźne obarczenie odpowiedzialnością za wykorzystywanie nanomateriałów producentów i pracodawców,
– rozpatrzenia wszystkich sposobów narażenia (wdychanie, kontakt ze skórą i inne);
16. wzywa Komisję, aby do czerwca 2011 r. opracowała spis różnych typów i zastosowań nanomateriałów na rynku europejskim, przy poszanowaniu uzasadnionych tajemnic handlowych takich jak receptury, oraz udostępniła go opinii publicznej; ponadto wzywa Komisję, aby w tym samym czasie przedstawiła sprawozdanie dotyczące bezpieczeństwa tych nanomateriałów;
17. ponawia apel o dostarczanie konsumentom informacji o zastosowaniu nanomateriałów w produktach konsumenckich: wszystkie składniki występujące w postaci nanomateriałów w substancjach, mieszaninach lub wyrobach należy wyraźnie podać na oznakowaniu produktu (np. w wykazie składników po nazwie takich składników należy umieścić w nawiasie słowo "nano");
18. zwraca się o pełne wdrożenie dyrektywy 2006/114/WE dla zapewnienia, że nanomateriały nie są przedmiotem reklamy wprowadzającej w błąd;
19. wzywa do pilnego opracowania odpowiednich protokołów badań i norm metrologicznych celem oceny - przy wykorzystaniu wielodyscyplinarnego podejścia - niebezpieczeństwa związanego z nanomateriałami i narażenia na nie pracowników, konsumentów i środowiska naturalnego przez cały ich cykl życia, w tym w drodze wypadków;
20. zwraca się o znaczne zwiększenie finansowania badań nad aspektami dotyczącymi środowiska, zdrowia i bezpieczeństwa przez cały cykl życia nanomateriałów, np. poprzez ustanowienie specjalnego funduszu europejskiego w ramach 7PR; ponadto zwraca się konkretnie do Komisji o przegląd kryteriów oceny 7PR, tak aby przyciągał on i finansował znacznie większą liczbę badań na rzecz poprawy naukowej metodologii oceny nanomateriałów;
21. zwraca się do Komisji o promowanie koordynacji i wymiany między państwami członkowskimi w dziedzinie badań i rozwoju, oceny ryzyka, opracowywania wytycznych i regulowania nanomateriałów poprzez wykorzystanie istniejących mechanizmów (np. podgrupa ds. nanomateriałów utworzona przez właściwe organy w ramach REACH) lub, w stosownych przypadkach, utworzenie dodatkowych;
22. zwraca się do Komisji i do państw członkowskich o jak najszybsze zaproponowanie ustanowienia stałej i niezależnej europejskiej sieci, której zadaniem będzie monitorowanie nanotechnologii i nanomateriałów, oraz programu badań podstawowych i stosowanych nad metodami tego monitoringu (zwłaszcza metrologii, wykrywania, toksyczności i epidemiologii);
23. zwraca się do Komisji i państw członkowskich o zainicjowanie europejskiej debaty obywatelskiej o nanotechnologiach i nanomateriałach oraz aspektach regulacyjnych nanomateriałów;
24. uznaje, że istotne jest usunięcie przeszkód w dostępie do patentów, w szczególności dla bardzo małych przedsiębiorstw oraz MŚP, a jednocześnie wzywa, aby potencjalne prawa patentowe ograniczały się do konkretnych zastosowań lub metod produkcji nanomateriałów, a tylko wyjątkowo były rozszerzane na same nanomateriały, tak aby uniknąć hamowania innowacji;
25. uważa, że w stosownym czasie należy opracować - zwłaszcza z myślą o nanomedycynie - restrykcyjne wskazówki etyczne, jak poszanowanie życia prywatnego, swobodna i świadoma zgoda i ustalone granice doskonalenia organizmu ludzkiego do celów nieterapeutycznych, jednocześnie dostarczając zachęty tej obiecującej dziedzinie interdyscyplinarnej, w obrębie której powstają przełomowe technologie, jak obrazowanie i diagnostyka molekularna, mogące przynosić imponujące korzyści w zakresie wczesnego diagnozowania oraz skutecznego i niedrogiego leczenia wielu chorób; zwraca się do Europejskiej Grupy ds. Etyki w Nauce i Nowych Technologiach o sporządzenie opinii w tej sprawie na podstawie opinii nr 21 z dnia 17 stycznia 2007 r. w sprawie etycznych aspektów nanomedycyny oraz przy wykorzystaniu opinii etycznej wydanej przez krajowe instytucje ds. etyki w UE oraz prac organizacji międzynarodowych takich jak UNESCO;
26. wzywa Komisję i państwa członkowskie do poświęcenia szczególnej uwagi społecznemu wymiarowi rozwoju nanotechnologii; uważa ponadto, że na możliwie jak najwcześniejszym etapie należy zapewnić aktywny udział zaangażowanych partnerów społecznych;
27. wzywa Komisję do oceny potrzeby dokonania przeglądu prawa, by w niedrogi sposób objęło ono również nanomateriały wytworzone jako niezidentyfikowane produkty uboczne procesów spalania;
28. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie oraz Komisji, jak również rządom i parlamentom państw członkowskich.
______
(1) Dz.U. C 306E z 15.12.2006, s. 426.
(2) Opinia w sprawie naukowych aspektów obowiązujących i proponowanych definicji dotyczących produktów nanonauki i nanotechnologii; 29 listopada 2007 r. http://ec.europa.eu/health/ph_risk/committees/04_scenihr/docs/scenihr_o_012.pdf oraz informacje dodatkowe służb Komisji dotyczące opinii SCENIHR w sprawie naukowych aspektów obowiązujących i proponowanych definicji dotyczących produktów nanonauki i nanotechnologii; http://ec.europa.eu/health/ph_risk/committee/04_scenihr/docs/scenihr_o_012.pdf Opinia w sprawie odpowiedniości metodologii oceny ryzyka zgodnej z wytycznymi technicznymi dla nowych i istniejących substancji do oceny ryzyka związanego z nanomateriałami; 21-22 czerwca 2007 r. http://ec.europa.eu/health/ph_risk/committees/04_scenihr/docs/scenihr_o_012.pdf Zmieniona opinia (po konsultacjach publicznych) na temat odpowiedniości istniejących metod do oceny potencjalnych zagrożeń związanych z celowo opracowywanymi i ubocznymi produktami nanotechnologii; 10 marca 2006 r.; http://ec.europa.eu/health/ph_risk/committees/04_scenihr/docs/scenihr_o_012.pdf Opinia w sprawie oceny ryzyka produktów nanotechnologii; 19 stycznia 2009 r.; http://ec.europa.eu/health/ph_risk/committees/04_scenihr/docs/scenihr_o_012.pdf
(3) Opinia w sprawie bezpieczeństwa nanomateriałów w produktach kosmetycznych; 18 grudnia 2007 r.; http://ec.europa.eu/health/ph_risk/committees/04_sccp/docs/sccp_o_123.pdf
(4) Opinia nr 21, 17 stycznia 2007.
(5) Dz.U. L 396 z 30.12.2006, s. 1.
(6) Dz.U. L 123 z 24.4.1998, s. 1.
(7) Dz.U. L 183 z 29.6.1989, s. 1
(8) Dz.U. L 11 z 15.1.2002, s. 4.
(9) Dz.U. L 262 z 27.09.1976, s. 169.
(10) Dz.U. L 31 z 1.2.2002, s. 1.
(11) Dz.U. L 354 z 31.12.2008, s. 16.
(12) Dz.U. L 109 z 06.5.2000, s. 29.
(13) Dz.U. L 268 z 18.10.2003, s. 24.
(14) Dz.U. L 43 z 14.2.1997, s. 1.
(15) Dz.U. L 353 z 31.12.2008, s. 1.
(16) Dz.U. L 24 z 29.1.2008, s. 8.
(17) Dz.U. L 327 z 22.12.2000, s. 1.
(18) Dz.U. L 114 z 27.4.2006, s. 9.
(19) Dz.U. L 376 z 27.12.2006, s. 21.
(20) Komunikat Komisji z dnia 2 lutego 2000 r. w sprawie zasady ostrożności (COM(2000)0001).
(21) Stanowisko Parlamentu Europejskiego z dnia 24 marca 2009 r., Teksty przyjęte, P6_TA(2009)0158.
(22) Stanowisko Parlamentu Europejskiego z dnia 25 marca 2009 r., Teksty przyjęte, P6_TA(2009)0171.
(23) Decyzja Komisji 2000/532/WE z dnia 3 maja 2000 r. zastępująca decyzję 94/3/WE ustanawiającą wykaz odpadów zgodnie z art. 1 lit. a) dyrektywy Rady 75/442/EWG w sprawie odpadów oraz decyzję Rady 94/904/WE ustanawiającą wykaz odpadów niebezpiecznych zgodnie z art. 1 ust. 4 dyrektywy Rady 91/689/EWG w sprawie odpadów niebezpiecznych (Dz.U. L 226 z 6.9.2000, s. 3).
(24) Decyzja Rady 2003/33/WE z dnia 19 grudnia 2002 r. ustanawiająca kryteria i procedury przyjęcia odpadów na składowiska, na podstawie art. 16 i załącznika II do dyrektywy 1999/31/WE (Dz.U. L 11 z 16.1.2003, s. 27).