Przyjęcie projektu ustawy o zmianie ustawy o izbach lekarskich.
Lekarz.2006.12.15
Akt nieocenianyUCHWAŁA Nr 35/06/V
NACZELNEJ RADY LEKARSKIEJ
z dnia 15 grudnia 2006 r.
w sprawie przyjęcia projektu ustawy o zmianie ustawy o izbach lekarskich
ZAŁĄCZNIK
USTAWA
USTAWA
o zmianie ustawy o izbach lekarskich
W ustawie z dnia 17 maja 1989 r. o izbach lekarskich (Dz.U. Nr 30, poz. 158, z późn. zm. 1) wprowadza się następujące zmiany:
"1. Ilekroć w ustawie jest mowa o lekarzu, należy przez to rozumieć również lekarza dentystę."
"1a) Ilekroć w ustawie jest mowa o rzeczniku odpowiedzialności zawodowej, należy przez to rozumieć okręgowego rzecznika odpowiedzialności zawodowej i Naczelnego Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej.
1b) Ilekroć w ustawie jest mowa o sądzie lekarskim, należy przez to rozumieć okręgowy sąd lekarski i Naczelny Sąd Lekarski."
"4. Czynne prawo wyborcze przysługuje wszystkim członkom izb lekarskich, z wyjątkiem lekarzy:
1) ukaranych karą wymienioną w art. 57h ust. 1 pkt 6,
2) wobec których sąd orzekł środek karny w postaci pozbawienia praw publicznych lub zakazu wykonywania zawodu albo sąd lub prokurator orzekł środek zabezpieczający polegający na zakazie wykonywania zawodu,
– do czasu upływu terminu zatarcia kary lub upływu terminu, na który został orzeczony środek zabezpieczający.
5. Bierne prawo wyborcze przysługuje wszystkim członkom izb lekarskich, z wyjątkiem lekarzy:
1) zawieszonych w prawie wykonywania zawodu na podstawie art. 11 ust. 4 albo art. 12 ust. 3 lub ust. 4 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz.U. z 2005 r. Nr 226, poz. 1943 z późn. zm.),
2) wobec których sąd orzekł środek karny w postaci pozbawienia praw publicznych lub zakazu wykonywania zawodu albo sąd lub prokurator orzekł środek zabezpieczający polegający na zakazie wykonywania zawodu,
3) prawomocnie skazanych przez sąd za przestępstwa umyślne,
4) ukaranych jedną z kar wymienionych w art. 57h ust. 1 pkt 1-6,
– do czasu upływu terminu zatarcia kary lub upływu terminu, na który został orzeczony środek zabezpieczający.
6. Do pełnienia funkcji Naczelnego Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej, okręgowego rzecznika odpowiedzialności zawodowej, ich zastępców oraz członków sądów lekarskich mogą kandydować lekarze wykonujący zawód nieprzerwanie co najmniej od 10 lat."
"7. Członek sądu lekarskiego, okręgowy rzecznik odpowiedzialności zawodowej, Naczelny Rzecznik Odpowiedzialności Zawodowej i ich zastępcy, nie mogą być członkami innego organu samorządu lekarskiego, z wyjątkiem okręgowego zjazdu lekarzy.
8. W razie wygaśnięcia mandatu okręgowego rzecznika odpowiedzialności zawodowej przed upływem kadencji lub niemożności sprawowania funkcji, do czasu wyboru nowego rzecznika funkcję tę pełni jeden z zastępców wyznaczony przez Naczelnego Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej.
9. W razie wygaśnięcia mandatu Naczelnego Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej przed upływem kadencji lub niemożności sprawowania funkcji, do czasu wyboru nowego rzecznika funkcję tę pełni jeden z zastępców wyznaczony przez Naczelny Sąd Lekarski."
"Art. 8. 1. Mandat członka organu izby lekarskiej oraz delegata na Krajowy Zjazd Lekarzy wygasa przed upływem kadencji wskutek:
1) zrzeczenia się mandatu,
2) skreślenia z listy członków okręgowej izby lekarskiej,
3) odwołania przez organ izby, który dokonał wyboru,
4) ukarania prawomocnym orzeczeniem sądu lekarskiego jedną z kar wymienionych w art. 57h ust. 1 pkt. 1-6,
5) prawomocnego orzeczenia przez sąd środka karnego w postaci pozbawienia praw publicznych lub zakazu wykonywania zawodu lekarza albo orzeczenia przez sąd lub prokuratora środka zabezpieczającego polegającego na zakazie wykonywania zawodu,
6) prawomocnego skazania przez sąd za przestępstwo umyślne,
7) prawomocnej uchwały okręgowej rady lekarskiej w sprawie zawieszenia lekarzowi prawa wykonywania zawodu,
8) odwołania składu organu.
2. Skreślenie z listy członków okręgowej izby lekarskiej z powodu przeniesienia się na obszar działania innej izby lekarskiej powoduje utratę mandatu członka organu wyłącznie w okręgowej izbie lekarskiej, której był członkiem."
"1. Minister właściwy do spraw zdrowia może zaskarżyć do Sądu Najwyższego sprzeczną z prawem uchwałę organu okręgowej izby lekarskiej lub Naczelnej Izby Lekarskiej pod zarzutem niezgodności z prawem. Sąd Najwyższy utrzymuje zaskarżoną uchwałę w mocy bądź ją uchyla.
2. Minister właściwy do spraw zdrowia może zwrócić się do Krajowego Zjazdu Lekarzy, lub do Naczelnej Rady Lekarskiej o podjęcie uchwały w sprawie należącej do właściwości samorządu lekarzy."
"Art. 12. 1. Lekarz, któremu okręgowa rada lekarska przyznała prawo wykonywania zawodu lekarza albo ograniczone prawo wykonywania zawodu lekarza zostaje równocześnie wpisany na listę członków okręgowej izby lekarskiej oraz do okręgowego rejestru lekarzy.
2. Lekarz posiadający prawo wykonywania zawodu lekarza przed przystąpieniem do wykonywania zawodu obowiązany jest uzyskać wpis na listę członków oraz do okręgowego rejestru lekarzy okręgowej izby lekarskiej, na obszarze której zamierza wykonywać zawód.
3. W razie wykonywania zawodu na obszarze dwóch lub więcej okręgowych izb lekarskich lekarz uzyskuje wpis na listę członków i do okręgowego rejestru lekarzy w wybranej przez siebie okręgowej izbie lekarskiej.
4. Lekarz, który przez co najmniej pół roku zamierza wykonywać zawód na terenie okręgowej izby lekarskiej, której nie jest członkiem, jest obowiązany powiadomić o tym okręgową radę lekarską tej izby.
5. W razie utworzenia nowej okręgowej izby lekarskiej, lekarze będący członkami i wpisani do okręgowego rejestru lekarzy izby, z której wydzielono nową izbę wykonujący zawód na obszarze nowo utworzonej izby albo lekarze nie wykonujący zawodu, ale zamieszkali na obszarze nowej izby, zostają z urzędu wpisani na listę członków i do okręgowego rejestru lekarzy nowej izby.
6. Lekarz posiadający prawo wykonywania zawodu lekarza, nie wykonujący zawodu, może na swój wniosek zostać wpisany na listę członków i do okręgowego rejestru lekarzy okręgowej izby lekarskiej właściwej ze względu na miejsce zamieszkania.
7. Lekarz, który:
1) po uzyskaniu prawa wykonywania zawodu nie podjął wykonywania zawodu,
2) nie wykonywał zawodu przez okres dłuższy niż 5 lat,
3) miał zawieszone prawo wykonywania zawodu
- jest obowiązany powiadomić o zamiarze podjęcia wykonywania zawodu właściwą okręgową radę lekarską.
8. Lekarz jest obowiązany niezwłocznie powiadomić okręgową radę lekarską, której jest członkiem o:
1) rozpoczęciu lub zaprzestaniu wykonywania zawodu w stałym miejscu jego wykonywania,
2) zmianie adresu zamieszkania lub adresu do korespondencji,
3) uzyskaniu specjalizacji, umiejętności z zakresu węższych dziedzin medycyny lub udzielania określonych świadczeń zdrowotnych, stopnia naukowego lub tytułu naukowego,
4) uzyskaniu albo utracie obywatelstwa polskiego,
- w terminie 30 dni od dnia zaistnienia danej okoliczności.
6) Art. 13 otrzymuje brzmienie:
"Art. 13. 1. Skreślenie z listy członków okręgowej izby lekarskiej i z okręgowego rejestru lekarzy następuje na skutek:
1) przeniesienia się lekarza na obszar działania innej okręgowej izby lekarskiej,
2) złożenia przez lekarza oświadczenia o zrzeczeniu się prawa wykonywania zawodu lekarza,
3) utraty prawa wykonywania zawodu na skutek zaistnienia okoliczności, o których mowa w art. 14 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty,
4) pozbawienia lekarza prawa wykonywania zawodu,
5) śmierci lekarza.
2. Skreślenia, o którym mowa w ust. 1, dokonuje przewodniczący okręgowej rady lekarskiej w drodze decyzji, do której stosuje się przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego. Od decyzji tej przysługuje odwołanie do Naczelnej Rady Lekarskiej."
"Art. 15. Członkowie izby lekarskiej są obowiązani:
1) przestrzegać zasad deontologii lekarskiej i etyki,
2) przestrzegać przepisów związanych z wykonywaniem zawodu lekarza,
3) stosować się do uchwał władz i organów izb lekarskich,
4) opłacać składki członkowskie."
"1. Pracodawca bez uzyskania zgody właściwej rady lekarskiej nie może wypowiedzieć umowy o pracę lekarzowi pełniącemu funkcję z wyboru w organach izb lekarskich, o których mowa w art. 20 pkt 2 - 5 i zastępcom okręgowego rzecznika odpowiedzialności zawodowej oraz w organach Naczelnej Izby Lekarskiej, o których mowa w art. 31 i zastępcom Naczelnego Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej."
"1) przyznaje prawo wykonywania zawodu lekarza, lekarza dentysty albo ograniczone prawo wykonywania zawodu lekarza, lekarza dentysty,"
"Art. 28. Okręgowy sąd lekarski:
1) rozpatruje sprawy z zakresu odpowiedzialności zawodowej lekarzy,
2) rozpatruje protesty przeciwko ważności wyborów lub głosowania za wnioskiem o odwołanie składanym przez członków okręgowej izby lekarskiej.
3) dokonuje wyboru przewodniczącego okręgowego sądu lekarskiego i jego zastępców spośród członków tego sądu; jeden z zastępców przewodniczącego powinien być lekarzem dentystą,
4) składa okręgowej radzie lekarskiej okresowe informacje o stanie spraw z zakresu odpowiedzialności zawodowej,
5) składa okręgowemu zjazdowi lekarzy sprawozdanie z działalności."
"Art. 29. 1. Okręgowy rzecznik odpowiedzialności zawodowej:
1) prowadzi postępowanie wyjaśniające w sprawach odpowiedzialności zawodowej lekarzy,
2) sprawuje funkcję oskarżyciela przed sądami lekarskimi,
3) składa sprawozdanie z działalności okręgowemu zjazdowi lekarzy."
"Art. 39. Naczelny Sąd Lekarski:
1) rozpatruje sprawy z zakresu odpowiedzialności zawodowej lekarzy,
2) rozpatruje zażalenia w przypadkach przewidzianych w ustawie,
3) rozpatruje protesty przeciwko ważności wyborów lub głosowania za wnioskiem o odwołanie składane przez delegatów na okręgowe zjazdy lekarzy lub delegatów na Krajowy Zjazd Lekarzy,
4) dokonuje wyboru przewodniczącego Naczelnego Sądu Lekarskiego i jego zastępców spośród członków tego Sądu; jeden z zastępców przewodniczącego powinien być lekarzem dentystą,
5) składa Naczelnej Radzie Lekarskiej okresowe informacje o stanie spraw z zakresu odpowiedzialności zawodowej,
6) składa Krajowemu Zjazdowi Lekarzy sprawozdanie z działalności. Art. 40. Naczelny Rzecznik Odpowiedzialności Zawodowej:
1) prowadzi postępowanie wyjaśniające w sprawach odpowiedzialności zawodowej lekarzy,
2) sprawuje nadzór nad działalnością okręgowych rzeczników odpowiedzialności zawodowej,
3) sprawuje funkcję oskarżyciela przed sądem lekarskim,
4) rozpatruje zażalenia w przypadkach przewidzianych w ustawie,
5) rozpatruje skargi na przewlekłość postępowania okręgowych rzeczników odpowiedzialności zawodowej,
6) składa Krajowemu Zjazdowi Lekarzy sprawozdanie ze swojej działalności."
"Rozdział 6
Odpowiedzialność zawodowa
Art. 41. Członkowie izb lekarskich podlegają odpowiedzialności zawodowej za zawinione naruszenie zasad etyki, deontologii lekarskiej oraz przepisów związanych z wykonywaniem zawodu lekarza, zwane dalej "przewinieniem zawodowym".
Art. 42. Postępowanie w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej lekarzy toczy się niezależnie od postępowania karnego lub postępowania dyscyplinarnego o ten sam czyn; może być ono jednak zawieszone do czasu ukończenia postępowania karnego lub dyscyplinarnego.
Art. 43. 1. Postępowanie w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej obejmuje:
1) czynności sprawdzające,
2) postępowanie wyjaśniające,
3) postępowanie przed sądem lekarskim,
4) postępowanie wykonawcze.
2. Celem czynności sprawdzających jest wstępne zbadanie okoliczności koniecznych do ustalenia, czy istnieją podstawy do wszczęcia postępowania wyjaśniającego. W trakcie czynności sprawdzających nie przeprowadza się dowodu z opinii biegłego ani czynności wymagających spisania protokołu, z wyjątkiem możliwości przesłuchania w charakterze świadka osoby składającej skargę na lekarza.
3. Celem postępowania wyjaśniającego jest ustalenie, czy został popełniony czyn mogący stanowić przewinienie zawodowe, wyjaśnienie okoliczności sprawy, a w przypadku stwierdzenia znamion przewinienia zawodowego ustalenie obwinionego oraz zebranie, zabezpieczenie i w niezbędnym zakresie utrwalenie dowodów dla sądu lekarskiego.
Art. 44. 1. Stronami postępowania w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej lekarzy są pokrzywdzony i obwiniony.
2. W postępowaniu przed sądem lekarskim stronąjest również rzecznik odpowiedzialności zawodowej.
Art. 45. 1. Pokrzywdzonym jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, której dobro prawne zostało bezpośrednio naruszone lub zagrożone przez przewinienie zawodowe.
2. Pokrzywdzony może ustanowić nie więcej niż 2 pełnomocników spośród lekarzy, adwokatów lub radców prawnych.
3. W razie śmierci pokrzywdzonego jego prawa w postępowaniu w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej lekarzy może wykonywać małżonek, wstępny, zstępny, rodzeństwo, powinowaty w tej samej linii lub stopniu, osoba pozostająca w stosunku przysposobienia oraz jej małżonek, a także osoba pozostająca we wspólnym pożyciu.
4. Organ prowadzący postępowanie w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej może ograniczyć pokrzywdzonemu dostęp do akt sprawy w zakresie przewidzianym w ustawach.
Art. 46. 1. Za obwinionego uważa się lekarza, wobec którego w toku postępowania wyjaśniającego rzecznik odpowiedzialności zawodowej wydał postanowienie o przedstawieniu zarzutu lub przeciwko któremu skierował do sądu lekarskiego wniosek o ukaranie.
2. Obwiniony może ustanowić nie więcej niż dwóch obrońców spośród lekarzy lub adwokatów.
3. W czasie postępowania w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej lekarzy, na uzasadniony wniosek obwinionego, właściwy sąd lekarski może ustanowić mu obrońcę z urzędu spośród lekarzy.
4. W przypadku, gdy zachodzi uzasadniona wątpliwość co do poczytalności obwinionego i nie ma on obrońcy z wyboru, właściwy sąd lekarski ustanawia mu obrońcę z urzędu spośród lekarzy. W postępowaniu wyjaśniającym okręgowy sąd lekarski ustanawia obrońcę na wniosek rzecznika odpowiedzialności zawodowej.
5. Jeżeli organ prowadzący postępowanie uzna za niezbędne ustanowienie obrońcy ze względu na okoliczności utrudniające obronę, właściwy sąd lekarski ustanawia obwinionemu obrońcę z urzędu spośród lekarzy.
Art. 47. 1. Organ prowadzący postępowanie w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej lekarzy przeprowadza dowody na wniosek stron albo z urzędu.
2. Jeżeli stwierdzenie okoliczności mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy wymaga wiadomości specjalnych, zasięga się opinii biegłego lub biegłych.
3. W celu wydania opinii o stanie zdrowia psychicznego obwinionego powołuje się dwóch biegłych lekarzy psychiatrów.
4. Nie stanowi naruszenia tajemnicy lekarskiej składanie przez lekarza zeznań i wyjaśnień w trakcie postępowania w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej.
Art. 48. Jeżeli w postępowaniu w sprawie odpowiedzialności zawodowej świadek lub biegły bez usprawiedliwienia nie stawił się na wezwanie rzecznika odpowiedzialności zawodowej lub na rozprawę przed sądem lekarskim albo bezpodstawnie odmawia zeznań, rzecznik odpowiedzialności zawodowej lub sąd lekarski może zwrócić się do sądu rejonowego, właściwego ze względu na miejsce zamieszkania osoby wezwanej, o przesłuchanie jej w charakterze świadka lub biegłego na wskazane okoliczności. O terminie i miejscu przesłuchania sąd rejonowy zawiadamia strony, a protokół z przesłuchania przesyła organowi, który zwrócił się o przesłuchanie. Czynności powyższej dokonuje sąd rejonowy na posiedzeniu. Przepisy rozdziału 31 Kodeksu postępowania karnego stosuje się.
Art. 49. 1. Obwinionego uważa się za niewinnego, dopóki jego wina nie zostanie stwierdzona prawomocnym orzeczeniem sądu lekarskiego.
2. Wszelkie wątpliwości, których w postępowaniu w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej lekarzy nie da się usunąć, należy tłumaczyć na korzyść obwinionego.
3. Organy prowadzące postępowanie w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej lekarzy kształtują swe przekonanie na swobodnej ocenie przeprowadzonych dowodów, uwzględniając okoliczności przemawiające zarówno na korzyść jak i na niekorzyść obwinionego
Art. 50. 1. Postępowania w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej lekarzy nie wszczyna się, jeżeli:
1) czynu nie popełniono albo brak jest danych dostatecznie uzasadniających podejrzenie jego popełnienia,
2) czyn nie zawiera znamion przewinienia zawodowego, o którym mowa w art. 41 albo ustawy stanowią, że sprawca nie popełnia przewinienia zawodowego,
3) obwiniony zmarł,
4) nastąpiło przedawnienie karalności,
5) postępowanie w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej lekarzy co do tego samego czynu tej samej osoby zostało prawomocnie zakończone albo wcześniej wszczęte toczy się.
2. Postępowanie w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej lekarzy umarza się, jeżeli wystąpią przesłanki wymienione w ust. 1 lub jeżeli w toku postępowania stwierdzono, że szkodliwość czynu jest znikoma.
3. W razie śmierci obwinionego przed ukończeniem rozpoczętego postępowania przed sądem lekarskim, toczy się ono nadal, jeżeli w terminie dwumiesięcznym od dnia zgonu obwinionego zażąda tego jego małżonek, wstępny, zstępny, rodzeństwo, powinowaty w tej samej linii lub stopniu, osoba pozostająca w stosunku przysposobienia oraz jej małżonek, osoba pozostająca we wspólnym pożyciu. W takim przypadku sąd lekarski może wydać tylko orzeczenie uniewinniające, albo w braku przesłanek dla wydania tego rodzaju orzeczenia, umarza postępowanie.
Art. 51. 1. Nie można wszcząć postępowania w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej lekarzy, jeżeli od chwili popełnienia czynu upłynęły 3 lata.
2. Bieg przedawnienia do wszczęcia postępowania przerywa każda czynność rzecznika odpowiedzialności zawodowej.
3. Karalność przewinienia ustaje, jeżeli od czasu jego popełnienia upłynęło 5 lat.
4. Jeżeli czyn, o którym mowa w ust. 1 stanowi jednocześnie przestępstwo lub wykroczenie, ustanie odpowiedzialności zawodowej następuje nie wcześniej niż ustanie karalności przestępstwa lub karalności wykroczenia.
Art. 52. 1. W sprawach odpowiedzialności zawodowej członków organów izb lekarskich, wymienionych w art. 20, pkt 2-5 i w art. 31 pkt 1-3 oraz zastępców okręgowego rzecznika odpowiedzialności zawodowej postępowanie prowadzi okręgowy rzecznik odpowiedzialności zawodowej wyznaczony przez Naczelnego Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej. 2. W sprawach odpowiedzialności zawodowej Naczelnego Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej i jego zastępców postępowanie prowadzi okręgowy rzecznik odpowiedzialności zawodowej wyznaczony przez Naczelny Sąd Lekarski.
Art. 53. 1. Rzecznik odpowiedzialności zawodowej niezwłocznie po otrzymaniu informacji wskazującej na możliwość popełnienia przewinienia zawodowego obowiązany jest wydać postanowienie o wszczęciu bądź o odmowie wszczęcia postępowania wyjaśniającego. Postanowienie doręcza się stronom.
2. Jeżeli zachodzi potrzeba, można zażądać uzupełnienia w określonym terminie danych zawartych w informacji lub dokonać sprawdzenia faktów w tym zakresie. W tym wypadku postanowienie o wszczęciu albo o odmowie wszczęcia postępowania należy wydać najpóźniej w terminie 3 miesięcy od otrzymania informacji, o której mowa w ust. 1.
3. Pokrzywdzonemu przysługuje zażalenie na postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania wyjaśniającego, a stronom - na postanowienie o jego umorzeniu. Uprawnionym do złożenia zażalenia przysługuje prawo przejrzenia akt.
4. Zażalenie wnosi się za pośrednictwem okręgowego rzecznika odpowiedzialności zawodowej do Naczelnego Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej w terminie 14 dni od dnia otrzymania odpisu postanowienia. Jeżeli Naczelny Rzecznik Odpowiedzialności Zawodowej nie przychyli się do zażalenia, kieruje je do okręgowego sądu lekarskiego.
5. Jeżeli postanowienie, o którym mowa w ust. 1, wydał Naczelny Rzecznik Odpowiedzialności Zawodowej, zażalenie wnosi się do Naczelnego Sądu Lekarskiego za pośrednictwem Naczelnego Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej w terminie 14 dni od dnia otrzymania odpisu postanowienia.
6. Naczelny Sąd Lekarski rozpoznaje zażalenie w składzie trzyosobowym.
7. Uchylając postanowienie o umorzeniu postępowania wyjaśniającego albo odmowie jego wszczęcia, organ uchylający postanowienie wskazuje powody uchylenia, a w miarę potrzeby także okoliczności, które należy wyjaśnić, lub czynności, które należy przeprowadzić. Wskazania te są wiążące dla rzecznika odpowiedzialności zawodowej.
Art. 54. W toku postępowania wyjaśniającego rzecznik odpowiedzialności zawodowej powinien dążyć do szczegółowego wyjaśnienia sprawy. W tym celu może przesłuchiwać pokrzywdzonego i inne osoby w charakterze świadków, powoływać i przesłuchiwać biegłych, przesłuchać lekarza, którego dotyczy sprawa w charakterze obwinionego, jak również przeprowadzać inne dowody. Do przesłuchania lekarza w charakterze obwinionego przepis art. 308 Kodeksu postępowania karnego stosuje się odpowiednio.
Art. 55. Jeżeli zebrany w postępowaniu wyjaśniającym materiał dowodowy wskazuje na fakt popełnienia przewinienia zawodowego, rzecznik odpowiedzialności zawodowej wydaje postanowienie o przedstawieniu lekarzowi zarzutów.
Art. 56. 1. Jeżeli postępowanie wyjaśniające nie dostarczyło podstaw do sporządzenia wniosku o ukaranie, rzecznik odpowiedzialności zawodowej wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania bez konieczności uprzedniego zaznajomienia obwinionego z materiałami postępowania wyjaśniającego i bez postanowienia o zamknięciu postępowania.
2. Postanowienie o umorzeniu postępowania powinno zawierać wskazanie przyczyn umorzenia.
3. Jeżeli umorzenie następuje po wydaniu postanowienia o przedstawieniu zarzutów, postanowienie o umorzeniu powinno zawierać także imię i nazwisko obwinionego oraz określenie zarzucanego mu czynu.
4. Rzecznik odpowiedzialności zawodowej umarzając postępowanie wyjaśniające z powodu znikomej szkodliwości czynu, może w treści uzasadnienia udzielić lekarzowi, którego dotyczy sprawa, pouczenia o nieprawidłowościach w jego postępowaniu.
Art. 57. 1. Jeżeli istnieją podstawy do sporządzenia wniosku o ukaranie, rzecznik odpowiedzialności zawodowej zawiadamia obwinionego i jego obrońców o terminie końcowego zaznajomienia z materiałami postępowania wyjaśniającego wraz z pouczeniem o możliwości uprzedniego przejrzenia akt.
2. W terminie 14 dni od daty zaznajomienia obwinionego z materiałami postępowania wyjaśniającego może on składać wnioski o uzupełnienie postępowania.
3. Termin zaznajomienia obwinionego z materiałami postępowania powinien być tak wyznaczony, aby od doręczenia zawiadomienia o nim obwinionemu i jego obrońcom upłynęło co najmniej 14 dni.
4. Nieusprawiedliwione niestawiennictwo obwinionego lub jego obrońcy nie wstrzymuje dalszego postępowania.
5. Jeżeli nie zachodzi potrzeba uzupełnienia postępowania wyjaśniającego, rzecznik odpowiedzialności zawodowej wydaje postanowienie o jego zamknięciu.
6. Rzecznik odpowiedzialności zawodowej w terminie 14 dni od dnia wydania postanowienia o zamknięciu postępowania wyjaśniającego składa do sądu lekarskiego wniosek o ukaranie.
Art. 57a. 1. Postępowanie wyjaśniające prowadzone przez okręgowego rzecznika odpowiedzialności zawodowej powinno być zakończone w ciągu 6 miesięcy od daty uzyskania informacji, o której mowa w art. 53 ust. 1 ustawy.
2. W uzasadnionym przypadku Naczelny Rzecznik Odpowiedzialności Zawodowej może przedłużyć okres postępowania wyjaśniającego na dalszy czas określony, nie dłuższy niż 6 miesięcy.
3. W przypadku niezakończenia postępowania wyjaśniającego w terminie 1 roku, akta sprawy przekazuje się Naczelnemu Sądowi Lekarskiemu, który może przedłużyć postępowanie wyjaśniające na dalszy czas określony.
Art. 57b. 1. W przypadku, gdy zebrane w postępowaniu wyjaśniającym lub przeprowadzone przed sądem dowody wskazują z dużym prawdopodobieństwem, że obwiniony popełnił ciężkie przewinienie zawodowe, a rodzaj tego przewinienia wskazuje, że wykonywanie przez obwinionego zawodu zagraża bezpieczeństwu pacjentów lub grozi popełnieniem kolejnego przewinienia zawodowego, sąd lekarski może wydać postanowienie o tymczasowym zawieszeniu prawa wykonywania zawodu przez obwinionego na okres do 1 roku.
2. Postanowienie o tymczasowym zawieszeniu prawa wykonywania zawodu sąd lekarski może wydać z urzędu lub na wniosek rzecznika odpowiedzialności zawodowej. Jest ono natychmiast wykonalne.
3. Postanowienie sądu lekarskiego o tymczasowym zawieszeniu prawa wykonywania zawodu niezwłocznie przekazuje się przewodniczącemu właściwej okręgowej rady lekarskiej.
4. Jeżeli do upływu okresu tymczasowego zawieszenia prawa wykonywania zawodu w sprawie zawieszonego lekarza nie zapadnie prawomocne orzeczenie sądu lekarskiego, sąd z urzędu bada zasadność dalszego tymczasowego zawieszenia prawa wykonywania zawodu.
5. Na postanowienie, o którym mowa w ust. 1 obwinionemu przysługuje zażalenie w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia. Zażalenie wnosi się do Naczelnego Sądu Lekarskiego za pośrednictwem okręgowego sądu lekarskiego, który wydał postanowienie. Zażalenie nie wstrzymuje natychmiastowej wykonalności postanowienia.
Art. 57c. 1. Sprawy w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej lekarzy rozpoznają okręgowe sądy lekarskie i Naczelny Sąd Lekarski.
2. Właściwy do rozpoznania sprawy w pierwszej instancji jest okręgowy sąd lekarski izby lekarskiej, której obwiniony jest członkiem w chwili wszczęcia postępowania.
3. Sprawy przeciwko członkom organów, o których mowa w art. 20 pkt 2-5 i w art. 31 oraz przeciwko zastępcom okręgowego rzecznika odpowiedzialności zawodowej i zastępcom Naczelnego Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej rozpoznaje okręgowy sąd lekarski wskazany przez Naczelny Sąd Lekarski.
4. Naczelny Sąd Lekarski:
1) rozpoznaje odwołania od orzeczeń okręgowych sądów lekarskich,
2) rozpoznaje zażalenia na postanowienie, o którym mowa w art. 57b ust. 2,
3) orzeka o wznowieniu postępowania w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej.
Art. 57d. 1. Postępowanie przed sądem lekarskim odbywa się na rozprawie jawnej.
2. Sąd lekarski może wyłączyć jawność rozprawy jeżeli jawność mogłaby:
1) naruszyć tajemnicę lekarską, o której mowa w art. 40 ust. 1 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 o zawodach lekarza i lekarza dentysty,
2) wywołać zakłócenie spokoju publicznego,
3) obrażać dobre obyczaje,
4) ujawnić okoliczności, które ze względu na ważny interes państwa powinny być zachowane w tajemnicy,
5) naruszyć ważny interes prywatny.
Art. 57e. 1. Okręgowy sąd lekarski orzeka w składzie trzyosobowym.
2. Naczelny Sąd Lekarski orzeka w składzie pięcioosobowym.
3. Przewodniczącym składu orzekającego Naczelnego Sądu Lekarskiego jest sędzia Sądu Apelacyjnego w Warszawie.
4. Minister Sprawiedliwości w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia, sposób delegowania sędziów sądu apelacyjnego do orzekania w składach Naczelnego Sądu Lekarskiego oraz ich wynagradzania, biorąc pod uwagę sprawność funkcjonowania Naczelnego Sądu Lekarskiego oraz liczbę posiedzeń.
Art. 57f. Członkowie sądów lekarskich w zakresie orzekania są niezawiśli i podlegają tylko ustawom.
Art. 57g. 1. W razie stwierdzenia po rozpoczęciu przewodu sądowego okoliczności wymienionych w art. 50 ust. 1 pkt 3-6 sąd lekarski umarza postępowanie. W razie jednak ujawnienia okoliczności wymienionych w art. 50 ust. 1 pkt 1 i 2 sąd lekarski wydaje orzeczenie uniewinniające obwinionego, chyba że obwiniony w chwili czynu był niepoczytalny i wtedy sąd lekarski umarza postępowanie.
2. W przypadku przewinienia mniejszej wagi sąd lekarski może umorzyć postępowanie, jeżeli orzeczenie wobec obwinionego kary byłoby oczywiście niecelowe ze względu na rodzaj i wysokość kary prawomocnie orzeczonej za ten sam czyn w innym postępowaniu przewidzianym przez ustawy, a interes pokrzywdzonego temu się nie sprzeciwia.
Art. 57h. 1. Sąd lekarski może orzekać następujące kary:
1) upomnienie,
2) nagana,
3) kara pieniężna,
4) zakaz pełnienia funkcji kierowniczych w jednostkach organizacyjnych opieki zdrowotnej lub ochrony zdrowia na okres od jednego roku do pięciu lat,
5) ograniczenie zakresu czynności w wykonywaniu zawodu lekarza na okres od sześciu miesięcy do dwóch lat,
6) zawieszenie prawa wykonywania zawodu lekarza na okres od roku do pięciu lat,
7) pozbawienie prawa wykonywania zawodu lekarza.
2. Sąd lekarski orzekając karę przewidzianą w ust. 1 pkt 5 lub pkt 6 może dodatkowo orzec karę wymienioną w ust. 1 pkt 4.
3. W przypadku orzeczenia kary przewidzianej w ust. 1 pkt 4-7 sąd lekarski może zarządzić opublikowanie orzeczenia w biuletynie okręgowej izby lekarskiej, której obwiniony jest członkiem.
Art. 57i. W postępowaniu w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej lekarzy nie stosuje się instytucji kary łącznej i orzeczenia łącznego.
Art. 57j. 1. Karę pieniężną orzeka się na cel społeczny związany z ochroną zdrowia w wysokości od jednokrotnego do dziesięciokrotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę określanego na podstawie odrębnych przepisów i obowiązującego w chwili wydania orzeczenia w pierwszej instancji.
2. Karę pieniężną orzeka się samoistnie albo obok kar wymienionych w art. 57h ust. 1 pkt 4- 6.
Art. 57k. Orzekając karę ograniczenia zakresu czynności w wykonywaniu zawodu lekarza sąd lekarski określa szczegółowo czynności, których lekarz nie może wykonywać.
Art. 571. 1. Zawieszenie prawa wykonywania zawodu orzeka się w miesiącach i latach.
2. Bieg kary rozpoczyna się z dniem uprawomocnienia się orzeczenia.
3. Na poczet kary zawieszenia prawa wykonywania zawodu zalicza się okres tymczasowego zawieszenia prawa wykonywania zawodu.
Art. 57m. 1. Ogłoszenie orzeczenia sądu lekarskiego jest jawne.
2. Po ogłoszeniu orzeczenia przewodniczący składu orzekającego przytacza ustnie jego główne motywy.
Art. 57n. 1. Orzeczenie sądu lekarskiego powinno zawierać:
1) oznaczenie sądu lekarskiego, który go wydał oraz sędziów, rzecznika odpowiedzialności zawodowej i protokolanta,
2) datę oraz miejsce rozpoznania sprawy i wydania orzeczenia,
3) imię, nazwisko oraz inne dane określające tożsamość obwinionego,
4) przytoczenie opisu i kwalifikacji prawnej czynu, którego popełnienie rzecznik odpowiedzialności zawodowej zarzucił obwinionemu,
5) rozstrzygnięcie sądu.
2. Orzeczenie skazujące powinno ponadto zawierać:
1) dokładne określenie przypisanego obwinionemu czynu oraz jego kwalifikację prawną,
2) rozstrzygnięcie co do kary, a w razie potrzeby co do zaliczenia na jej poczet tymczasowego zawieszenia w prawie wykonywania zawodu.
3. Uzasadnienie orzeczenia powinno zawierać:
1) wskazanie jakie fakty sąd lekarski uznał za udowodnione lub nieudowodnione, na jakich w tej mierze oparł się dowodach i dlaczego nie uznał dowodów przeciwnych,
2) wskazanie podstawy prawnej orzeczenia,
3) przytoczenie okoliczności, które sąd lekarski miał na względzie przy wymiarze kary.
4. Orzeczenie sądu lekarskiego powinno zawierać także postanowienie o kosztach postępowania. W razie ukarania obwinionego ponosi on koszty postępowania, chyba że sąd lekarski postanowi inaczej. W razie uniewinnienia obwinionego lub umorzenia postępowania koszty postępowania ponosi Skarb Państwa.
5. Orzeczenie sądu lekarskiego wraz z pisemnym uzasadnieniem oraz pouczeniem o terminie i sposobie wniesienia odwołania sąd lekarski doręcza stronom w terminie 30 dni od dnia jego ogłoszenia, z zastrzeżeniem art. 57s ust. 2.
6. Obwinionemu przysługuje zażalenie na postanowienie o kosztach postępowania w terminie 14 dni od dnia doręczenia orzeczenia wraz z uzasadnieniem. Zażalenie wnosi się do sądu, który wydał orzeczenie.
Art. 57o. 1. Od orzeczenia okręgowego sądu lekarskiego stronom przysługuje odwołanie do Naczelnego Sądu Lekarskiego w terminie 14 dni od dnia doręczenia orzeczenia wraz z uzasadnieniem.
2. Odwołanie, o którym mowa w ust. 1, wnosi się za pośrednictwem sądu, który wydał zaskarżone orzeczenie.
3. Cofnięcie odwołania przez składającąje stronę przed rozpoczęciem rozprawy odwoławczej wiąże Naczelny Sąd Lekarski, który pozostawia odwołanie bez rozpoznania, o ile nie zachodzą przesłanki z art. 439 §1 pkt. 1-2, 5-10 Kodeksu postępowania karnego.
Art. 57p. 1. Odwołanie co do winy uważa się za zwrócone przeciwko całości orzeczenia. 2. Odwołanie co do kary uważa się za zwrócone przeciwko całości rozstrzygnięcia o karze.
Art. 57q. 1. Naczelny Sąd Lekarski utrzymuje w mocy, uchyla albo zmienia orzeczenie okręgowego sądu lekarskiego.
2. Naczelny Sąd Lekarski nie może uznać winnym lub wymierzyć kary obwinionemu, który został uniewinniony przez okręgowy sąd lekarski lub co do którego postępowanie umorzono.
Art. 51. x. Jeżeli sąd lekarski uzna, iż przyczyną popełnienia przez lekarza przewinienia zawodowego było jego niedostateczne przygotowanie zawodowe lub stan zdrowia, występuje do właściwej okręgowej rady lekarskiej z wnioskiem o przeprowadzenie postępowania przewidzianego w art. 11 lub art. 12 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 o zawodach lekarza i lekarza dentysty.
Art. 57s. 1. Orzeczenia Naczelnego Sądu Lekarskiego kończące postępowanie w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej są prawomocne z chwilą ogłoszenia. 2. Orzeczenie Naczelnego Sądu Lekarskiego doręcza się stronom wraz z pisemnym uzasadnieniem w terminie 2 miesięcy od dnia jego ogłoszenia.
Art. 57t. 1. Od prawomocnego orzeczenia sądu lekarskiego kończącego postępowanie w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej lekarzy stronom, ministrowi właściwemu do spraw zdrowia i Prezesowi Naczelnej Rady Lekarskiej przysługuje kasacja do Sądu Najwyższego w terminie 2 miesięcy od dnia doręczenia orzeczenia wraz z uzasadnieniem.
2. Strona, która nie zaskarżyła orzeczenia sądu pierwszej instancji, nie może wnieść kasacji od orzeczenia sądu odwoławczego, jeżeli orzeczenie sądu pierwszej instancji utrzymano w mocy lub zmieniono na jej korzyść.
3. Ograniczenie, o którym mowa w ust. 2, nie dotyczy uchybień wymienionych w art. 439 Kodeksu postępowania karnego.
4. Kasację w stosunku do tego samego obwinionego i od tego samego orzeczenia każdy uprawniony może wnieść tylko raz.
Art. 57u. 1. Kasacja może być wniesiona z powodu uchybień wymienionych w art. 439 Kodeksu postępowania karnego lub innego rażącego naruszenia prawa, jeżeli mogło ono mieć istotny wpływ na treść orzeczenia. Kasacja może być wniesiona również z powodu niewspółmierności kary.
2. Niedopuszczalne jest uwzględnienie kasacji na niekorzyść obwinionego wniesionej po upływie 6 miesięcy od daty uprawomocnienia się orzeczenia.
Art. 57v. Strony, minister właściwy do spraw zdrowia i Prezes Naczelnej Rady Lekarskiej wnoszą kasację do Sądu Najwyższego za pośrednictwem Naczelnego Sądu Lekarskiego.
Art. 57w. 1. W kasacji należy podać, na czym polega zarzucane uchybienie.
2. Kasacja wnoszona przez stronę powinna być sporządzona i podpisana przez adwokata będącego obrońcą lub pełnomocnikiem.
Art. 57x. Postępowanie w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej lekarzy zakończone prawomocnym orzeczeniem sądu lekarskiego wznawia się, jeżeli:
1) w związku z postępowaniem dopuszczono się przestępstwa, a istnieje uzasadniona podstawa do przyjęcia, że mogło to mieć wpływ na treść orzeczenia,
2) po wydaniu orzeczenia ujawnią się nowe fakty lub dowody nie znane przedtem sądowi, wskazujące na to, że:
a) obwiniony nie popełnił czynu albo czyn jego nie stanowił przewinienia zawodowego lub nie podlegał karze,
b) sąd umorzył postępowanie błędnie przyjmując popełnienie przez obwinionego zarzucanego mu czynu.
Art. 57y. Postępowanie sądowe zakończone prawomocnym orzeczeniem sądu lekarskiego można wznowić w wypadku uchylenia lub istotnej zmiany treści prawomocnego orzeczenia, z powodu którego zostało ono umorzone w trybie art. 57g ust. 2 ustawy.
Art. 57z. Czyn, o którym mowa w art. 57x pkt 1, musi być ustalony prawomocnym wyrokiem skazującym, chyba że orzeczenie takie nie może zapaść z powodu przyczyn wymienionych w art. 17 § 1 pkt 3-11 lub w art. 22 Kodeksu postępowania karnego.
Art. 57za. 1. Wznowienie postępowania może nastąpić na wniosek strony lub z urzędu.
2. Wniosek o wznowienie postępowania na korzyść obwinionego, złożyć może w razie jego śmierci osoba, o której mowa w art.50 ust.2 ustawy.
3. Postępowanie wznawia się z urzędu tylko w razie ujawnienia się jednego z uchybień wymienionych w art. 439 § 1 Kodeksu postępowania karnego.
4. Wznowienie nie może nastąpić z przyczyn wymienionych w ust. 3, jeżeli były one przedmiotem rozpoznania w trybie kasacji.
5. Niedopuszczalne jest wznowienie postępowania z urzędu na niekorzyść obwinionego po upływie 6 miesięcy od daty uprawomocnienia się orzeczenia.
Art. 57zb. 1. W kwestii wznowienia postępowania zakończonego prawomocnym orzeczeniem okręgowego sądu lekarskiego lub Naczelnego Sądu Lekarskiego orzeka w innym składzie sąd, który wydał orzeczenie kończące prawomocnie postępowanie.
2. W kwestii wznowienia postępowania sąd orzeka na posiedzeniu bez udziału stron, chyba że przewodniczący sądu lub sąd postanowi inaczej.
Art. 57zc. Size. Wniosek o wznowienie postępowania powinien być sporządzony i podpisany przez adwokata. Przepis art. 446 § 2 Kodeksu postępowania karnego stosuje się odpowiednio.
Art. 57zd. 1. Na postanowienie oddalające wniosek o wznowienie postępowania lub pozostawiające go bez rozpoznania przysługuje zażalenie do Naczelnego Sądu Lekarskiego w terminie 14 dni od dnia doręczenia postanowienia, z tym że zażalenie na postanowienie Naczelnego Sądu Lekarskiego rozpoznaje ten sąd w innym składzie.
2. Orzekając o wznowieniu postępowania, sąd uchyla zaskarżone orzeczenie i przekazuje sprawę właściwemu sądowi do ponownego rozpoznania. Od tego orzeczenia środek odwoławczy nie przysługuje.
3. Uchylając zaskarżone orzeczenie, sąd może uniewinnić obwinionego, jeżeli nowe fakty lub dowody wskazują na to, że orzeczenie to jest oczywiście niesłuszne, albo też postępowanie umorzyć.
Art. 57ze. 1. Lekarzowi, który w wyniku wznowienia postępowania w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej lub kasacji został uniewinniony, przysługuje odszkodowanie za poniesioną szkodę oraz zadośćuczynienie za doznaną krzywdę, na skutek wykonania względem niego w całości lub w części kary, która została zmieniona albo uchylona w wyniku wznowienia postępowania lub kasacji.
2. Roszczenia, o których mowa w ust. 1, przysługują w stosunku do okręgowej izby lekarskiej, której obwiniony był członkiem w momencie ukarania.
3. W sprawach roszczeń, o których mowa w ust. 1, orzeka sąd powszechny.
4. Roszczenia, o których mowa w ust. 1, ulegają przedawnieniu z upływem roku od dnia uprawomocnienia się orzeczenia wydanego w wyniku wznowienia postępowania.
Art. 57zf. Prawomocne orzeczenie sądu lekarskiego okręgowy sąd lekarski, który wydał orzeczenie w I instancji, doręcza wraz z uzasadnieniem stronom, ministrowi właściwemu do spraw zdrowia, przewodniczącemu właściwej okręgowej rady lekarskiej i Prezesowi Naczelnej Rady Lekarskiej.
Art. 57zg. 1. Lekarz zawieszony w prawie wykonywania zawodu nie może wykonywać zawodu w żadnej formie.
2. Prawomocne ukaranie karą wymienioną w art. 57h ust. 1 pkt 6-7 stanowi podstawę do rozwiązania bez wypowiedzenia umowy o pracę albo umowy cywilnoprawnej, na podstawie której lekarz wykonuje zawód.
3. Po otrzymaniu prawomocnego orzeczenia sądu lekarskiego, o którym mowa w ust. 2 przewodniczący właściwej okręgowej rady lekarskiej zawiadamia ukaranego o skreśleniu z rejestru indywidualnych praktyk lekarskich lub indywidualnych specjalistycznych praktyk lekarskich w wykonaniu orzeczenia sądu.
Art. 57zh. Na wniosek obwinionego lekarza prawomocne orzeczenie uniewinniające go w sprawie z zakresu odpowiedzialności zawodowej lekarzy podlega opublikowaniu w biuletynie okręgowej izby lekarskiej, której lekarz jest członkiem, na jej koszt.
Art. 57zi. 1. Naczelna Rada Lekarska prowadzi rejestr ukaranych lekarzy. Rejestr jest jawny dla osób, które wykażą interes prawny.
2. Rejestr, o którym mowa w ust. 1, obejmuje następujące dane:
1) numer kolejny,
2) data wpisu,
3) nazwisko lekarza,
4) imię lekarza,
5) drugie imię lekarza,
6) data urodzenia lekarza,
7) miejsce urodzenia lekarza,
8) imię ojca,
9) imię matki,
10) numer prawa wykonywania zawodu,
11) numer rejestru w okręgowej izbie lekarskiej,
12) oznaczenie orzeczenia,
13) data orzeczenia,
14) nazwa orzekającego sądu,
15) rodzaj orzeczonej kary,
16) data uprawomocnienia orzeczenia,
17) data wykonania kary,
18) data zatarcia,
19) adnotacje o orzeczeniach wydanych w trybie art. 57b.
3. Zatarcie ukarania następuje z urzędu:
1) po upływie roku od daty uprawomocnienia się orzeczenia o ukaraniu karą wymienioną w art. 57h ust. 1 pkt 1,
2) po upływie 3 lat od daty uprawomocnienia się orzeczenia o ukaraniu karą wymienioną w art. 57h ust. 1 pkt 2,
3) po upływie 3 lat od daty wykonania orzeczenia o ukaraniu karą wymienioną w art. 57h ust. 1 pkt. 3-5,
4) po upływie 5 lat od daty wykonania orzeczenia o ukaraniu karą wymienioną w art. 57h ust. 1 pkt 6,
-jeżeli lekarz nie zostanie w tym czasie ponownie ukarany lub nie zostanie wszczęte przeciwko niemu postępowanie w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej,
5) z chwilą zatarcia skazania środkiem karnym wymierzonym w postępowaniu karnym, w trybie i na zasadach określonych w odrębnych przepisach.
4. Kara pozbawienia prawa wykonywania zawodu nie ulega zatarciu.
5. Zatarcie ukarania następuje poprzez usunięcie z rejestru ukaranych lekarzy wzmianki o ukaraniu.
Art. 57zj. 1. Sędziom Sądu Apelacyjnego orzekającym w składzie Naczelnego Sądu Lekarskiego, członkom sądów lekarskich, Naczelnemu Rzecznikowi Odpowiedzialności Zawodowej, okręgowemu rzecznikowi odpowiedzialności zawodowej i ich zastępcom, biegłym i obrońcom z urzędu, przysługuje wynagrodzenie.
2. Podstawą wyliczenia wynagrodzenia jest przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku za ubiegły rok, ogłaszane przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski".
3. Wynagrodzenie sędziów Sądu Apelacyjnego wynosi 40% podstawy, za udział w posiedzeniu sądu.
4. Wynagrodzenie członków sądu lekarskiego wynosi 30% podstawy, za udział w posiedzeniu sądu.
5. Wynagrodzenie Naczelnego Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej, okręgowego rzecznika odpowiedzialności zawodowej i ich zastępców wynosi 15% podstawy za rozpatrzenie skargi zakończone postanowieniem o odmowie wszczęcia postępowania oraz 40% podstawy za każde wszczęte i zakończone postępowanie.
6. Wynagrodzenie biegłych wynosi 25% podstawy za sporządzenie opinii.
7. Wynagrodzenie obrońców z urzędu wynosi 20% podstawy.
8. Osobom, którym mowa w ust. 1 przysługuje zwrot kosztów podróży i zakwaterowania oraz diety, na zasadach określonych w przepisach o należnościach przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju.
9. Wydatki, o których mowa w ust. 1 i 2, pokrywane są ze środków budżetu państwa, z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw zdrowia, przekazywanych w trybie dotacji budżetowej.
Art. 57zk. Minister właściwy do spraw zdrowia w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Naczelnej Rady Lekarskiej określi, w drodze rozporządzenia:
1) regulamin wewnętrznego urzędowania sądów lekarskich oraz rzeczników odpowiedzialności zawodowej,
2) sposób i tryb wyliczania kosztów postępowania w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej, w tym wynagradzania osób, o których mowa w art. 57zj ust. 1,
3) sposób i tryb prowadzenia rejestru ukaranych lekarzy,
4) sposób i tryb wykonania prawomocnych orzeczeń sądów lekarskich,
– kierując się potrzebą respektowania praw uczestników postępowania, specyfiką, złożonością i czasochłonnością postępowań w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej.
Art. 57zl. W sprawach nieuregulowanych w ustawie do postępowania w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego oraz przepisy rozdziałów I-III i art. 53 par. 1 i 2 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 Kodeks karny.
"2. W przypadku gdy Naczelna Rada Lekarska lub okręgowa rada lekarska otrzyma informacje od odpowiednich władz lub organizacji państwa członkowskiego Unii Europejskiej o zdarzeniu, które może mieć wpływ na wykonywanie przez daną osobę zawodu lekarza, podejmuje odpowiednie działania dla sprawdzenia prawdziwości tych informacji oraz w zależności od ustaleń podejmie postępowanie, o którym mowa w art. 41-57zl. Właściwa rada informuje odpowiednie władze lub organizacje państwa członkowskiego Unii Europejskiej, od których pochodzi informacja, o podjętych środkach w terminie trzech miesięcy od dnia otrzymania informacji."
Ustawa wchodzi w życie z dniem
UZASADNIENIE
UZASADNIENIE
1. Niezgodność przepisów z 1989/1990 r. z obowiązującymi obecnie zasadami legislacji. Np. w rozporządzeniu MZiOS zawarte są przepisy kształtujące prawa uczestników postępowania, jest rzeczą oczywistą, że taka regulacja może być zawarta tylko w ustawie. W konsekwencji większość materii regulowanej rozporządzeniem należy przenieść do ustawy.
2. Ograniczenie praw pokrzywdzonego do złożenia skargi i występowania w pierwszej instancji w roli świadka jest niezgodne z dążeniem do rozszerzania praw pokrzywdzonych w każdym rodzaju postępowania, w którym występuje osoba pokrzywdzona, co znalazło odbicie w Kodeksie postępowania karnego.
3. Postępowanie w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej lekarzy jest jawne tylko dla członków samorządu lekarzy, co jest niezgodne z ogólną zasadą jawności każdego postępowania, szczególnie zaś wiążącego się z od powiedzia Inością.
4. Katalog kar w trybie odpowiedzialności zawodowej lekarzy jest bardzo ograniczony, duża różnica między karą nagany a karą zawieszenia prawa wykonywania zawodu bardzo utrudnia dostosowanie kary do stopnia zawinienia.
Nowelizacja dotyczy odpowiedzialności zawodowej, zmiany innych przepisów ustawy są wprowadzane wówczas, gdy wynika to ze zmian w zakresie odpowiedzialności zawodowej.
Zmiany w części ustawy dotyczącej organizacji samorządu lekarskiego i praw członków ograniczają czynne i bierne prawo wyborczego w wyniku orzeczenia kary w postępowaniu w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej (art. 7). W efekcie jakiekolwiek funkcje w samorządzie lekarzy będą mogły pełnić tylko osoby niekarane, zaś w przypadku organów odpowiedzialności zawodowej dodatkowo posiadające doświadczenie w wykonywaniu zawodu i niepełniące żadnych innych funkcji w organach samorządu. Art. 12 i 13 porządkują zasady wpisywania na listę członków okręgowej izby lekarskiej i do rejestru lekarzy oraz skreślania z listy i rejestru, między innymi w związku z orzeczeniami sądów lekarskich.
Art. 15. łączy w jednym przepisie obowiązki członków samorządu lekarskiego określone dotychczas w art. 15, 59 i 61. Obowiązek opłacania składki członkowskiej był do tej pory określony tylko domyślnie poprzez przepisy art. 59 i 61 mówiące o źródłach finansowania samorządu oraz o ściąganiu należności za niezapłacone składki.
Zmiany w art. 18 mają na celu jednoznaczne objęcie ochroną przed zwolnieniem z pracy zastępców rzeczników odpowiedzialności zawodowej, co jest niezbędne ze względu na jednoosobowy charakter organu rzecznika odpowiedzialności zawodowej przewidziany w art. 20 i 31 ustawy. Jest oczywiste, że dla zachowania niezawisłości zastępcy rzecznika prowadzący postępowanie wyjaśniające powinni mieć takie same uprawnienia i zabezpieczenie jak rzecznik.
Przyjęto zasadę, że okręgowi rzecznicy odpowiedzialności zawodowej i okręgowe sądy lekarskie są właściwymi organami do prowadzenia wszystkich postępowań w pierwszej instancji. Jedynym wyjątkiem jest postępowanie wyjaśniające przejęte przez Naczelnego Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej w ramach nadzoru (art. 40).
Zmiana brzmienia całego Rozdziału 6 wynika przede wszystkim z potrzeby przeniesienia do ustawy regulacji zawartych w rozporządzeniu, co wymaga zmiany prawie wszystkich artykułów tego rozdziału i dodania wielu nowych. Utrzymano ogólną zasadę zgodności trybu postępowania prowadzonego przez organy odpowiedzialności zawodowej z procedurą karną i brzmienie wielu artykułów jest odpowiednim dostosowaniem przepisów Kodeksu postępowania karnego. Umieszczenie ich w ustawie niezależnie od art. 57zl mówiącego o odpowiednim stosowaniu Kodeksu postępowania karnego jest celowe ze względu na głównych odbiorców ustawy, którzy nie są prawnikami i takie ułatwienie pozwoli im pokonać trudności z interpretacją przepisów innych ustaw oraz interpretowaniem ich wzajemnych korelacji.
Art. 44. i 45 zawierają bardzo szeroką definicję pokrzywdzonego oraz stanowią, że jest on stroną w postępowaniu, ze wszystkimi wynikającymi z tego uprawnieniami. Jest to realizacją jednego z najczęściej zgłaszanych postulatów dotyczących postępowania w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej lekarzy.
W art. 53 zawarto zasadę nadzoru sądowego nad postanowieniami rzeczników odpowiedzialności zawodowej kończącymi postępowanie poprzez odmowę wszczęcia postępowania albo umorzenie postępowania. Jeżeli zostanie wniesione zażalenie na takie postanowienie, ostatecznie o zakończeniu postępowania w tym trybie powinien decydować sąd, analogicznie jak w procedurze karnej.
Postępowanie wyjaśniające w sprawach kierowanych do sądów lekarskich trwa obecnie średnio 9 miesięcy, postępowanie sądowe średnio 7 miesięcy w każdej instancji, ale zdarzają się przypadki przewlekłości postępowania i w nowelizacji zawarto przepisy, które usprawnią postępowanie. Jest to wprowadzenie nadzoru Naczelnego Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej nad postępowaniem wyjaśniającym prowadzonym przez okręgowych rzeczników odpowiedzialności zawodowej, możliwość przejęcia postępowania, przysługująca stronom skarga na przewlekłość postępowania (art. 40), możliwość skorzystania z pomocy prawnej sądu powszechnego (art. 54) oraz wprowadzenie zasady wynagradzania członków organów za wykonane (zakończone) czynności (art. 57zi). Dotychczasowe przepisy mówią o zakończeniu postępowania wyjaśniającego w ciągu 3 miesięcy, ale jak wskazują przytoczone powyżej dane, jest to termin niemożliwy do zachowania, ponieważ organy odpowiedzialności zawodowej nie dysponują żadnymi środkami przymusu, a praca w nich jest pracą społeczną, którą coraz trudniej jest pogodzić z rosnącymi stale obowiązkami zawodowymi. Dlatego termin zakończenia postępowania wyjaśniającego określono na 6 miesięcy (art. 57a) i w połączeniu z wymienionymi przepisami służącymi poprawie sprawności postępowania powinno być możliwe zachowanie tego terminu w większości postępowań.
W art. 57d wprowadza się jawność postępowania przed sądem lekarskim i określa przesłanki wyłączenia jawności, które odpowiadają przesłankom występującym w procedurze karnej. Ten przepis realizuje wielokrotnie zgłaszany postulat jawności postępowania w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej, co z kolei powinno poprawić zrozumiałość zasad postępowania wśród pokrzywdzonych i ograniczyć zarzuty kwestionujące obiektywność postępowania. Konsekwentnie temu samemu celowi służy powołanie sędziów sądu powszechnego jako
przewodniczących składów orzekających w Naczelnym Sądzie Lekarskim. Obecność zawodowego prawnika jest również bardzo ważna ze względu na wprowadzenie do postępowania w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej lekarzy nowej strony, czyli pokrzywdzonego i jego pełnomocników, co znaczne skomplikuje postępowanie w aspekcie formalnym i proceduralnym. Doświadczeni sędziowie sądów powszechnych zapewniają zgodność z zasadami procedury i szybkie rozpatrywanie wniosków stron, co powinno bardzo usprawnić postępowanie.
Katalog kar obejmuje 7 pozycji. Do orzekanych dotychczas kar upomnienia, nagany, zawieszenia i pozbawienia prawa wykonywania zawodu dołączono karę pieniężną oraz kary ograniczające zakres wykonywanych przez ukaranego lekarza czynności administracyjnych (zakaz pełnienia funkcji kierowniczych) lub czynności zawodowych (ograniczenie zakresu czynności w wykonywaniu zawodu). W ten sposób sądy lekarskie uzyskują znacznie lepszą możliwość dostosowania kary do stopnia zawinienia. Obowiązujący katalog kar zawiera bowiem tylko kary o względnie niewielkiej dotkliwości (upomnienie i nagana) i kary bardzo dotkliwe (zawieszenie i pozbawienie prawa wykonywania zawodu), które powinny być orzekane w przypadku ciężkiego naruszenia zasad etyki i zasad wykonywania zawodu. Dodatkową możliwością jest zarządzenie przez sąd publikacji orzeczenia w biuletynie okręgowej izby lekarskiej, której ukarany jest członkiem. Jest to środek karny mający za zadanie napiętnowanie wysoce nagannego postępowania w środowisku, o znacznym stopniu dolegliwości dla ukaranego lekarza, jednocześnie środek ten ma służyć informowaniu środowiska o przewinieniach zawodowych i o zasadach orzekania, czyli spełniać rolę edukacyjną i prewencyjną.
Zgodnie z zasadami obowiązującymi w procedurze karnej, w art. 57q podkreślono zakaz reformationis in peius. W obowiązującym od 2003 r. nowym brzmieniu Ustawy z dnia 23 listopada 2002 r.o Sądzie Najwyższym (Dz. U. Nr 240, poz. 2052 z późn. zm.) wprowadzono w Ustawie o izbach lekarskich środek odwoławczy, w postaci apelacji od orzeczeń Naczelnego Sądu Lekarskiego zawieszających prawo wykonywania zawodu lekarza lub pozbawiających tego prawa, do właściwego sądu apelacyjnego - sądu pracy i ubezpieczeń społecznych. Rozwiązanie to od początku było uważane za niewłaściwe, przede wszystkim z powodu zmiany trybu postępowania z procedury karnej na procedurę cywilną. Dlatego, wzorem przepisów dotyczących odpowiedzialności zawodowej innych zawodów, wprowadza się instytucję kasacji, która obejmuje wszystkie orzeczenia sądów lekarskich i przysługuje stronom oraz ministrowi właściwemu do spraw zdrowia, Prezesowi Naczelnej Rady Lekarskiej i Rzecznikowi Praw Obywatelskich.
Ocena Skutków Regulacji (OSR)
Ocena Skutków Regulacji (OSR)
Ustawa dotyczy samorządu i całego środowiska lekarzy i lekarzy dentystów, Ministra właściwego do spraw zdrowia, Ministra Sprawiedliwości i podmiotów składających skargi w trybie odpowiedzialności zawodowej lekarzy.
Projekt precyzuje zasady wyliczania kosztów postępowania w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej lekarzy i lekarzy dentystów, częściowo ujęte obecnie pośród kosztów czynności przejętych przez samorząd lekarski od organów administracji państwowej, o których mowa w art. 59 i 60 obowiązującej Ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o izbach lekarskich (Dz. U. z 1989 r. Nr 30, poz. 158). Wynagrodzenia członków organów prowadzących postępowanie za zakończone sprawy wyniosą około 1900 tys. zł rocznie.
Wejście w życie projektu ustawy nie będzie miało wpływu na rynek pracy.
Projekt nie będzie miał wpływu na konkurencyjność wewnętrzną i zewnętrzną gospodarki.
Projekt nie będzie miał wpływu na sytuację i rozwój regionów.
Sprawniejsze funkcjonowanie systemu odpowiedzialności zawodowej lekarzy i lekarzy dentystów wpłynie na poprawę przestrzegania prawa pacjentów (lub ich bliskich), którzy mają poczucie krzywdy doznanej w związku z udzielaniem im świadczeń zdrowotnych, do wyjaśnienia sprawy i ewentualnego ukarania lekarza lub lekarza dentysty będącego sprawcą ich szkody. Wpłynie to korzystnie na społeczny wizerunek systemu opieki zdrowotnej.
Poprawa społecznego odbioru systemu ochrony zdrowia wpłynie korzystnie także na ogólny poziom satysfakcji społecznej.
Prawo Unii Europejskiej nie reguluje zasad postępowania w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej lekarzy i lekarzy dentystów (zwanego w większości krajów Unii postępowaniem dyscyplinarnym). Poprzez odpowiednie zastosowanie Kodeksu postępowania karnego ustawa jest zgodna z prawem europejskim w zakresie zasad procedury karnej.