Przyjęcie wzoru protokołu kontroli, przeprowadzanych przez kontrolerów i wizytatorów, czynności rewizji finansowej wykonanych po wejściu w życie krajowych standardów rewizji finansowej.

Akty korporacyjne

Rewid.2012.5.23

Akt nieoceniany
Wersja od: 23 maja 2012 r.

UCHWAŁA Nr 37/2012
KRAJOWEJ KOMISJI NADZORU
z dnia 23 maja 2012 roku
w sprawie przyjęcia wzoru protokołu kontroli, przeprowadzanych przez kontrolerów i wizytatorów, czynności rewizji finansowej wykonanych po wejściu w życie krajowych standardów rewizji finansowej

Na podstawie art. 27 ust. 9 pkt 3 ustawy z dnia 7 maja 2009 r. o biegłych rewidentach i ich samorządzie, podmiotach uprawnionych do badania sprawozdań finansowych oraz o nadzorze publicznym (Dz. U. Nr 77, poz. 649 oraz z 2010 r. Nr 182, poz. 1228) w związku z § 19 ust. 3 statutu Krajowej Izby Biegłych Rewidentów stanowiącego załącznik do uchwały Nr 5 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Biegłych Rewidentów z dnia 21 marca 2010 r. w sprawie statutu Krajowej Izby Biegłych Rewidentów, uchwala się, co następuje:
§  1.
Przyjmuje się wzór protokołu kontroli, o których mowa w art. 26 ust. 2 ustawy z dnia 7 maja 2009 r. o biegłych rewidentach i ich samorządzie, podmiotach uprawnionych do badania sprawozdań finansowych oraz o nadzorze publicznym (Dz. U. Nr 77, poz. 649 oraz z 2010 r. Nr 182, poz. 1228) zwanej dalej "ustawą", przeprowadzanych przez kontrolerów i wizytatorów, obowiązujący w odniesieniu do czynności rewizji finansowej wykonywanych po dniu wejścia w życie krajowych standardów rewizji finansowej (Uchwała Nr 1608/38/2010 Krajowej Rady Biegłych Rewidentów z dnia 16 lutego 2010 r. w sprawie krajowych standardów rewizji finansowej), stanowiący załącznik do niniejszej uchwały.
§  2.
Uchwała wchodzi w życie z dniem zatwierdzenia w trybie przepisów art. 72 ustawy.

ZAŁĄCZNIK

WZÓR

PROTOKÓŁ KONTROLI

przeprowadzanych przez kontrolerów i wizytatorów, czynności rewizji finansowej wykonanych od dnia wejścia w życie krajowych standardów rewizji finansowej

I.

 INFORMACJE OGÓLNE:

1. Podstawa prawna przeprowadzonej kontroli:

a) art. 26 ust. 2 ustawy z dnia 7 maja 2009 r. o biegłych rewidentach i ich samorządzie, podmiotach uprawnionych do badania sprawozdań finansowych oraz o nadzorze publicznym (Dz. U. Nr 77, poz. 649 oraz z 2010 r. Nr 182, poz. 1228) - zwanej dalej "ustawą",

b) rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 15 stycznia 2010 r. w sprawie kontroli wykonywania zawodu przez biegłych rewidentów i działalności podmiotów uprawnionych do badania sprawozdań finansowych (Dz. U. Nr 16, poz. 83) - zwane dalej "rozporządzeniem",

c) rozdział 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447).

2. Kontrolę przeprowadzono w dniach: ................................................ na podstawie upoważnienia nr ...... z dnia ............... wydanego przez Krajową Komisję Nadzoru dla:

wizytatora/kontrolera*) ............................................. - numer legitymacji służbowej .....

wizytatora/kontrolera*) ............................................. - numer legitymacji służbowej .....

Na wniosek Komisji Nadzoru Audytowego, zgodnie z art. 26 ust. 6 ustawy, w kontroli uczestniczył(li) jako obserwator(rzy):

................................................................................................................................................

(imię i nazwisko, nr legitymacji służbowej oraz stanowisko służbowe osoby lub osób uczestniczących w kontroli)

3. Okres objęty kontrolą: ................................................

4. Zakres przedmiotowy kontroli:

Przestrzeganie przepisów i procedur związanych z wykonywaniem czynności rewizji finansowej przez biegłych rewidentów oraz działalnością podmiotów uprawnionych do badania sprawozdań finansowych, w tym dokonywanie kontroli:

a) systemu wewnętrznej kontroli jakości w podmiocie uprawnionym do badania sprawozdań finansowych,

b) zgodności działalności podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych z przepisami prawa,

c) dokumentacji rewizyjnej z wykonanych czynności rewizji finansowej, w tym zgodności z obowiązującymi standardami rewizji finansowej i wymaganiami dotyczącymi niezależności,

d) ilości i jakości wykorzystywanych zasobów kadrowych,

e) naliczonego wynagrodzenia za czynności rewizji finansowej.

5. Nazwa, adres i numer kontrolowanego podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych oraz adres strony internetowej:

................................................................................................................................................

................................................................................................................................................

6. Forma prawna podmiotu: .................................................................................................

7. Kontrolą objęto następujące jednostki organizacyjne podmiotu: ....................................

................................................................................................................................................

8. Biegli rewidenci reprezentujący podmiot kontrolowany:

................................................... - numer ewidencyjny .............

9. Dotychczas przeprowadzone kontrole z upoważnienia Krajowej Komisji Nadzoru w ciągu ostatnich 3 lat (w podmiotach wykonujących czynności rewizji finansowej w jednostkach zainteresowania publicznego) lub 6 lat (w pozostałych podmiotach):

................................................................................................................................................

................................................................................................................................................

10. Informacje o zakresie działalności podmiotu zgodnym z art. 48 ustawy:

Rodzaj usługiw tys. złilość%
1. Badanie sprawozdań finansowych
2. Przeglądy sprawozdań finansowych
3. Inne usługi poświadczające
4. Działalność pozostała, z tego (wymienić wszystkie pozostałe działalności określone w art. 48 ust. 2 ustawy, wykonywane przez podmiot):X
X
Razem przychodyX100

II.

 ZAKRES KONTROLI FORMALNO-PRAWNEJ

Lp.Zakres kontroliStan faktycznyNumer załącznika

lub komentarz

1234
1.Kompletność i zgodność danych wykazanych na liście podmiotów uprawnionych do badania sprawozdań finansowych prowadzonej przez Krajową Radę Biegłych Rewidentów, o których mowa w art. 53 ust. 3 pkt 1-10 ustawy ze stanem faktycznym i dokumentacją formalno-prawną kontrolowanego podmiotu
2.Zakres działalności podmiotu pod względem zgodności z art. 48 ust. 1 i 2 ustawy:

1) określony w statucie, umowie lub innym akcie założycielskim,

2) stan rzeczywisty potwierdzony na podstawie przeglądu umów i faktur sprzedaży.

3.Organy (osoby) zarządzające i nadzorujące w podmiocie uprawnionym do badania:

- zgodność składu organów z wymogami z art. 47 ustawy (dotyczy spółek kapitałowych i osobowych).

4.Podpisywanie opinii i raportów z czynności rewizji finansowej w imieniu podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych (art. 2 pkt 5 ustawy).
5.Zgodność prowadzonej ewidencji umów o badanie (przeglądy) sprawozdań finansowych oraz ewidencji umów o wykonanie innych usług poświadczających z wymogami pkt 99 i pkt 100 KSRF nr 1.
6.Prawidłowość sporządzenia i terminowość przekazania Krajowej Radzie Biegłych Rewidentów pisemnego sprawozdania z działalności podmiotu (art.49 ust.3 ustawy).
7.Kompletność informacji i terminowość jej złożenia do Krajowej Rady Biegłych Rewidentów przez podmiot uprawniony do badania sprawozdań finansowych (art. 87 ust. 1 ustawy).
8.Kompletność sprawozdania, o którym mowa w art. 88 pkt 1 ustawy i terminowość jego zamieszczenia na stronie internetowej przez podmiot wykonujący czynności rewizji finansowej w jednostkach zainteresowania publicznego .
9.Prawidłowość naliczenia i terminowość wpłaty przez podmiot opłat z tytułu nadzoru

(art. 52 ust. 1 pkt 2 ustawy oraz odpowiednie uchwały KRBR w tym zakresie)

10.Prawidłowość opracowania oraz skuteczność wdrożenia

w podmiocie zasad systemu wewnętrznej kontroli jakości (art. 49 ust. 1 ustawy, zgodnie z zasadami, o których mowa

w art. 21 ust. 2 pkt 3 lit. b ustawy oraz zasad określonych w uchwale nr 1378/32/2009 Krajowej Rady biegłych Rewidentów z dnia 13 października 2009 roku w sprawie zasad wewnętrznej kontroli jakości podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych).

11.Kalkulacja wynagrodzeń w zakresie wykonywanych czynności rewizji finansowej (na etapie oferty lub umowy) i jej zgodność z wymogami art. 60 ust. 1 i 2 ustawy) oraz rozwiązaniami przyjętymi w rozdziale 240 Zasad etyki.
12.Posiadanie ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej z tyt. prowadzenia działalności (art. 50 ust. 1 i 2 ustawy):

* umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej (OC) z tytułu wykonywania czynności rewizji finansowej w okresie od dnia wpisania do dnia skreślenia z listy,

* w przypadku świadczenia usług, o których mowa w art. 48 ust.2 ustawy, umowy OC z tytułu wykonywania tych usług,

* czy zakres, termin powstania obowiązku ubezpieczenia i wysokość ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej jest zgodna z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 03 grudnia 2009 roku w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej podmiotów uprawnionych do badania sprawozdań finansowych z późn. zm. (należy uwzględnić rozporządzenie funkcjonujące w kontrolowanym okresie).

13.Informacja o liczbie zatrudnionych i współpracujących biegłych rewidentach (art. 26 ust. 2 pkt 4 ustawy):

a) liczba biegłych rewidentów zatrudnionych na podstawie umów o pracę,

b) liczba biegłych rewidentów współpracujących z podmiotem na podstawie umów cywilno-prawnych,

c) przestrzeganie w podmiocie wymogów art. 4 ust. 1 pkt 2 ustawy w zakresie stałego podnoszenia kwalifikacji zawodowych przez biegłych rewidentów w sposób określony w art. 4 ust. 2,:

d) udział biegłych rewidentów w innych formach doskonalenia zawodowego (kursy, seminaria, konferencje).

14.Realizacja praktyk zawodowych i aplikacji kandydatów na biegłych rewidentów:

- czy podmiot spełnia warunki do prowadzenia praktyk zawodowych i aplikacji kandydatów na biegłych rewidentów,

- czy realizacja praktyk/aplikacji*) spełnia wymogi rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 grudnia 2009 roku w sprawie postępowania kwalifikacyjnego na biegłych rewidentów oraz uchwały nr 1617/38/2010 Krajowej Rady Biegłych Rewidentów z dnia 16 lutego 2010 roku w sprawie zasad dokumentowania praktyki i aplikacji przez kandydatów na biegłych rewidentów.

15.Sposób archiwizowania dokumentacji rewizyjnej.
16.Inne.

III.

 ZAKRES KONTROLI MERYTORYCZNEJ

Charakterystyka jednostek badanych, których dokumentację rewizyjną z badania/przeglądu sprawozdania finansowego i/lub innej czynności rewizji finansowej poddano kontroli*):

1. Nazwa i adres jednostki:

................................................................................................................................................

................................................................................................................................................

Rodzaj usługi poświadczającej: ...................................................................................................

Forma prawna: .............................................................................................................................

Rodzaj sprawozdania finansowego (w przypadku badania/przeglądu*) sprawozdania finansowego - jednostkowe, skonsolidowane, łączne, śródroczne, *)): ...............................

suma bilansowa tys. zł: ......................

przychody tys. zł: ...............................

zatrudnienie osoby: ............................

Biegły rewident podpisujący opinię: ........................................... numer ewidencyjny: ................. Sprawozdanie finansowe podlegało obowiązkowemu/nieobowiązkowemu*) badaniu przez biegłego rewidenta zgodnie z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2009 r. Nr 152, poz. 1223 z późn. zm.). Wyboru dokumentacji do kontroli dokonano na podstawie kryterium uwzględniającego ryzyko:

........................................................................................................

Opis przeprowadzonych czynności kontrolnych zawiera załącznik nr ...

2. Nazwa i adres jednostki:

................................................................................................................................................

................................................................................................................................................

Rodzaj usługi poświadczającej: ...................................................................................................

Forma prawna: .............................................................................................................................

Rodzaj sprawozdania finansowego (w przypadku badania/przeglądu*) sprawozdania finansowego - jednostkowe, skonsolidowane, łączne, śródroczne,*)): ......................................

suma bilansowa tys. zł: ......................

przychody tys. zł: ...............................

zatrudnienie osoby: ............................

Biegły rewident podpisujący opinię: ........................................... numer ewidencyjny: ................. Sprawozdanie finansowe podlegało obowiązkowemu/nieobowiązkowemu*) badaniu przez biegłego rewidenta zgodnie z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2009 r. Nr 152, poz. 1223 z późn. zm.). Wyboru dokumentacji do kontroli dokonano na podstawie kryterium uwzględniającego ryzyko: .................................................................................................

Opis przeprowadzonych czynności kontrolnych zawiera załącznik nr ...

IV.

 STWIERDZONE NIEPRAWIDŁOWOŚCI I ICH ZAKRES W ODNIESIENIU DO PRZEPROWADZONEJ KONTROLI FORMALNO-PRAWNEJ:

Po przeprowadzeniu kontroli w zakresie, o którym mowa w Rozdziale I pkt 4 lit. a, b, c, d, e, kontrolujący stwierdził następujące okoliczności, które stanowią naruszenie niżej przytoczonych przepisów prawa: *)

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Po przeprowadzeniu kontroli w zakresie, o którym mowa w Rozdziale I pkt 4 lit. a, b, c, d, e, kontrolujący nie stwierdził okoliczności, które stanowią naruszenie przepisów prawa.*)

V.

 STWIERDZONE NIEPRAWIDŁOWOŚCI W ZAKRESIE DOKUMENTACJI REWIZYJNEJ Z WYKONANYCH CZYNNOŚCI REWIZJI FINANSOWEJ, W TYM ZGODNOŚCI Z OBOWIAZUJĄCYMI STANDARDAMI REWIZJI FINANSOWEJ I WYMAGANIAMI DOTYCZĄCYMI NIEZALEŻNOŚCI

Po przeprowadzeniu kontroli w powyższym zakresie, po skontrolowaniu dokumentacji rewizyjnej z badania/przeglądu sprawozdania finansowego i/lub innej czynności rewizji finansowej*) w jednostkach opisanych w Rozdziale III, kontrolujący stwierdził następujące okoliczności, które stanowią naruszenie niżej przytoczonych przepisów prawa i/lub standardów związanych z wykonywaniem czynności rewizji finansowej: *)

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Po przeprowadzeniu kontroli w powyższym zakresie, po skontrolowaniu dokumentacji rewizyjnej z badania/przeglądu sprawozdania finansowego i/lub innej czynności rewizji finansowej*) w jednostkach opisanych w Rozdziale III, kontrolujący nie stwierdził okoliczności, które stanowią naruszenie przepisów prawa i/lub standardów związanych

z wykonywaniem czynności rewizji finansowej. *)

VI.

 PRAWA KONTROLOWANEGO PODMIOTU UPRAWNIONEGO DO BADANIA SPRAWOZDAŃ FINANSOWYCH

Kontrolowanemu podmiotowi przysługuje prawo zgłoszenia zastrzeżeń do protokołu oraz prawo odmowy podpisania protokołu wraz z podaniem przyczyny odmowy. Kontrolowany podmiot uprawniony do badania sprawozdań finansowych, może zgłosić do Krajowej Komisji Nadzoru Krajowej Izby Biegłych Rewidentów, w terminie 14 dni od dnia potwierdzenia odbioru protokołu kontroli pisemne, umotywowane zastrzeżenia do jego treści na adres: Krajowa Komisja Nadzoru Krajowej Izby Biegłych Rewidentów, 00-175 Warszawa al. Jana Pawła II 80.

W przypadku nie zgłoszenia zastrzeżeń w terminie, o którym mowa powyżej, przyjmuje się, że kontrolowany podmiot nie kwestionuje ustaleń kontroli.

Integralną część niniejszego protokołu kontroli stanowią załączniki objęte wykazem stanowiącym załącznik do protokołu.

VII.

 INNE USTALENIA

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

VIII.

 WYKAZ ZAŁĄCZNIKÓW DO PROTOKOŁU KONTROLI

NrNazwa - (ewentualnie skrócona treść)Ilość kart
..................................................

Miejscowość i data

.........................................................................

Podpis i numer legitymacji kontrolera/wizytatora*)

......................................................................

Data i podpis osoby upoważnionej

do reprezentowania podmiotu uprawnionego

do badania sprawozdań finansowych

(oraz pieczęć podmiotu)

......................................................................... ......................................................................

Podpis i numer legitymacji kontrolera/wizytatora*) Data i podpis osoby upoważnionej

do reprezentowania podmiotu uprawnionego

do badania sprawozdań finansowych

(oraz pieczęć podmiotu)

______

*) niepotrzebne skreślić

Załącznik

DOKUMENT KONTROLI MERYTORYCZNEJ

Dokument określa obszary kontroli w zakresie przestrzegania przez kontrolowany podmiot uprawniony do badania sprawozdań finansowych poniżej wymienionych przepisów w zakresie prawidłowości dokumentacji rewizyjnej z wykonanych czynności rewizji finansowej, w tym zgodności z obowiązującymi standardami rewizji finansowej i wymaganiami dotyczącymi niezależności:

1. Ustawy z dnia 7 maja 2009 roku o biegłych rewidentach i ich samorządzie, podmiotach uprawnionych do badania sprawozdań finansowych oraz o nadzorze publicznym (Dz. U. Nr 77 poz. oraz z 2010 r. Nr 182, poz. 1228) - zwanej dalej "ustawą".

2. Ustawy z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości (Dz. U. z 2009 r. Nr 152, poz. 1223 z późn. zm.) - zwanej dalej "ustawą o rachunkowości".

3. Krajowych standardów rewizji finansowej nr 1, 2*) i 3*), uchwalonych przez Krajową Radę Biegłych Rewidentów (uchwała nr 1608/38/2010 z dnia 16 lutego 2010 r.) i zatwierdzonych przez Komisję Nadzoru Audytowego w dniu 31 marca 2010 r.,

4. Kodeksu etyki zawodowych księgowych Międzynarodowej Federacji Księgowych (IFAC) jako zasad etyki zawodowej biegłych rewidentów wprowadzonych uchwałą Krajowej Rady Biegłych Rewidentów nr 4249/60/2011 z dnia 13 czerwca 2011 roku w sprawie zasad etyki zawodowej biegłych rewidentów, zwane dalej "Zasadami etyki".

Niniejszy dokument dotyczy dokumentacji rewizyjnej odnoszącej się do badania sprawozdania finansowego/przeglądu lub innej usługi poświadczającej*) za rok/okres*) ....................... jednostki prowadzonej pod nazwą: ......................................................................

...................................................... z siedzibą w ...........................................................................

.......................................................................................................................................................

Badanie sprawozdania finansowego/wykonanie innej czynności rewizji finansowej*) zostało przeprowadzone na podstawie umowy nr ..... z dnia ...................................................................

Dokumentacja rewizyjna podlegająca kontroli jest wynikiem prac prowadzonych przez biegłego rewidenta (imię, nazwisko, numer ewidencyjny w rejestrze) .................................................................................................... działającego w imieniu podmiotu uprawnionego do badania (nazwa, adres, nr ewidencyjny) ....................................................................................................................................................

Lp.Zakres kontroliStan

Faktyczny

Numer załącznika lub komentarz
1234
1.Prawidłowość sporządzanych przez podmiot ofert na badanie sprawozdań finansowych (rozdział XIV KSRF nr 1), tj.:

a) czy zawarcie umowy zostało poprzedzone złożeniem oferty, listu intencyjnego (lub obu dokumentów)

(uwaga: oferta nie jest obowiązkowym dokumentem (pkt 91 KSRF nr 1),

b) czy dokumenty o których mowa powyżej nie naruszają podstawowych zasad etyki.

2.Prawidłowość zawartej umowy o badanie sprawozdania finansowego (art. 66 ust. 5 i 7 ustawy o rachunkowości i rozdział XIV KSRF nr 1), tj.:

a) czy została zawarta pisemna umowa o badanie (rozdział XIV KSRF nr 1), data umowy,

b) czy przedmiot i zakres umowy jest zgodny z celem badania sprawozdania finansowego, określonym w art. 65 ust. 1 ustawy o rachunkowości i pkt 10 KSRF nr 1,

c) czy umowa wskazuje obowiązki jednostki badanej oraz podmiotu uprawnionego, zgodnie z zaleceniem pkt 94 KSRF nr 1,

d) czy umowa o badanie zawierająca wyszczególnienie warunków badania i dodatkowych wynikających z niej zadań stanowi element dokumentacji rewizyjnej (pkt 82a KSRF nr 1),

e) czy w przypadku rozwiązania umowy o badanie (przegląd) sprawozdania finansowego podmiot uprawniony do badania poinformował o tym niezwłocznie Komisję Nadzoru Audytowego.

3.Przestrzeganie przez podmiot i biegłego rewidenta wymogu bezstronności i niezależności wobec badanej jednostki (art. 56 ust. 2-5 ustawy i art. 57 ustawy z uwzględnieniem wymogów rozdziału 290 zasad etyki), tj.:

a) czy istnieje oświadczenie (deklaracja) podmiotu uprawnionego do badania o niezależności w stosunku do badanej jednostki w rozumieniu art. 56 ust. 3 i 4 ustawy (art. 56 ust. 5 ustawy i pkt 76c KSRF nr 1),

b) czy istnieje oświadczenie (deklaracja) biegłego rewidenta przeprowadzającego lub kierującego badaniem o niezależności w stosunku do badanej jednostki w rozumieniu art. 56 ust. 3 i 4 ustawy (art. 56 ust. 5 ustawy oraz pkt 76c KSRF nr 1),

c) czy istnieją oświadczenia (deklaracje) osób uczestniczących w badaniu (współpracujących z biegłym rewidentem) (art. 56 ust. 4 ustawy) - w tym oświadczenie weryfikatora,

d) czy oświadczenia (deklaracje), o których mowa powyżej (w punktach od a do c) obejmują wszystkie kryteria bezstronności i niezależności określone w art. 56 ust. 3 ustawy oraz rozdziale 290 zasad etyki (lub powołują się bez ograniczenia na te przepisy),

e) jeśli nie istnieją oświadczenia o których mowa w pkt c, to czy stosowane są inne zasady, zapewniające przestrzeganie przez zatrudnionych w podmiocie pracowników zasad etyki, w tym zasad niezależności zawodowej (prosimy je udokumentować),

f) czy weryfikacja stanu rzeczywistego przez kontrolującego nie wykazała okoliczności ograniczających niezależność i bezstronność podmiotu badającego oraz biegłego rewidenta (np. równoczesne prowadzenie ksiąg rachunkowych oraz ich badanie, przekroczenie chociażby w jednym roku, w ciągu ostatnich 5 lat, co najmniej 40% przychodu rocznego z tytułu świadczenia usług na rzecz zamawiającego lub jednostki z nim powiązanej, ingerencja właścicieli, wspólników, członków zarządu oraz organów nadzorczych w przeprowadzanie przez biegłego rewidenta czynności rewizji finansowej. Jeśli weryfikacja stanu rzeczywistego nie potwierdza niezależności prosimy wskazać, jakie okoliczności wystąpiły (prosimy je udokumentować),

g) czy warunki niezależności i bezstronności, o których mowa wyżej, spełnione są na dzień wydania opinii i raportu (a nie tylko np. na dzień rozpoczęcia badania albo podpisania umowy).

4.Prawidłowość wyboru podmiotu uprawnionego do badania sprawozdania finansowego (art. 66 ust. 4 ustawy o rachunkowości i art. 86 ust. 8 ustawy), tj.:

a) czy podmiot posiada udokumentowanie sprawdzenia prawidłowości dokonania wyboru biegłego rewidenta (pkt 76c KSRF nr 1)

uwaga: mogą to być przykładowo:

- kopie uchwał Walnego Zgromadzenia lub Zgromadzenia Wspólników,

- kopie uchwał Rady Nadzorczej - wówczas winna być dodatkowo kopia umowy lub statutu z zapisem uprawniającym Radę do wyboru,

- w przypadku działalności gospodarczej będzie to umowa podpisana przez właściciela,

- udokumentowanie może stanowić również szczegółowy opis w dokumentacji rewizyjnej uchwały wraz z podstawą prawną.

b) czy podmiot uprawniony do badania sprawozdań finansowych został wybrany przez organ zatwierdzający sprawozdanie finansowe jednostki (np. Walne Zgromadzenie, Zgromadzenie Wspólników, właściciela),

c) jeśli wyboru, o którym mowa wyżej, dokonał inny organ jednostki niż organ zatwierdzający (np. Rada Nadzorcza), to czy taka możliwość wynika z umowy, statutu lub innego wiążącego jednostkę przepisu prawa, a umowa (statut) została zarejestrowana w KRS (uwaga: zgodnie z art. 66 ust. 4 ustawy o rachunkowości wyboru nie może dokonać Zarząd jednostki badanej),

d) czy w jednostkach zainteresowania publicznego komitet audytu rekomendował radzie nadzorczej lub innemu organowi nadzorującemu, podmiot uprawniony do badania sprawozdań finansowych do przeprowadzenia czynności rewizji finansowej jednostki.

5.Prawidłowość stosowanych zasad planowania (rozdział V KSRF nr 1), tj.:

a) czy biegły, bez względu na wielkość jednostki badanej, sporządza pisemny plan badania (pkt 35 KSRF nr 1),

b) czy plan badania zawiera (pkt 34 i 35 KSRF nr 1):

- określenie ryzyk (ryzyko ogólne i specyficzne ryzyko nieodłączne i kontroli w poszczególnych obszarach) wraz z oceną prawidłowości określenia ryzyk (pkt 17 KSRF nr 1),

- określenie strategii badania (tj. ogólnej linii postępowania podczas badania, uwzględniającej sytuację jednostki, rozpoznane obszary ryzyka oraz wagę poszczególnych czynników),

- określenie poziomu istotności (pkt 34 KSRF nr 1),

c) czy istnieją dowody (np. udokumentowane wyniki badania zgodności), uzasadniające obniżenie poziomu ryzyka nieodłącznego i ryzyka kontroli (pkt 17 KSRF nr 1),

d) czy plan badania jest spójny z informacją o księgowości i kontroli wewnętrznej badanej jednostki i skuteczności jej działania (pkt 38 KSRF nr 1),

e) czy biegły stosuje programy badania, określające szczegółowe zadania rewizyjne, sporządzone w oparciu o informacje zawarte w planie (pkt 39 oraz 35 KSRF nr 1),

f) czy dokumentacja z badania zawiera takie informacje -jeśli są wymagane w związku ze skalą badanej jednostki jak (pkt 37 KSRF nr 1):

- charakterystykę badanej jednostki (jej organizację i działalność),

- informację o otoczeniu gospodarczym i prawnym jednostki,

- wstępną analizę wyniku finansowego oraz sytuacji majątkowej i finansowej jednostki,

- wstępne rozpoznanie możliwości kontynuowania działalności przez jednostkę,

- opis stosowanych przez jednostkę systemów księgowości (w tym zakładowego planu kont) oraz kontroli wewnętrznej wraz z ich oceną,

- opis przyjętych zasad wyceny aktywów i pasywów.

6.Kompletność dokumentacji rewizyjnej w zakresie podstawowych dokumentów z badania (rozdział XII KSRF nr 1), tj.:

czy w dokumentacji znajdują się następujące podstawowe dokumenty z badania (prosimy podać datę każdego z dokumentów):

a) sprawozdanie finansowe, o którym wyrażono opinię (pkt 82c KSRF nr 1),

b) korekty zaproponowane w wyniku badania - uwzględnione lub nieuwzględnione przez jednostkę, które mają lub mogły mieć istotny wpływ na sprawozdanie finansowe (pkt 82 b KSRF nr 1),

c) sprawozdanie z działalności jednostki, jeśli wymagane jest przepisami prawa (pkt 82c KSRF nr 1),

d) kopia wyrażonej opinii (pkt 82d KSRF nr 1),

e) kopia raportu (pkt 82d KSRF nr 1),

f) plan i program badania oraz ich modyfikacje wraz z oceną ryzyka nieodłącznego, ryzyka kontroli w jednostce oraz ryzyka przeoczenia i zmian w tym zakresie, wyznaczeniem granicy istotności (pkt 82e KSRF nr 1),

g) oświadczenia kierownika badanej jednostki (pkt 82f KSRF nr 1 w związku z art. 67 ust. 1 ustawy o rachunkowości),

h) kopia ewentualnego pisma poufnego skierowanego do kierownictwa jednostki na temat stwierdzonych w toku badania niedociągnięć oraz sposobów ich usunięcia (pkt 82h KSRF nr 1),

i) kopia ewentualnego pisma powiadamiającego kierownictwo jednostki lub jej organy nadzorcze o stwierdzonych nadużyciach lub dużym prawdopodobieństwie ich popełnienia bądź naruszeniach prawa (pkt 82 g KSRF nr 1).

7.Prawidłowość dat podstawowych dokumentów (pkt 64 KSRF nr 1), tj.:

a) czy opinia i raport mają tą samą datę (czy oba dokumenty zostały przedstawione łącznie),

b) czy data opinii i raportu nie jest wcześniejsza niż data podpisania przez kierownika jednostki sprawozdania finansowego, o którym kluczowy biegły rewident wyraził zdanie w opinii.

8.Prawidłowość sprawozdania finansowego, o którym kluczowy biegły rewident wyraził zdanie w opinii, tj.:

a) czy stanowisko wyrażone w opinii i ocena dokonana w raporcie dotyczy odpowiedniej - "ostatecznej" wersji sprawozdania finansowego, zgodnie z pkt nr 61 KSRF 1 (sprawdzić daty i parametry finansowe),

b) czy sprawozdanie finansowe zawiera wszystkie składniki, zgodnie z art. 45 ust. 2 ustawy o rachunkowości, a w przypadkach, o których mowa w art. 64 ust. 1 ustawy o rachunkowości obejmuje również elementy określone w art. 45 ust. 3 ustawy o rachunkowości,

c) czy sprawozdanie finansowe jest kompletne, tj. zawiera wszystkie elementy, zgodnie z załącznikiem nr 1, a w uzasadnionych przypadkach z załącznikiem nr 2 lub 3 do ustawy o rachunkowości,

d) czy sprawozdanie finansowe, w przypadku organu wieloosobowego (np. zarządu), zostało podpisane przez wszystkich członków tego organu, zgodnie z art. 52 ust. 2 ustawy o rachunkowości.

9.Kompletność opinii, tj.:

a) czy opinia biegłego rewidenta zawiera wszystkie wymagane przepisami prawa stwierdzenia (art. 65 ust. 1 do 4 ustawy o rachunkowości, oraz rozdz. IX i X KSRF nr 1, w uzasadnionych przypadkach uzupełnione pkt 110 KSRF nr 1 albo rozdz. III KSRF nr 2), jeśli odpowiedź negatywna - załączyć kopię opinii.

10.Kompletność raportu, tj.:

a) czy raport z badania sprawozdania finansowego zawiera wszystkie wymagane przepisami prawa stwierdzenia (art. 65 ust. 5 ustawy o rachunkowości oraz rozdz. IX i XI KSRF nr 1, w uzasadnionych przypadkach uzupełnione rozdz. IV KSRF nr 2), jeśli odpowiedź negatywna - załączyć kopię raportu.

11.Spójność opinii i raportu oraz ew. pisma do kierownika jednostki, tj.:

a) czy stanowiska wyrażone w opinii i raporcie znajdują swoje uzasadnienie w dokumentacji rewizyjnej dotyczącej badanego sprawozdania finansowego (art. 65 ust. 6 ustawy o rachunkowości, pkt 75 KSRF nr 1),

b) czy opinia i raport są ze sobą spójne merytorycznie; np. raport zawiera odpowiednie uzasadnienie dla zastrzeżenia w opinii, itp. (pkt 76 g KSRF nr 1),

c) w przypadku gdy biegły wystosował do kierownika jednostki pismo o uchybieniach i niedociągnięciach - czy uchybienia te i niedociągnięcia nie powinny wpływać na stanowisko wyrażone w opinii oraz ocenę sprawozdania finansowego.

12.Prawidłowość oświadczenia złożonego przez kierownika jednostki - odnoszącego się do zbadanego sprawozdania finansowego, tj.:

a) czy oświadczenie kierownika badanej jednostki zawiera co najmniej elementy wskazane w pkt 29 oraz 82f KSRF nr 1 (uwaga: w praktyce treść oświadczenia kierownika winna być znacznie obszerniejsza),

b) czy oświadczenie kierownika nosi datę bliską daty wyrażenia opinii (data oświadczenia kierownika nie może być późniejsza niż data wyrażenia opinii), zgodnie z pkt 29 KSRF nr 1,

c) czy oświadczenie kierownika, w przypadku organu wieloosobowego, zostało podpisane przez wszystkich członków tego organu, zgodnie z definicją kierownika jednostki (pkt 3d KSRF nr 1 oraz art. 3 ust. 1 pkt 6 ustawy o rachunkowości w związku z art. 52 ust. 2 ustawy o rachunkowości),

d) czy pisemne oświadczenie dla biegłego rewidenta, dotyczące badanego sprawozdania finansowego i związanych z nim kwestii składane jest przez kierownika jednostki lub upoważnionych członków kierownictwa, a nie przez członków rady nadzorczej lub lub innego organu nadzorującego (pkt 29 KSRF nr 1). Zgodnie z przepisami art. 4a ust. 2 ustawy o rachunkowości członkowie rady nadzorczej lub innego organu nadzorującego jednostki odpowiadają wobec jednostki, a nie wobec osób trzecich za szkodę wyrządzoną działaniem lub zaniechaniem, stanowiącym naruszenie obowiązku zapewnienia, aby sprawozdanie finansowe oraz sprawozdanie z działalności spełniały wymaganie przewidziane w ustawie.

13.Kompletność dokumentacji stanowiącej podstawę sporządzenia raportu, tj.:

czy wszystkie stwierdzenia zawarte w ogólnej części raportu są udokumentowane w dokumentacji roboczej (w związku z przepisem art. 65 ust. 6 ustawy o rachunkowości, oraz rozdz. XI, w szczególności pkt 75, a także pkt 81 KSRF nr 1), np.:

a) podstawowe informacje o działalności spółki (dokumenty rejestracyjne, sądowe),

b) złożenie sprawozdania finansowego za rok poprzedni do sądu i jego opublikowanie,

c) zatwierdzenie sprawozdania finansowego za rok ubiegły oraz podział wyniku.

14.Prawidłowość dokumentów roboczych, tj.:

a) czy każdy dokument roboczy z badania poszczególnych obszarów sprawozdania finansowego zawiera wymagane elementy opisu (pkt 80 KSRF nr 1):

- nazwę lub symbol badanej jednostki,

- oznaczenie badanego roku,

- określenie treści (przedmiotu) dokumentu (nazwa obszaru, rodzaj testu),

- podpis osoby sporządzającej lub przyjmującej dokument do zbioru, a jeśli dokumentacja rewizyjna ma postać nośników elektronicznych, filmów lub inną zapewniająca trwałość zapisu zawartych w dokumentach informacji przez obowiązujący okres ich przechowywania, dokument roboczy powinien zawierać dane identyfikujące sporządzającego lub przyjmującego dokument do zbioru,

- datę.

b) jeśli badanie przeprowadzał zespół pod kierunkiem kluczowego biegłego rewidenta, to czy z dokumentów wynika kto, kiedy, jakie czynności przeprowadzał (pkt 80 KSRF nr 1),

c) czy dokumenty uzyskane przez badającego od badanej jednostki i od osób trzecich, zostały przed przyjęciem sprawdzone, co do ich wiarygodności (pkt 79 KSRF nr 1).

15.Uporządkowanie dokumentacji rewizyjnej (pkt 85 KSRF nr 1):

a) czy poszczególne dokumenty lub ich zbiory tematyczne są odpowiednio powiązane z raportem z badania i (lub) układem sprawozdania finansowego,

b) czy dokumentacja rewizyjna jest objęta spisem.

16.Kompletność badania a ryzyko i istotność:

a) czy biegły rewident sprawdził w toku badania wszystkie obszary sprawozdania finansowego - każdą (istotną) pozycję bilansu, rachunku zysków i strat oraz rachunku przepływów pieniężnych (pkt 13, 14 oraz 34 KSRF nr 1),

b) czy biegły uwzględnił w toku badania poszczególnych obszarów sprawozdania finansowego ryzyko przeoczenia, w oparciu o ocenę ryzyka nieodłącznego i kontroli (pkt 17, 18 oraz 28 KSRF nr 1),

c) czy biegły rewident stosował w toku badania wyliczony poziom istotności tj. czy próby były wybierane w oparciu o wysokość istotności oraz czy wnioski księgowe uwzględniają poziom istotności (pkt 34 KSRF nr 1).

17.Kompletność dowodów badania:

a) czy dla każdego (istotnego) obszaru sprawozdania finansowego zostało udokumentowane sprawdzenie (badanie) następujących zagadnień (pkt 13 KSRF nr 1):

- istnienia na dzień bilansowy wykazanych w sprawozdaniu finansowym aktywów i pasywów, w tym także zobowiązań z tytułów publiczno-prawnych,

- sprawowania kontroli aktywów, względnie obowiązku zaspokojenia zobowiązań - wykazanych na dzień bilansowy,

- wystąpienia w badanym okresie zdarzeń i operacji gospodarczych wykazanych w sprawozdaniu finansowym,

- kompletności ujęcia aktywów, pasywów, zdarzeń i operacji gospodarczych oraz innych ujawnianych danych dotyczących okresu objętego sprawozdaniem finansowym,

- prawidłowości wyceny aktywów i pasywów,

- ujęcia zdarzeń i operacji gospodarczych w prawidłowej kwocie i poprawnego przypisania wynikających z nich przychodów, zysków nadzwyczajnych oraz kosztów i strat nadzwyczajnych do okresu, którego dotyczą,

- prezentacji we właściwych częściach sprawozdania finansowego poszczególnych sald aktywów i pasywów, przychodów i zysków nadzwyczajnych oraz kosztów i strat nadzwyczajnych,

b) czy na okoliczność powyższych stwierdzeń dotyczących określonej pozycji sprawozdania finansowego, zostało przeprowadzone odrębne badanie odpowiednio udokumentowane (pkt 28 KSRF nr 1),

c) czy dokumentacja robocza obejmuje w szczególności wszystkie elementy wymienione w pkt 82 i KSRF nr 1.

18.Stosowanie przez podmiot zasad podejmowania się i przeprowadzania badania jednostki po raz pierwszy (pkt 41 KSRF nr 1), tj.:

a) czy z dokumentacji wynika, że biegły wykonał procedury dotyczące badania bilansu otwarcia, o których mowa w pkt 41 KSRF nr 1,

b) czy biegły prawidłowo ujął wyniki badania w raporcie, a jeżeli są istotne - również w opinii, zgodnie z pkt 41 KSRF nr 1.

19.Stosowanie przez biegłego rewidenta sposobów (metod) badań, właściwych rewizji finansowej, w szczególności (pkt 28 KSRF nr 1):

a) stosując odpowiedni zakres badania (pełne, wyrywkowe, statystyczne), odpowiednio do badanego obszaru sprawozdania finansowego,

b) stosując prawidłowe metody badania, np. procedury analityczne (przeglądy analityczne) albo badanie szczegółowe odpowiednio dla określonego obszaru sprawozdania finansowego,

c) stosując prawidłowy dobór prób, odpowiedni do kierunku podstawowego ryzyka dla określonego obszaru sprawozdania finansowego,

d) czy prawidłowo rozróżniane jest badanie zgodności (badanie kontroli) od badania wiarygodności (testy szczegółowe),

e) czy biegły rewident zbadał i udokumentował w sposób właściwy (pkt 13 KSRF nr 1) poszczególne stwierdzenia, np.:

- prawidłowe zakwalifikowanie transakcji w czasie (tzw. odcięcia),

- istnienie,

- wycenę, itd.,

f) czy strategia badania przyjęta przez biegłego jest odpowiednia do charakteru i skali badanej jednostki.

20.Udział w inwentaryzacji znaczących składników aktywów badanej jednostki (pkt 42 KSRF nr 1), tj.:

a) czy termin zawarcia umowy umożliwił udział w inwentaryzacji znaczących składników majątkowych (zgodnie z przepisami art. 66 ust. 5 ustawy o rachunkowości),

b) czy z dokumentacji wynika udział badającego w inwentaryzacji istotnych składników majątku jednostki,

c) czy udział w inwentaryzacji został zrealizowany zgodnie z pkt 42 i 43 KSRF nr 1,

d) jeśli termin zawarcia umowy uniemożliwił wykonanie wymaganych procedur lub z innych względów biegły nie uczestniczył w inwentaryzacji, to czy biegły rewident zastosował procedury zastępcze, tzw. inne czynności, o których mowa w pkt 42 KSRF nr 1,

e) jeśli termin zawarcia umowy albo inne okoliczności uniemożliwiły udział w inwentaryzacji, a biegły rewident nie był w stanie zastosować procedur zastępczych, to czy zawarł on odpowiednio w opinii i/ lub raporcie zapis o ograniczeniu zakresu badania, o czym jest mowa w pkt 42 KSRF nr 1.

21.Zbadanie zobowiązań warunkowych i roszczeń, danych szacunkowych oraz danych porównawczych, tj.:

a) czy z zebranej dokumentacji wynika, że badający przed zakończeniem badania upewnił się w sposób określony w pkt 44 KSRF nr 1, iż wie o zamianie zobowiązań warunkowych na bezwarunkowe, rozstrzygnięciu spraw sądowych toczących się wobec badanej jednostki, jak i przez nią wniesionych, ograniczeniu praw majątkowych przez obciążenia hipoteczne, zastawach na majątku itp.,

b) czy z dokumentacji badania wynika, że w przypadku gdy wartość wykazanych w bilansie aktywów lub zobowiązań została ustalona drogą szacunku (np. odpisy aktualizujące wartość aktywów, rezerwy, wycena w wartości godziwej), a są to wartości znaczące, badający zweryfikował racjonalność tych szacunków w sposób przewidziany przez pkt 45 i 46 KSRF nr 1, zbierając odpowiednie dowody na ich potwierdzenie,

c) czy z dokumentacji wynika, że badający zbadał w sposób przewidziany w pkt 47 KSRF nr 1 dane porównawcze, wykazywane obok danych za okres sprawozdawczy, dotyczące okresu poprzedzającego.

22.Zbadanie zdarzeń po dniu bilansowym, zdolności jednostki do kontynuacji działalności oraz transakcji ze stronami powiązanymi, tj.:

a) czy z dokumentacji wynika, że badający upewnił się, w sposób określony w pkt 48 KSRF nr 1, że w badanym sprawozdaniu finansowym uwzględniono skutki wszystkich istotnych zdarzeń, które nastąpiły do dnia wyrażenia opinii,

b) czy z dokumentacji wynika, że badający poprawnie zbadał zdolność jednostki do kontynuowania działalności, zgodnie z pkt 49 KSRF nr 1,

(uwaga: jeżeli jednostka jest rentowna, a jej płynność zapewniona, nie jest konieczne szczegółowe potwierdzenie wiarygodności oświadczenia kierownika zawartego we wprowadzeniu do sprawozdania finansowego)

c) czy z dokumentacji wynika, ze badający zbadał transakcje ze stronami powiązanymi, stosując szczególne procedury, określone w pkt 52 KSRF nr 1.

23.Udział w badaniu biegłego rewidenta (pkt 11 oraz 80 KSRF nr 1), polegający na bezpośrednim przeprowadzeniu badania albo kierowaniu nim, tj.:

a) czy badanie było przeprowadzane wyłącznie przez biegłych rewidentów,

b) czy w przypadku udziału w badaniu zespołu osób, zostało zapewnione odpowiednie kierowanie tym badaniem przez kluczowego biegłego rewidenta,

c) czy nadzór kluczowego biegłego rewidenta nad pracą zespołu w toku badania został potwierdzony i udokumentowany (podpisami dokumentów, notatkami, uwagami do dokumentacji, instrukcjami dla zespołu, itd.).

24.Wykorzystanie podczas badania wyników pracy innych biegłych rewidentów, ustaleń rewizji wewnętrznej, kontroli zewnętrznej oraz rzeczoznawców, tj.:

a) jeżeli biegły rewident korzysta z wyników badań przeprowadzonych przez innego biegłego rewidenta działającego w imieniu innego podmiotu uprawnionego, to czy biegły rewident postąpił zgodnie z zapisami zawartymi w pkt 57 KSRF nr 1,

b) jeżeli biegły rewident w toku badania wykorzystał ustalenia audytu wewnętrznego jednostki lub kontroli zewnętrznych, to czy upewnił się w sposób przewidziany w pkt 58 KSRF nr 1, że ustaleniom tym można zaufać,

c) jeżeli biegły rewident uznał za nieodzowne skorzystanie z pomocy rzeczoznawcy (aktuariusza, towaroznawcy, rzeczoznawcy z dziedziny wyceny nieruchomości) lub innego specjalisty (np. z dziedziny informatyki, prawa podatkowego) to czy zastosował się do wymogów pkt 59 KSRF nr 1.

25.Badanie sprawozdania z działalności jednostki (pkt 50 KSRF nr 1), tj.:

a) czy badający sprawdził sprawozdanie z działalności w zakresie wywiązania się jednostki z obowiązków informacyjnych określonych w art. 49 ust. 2 ustawy o rachunkowości,

b) czy w przypadku nie przedłożenia przez jednostkę sprawozdania z działalności, jego niekompletności lub niezgodności zawartych w nim informacji ze sprawozdaniem finansowym biegły rewident poinformował o tym w opinii.

26.Nadużycia, błędy i naruszenia prawa (rozdział VII KSRF nr 1), tj.:

a) czy istnieją dowody, iż badający właściwie rozpoznał i ocenił prawdopodobieństwo popełnienia nadużyć, istotnych błędów, naruszeń prawa oraz rozpatrzył ich wpływ na rzetelność i zgodność z wymagającymi zastosowania zasadami (polityką) rachunkowości badanego sprawozdania finansowego,

b) czy badający w razie ujawnienia lub podejrzenia nadużyć, znacznych błędów lub naruszeń prawa, nawet jeśli ich wpływ na rzetelność i prawidłowość badanego sprawozdania finansowego nie jest istotny - bezzwłocznie powiadomił o tym na piśmie odpowiednio: zwierzchnika osoby lub komórki, w której nadużycia, błędy lub naruszenia prawa miały miejsce albo organ nadzorujący kierownika jednostki.

27.Zawiadomienie o nieprawidłowościach dotyczących obietnicy lub przyjęcia korzyści przez funkcjonariusza publicznego (art. 58 ust. 1 i 2 ustawy).

Czy z dokumentacji badania wynika, że biegły rewident, który w związku z wykonywaniem czynności rewizji finansowej dowiedział się o przyjęciu korzyści majątkowej lub osobistej albo jej obietnicy przez funkcjonariusza publicznego z państwa Unii Europejskiej lub z państwa trzeciego, zawiadomił niezwłocznie o tym fakcie organ powołany do ścigania przestępstw.

28.Udostępnianie informacji i udzielanie wyjaśnień (art. 62 ustawy).

Jeżeli w trakcie wykonywania czynności rewizji finansowej wystąpiła konieczność zastąpienia jednego biegłego rewidenta lub podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych przez innego biegłego rewidenta lub inny podmiot uprawniony do badania sprawozdań finansowych, to czy z dokumentacji wynika, że zastępowany biegły rewident lub zastępowany podmiot uprawniony do badania sprawozdań finansowych udostępnił nowemu biegłemu rewidentowi lub podmiotowi uprawnionemu do badania sprawozdań finansowych konieczne informacje i wyjaśnienia.

29.Współpraca podmiotów uprawnionych do badania sprawozdań finansowych z komitetem audytu w jednostkach zainteresowania publicznego (art. 86 ust. 9 ustawy oraz rozdział XIII KSRF nr 1).

a) czy podmiot uprawniony do badania sprawozdań finansowych wykonujący czynności rewizji finansowej w jednostkach zainteresowania publicznego współpracował z komitetami audytu, do czego jest zobowiązany i czy składał pisemną informację komitetowi audytu na temat istotnych kwestii dotyczących czynności rewizji finansowej, w tym o znaczących nieprawidłowościach systemu kontroli wewnętrznej jednostki w odniesieniu do sprawozdawczości finansowej oraz o zagrożeniach niezależności podmiotu uprawionego do badania sprawozdań finansowych oraz czynnościach zastosowanych w celu ograniczenia tych zagrożeń (pkt 88 KSRF nr 1),

b) czy podmiot uprawniony do badania sprawozdań finansowych skorzystał z możliwości przedyskutowania z komitetem audytu innych kwestii dotyczących czynności rewizji finansowej mogących mieć istotne znaczenie (przykładowy wykaz takich kwestii przedstawiono w pkt 88 KSRF nr 1),

c) czy podmiot uprawiony do badania sprawozdań finansowych poinformował komitet audytu (do czego jest zobowiązany zgodnie z pkt 89 KSRF nr 1), że przekazane informacje obejmują tylko te, związane z badaniem sprawozdania finansowego, na które biegły rewident zwrócił uwagę i które uznał za znaczące z punktu widzenia komitetu audytu oraz, że wykonane czynności nie zostały zaprojektowane by wyszukać wszystkie zagadnienia, które mogłyby mieć znaczenie dla komitetu audytu (przekazywanie informacji komitetowi audytu nie narusza obowiązku zachowania tajemnicy zawodowej).

30.Rotacja kluczowego biegłego rewidenta (art. 89 ust. 1 i 2 ustawy:

a) czy kluczowy biegły rewident nie wykonywał czynności rewizji finansowej w tej samej jednostce zainteresowania publicznego w okresie dłuższym niż 5 lat,

b) czy kluczowy biegły rewident nie wykonywał ponownie czynności rewizji finansowej w tej samej jednostce zainteresowania publicznego, przed upływem co najmniej 2 lat.

31.Współpraca podmiotów uprawnionych do badania sprawozdań finansowych z komitetem audytu w jednostkach zainteresowania publicznego (pkt 290.222 zasad etyki), tj.:

Czy jeżeli klient badania jest jednostką zainteresowania publicznego i łączna kwota wynagrodzeń od klienta badania i jednostek z nim powiązanych (omówionych w paragrafie 290.222 zasad etyki) w ciągu dwóch ostatnich lat wyniosła ponad 15% całkowitej kwoty wynagrodzeń uzyskanych przez podmiot uprawniony, to czy podmiot zgłosił ten fakt osobom sprawującym nadzór u klienta badania oraz czy omówił z nimi, które z zabezpieczeń należało zastosować w celu zredukowania zagrożenia do akceptowalnego poziomu i czy odpowiednio je zastosował.

32.Czy podmiot uprawniony do badania sprawozdań finansowych składał corocznie komitetowi audytu w jednostce zainteresowania publicznego (art. 88 pkt 2 i 3 ustawy), tj.:

a) oświadczenie potwierdzające niezależność podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych i niezależność biegłych rewidentów wykonujących czynności rewizji finansowej,

b) informacje dotyczące usług, o których mowa w art. 48 ust. 2 ustawy, świadczonych na rzecz tej jednostki,

c) czy w przypadkach tego wymagających informował komitet audytu w jednostce zainteresowania publicznego o zagrożeniach niezależności podmiotu uprawnionego oraz czynnościach zastosowanych w celu ograniczenia tych zagrożeń.

33.Prawidłowość realizacji aplikacji (dotyczy wyłącznie badań przeprowadzanych z udziałem, albo przez aplikanta, pod kierunkiem biegłego rewidenta), zgodnie z uchwałą nr 311/22/2001 KRBR z 5.02.2001 r. w sprawie programów i zasad odbywania praktyki i aplikacji przez kandydatów na biegłych rewidentów i/lub rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 29 grudnia 2009 roku w sprawie postępowania kwalifikacyjnego na biegłych rewidentów oraz uchwałą nr 1617/38/2010 Krajowej Rady Biegłych Rewidentów z dnia 16 lutego 2010 roku w sprawie zasad dokumentowania praktyki i aplikacji przez kandydatów na biegłych rewidentów, tj.:

a) czy w dokumentacji rewizyjnej znajdują się dowody potwierdzające prawidłowy udział w badaniu sprawozdania finansowego aplikanta, tj. zgodny z programem aplikacji,

b) czy w dokumentacji rewizyjnej znajdują się dowody potwierdzające prawidłowy udział w badaniu biegłego rewidenta, będącego opiekunem aplikanta (kierownikiem aplikacji).

34.Jakość kontroli wewnętrznej przyjętej i stosowanej przez podmiot uprawniony do badania sprawozdań finansowych (art. 49 ust. 1 ustawy oraz pkt 25-38 zasad wewnętrznej kontroli jakości), tj.:

a) czy jest stosowana kontrola końcowa - niezależna kontrola jakości, o której mowa w pkt 25-38 zasad wewnętrznej kontroli jakości,

(uwaga pkt 30 zasad wewnętrznej kontroli jakości: podmiot uprawniony do badania sprawozdań finansowych jest zobowiązany do opracowania i wprowadzenia odpowiednich zasad i procedur przeglądu jakości zleceń dotyczących czynności rewizji finansowej jednostek zaufania publicznego oraz ustalenia kryteriów poddawania przeglądowi jakości wszystkich pozostałych zleceń),

b) kto wykonywał kontrolę jakości (prosimy podać imię nazwisko oraz numer ewidencyjny - w przypadku gdy jest to biegły rewident),

c) czy kontrola jakości, o której mowa powyżej jest zgodna z przyjętymi przez podmiot uprawniony do badania sprawozdań finansowych zasadami,

d) czy kontrola jakości jest udokumentowana w odpowiedni sposób, jeśli tak, to w jaki sposób.

35.Czy na podstawie wykonanej weryfikacji kontrolujący stwierdza, że dokumentacja rewizyjna umożliwia biegłemu rewidentowi, niebiorącemu udziału w badaniu, prześledzenie jego przebiegu i znalezienie uzasadnienia dla opinii o badanym sprawozdaniu finansowym, zgodnie z art. 65 ust. 6 ustawy o rachunkowości.
36.Zgodność stosowanych zasad ustalania cen z wymogami art. 60 ust. 1 i 2 ustawy oraz rozwiązaniami przyjętymi w rozdz. 240 Zasad etyki, tj.:

a) czy ustalenie ceny za badanie podlegające kontroli zostało dokonane zgodnie z zasadami ustalania cen przyjętymi przez podmiot,

b) czy cena za badanie nie została ustalona przez podmiot poniżej kosztów własnych, tj. czy nie został zastosowany dumping.

37.Jakość wykorzystywanych zasobów kadrowych (art. 26 ust 2 pkt 4 ustawy), tj.:

- czy biegły rewident brał bezpośredni udział w badaniu / przeglądzie sprawozdania finansowego / wykonywaniu innych czynności rewizji finansowej*),

- czy biegły rewident posiadał odpowiednie doświadczenie w zakresie badania / przeglądu / wykonywania innych czynności rewizji finansowej w danych jednostkach*),

- czy podmiot zatrudniał osoby o odpowiednich kwalifikacjach i kompetencjach zawodowych,

- czy podmiot zaangażował (w uzasadnionych przypadkach) eksperta z zewnątrz (specjalisty - aktuariusza, doradcy podatkowego, specjalisty od wycen itp.).

.........................................................................

Data, podpis i numer legitymacji kontrolera/wizytatora*)

......................................................................

Data i podpis osoby upoważnionej

do reprezentowania podmiotu uprawnionego

do badania sprawozdań finansowych

(oraz pieczęć podmiotu)

................................................................. ......................................................................

Data, podpis i numer legitymacji Data i podpis osoby upoważnionej

kontrolera/wizytatora*) do reprezentowania podmiotu uprawnionego

do badania sprawozdań finansowych

(oraz pieczęć podmiotu)

______

*) niepotrzebne skreślić