Wystąpienie Krajowej Rady Doradców Podatkowych z wnioskiem do Trybunału Konstytucyjnego o zbadanie zgodności z Konstytucją RP art. 2 ust. 1 pkt 2, art. 3a, art. 27 ust. 1, art. 46a, art. 46b ustawy z dnia 5 lipca 1996 r. o doradztwie podatkowym (tekst jednolity Dz. U. z 2002 r. Nr 9, poz. 86, ze zm.) oraz art. 79 pkt 7 i art. 80a ust. 1 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jednolity Dz. U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694, ze zm.) w brzmieniu nadanym przez ustawę z dnia 16 grudnia 2004 r. o zmianie ustawy o doradztwie podatkowym oraz ustawy o rachunkowości.

Akty korporacyjne

Podat.2005.1.11

Akt nieoceniany

Wersja od: 11 stycznia 2005 r.

UCHWAŁA Nr 201/2005

KRAJOWEJ RADY DORADCÓW PODATKOWYCH

z dnia 11.01.2005 r.

w sprawie wystąpienia Krajowej Rady Doradców Podatkowych z wnioskiem do Trybunału Konstytucyjnego o zbadanie zgodności z Konstytucją RP art. 2 ust. 1 pkt 2, art. 3a, art. 27 ust. 1, art. 46a, art. 46b ustawy z dnia 5 lipca 1996 r. o doradztwie podatkowym (tekst jednolity Dz. U. z 2002 r. Nr 9, poz. 86, ze zm.) oraz art. 79 pkt 7 i art. 80a ust. 1 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jednolity Dz. U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694, ze zm.) w brzmieniu nadanym przez ustawę z dnia 16 grudnia 2004 r. o zmianie ustawy o doradztwie podatkowym oraz ustawy o rachunkowości.

§ 1.

Mając na uwadze fakt, iż zgodnie z § 6 Statutu Krajowej Izby Doradców Podatkowych do zadań statutowych Izby należy w szczególności ochrona interesów zawodowych doradców podatkowych oraz reprezentowanie członków Izby oraz fakt, iż Izba wykonuje swoje zadania poprzez organy, w tym Krajową Radę Doradców Podatkowych, która zgodnie z § 21 Statutu Krajowej Izby Doradców Podatkowych kieruje w zakresie swoich zadań działalnością samorządu w okresach między Zjazdami i podejmuje inne uchwały, które uzna za celowe dla właściwego funkcjonowania Izby i działalności zawodowej doradców podatkowych, Krajowa Rada Doradców Podatkowych, działając na podstawie art. 191 ust. 1 pkt 4 Konstytucji RP, wyraża wolę wystąpienia do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskiem o zbadanie zgodności z Konstytucją RP:

ustawy z dnia 5 lipca 1996 r. o doradztwie podatkowym (Dz. U. z 2002 r. Nr 9, poz. 86, ze zm.), zwanej w dalszej części uchwały również "ustawą" oraz

art. 80a ust. 1

ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694, ze zm.) w brzmieniu nadanym przez ustawę z dnia 16 grudnia 2004 r. o zmianie ustawy o doradztwie podatkowym oraz ustawy o rachunkowości.

§ 2.

Krajowa Rada Doradców Podatkowych uważa, że art. 3a ustawy narusza zasadę równości, wyrażoną w art. 32 Konstytucji RP, wielokrotnie definiowaną przez Trybunał Konstytucyjny RP (orzeczenie z dnia 9 marca 1988 r., Sygn. U. 7/87; orzeczenie z dnia 3 września 1996 r., Sygn. K. 10/96; orzeczenie z dnia 16 grudnia 1996 r., Sygn. U. 1/96; wyrok z dnia 16 grudnia 1997 r., Sygn. K. 8/97;wyrok z dnia 20 października 1998 r., Sygn. K. 7/98; wyrok z dnia 6 marca 2001 r.; Sygn. K. 30/00; wyrok z dnia 21 czerwca 2001 r., Sygn SK 6/01; wyrok z dnia 12 listopada 2001 r. Sygn. P. 2/01; wyrok z dnia 6 stycznia 2003 r. Sygn. K 24/0; wyrok z dnia 7 kwietnia 2003 r., Sygn. P 7/02) - różnicując warunki działalności doradczej. Naruszenie to następuje poprzez postawienie z jednej strony wysokich wymogów formalnych i merytorycznych doradcom podatkowym, a także adwokatom, radcom prawnym oraz biegłym rewidentom, a faworyzowanie z drugiej strony działalności doradczej prowadzonej przez podmioty uprawnione do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych. Podmioty uprawnione do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych, w przeciwieństwie do doradców podatkowych, nie zostały objęte:

oraz obowiązkiem informowania Generalnego Inspektora Informacji Finansowej o transakcjach zarejestrowanych zgodnie z art. 11 ustawy z dnia 16 listopada 2000 r. o przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł oraz o przeciwdziałaniu finansowaniu terroryzmu (Dz. U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1505 ze zm.) co narusza również system ochrony Państwa, stworzony w celu przeciwdziałania wprowadzania do obrotu środków pieniężnych pochodzących z nielegalnych źródeł.

Podkreślenia wymaga fakt, iż żaden z wyżej wymienionych zakazów ani obowiązków nie został wprowadzony do ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości ani do rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy w stosunku do podmiotów uprawnionych do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych.

Zgodnie z linią orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego "wszystkie podmioty prawa charakteryzujące się w równym stopniu daną cechą istotną (relewantną) powinny być traktowane równo, a więc według jednakowej miary, bez zróżnicowań zarówno dyskryminujących jak i faworyzujących" (wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20 października 1998 r., Sygn. K. 7/98). W przypadku, gdy prawodawca różnicuje podmioty prawa (w tej sytuacji przez objęcie szczególnymi obostrzeniami doradców podatkowych, przy równoczesnym ich braku w odniesieniu do podmiotów uprawnionych do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych) charakteryzujące się wspólną cechą istotną (za taką wspólną cechę relewantną należy uznać możliwość wykonywania czynności doradztwa podatkowego) to "wprowadza odstępstwo od zasady równości" (wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 7 kwietnia 2003 r., Sygn. akt P 7/02) co musi zostać "uzasadnione, to jest oparte na uznanych kryteriach" (wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 12 listopada 2001 r., Sygn. P 2/01). Podkreślenia wymaga, iż ciężar dowodu, że wprowadzone różnicowanie podmiotów posiadających wspólną cechę istotną zostało oparte na uznanych kryteriach "spoczywa na organie państwowym, który ustanowił zakwestionowany akt prawotwórczy" (wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20 października 1998 r., Sygn. K. 7/98). Taki dowód nie został, w przypadku różnicowania warunków działalności doradców podatkowych oraz osób uprawnionych do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych, w jakikolwiek sposób przeprowadzony, co według Krajowej Rady Doradców Podatkowych wskazuje na naruszenie konstytucyjnej zasady równości.

§ 3.

Krajowa Rada Doradców Podatkowych uważa, że art. 2, art. 3a, art. 27 i art. 46b ustawy z dnia 5 lipca 1996 r. o doradztwie podatkowym (tekst jednolity: Dz. U. z 2002 r. Nr 9 poz. 86, ze zm.) oraz art. 79 i art. 80a ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jednolity: Dz. U. z 2002 r. Nr 76 poz. 694, ze zm.) naruszają zasady prawidłowej legislacji wyrażone w art. 7, art. 118 ust. 1 oraz art. 121 ust. 2 Konstytucji RP, wielokrotnie definiowane przez Trybunał Konstytucyjny RP (wyrok z dnia 24 czerwca 2002 r., Sygn. K 14/02; wyrok z dnia 19 czerwca 2002 r., Sygn. akt K 11/02; wyrok z 23 lutego 1999 r., Sygn. akt K 25/98) poprzez sposób ich wprowadzenia do tekstu ustawy z dnia 16 grudnia 2004 r. o zmianie ustawy o doradztwie podatkowym oraz ustawy o rachunkowości.

Powyższe przepisy zostały przyjęte przez Senat RP w uchwale z dnia 3 grudnia 2004 r. mimo ich braku w pierwotnym tekście ustawy o zmianie ustawy o doradztwie podatkowym oraz ustawy o rachunkowości uchwalonej przez Sejm RP w dniu 5 listopada 2004 r. Krajowa Rada Doradców Podatkowych pragnie podkreślić, iż ich przyjęcie przez Sejm RP w uchwalonej 16 grudnia 2004 r. ustawie o zmianie ustawy o doradztwie podatkowym oraz ustawy o rachunkowości, w żaden sposób nie powoduje konwalidacji wcześniejszego uchybienia Senatu RP, polegającego na naruszeniu zasad prawidłowej legislacji poprzez zatarcie granicy między uchwałą w przedmiocie inicjatywy ustawodawczej Senatu RP oraz uchwałą zawierającą poprawki do ustawy uchwalonej przez Sejm RP [zgodnie bowiem z art. 69 ust. 1 uchwały Senatu z dnia 23 listopada 1990 r. - Regulamin Senatu (tekst jednolity: M.P. z 2002 r. Nr 54 poz. 741) jeżeli "w toku prac nad ustawą uchwaloną przez Sejm, komisja dostrzeże potrzebę wprowadzenia zmian legislacyjnych wykraczających poza materię rozpatrywanej ustawy, to wraz z projektem uchwały, o którym mowa w art. 68 ust. 2, komisja może przedstawić wniosek o podjęcie inicjatywy ustawodawczej wraz z projektem odpowiedniej ustawy"].

Według Krajowej Rady Doradców Podatkowych powyższy pogląd znajduje potwierdzenie w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego RP, który stwierdził, że "nie istnieje przepis uprawniający do wprowadzania nowych inicjatyw ustawodawczych w ramach rozpatrywania ustawy uchwalonej już przez Sejm. Do ustawy takiej Senat może jedynie wprowadzać swoje poprawki" (.) "w przeciwieństwie do wniesionego w trybie inicjatywy ustawodawczej projektu ustawy, poprawki Senatu mają wyraźnie ograniczony zakres. Mogą one mieć charakter zarówno formalno - legislacyjny jak i merytoryczny; dotyczyć jednak muszą wprost materii, która była przedmiotem regulacji w tym tekście, który został przekazany Senatowi" (wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 24 czerwca 2002 r., Sygn. K 14/02) oraz wskazał na to, iż ograniczony zakres poprawek wynika również stąd, iż są one "wnoszone na końcowym etapie postępowania ustawodawczego, czego szczególnym wyrazem jest to, że Senat wnosi poprawki nie do projektu ustawy, ale do już uchwalonej ustawy" (wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 19 czerwca 2002 r., Sygn. akt K 11/02).