Przyjęcie projektu ustawy o zmianie ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty oraz ustawy o zakładach opieki zdrowotnej.

Akty korporacyjne

Lekarz.2008.12.12

Akt nieoceniany

Wersja od: 12 grudnia 2008 r.

UCHWAŁA Nr 25/08/V

NACZELNEJ RADY LEKARSKIEJ

z dnia 12 grudnia 2008 r.

w sprawie przyjęcia projektu ustawy o zmianie ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty oraz ustawy o zakładach opieki zdrowotnej

Na podstawie art. 35 ust. 1 w zw. z art. 4 ust. 2 pkt 6 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o izbach lekarskich (Dz. U. Nr 30, poz. 158, z 1990 r. Nr 20, poz. 120, z 1996 r. Nr 106, poz. 496, z 1997 r. Nr 28, poz. 152, z 1998 r. Nr 106, poz. 668, z 2001 r. Nr 126, poz. 1383, z 2002 r. Nr 153, poz. 1271 i Nr 240, poz. 2052, z 2004 r. Nr 92, poz. 885 oraz z 2007 r. Nr 176, poz. 1238) uchwala się, co następuje:

ZAŁĄCZNIK

Ustawa
o zmianie ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty oraz ustawy o zakładach opieki zdrowotnej

Art. 1.

W ustawie z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz. U. z 2008 r. Nr 136, poz. 857) wprowadza się następujące zmiany:

w art. 2:

art. 10 otrzymuje brzmienie:

"Art. 10. 1. Lekarz, który zamierza podjąć wykonywanie zawodu po upływie 5 lat od uzyskania dyplomu lekarza, lekarza dentysty przed przyznaniem ograniczonego prawa wykonywania zawodu, obowiązany jest do uzupełnienia wiedzy medycznej, obejmującej postęp nauk medycznych w okresie niepodejmowania wykonywania zawodu lekarza. Spełnienie obowiązku uzupełnienia wiedzy medycznej potwierdza wyższa szkoła medyczna w trybie i na warunkach przez nią ustalonych.

2. Lekarz, który zamierza podjąć wykonywanie zawodu po upływie 5 lat od ukończenia stażu podyplomowego i złożenia Lekarskiego Egzaminu Państwowego lub Lekarsko-Dentystycznego Egzaminu Państwowego albo od uznania jego kwalifikacji do wykonywania zawodu lekarza lub lekarza dentysty przez ministra właściwego do spraw zdrowia, o którym mowa w art. 5c ust. 1, ma obowiązek odbycia przeszkolenia.

3. Lekarz posiadający prawo wykonywania zawodu, który zaprzestał wykonywania zawodu przez okres dłuższy niż 5 lat, a zamierza podjąć jego wykonywanie, ma obowiązek zawiadomienia o tym właściwej okręgowej rady lekarskiej i odbycia przeszkolenia.

4. Bieg 5-letniego okresu, o którym mowa w ust. 3, przerywa podjęcie przez lekarza wykonywania zawodu i wykonywanie go nieprzerwanie przez okres co najmniej 12 miesięcy.

5. Okręgowa rada lekarska ustala tryb, program, miejsce i okres przeszkolenia, o którym mowa w ust. 2 i 3, uwzględniając dotychczasowy okres wykonywania zawodu, kwalifikacje lekarza, długość przerwy w wykonywaniu zawodu oraz realizację przez lekarza obowiązku doskonalenia zawodowego.

6. Przeszkolenie, o którym mowa w ust. 2 i 3, odbywa się na podstawie umowy o szkolenie z właściwym podmiotem wskazanym przez okręgową radę lekarską. Podmiot prowadzący przeszkolenie nie pobiera od lekarza opłat za przeszkolenie,

7. Lekarz, o którym mowa w ust. 2 i 3, przed ukończeniem przeszkolenia jest uprawniony do wykonywania zawodu lekarza wyłącznie w miejscu jego odbywania.

8. Przepisów ust. 1-4 nie stosuje się do lekarza będącego obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej, który posiada dyplom lub inne dokumenty poświadczające formalne kwalifikacje wymienione w wykazie, o którym mowa w art. 6b, i dotychczas nie uzyskał prawa wykonywania zawodu lekarza albo prawa wykonywania zawodu lekarza dentysty na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.";

po art. 48 dodaje się art. 48a i 48b w brzmieniu:

"Art. 48a. 1. Lekarze wykonujący zawód na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej podlegają obowiązkowi ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone przy wykonywaniu czynności zawodowych, o których mowa w art. 2.

2. Obowiązek, o którym mowa w ust. 1, powstaje nie później niż w dniu poprzedzającym dzień rozpoczęcia lub podjęcia wykonywania zawodu i ustaje z dniem zaprzestania wykonywania zawodu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

3. Jeżeli lekarz jest świadczeniodawcą w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027), spełnienie obowiązku, o którym mowa w ust. 1, jest równoważne z dopełnieniem obowiązku ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone przy udzielaniu świadczeń opieki zdrowotnej wykonywanych na podstawie umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej nałożonego przez tę ustawę.

4. Jeżeli lekarz jest przyjmującym zamówienie na świadczenia zdrowotne w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (Dz. U. z 2007 r. Nr 14, poz. 89, Nr 123, poz. 849, Nr 166, poz. 1172, Nr 176, poz. 1240, Nr 181, poz. 1290, z 2008 r. Nr 171, poz. 1056), spełnienie obowiązku, o którym mowa w ust. 1, jest równoważne z dopełnieniem obowiązku ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych wykonywanych na podstawie umowy o udzielanie świadczeń zdrowotnych nałożonego przez tę ustawę.

Art. 48b. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw zdrowia, po zasięgnięciu opinii Naczelnej Rady Lekarskiej, określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy zakres ubezpieczenia obowiązkowego, o którym mowa w art. 48a oraz minimalną sumę gwarancyjną, biorąc w szczególności pod uwagę wykonywany zawód oraz rodzaj i zakres udzielanych świadczeń zdrowotnych lub innych wykonywanych czynności zawodowych.";

art. 49a otrzymuje brzmienie:

"Art. 49a. 1. Lekarz, lekarz dentysta posiadający prawo wykonywania zawodu, wykonuje zawód w zakładzie opieki zdrowotnej lub na rzecz innego podmiotu

udzielającego świadczeń zdrowotnych albo realizującego inne zadania określone w art. 2 na podstawie odrębnych przepisów, a także w jednostkach wojskowych lub w formacjach podległych ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych, w następujących formach:

1) jako pracownik w ramach stosunku pracy;

2) jako zatrudniony na podstawie umowy cywilnoprawnej, w tym umowy o szkolenie lekarza;

3) w ramach stosunku służbowego;

4) jako uczestnik studiów doktoranckich;

5) w ramach odbywania studiów lub uczestniczenia w badaniach naukowych lub szkoleniach jako osoba nie będąca obywatelem polskim, na podstawie przepisów o szkolnictwie wyższym;

6) jako wolontariusz, na podstawie porozumienia z zakładem opieki zdrowotnej.

2. Lekarz posiadający prawo wykonywania zawodu może udzielać świadczeń zdrowotnych jako przedsiębiorca, w rozumieniu ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2007 r. Nr 155, poz. 1095, Nr 180, poz. 1280, z 2008 r. Nr 70, poz. 416, Nr 116, poz. 732, Nr 141, poz. 888), prowadząc indywidualną praktykę lekarską, indywidualną specjalistyczną praktykę lekarską lub będąc wspólnikiem spółki w ramach grupowej praktyki lekarskiej.

3. Lekarz dentysta posiadający prawo wykonywania zawodu może udzielać świadczeń zdrowotnych jako przedsiębiorca, w rozumieniu ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, prowadząc indywidualną praktykę lekarsko- dentystyczną, indywidualną specjalistyczną praktykę lekarsko-dentystyczną lub będąc wspólnikiem spółki w ramach grupowej praktyki lekarskiej.

4. Wykonywanie praktyki lekarskiej, o której mowa w ust. 2 i 3 jest działalnością regulowaną w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej.

5. W przypadku wykonywania zawodu lekarza w formie, o której mowa w ust. 1 pkt 6, porozumienie, o którym mowa w art. 44 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2003 r. Nr 96, poz. 873 z późn. zm.¹⁾) powinno określać dodatkowo:

1) zakres świadczeń zdrowotnych udzielanych przez wolontariusza;

2) wymiar czasu, w którym wolontariusz udziela świadczeń zdrowotnych;

3) prawa i obowiązki wolontariusza.

6. Wolontariusz podlega bezpośrednio kierownikowi zakładu opieki zdrowotnej, który wyznacza lekarza sprawującego nadzór merytoryczny nad udzielaniem przez niego świadczeń zdrowotnych.

7. Zakład opieki zdrowotnej, jako korzystający, pokrywa koszty szkoleń wolontariusza w zakresie wykonywanych przez niego świadczeń zdrowotnych, określonych w porozumieniu, na zasadach dotyczących pracowników, określonych w odrębnych przepisach.

8. Zakład opieki zdrowotnej, jako korzystający, obowiązany jest do pokrycia kosztów ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej wolontariusza, o którym mowa w art. 48a ust. 1.";

w art. 50:

ust. 1 otrzymuje brzmienie:

"1. Lekarz albo lekarz dentysta może wykonywać indywidualną praktykę lekarską albo indywidualną praktykę lekarsko-dentystyczną, zwaną dalej "indywidualną praktyką lekarską", lub indywidualną specjalistyczną praktykę lekarską albo indywidualną specjalistyczną praktykę lekarsko-dentystyczną, zwaną dalej "indywidualną specjalistyczną praktyką lekarską":

1) w pomieszczeniu, o którym mowa w ust. 4 pkt 3 i w miejscu wezwania,

2) wyłącznie w miejscu wezwania,

3) w zakładzie opieki zdrowotnej,

– po uzyskaniu wpisu odpowiednio do rejestru indywidualnych praktyk lekarskich, indywidualnych specjalistycznych praktyk lekarskich prowadzonego przez okręgową radę lekarską właściwą ze względu na miejsce wykonywania praktyki.",

po ust. 1 dodaje się ust. 1a i 1b w brzmieniu:

"1a. Za wykonywanie indywidualnej praktyki lekarskiej lub indywidualnej specjalistycznej praktyki lekarskiej w miejscu wezwania uznaje się wykonywanie praktyki wyłącznie w miejscu przebywania pacjenta, poza zakładem opieki zdrowotnej, na wezwanie pacjenta, innej osoby lub podmiotu, albo na wezwanie lekarza prowadzącego indywidualną praktykę lekarską lub indywidualną specjalistyczną praktykę lekarską, o której mowa w ust. 1 pkt 1.

1b. Za wykonywanie indywidualnej specjalistycznej praktyki lekarsko-dentystycznej wyłącznie w miejscu wezwania uznaje się wykonywanie praktyki na wezwanie lekarza dentysty prowadzącego indywidualną praktykę lekarsko-dentystyczną lub indywidualną specjalistyczną praktykę lekarsko-dentystyczną, o której mowa w ust. 1 pkt 1. Lekarz dentysta nie może wykonywać indywidualnej praktyki lekarsko-dentystycznej wyłącznie w miejscu wezwania.",

po ust. 5 dodaje się ust. 5a i 5b w brzmieniu:

"5a. Lekarz wykonujący indywidualną praktykę lekarską, indywidualną specjalistyczną praktykę lekarską w zakładzie opieki zdrowotnej zobowiązany jest spełniać następujące warunki:

1) o których mowa w ust. 4 pkt 1-2 i 4;

2) posiadać specjalizację, o której mowa w art. 64 ust. 1, lub tytuł specjalisty w odpowiedniej dziedzinie medycyny, jeżeli rodzaj i zakres udzielanych świadczeń medycznych określonych umową obejmuje świadczenia specjalistyczne w tej dziedzinie;

3) być uprawnionym do dysponowania pomieszczeniami zakładu opieki zdrowotnej, w którym będzie wykonywana praktyka, wyposażonymi zgodnie z odrębnymi przepisami, będącymi jednostką lub częścią jednostki organizacyjnej zakładu opieki zdrowotnej;

4) prowadzić indywidualną dokumentację medyczną pacjenta zgodnie z przepisami o zakładach opieki zdrowotnej, którą zakład opieki zdrowotnej może przetwarzać, udostępniać oraz przechowywać;

5) być upoważnionym odpowiednio do współpracy lub nadzoru nad innymi osobami wykonującymi zawody medyczne w tym zakładzie, oraz nadzoru nad kształceniem podyplomowym lekarzy i lekarzy dentystów;

6) być uprawnionym do udzielania świadczeń zdrowotnych w zakładzie opieki zdrowotnej na podstawie umowy cywilnoprawnej z tym zakładem.

5b. Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych w ramach umowy, o której mowa w ust. 5a pkt 6 strony tej umowy ponoszą solidarnie.",

ust. 8 otrzymuje brzmienie:

8. Lekarz, który zamierza prowadzić indywidualną praktykę lekarską lub indywidualną specjalistyczną praktykę lekarską, o której mowa w ust. 1, w celu uzyskania wpisu do rejestru, o którym mowa w ust. 1 i 2, jest obowiązany złożyć wniosek, który zawiera następujące dane:

1) imię i nazwisko lekarza;

2) dane zawarte w dokumencie "Prawo wykonywania zawodu lekarza" lub "Prawo wykonywania zawodu lekarza dentysty";

3) dane o przebiegu pracy zawodowej w ciągu ostatnich 5 lat;

4) dane dotyczące pomieszczenia i jego urządzenia, wyposażenia w produkty lecznicze i wyroby medyczne, sprzęt i aparaturę medyczną, rodzaju i zakresu udzielanych świadczeń zdrowotnych, w tym również w zakresie, o którym mowa w art. 30;

5) adres siedziby indywidualnej praktyki lekarskiej lub indywidualnej specjalistycznej praktyki lekarskiej lub adres miejsca przyjmowania wezwań i przechowywania dokumentacji medycznej, sprzętu medycznego, w tym również w zakresie, o którym mowa w art. 30, w przypadku wykonywania praktyki lekarskiej wyłącznie w miejscu wezwania;

6) numer ewidencji działalności gospodarczej.",

po ust. 9 dodaje się ust. 9a i 9b w brzmieniu:

"9a. Lekarz, który zamierza prowadzić indywidualną praktykę lekarską lub indywidualną specjalistyczną praktykę lekarską w zakładzie opieki zdrowotnej, do wniosku, o którym mowa w ust. 8 dołącza następujące dokumenty:

1) oświadczenie kierownika zakładu opieki zdrowotnej o zamiarze zawarcia umowy, o której mowa w ust. 5a pkt 6, obejmujące następujące informacje:

a) numer księgi rejestrowej Rejestru Zakładów Opieki Zdrowotnej,

b) potwierdzenie, że w przypadku zawarcia umowy, lekarz prowadzący praktykę upoważniony będzie do:

– korzystania z pomieszczeń zakładu opieki zdrowotnej, w których będzie wykonywana praktyka lekarska, wyposażonych w produkty lecznicze, wyroby medyczne, aparaturę i sprzęt medyczny,

– przetwarzania dokumentacji medycznej prowadzonej przez inne osoby wykonujące zawód medyczny w tym zakładzie,

– współpracy i nadzoru nad osobami wykonującymi określone zawody medyczne w tym zakładzie,

– pełnienia nadzoru nad kształceniem podyplomowym innych lekarzy, jeżeli lekarz posiada specjalizację, o której mowa w art. 64 ust. 1 lub tytuł specjalisty, w przypadku podmiotów uprawnionych do prowadzenia kształcenia podyplomowego lekarzy i lekarzy dentystów;

2) oświadczenie, że w przypadku zawarcia umowy z zakładem opieki zdrowotnej upoważni ten zakład do przetwarzania, udostępniania i przechowywania dokumentacji medycznej prowadzonej w ramach wykonywanej praktyki;

3) zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej;

4) zaświadczenie wystawione przez zakład opieki zdrowotnej potwierdzające zawarcie umowy, o której mowa w ust. 5a pkt 6.

9b. Dokument, o którym mowa w ust. 9a pkt 4, lekarz składa po uzyskaniu wpisu do rejestru indywidualnych praktyk lekarskich lub indywidualnych specjalistycznych praktyk lekarskich, w ciągu 30 dni od dnia uzyskania wpisu.";

w art. 50b:

ust. 7 otrzymuje brzmienie:

"7. Minister właściwy do spraw zdrowia, po zasięgnięciu opinii Naczelnej Rady Lekarskiej, określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy tryb postępowania w sprawach dokonywania wpisu do rejestrów indywidualnych praktyk lekarskich, indywidualnych specjalistycznych praktyk lekarskich i grupowych praktyk lekarskich, wzory wniosków o wpis do rejestrów, wzory wniosku o wpis informacji o czasowym zaprzestaniu prowadzenia praktyki lekarskiej i grupowej praktyki lekarskiej oraz wniosku o wpis informacji o podjęciu praktyki lekarskiej i grupowej praktyki lekarskiej, zaświadczeń o wpisie oraz sposób prowadzenia rejestrów, mając na uwadze dane, jakie powinny zawierać wnioski i zaświadczenia.";

po art. 50c dodaje się art. 50d w brzmieniu:

"Art. 50d. 1. W przypadku zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej, lekarz prowadzący indywidualną praktykę lekarską lub indywidualną specjalistyczną praktykę lekarską lub, w przypadku grupowej praktyki lekarskiej osoby uprawnione do reprezentowania przedsiębiorcy albo wspólników spółki cywilnej, obowiązani są poinformować o zawieszeniu działalności gospodarczej okręgową izbę lekarską, prowadzącą rejestr praktyk lekarskich, do którego praktyka jest wpisana.

2. Osoby, o których mowa w ust. 1, przesyłają organowi prowadzącemu rejestr praktyk lekarskich wniosek o wpis do rejestru informacji o czasowym zaprzestaniu prowadzenia praktyki lekarskiej, oraz wniosek o wpis informacji o podjęciu praktyki lekarskiej, zawierający odpowiednio następujące dane:

1) o których mowa w art. 50b ust. 5 pkt 1-3, 5-6 i 10,

2) oświadczenie o treści wskazanej w art. 50 ust. 10 pkt 1 i ust. 11,

3) informacje o okresie czasowego zaprzestania prowadzenia praktyki lekarskiej albo informację o podjęciu praktyki lekarskiej.";

10)

w art. 53:

ust. 2 otrzymuje brzmienie:

"2. Lekarz dentysta wykonujący indywidualną praktykę lekarsko-dentystyczną lub indywidualną specjalistyczną praktykę lekarsko-dentystyczną może zatrudnić jednego lekarza dentystę w celu odbywania przez niego szkolenia w zakresie stażu podyplomowego, specjalizacji albo szkolenia w celu uzyskania umiejętności z zakresu węższych dziedzin medycyny lub udzielania określonego świadczenia zdrowotnego, na podstawie umowy o pracę, określającej szczegółowy tryb odbywania szkolenia i zakres wzajemnych zobowiązań, jeżeli uzyskał uprawnienia do prowadzenia stażu podyplomowego lub specjalizacji lub szkolenia w zakresie umiejętności.",

11)

art. 55 otrzymuje brzmienie:

"Art. 55. 1. Organ prowadzący rejestr praktyk lekarskich udostępnia na stronie internetowej okręgowej izby lekarskiej informację zawierającą dane, o których mowa w art. 50b ust 5 pkt 1-3, 6, 10-14.

2. Organ prowadzący rejestr praktyk lekarskich przekazuje wojewodzie corocznie wyciąg z rejestrów, o których mowa w art. 50 i art. 50a, a także udziela w razie potrzeby informacji o danych wpisanych do tych rejestrów właściwemu wojewodzie lub organowi

samorządu terytorialnego.".

Art. 2.

W ustawie z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (Dz. U. z 2007 r. Nr 14, poz. 89, Nr 123, poz. 849, Nr 166, poz. 1172, Nr 176, poz. 1240, Nr 181, poz. 1290, z 2008 r. Nr 171, poz. 1056) w art. 35 ust. 1 pkt 2 otrzymuje brzmienie:

"2) osobie wykonującej zawód medyczny w ramach indywidualnej praktyki lub indywidualnej specjalistycznej praktyki na zasadach określonych w odrębnych przepisach, z wyłączeniem lekarza lub lekarza dentysty wykonującego indywidualną praktykę lekarską lub indywidualną specjalistyczną praktykę lekarską w tym zakładzie, na zasadach określonych w odrębnych przepisach;".

Art. 3.

Lekarz, lekarz dentysta, wykonujący indywidualną praktykę lekarską lub indywidualną specjalistyczną praktykę lekarską w zakładzie opieki zdrowotnej na podstawie umowy cywilnoprawnej o udzielanie świadczeń zdrowotnych ma obowiązek uzyskać wpis do rejestru praktyk lekarskich, praktyki o której mowa w art. 50 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty w brzmieniu badanym niniejszą ustawą, w terminie 5 lat od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.

UZASADNIENIE

Pod pojęciem definicji zawodu rozumie się zbiór zadań (zespół czynności) wyodrębnionych w wyniku społecznego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami przez poszczególne osoby, wymagających od pracownika odpowiednich kwalifikacji (wiedzy i umiejętności) zdobytych w wyniku kształcenia i praktyki. Wykonywanie zawodu stanowi źródło dochodu. Część zawodów określa się jako zawody regulowane, których podjęcie lub wykonywanie - poza kryterium kwalifikacji i stanu zdrowia potwierdzonego odpowiednimi badaniami lekarskimi - wymaga spełnienia dodatkowych wymogów określonych w przepisach prawnych danego państwa. Regulacja wykonywania zawodu oznacza ograniczenie swobody w zakresie dostępu do zawodu i sposobu jego wykonywania, za pomocą powszechnie obowiązujących norm zawierających zakazy i nakazy szczegółowo określone prawem, w ochronie szeroko pojętego interesu publicznego oraz nadzór nad jego wykonywaniem.

Zawody lekarza i lekarza dentysty należą do grupy zawodów regulowanych. Ich podjęcie lub wykonywanie poza posiadaniem właściwych kwalifikacji, wymaga zatem spełnienia dodatkowych wymogów określonych w przepisach prawa jak np. posiadanie obywatelstwa, pełnej zdolności do czynności prawnych, nienagannej postawy etycznej, uzyskania zezwolenia właściwego organu na podjęcie wykonywania zawodu (prawo wykonywania zawodu) i inne. Kryteria merytoryczne określające dla danego zawodu czynności, do których wykonywania uprawniają uzyskane kwalifikacje i sposób ich wykonywania, ustala przepis rangi ustawowej.

W ustawie o zawodach lekarza i lekarza dentysty wykonywanie zawodu lekarza definiuje art. 2 stanowiący, zgodnie z propozycją iż za wykonywanie zawodu lekarza uznaje się udzielanie świadczeń zdrowotnych, w szczególności: badanie stanu zdrowia, rozpoznawanie chorób i zapobieganie im, leczenie i rehabilitacja chorych, udzielanie porad lekarskich, wydawanie orzeczeń i opinii lekarskich oraz wykonywanie czynności zawodowych obejmujących prowadzenie prac badawczych w dziedzinie nauk medycznych lub promocji zdrowia, nauczanie zawodów medycznych, a także prowadzenie bezpośredniego nadzoru i kontroli nad wykonywaniem zawodu lekarza, wykonywanych faktycznie i zgodnie z przepisami prawa. Proponowane brzmienie przepisu dotyczy uzupełnienia dotychczasowej definicji, o ordynację tzw. Świadczeń rzeczowych określonych w ustawie o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (leki, artykuły ortopedyczne i wyroby medyczne) nie objętych definicją świadczeń zdrowotnych w art. 3 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej, innych ważnych czynności zawodowych, dotyczących wydawania zleceń lekarskich i skierowań lekarskich, a także prowadzenia merytorycznego nadzoru i kontroli nad wykonywaniem zawodu lekarza.

Lekarz powinien wykonywać te czynności zawodowe regularnie (stale i nieprzerwanie) przez określony czas (ustalony przepisami ustawy), zgodnie z prawem oraz potwierdzać je prowadzoną właściwą dokumentacją, w szczególności dokumentacją medyczną.

Wykonywanie niektórych zawodów związane jest z ryzykiem wyrządzenia szkody podmiotowi na rzecz którego wykonywana jest usługa. W celu ochrony interesów majątkowych zarówno usługobiorców jak i świadczących usługi odnośnie szeregu zawodów wprowadzony został ustawowy obowiązek ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej z tytułu szkód wyrządzonych w związku z wykonywaniem zawodu. Taki obowiązek obciąża adwokatów (art. 8a i 8b ustawy z dnia 26 maja 1982 r. o adwokaturze - Dz. U. Nr 123, poz. 1058, z późn. zm.), radców prawnych (art. 22⁶ i 26⁶ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych - Dz. U. Nr 123, poz. 1059 z późn. zm.), notariuszy (art. 19a-19d ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. - Prawo o notariacie - Dz. U. z 2000 r. Nr 42, poz. 369 z późn. zm.), rzeczoznawców majątkowych (art. 175 ust. 4 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarcze nieruchomościami - Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 z późn. zm.), pośredników w obrocie nieruchomościami (i agentów ubezpieczeniowych) (art. 11 ust. 3 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o pośrednictwie ubezpieczeniowym (Dz. U. Nr 124, poz. 115 z późn. zm.).

Natomiast w odniesieniu do lekarzy obowiązek ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej obciąża tylko niektórych spośród tej grupy zawodowej. Należą do nich - w myśl art. 136b ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych - lekarze, którzy udzielają świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie umowy o udzielanie tych świadczeń, zawartej z Narodowym Funduszem Zdrowia. Lekarze ci obowiązani są do ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone przy udzielaniu tych świadczeń. Również zgodnie z art. 35 ust. 6 ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej lekarze, którzy zawarli umowę z samodzielnym publicznym zakładem opieki zdrowotnej obowiązani są ubezpieczyć się od odpowiedzialności cywilnej z tytułu ewentualnych szkód, jakie mogą powstać w związku z udzielaniem tych świadczeń. Pozostałe formy wykonywania zawodu lekarza, w tym wykonywania indywidualnej czy grupowej praktyki lekarskiej lub lekarsko-dentystycznej nie podlegają obowiązkowi ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej. Taka sytuacja stanowi zagrożenie dla realizacji wierzytelności pacjentów jak i dla egzystencji materialnej lekarza w przypadku egzekucji znacznego odszkodowania na rzecz pacjenta.

Należy również dodać przepis stanowiący o obowiązkowym ubezpieczeniu od odpowiedzialności cywilnej za szkody powstałe w związku z wykonywaniem zawodu, jako przepis rangi ustawowej, a także upoważnić ministra zdrowia do wydania przepisów wykonawczych określających szczegółowy zakres ubezpieczenia, termin powstania obowiązku ubezpieczenia oraz minimalną sumę gwarancyjną.

Czynności zawodowe, zdefiniowane w ustawie, lekarz może wykonywać w ramach stosunku pracy, na podstawie umowy cywilnoprawnej, stosunku służby, odbywania studiów podyplomowych, szkolenia, wolontariatu (na podstawie przepisów Kodeksu pracy lub Kodeksu cywilnego oraz innych ustaw), we właściwym podmiocie lub na rzecz tego podmiotu posiadającego uprawnienia do prowadzenia określonej działalności, związanej z zakresem czynności zawodowych lekarza.

Czynności zawodowe obejmujące udzielanie świadczeń zdrowotnych lekarz może również wykonywać prowadząc działalność gospodarczą poza zakładem opieki zdrowotnej lub w zakładzie albo na rzecz podmiotu nie uprawnionego do udzielania świadczeń zdrowotnych na podstawie odrębnych przepisów, jako przedsiębiorca, w ramach indywidualnej, indywidualnej specjalistycznej lub grupowej praktyki lekarskiej.

Samodzielna działalność zawodowa lekarza w ramach praktyki lekarskiej powinna być prowadzona zgodnie z wymogami określonymi przepisami ustawy, których spełnianie lekarz potwierdza uzyskując wpis do rejestru regulowanego - rejestru praktyk lekarskich prowadzonego przez właściwą okręgową izbę lekarską. Tym samym czynności te lekarz powinien wykonywać pod nadzorem i kontrolą izby lekarskiej.

Do tego zaproponowanego stanu prawnego odnoszą się przepisy projektu zaproponowane jako zmiany art. 2, 10, 48a, 49a, 50, 50b, 53 i 55 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty.

Propozycja zmiany przepisu dotyczy uzupełnienia definicji czynności zawodowych, zawartych w art. 2, o udzielanie w ramach leczenia świadczeń zdrowotnych rzeczowych (zdefiniowanych odrębnie w ustawie o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych), dotyczących ordynowania przez lekarza i lekarza dentystę leków i wyrobów medycznych w zakresie jego kompetencji oraz poszerzenia zakresu czynności zawodowych, uznanych jako wykonywanie zawodu, o sprawowanie bezpośredniego nadzoru, w szczególności nad wykonywaniem zawodu przez lekarzy odbywających kształcenie podyplomowe, i prowadzenie merytorycznej kontroli nad wykonywaniem zawodu, zgodnie z przepisami określonymi ustawą oraz innymi przepisami. Czynności te, dotychczas pomijane w definicji, a de facto wykonywane przez lekarzy, powinny wchodzić w zakres wykonywania zawodu i być określone przepisem rangi ustawowej.

Proponuje się również znowelizować przepis art. 10 ustalając w ust. 1 zakres przeszkolenia teoretycznego, które powinien odbyć lekarz mający co najmniej 5-letnią przerwę w podjęciu wykonywania zawodu po uzyskaniu dyplomu oraz podmiot (wyższą uczelnię medyczną) która określa zakres przeszkolenia. W ust. 2 proponuje się zmianę przepisu odnoszącą się do aktualnego brzmienia art. 5, który staż podyplomowy i LEP lub LDEP definiuje jako odrębne wymogi do uzyskania prawa wykonywania zawodu. W dodanym ust. 4 definiuje się wykonywanie zawodu lekarza i lekarza dentysty, określając wymogi jakie muszą być spełnione, aby uznać, że czynności zawodowe wykonywane w odpowiednim okresie skutkowały doskonaleniem zawodowym gwarantującym wykonywanie zawodu zgodnie z aktualną wiedzą medyczną i obowiązującymi standardami. Jednocześnie, zgodnie z proponowanymi przepisami wszystkie czynności zawodowe wykonywane przez lekarza powinny być potwierdzone prowadzoną dokumentacją medyczną. Proponowany przepis byłby odniesieniem do ustalania przerwy w wykonywaniu zawodu.

W dodanym ust. 5 i 6 proponuje się uzupełnienie dotychczasowych przepisów o określenie zakresu merytorycznego i czasowego przeszkolenia ustalanego przez okręgową radę lekarską oraz warunki, na podstawie których lekarz odbywa przeszkolenie.

W dodanym art. 48a proponuje się przepis dotyczący obowiązkowego ubezpieczenia się lekarzy od odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone przy wykonywaniu czynności zawodowych, jednocześnie proponowane ust 3 i 4 stanowiłyby, iż lekarz będący świadczeniodawcą na podstawie przepisów ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz lekarz przyjmujący zamówienie na świadczenia zdrowotne na podstawie umowy z zakładem opieki zdrowotnej, spełniałby ten obowiązek.

W art. 49a propozycja nowelizacji jest konsekwencją zmiany ww. przepisów.

W ust. 1 definiuje się wykonywanie zawodu jako wykonywanie czynności zawodowych w podmiotach uprawnionych do udzielania świadczeń zdrowotnych, prowadzenia prac badawczych w dziedzinie nauk medycznych lub prowadzenia działań związanych z promocją zdrowia albo nauczania zawodu lekarza w okresie przed- i podyplomowym na podstawie odpowiednich przepisów formalizujących uzyskanie uprawnień do wykonywania tych czynności jako realizacja zadań podmiotu (Kodeks pracy, Kodeks cywilny, ustawy regulujące wykonywanie zawodu na podstawie stosunku służbowego, ustawa - Prawo o szkolnictwie wyższym, ustawa o wolontariacie).

W ust. 2 i 3 utrzymuje się przepis stanowiący, iż wykonywanie praktyki lekarskiej i praktyki lekarsko-dentystycznej jest działalnością gospodarczą w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej i jednocześnie działalnością regulowaną, wymagająca spełniania dodatkowych wymogów, które określają przepisy ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty, wymagającą wpisu do rejestru regulowanego prowadzonego przez okręgowe rady lekarskie.

W ust. 5-8 proponuje się przepisy regulujące wykonywanie przez lekarza zawodu w celu udzielania świadczeń zdrowotnych w zakładzie opieki zdrowotnej na zasadach wolontariatu. Praca lekarza, lekarza dentysty powinna stanowić źródło dochodu. Jedynym wyjątkiem od tej zasady jest świadczenie pracy w charakterze wolontariusza. Powinno to jednak być potwierdzone stosowną umową.

W związku z proponowanymi przepisami art. 49a należy przeredagować w art. 50 definicję indywidualnej praktyki i indywidualnej specjalistycznej praktyki lekarskiej, a także definicję wykonywania tej praktyki wyłącznie w miejscu wezwania oraz zdefiniować praktykę lekarską wykonywaną w zakładzie opieki zdrowotnej- ust. 1-1b.

Ze względu na wymóg samodzielnego wykonywania zawodu w zakładzie opieki zdrowotnej (praktyka lekarska) proponuje się ustawowe zapewnienie warunków do korzystania przez lekarza z odpowiednich pomieszczeń, wyposażonych w produkty lecznicze, wyroby medyczne, aparaturę i sprzęt medyczny niezbędne do udzielania właściwych świadczeń zdrowotnych oraz uprawnienie lekarza do współpracy i nadzoru nad osobami wykonującymi zawody medyczne, a także uzyskanie upoważnienia przez zakład opieki zdrowotnej do przechowywania, przetwarzania i udostępniania dokumentacji medycznej prowadzonej przez lekarza.

Wymogi dotyczące warunków sanitarno-epidemiologicznych, sprzętu, aparatury, urządzeń i wyrobów medycznych niezbędnych do udzielania określonych świadczeń zdrowotnych zapewnia zakład opieki zdrowotnej.

Zasadne jest określenie, że praktyka lekarska wykonywana wyłącznie w miejscu wezwania dotyczy sytuacji wzywania lekarza przez pacjenta przebywającego poza zakładem opieki zdrowotnej albo przez innego lekarza prowadzącego praktykę w celu konsultacji w odniesieniu do konkretnego pacjenta. W ten sposób sformułowane przepisy jednoznacznie określają indywidualną praktykę lekarską wykonywaną w pomieszczeniu lub w miejscu wezwania, albo wyłącznie w miejscu wezwania, jako wykonywanie zawodu w ramach działalności gospodarczej poza zakładem opieki zdrowotnej. Jednocześnie proponuje się dodanie art. 5a, który określałby dodatkowe warunki, które powinien spełnić lekarz, aby wykonywać praktykę lekarską w zakładzie opieki zdrowotnej. Szczególnie istotne jest określenie umowy cywilnoprawnej o udzielanie świadczeń, zawieranej z zakładem opieki zdrowotnej, zgodnej z definicją pozarolniczej działalności gospodarczej określonej w ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku od osób fizycznych. Konsekwencją zaproponowanych zmian są przepisy określone w dodanych ustępach 11 a, a także zaproponowane brzmienie art. 53 ust. 1a, stanowiącym o braku wymogu dokonywania wizytacji w przypadku wpisu do rejestru praktyki lekarskiej wykonywanej wyłącznie w zakładzie opieki zdrowotnej, a szczególnie brak wymogu zawierania umowy z zakładem opieki zdrowotnej i przekazywania jej izbie przed wpisem do rejestru praktyk.

Lekarz prowadzący praktykę może okresowo zaprzestać jej wykonywania zgodnie z przepisami ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, powiadamiając o tym organ prowadzący rejestr. Izba prowadząca rejestr umieszcza informację o zaprzestaniu wykonywania praktyki w prowadzonym rejestrze praktyk lekarskich - na wniosek lekarza. W przypadku nie złożenia wniosku o podjęcie praktyki okręgowa izba lekarska dokonuje wykreślenia praktyki z rejestru.

Ze względu na odmienność wykonywania zawodu lekarza dentysty, w ramach nowelizacji art. 53 proponuje się stworzenie prawnych możliwości zatrudniania lekarza dentysty przez innego lekarza dentystę prowadzącego praktykę lekarską w celu odbycia szkolenia objętego programem stażu podyplomowego lub specjalizacji lub uzyskania umiejętności. Warunkiem zatrudnienia lekarza dentysty byłoby, po pierwsze - uprawnienie lekarza prowadzącego praktykę (akredytacja) do prowadzenia stażu lub szkolenia specjalizacyjnego albo w zakresie umiejętności oraz umowy mającej charakter umowy o pracę w celu doskonalenia zawodowego. W ust. 2a proponuje się stworzyć możliwość zatrudnianie lekarza dentysty, przez lekarza dentystę prowadzącego indywidualną praktykę lekarsko dentystyczną lub indywidualną specjalistyczną praktykę lekarsko dentystyczną w innym celu niż określony w ust. 2.

W art. 55 proponuje się, jako realizację art. 66 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, prowadzenie przez okręgową izbę lekarską na jej stronie internetowej informacji dotyczącej praktyk lekarskich wykonywanych na obszarze izby, rozumianej jako informacji o możliwości uzyskiwania określonych świadczeń zdrowotnych przez pacjentów.

Propozycja wprowadzenia "trzeciego rodzaju" praktyki lekarskiej w zakładzie opieki zdrowotnej rodzi konieczność znowelizowania przepisów ustawy o zakładach opieki zdrowotnej objętych art. 35.