Przyjęcie stanowiska w sprawie wniosku Rzecznika Praw Obywatelskich z dnia 12 stycznia 2009 r. do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie stwierdzenia niezgodności ustaw regulujących funkcjonowanie samorządów zawodów zaufania publicznego z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej (sygn. akt: K. 1/09).

Akty korporacyjne

Radc.2009.9.14

Akt nieoceniany

Wersja od: 14 września 2009 r.

Uchwala 74/VII/2009

Krajowej Rady Radców Prawnych

z dnia 14 września 2009 r.

o przyjęciu stanowiska w sprawie wniosku Rzecznika Praw Obywatelskich z dnia 12 stycznia 2009 r. do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie stwierdzenia niezgodności ustaw regulujących funkcjonowanie samorządów zawodów zaufania publicznego z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej (sygn. akt: K. 1/09)

Na podstawie przepisu art. 60 pkt 1 oraz przepisów art. 41 pkt 1 - pkt 3 Ustawy z dnia 6 lipca 1982 roku o radcach prawnych (Dz. U. z 2002 roku, Nr 123 poz. 1059 z późn. zm.) Krajowa Rada Radców Prawnych uchwala, co następuje:

§ 1. W odniesieniu do wniosku Rzecznika Praw Obywatelskich z dnia 12 stycznia 2009 r. do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie stwierdzenia niezgodności ustaw regulujących funkcjonowanie samorządów zawodów zaufania publicznego z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej (sygn. akt: K. 1/09) przyjmuje się Stanowisko następującej treści:

1. Pozbawienie samorządu zawodowego radców prawnych istotnej części kompetencji potrzebnych do wykonywania powierzonej mu funkcji publicznej oraz zwiększenie roli organów państwa w tym zakresie, co byłoby następstwem uwzględnienia przez Trybunał Konstytucyjny wniosku z 12 stycznia 2009 r., stanowi zagrożenie dla realizacji zasad konstytucyjnych:

- pomocniczości,

- podziału władzy,

- decentralizacji administracji publicznej,

godzi w prawo do dobrej administracji oraz szkodzi rozwojowi społeczeństwa obywatelskiego w Polsce.

2. Wszyscy radcowie prawni z mocy prawa tworzą samorząd zawodowy. Przynależność do samorządu ma z tego względu charakter powszechny. Niezasadne jest określenie przez Rzecznika Praw Obywatelskich przynależności radców prawnych do samorządu zawodowego jako "obowiązkowej", skoro przynależności tej nie wymusza żadna sankcja prawna o charakterze przymusu państwowego.

3. Powstająca z mocy prawa (powszechna) przynależność do samorządu zawodowego radcy prawnego wynika z istoty samorządu - jako podmiotu prawa publicznego. W związku z publicznoprawnym charakterem samorządu zawodowego nie stosuje się do niego zasady dobrowolności zrzeszania się, z której wynika m.in. prawo do wystąpienia ze zrzeszenia. W konsekwencji bezpodstawne są twierdzenia zawarte we wniosku konstytucyjnym Rzecznika Praw Obywatelskich o niezgodności przepisów przewidujących powszechną przynależność do samorządu zawodowego z art. 58 Konstytucji, gwarantującym wolność zrzeszania się.

4. Dobrowolne zrzeszenia zawodowe radców prawnych, które zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich powinny zastąpić samorząd zawodowy w wykonywaniu powierzonej mu funkcji publicznej, nie miałyby uprawnień do wydawania aktów ogólnych o charakterze wiążącym dla środowiska (np. uchwał określających zasady wykonywania zawodu) w stosunku do radców prawnych niebędących członkami tych zrzeszeń; nie byłyby też w stanie wydawać i egzekwować rozstrzygnięć w sprawach indywidualnych. W takiej sytuacji środowisko radców prawnych zostałoby pozbawione narzędzi koniecznych do skutecznego sprawowania pieczy nad należytym wykonywaniem zawodu w stosunku do wszystkich osób wykonujących ten zawód prawniczy. Stan taki byłby sprzeczny z art. 17 Konstytucji.

5. Zakaz ponownego wpisu na listę radców prawnych osób, wobec których orzeczono karę pozbawienia prawa wykonywania zawodu, znajduje uzasadnienie w potrzebie zapewnienia ochrony praw i interesów osób korzystających z usług radców prawnych przez działaniami mającymi charakter poważnego deliktu zawodowego, takimi, jak np. wyjawienie informacji objętych tajemnicą zawodową.

6. Mając powyższe na uwadze Krajowa Rada Radców Prawnych wyraża nadzieję, że Trybunał Konstytucyjny uzna za zgodne z Konstytucją przepisy ustawy o radcach prawnych przewidujące, że przynależność wszystkich radców prawnych i aplikantów radcowskich do samorządu zawodowego powstaje z mocy prawa oraz wprowadzające zakaz ponownego wpisu na listę radców prawnych osób, wobec których orzeczono karę pozbawienia prawa wykonywania zawodu.

§ 2. Krajowa Rada Radców Prawnych zobowiązuje Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych do przedłożenia Stanowiska, o którym mowa w § 1 Trybunałowi Konstytucyjnemu, Rzecznikowi Praw Obywatelskich, innym organom władzy publicznej oraz opinii publicznej, w terminie do dnia 30 września 2009 r.

§ 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.