Wniosek do Rzecznika Praw Obywatelskich dotyczący obowiązkowej matury z matematyki.

Akty korporacyjne

KRASP.2015.10.15

Akt nieoceniany

Wersja od: 15 października 2015 r.

STANOWISKO

PREZYDIUM KRASP

z dnia 15 października 2015 r.

w sprawie wniosku do Rzecznika Praw Obywatelskich dotyczącego obowiązkowej matury z matematyki

Dokument nr 42/VI

Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich

Prezydium Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich wyraża głębokie zaniepokojenie zawartą we wniosku dotyczącym obowiązkowej matury z matematyki dla osób z niepełnosprawnościami, skierowanym 7 września 2015 r. przez Helsińską Fundację Praw Człowieka do Rzecznika Praw Obywatelskich, próbą podważenia znaczenia obowiązkowego egzaminu maturalnego z matematyki.

Rektorzy polskich uczelni, zarówno indywidualnie, jak i poprzez swoją ustawową reprezentację, jaką jest Konferencja Rektorów Akademickich Szkół Polskich, przez wiele lat apelowali o to, by niezbędną częścią matury (dziś - egzaminu wstępnego do szkół wyższych) była matematyka. Także i dziś uważamy, że obowiązkowy egzamin z matematyki na maturze jest niezbędny.

Matematyka to przede wszystkim nauka logicznego myślenia, analizowania i twórczego rozwiązywania problemów oraz umiejętności symbolicznego opisu zjawisk przyrodniczych oraz społecznych zachodzących wokół nas. Lekceważąc znaczenie powyższych umiejętności, staniemy przed ogromnym problemem cywilizacyjnym. W dzisiejszym świecie wiodącą rolę odgrywają kraje, w których stawia się na naukę ("science"), a bez dobrych podstaw matematycznych nie ma naukowców, nie ma fizyków, nie ma inżynierów, nie ma architektów, nie ma informatyki, nie ma astronomii, nie ma telekomunikacji, ale ... nie ma również dobrze wykształconych humanistów. Przypomnijmy, że to właśnie głosy takich humanistów jak prof. Henryk Samsonowicz i prof. Andrzej Szostek miały w 2007 r. decydujący wpływ na podjęcie trafnej decyzji o powrocie matematyki jako obowiązkowego przedmiotu na egzaminie maturalnym.

Autorzy wniosku sugerują umożliwienie odstąpienia od obowiązkowego egzaminu z matematyki osobom "z głęboką dyskalkulią", czyli zaburzeniem elementarnych umiejętności arytmetycznych. W opinii Prezydium KRASP, polski system egzaminacyjny, kosztem ogromnego wysiłku (dziesiątki wariantów arkuszy) uczynił już bardzo wiele dla dostosowania arkuszy maturalnych do potrzeb uczniów z różnego rodzaju niepełnosprawnościami. Dowodem na skuteczność tych działań jest to, że wielu takich uczniów, dzięki tym dostosowaniom, z powodzeniem zdaje egzamin maturalny, a następnie podejmuje studia. Ogląd arkuszy maturalnych prowadzi do wniosku, że przekroczenie 30-procentowego progu zdawalności na maturze z matematyki jest możliwe w wyniku rozwiązania zadań niewymagających złożonych obliczeń arytmetycznych. Przypomnijmy też, że każdy zdający ma na egzaminie do dyspozycji tablice zawierające komplet definicji oraz wzorów, a także kalkulator. Pamiętajmy też o tym, że egzaminu z matematyki nie zdaje około 20% maturzystów, z których większość nie cierpi na dyskalkulię, zatem jego trudność leży w innym miejscu.

Prezydium KRASP uważa, że matematyka jako obowiązkowy przedmiot na maturze powinna pozostać, a zakres wiedzy i umiejętności, które ten egzamin sprawdza, nie da się zastąpić sprawdzianem z żadnego innego przedmiotu. Klasa umiejętności kształtowanych przez matematykę jest niezbędnym elementem wykształcenia ogólnego każdego maturzysty i stanowi ważny wymiar jego charakterystyki w postępowaniu rekrutacyjnym na studia.

Również podstawowy zarzut, że obowiązkowy egzamin z matematyki narusza konstytucyjną zasadę powszechności dostępu do wykształcenia na poziomie wyższym jest niesłuszny, gdyż Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 16 stycznia 2007 r. orzekł, że "Konstytucyjna zasada powszechności dostępu do wykształcenia nie może być odczytywana w ten sposób, że każdy, niezależnie od umiejętności i posiadanej wiedzy (talentu) ma gwarantowany dostęp do każdego szczebla wykształcenia. ... Dostęp do wykształcenia nie jest równoznaczny z obowiązkiem zapewnienia każdemu 'zdania' matury."