Propozycja poprawek do Ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce przedstawionych przez Parlament Studentów RP 2 grudnia 2019 r.

Akty korporacyjne

KRASP.2019.1.27

Akt nieoceniany

Wersja od: 27 stycznia 2019 r.

STANOWISKO

PREZYDIUM KRASP

z dnia 27 stycznia 2019 r.

w sprawie propozycji poprawek do Ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce przedstawionych przez Parlament Studentów RP 2 grudnia 2019 r.

Prezydium Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich zgadza się z wypracowanym w drodze wspólnych konsultacji stanowiskiem Rady Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego w przedmiotowej sprawie i je popiera.

Jednocześnie Prezydium proponuje:

1. uzupełnienie brzmienia art. 110 ust. 4 w postaci:

"(...) animowaniem kultury i sportu studenckiego";

2. uzupełnienie przepisu o poddaniu sprawozdania samorządu studentów za dany rok ocenie kolegialnego organu uczelni, tj. art. 110 ust. 5a o sformułowanie:

"W przypadku negatywnej oceny sprawozdania samorządu studentów za dany rok limity, o których mowa, nie obowiązują w następnym roku budżetowym".

Opinia Rady Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego w sprawie propozycji poprawek do Ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce przedstawionych przez Parlament Studentów RP 2 grudnia 2019 roku z dnia 9 stycznia 2020 r.

Rada Główna Nauki i Szkolnictwa Wyższego wnikliwie zapoznała się z propozycjami zmian w ustawie Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, przedstawionymi przez Parlament Studentów RP. W opinii Rady, przedłożone propozycje dotyczą ważnych spraw studenckich, są konkretne oraz należycie uzasadnione i dlatego zasługują na poparcie. Warto też z satysfakcją zauważyć, że propozycje te zostały wypracowane w trakcie dialogu Parlamentu Studentów RP ze środowiskiem akademickim, potwierdzając kolejny raz autentyczność tworzonej w ten sposób wspólnoty akademickiej. Propozycje te uwzględniają cały szereg uwag zgłoszonych w ramach tego dialogu przez środowisko akademickie.

Wpisując się w ten dialog, Rada przedkłada pod rozwagę kilka szczegółowych uwag do proponowanych przepisów, które - w opinii Rady - mogą być pomocne w uzyskaniu zamierzonych celów w bardziej efektywny sposób.

Art. 110, ust. 4:

Rada proponuje, by rozszerzyć proponowany zapis:

Samorząd studencki prowadzi w uczelni działalność w zakresie spraw studenckich, w szczególności związanych z zapewnieniem jakości kształcenia, wsparciem materialnym studentów oraz animowaniem kultury studenckiej.

do postaci

Samorząd studencki prowadzi w uczelni działalność w zakresie spraw studenckich, w szczególności związanych z zapewnieniem jakości kształcenia, wsparciem materialnym studentów oraz animowaniem kultury studenckiej oraz sportu.

Art. 110, ust. 5:

Rada popiera wprowadzenie ustawowej gwarancji uzyskiwania przez samorząd studencki środków na działalność studencką. Powierzenie studentom autonomicznej odpowiedzialności za gospodarowanie takimi środkami jest doskonałą formą autentycznego kształtowania kompetencji społecznych, co jest jednym z ważnych celów kształcenia. Rada docenia propozycję Parlamentu Studentów RP, by wzmocnić konieczność rozliczania samorządu z tej odpowiedzialności poprzez poddanie go ocenie kolegialnego organu uczelni ze sposobu wykorzystania powierzonych środków.

Rada proponuje rozważenie następujących kwestii szczegółowych dotyczących przepisu:

5a. Środki, o których mowa w ust. 5 w przypadku uczelni publicznej wynoszą co najmniej 1% wysokości subwencji przyznanej uczelni na poprzedni rok budżetowy. 5b. Środki, o których mowa w ust. 5 w przypadku uczelni niepublicznej wynoszę co najmniej iloczyn liczby 12 i liczby studentów określonej na podstawie oświadczenia, o którym mowa w art. 354 ust. 4 zdanie drugie.

1) Warto ograniczyć się do kwoty subwencji podstawowej - uczelnie badawcze uzyskują istotne zwiększenie subwencji, z przeznaczeniem na wsparcie najlepszych badań.

2) Rada proponuje aby ponownie rozważyć, czy formuła jednolitego odsetka subwencji, choć koncepcyjnie najprostsza, jest optymalnym rozwiązaniem. Z doświadczeń uczelni o najwyższym poziomie subwencji (kilkaset milionów zł) wynika, że potrzeby finansowe działalności studenckiej mogą być w pełni zaspokojone przy wsparciu już na poziomie około 0,5% subwencji; natomiast w uczelniach mniejszych, 1% subwencji nie jest kwotą zbyt wygórowaną. Jednolity współczynnik byłby przekonujący, gdyby wysokość subwencji była wprost proporcjonalna do liczby studentów w uczelni - tak jednak nie jest. Rada zachęca do poszukania elastyczniejszego rozwiązania, być może w duchu propozycji z ustępu 5b, który zapewni samorządom w różnych uczelniach porównywalne warunki finansowe dla ich działania - Rada tak rozumie (i popiera) podstawową intencję proponowanego zapisu.

3) Warto uwzględnić w zapisach ustawy sytuację, dotyczącą uczelni przechodzących kryzys finansowy. Wspólna troska całej wspólnoty akademickiej o los uczelni narzuca wtedy konieczność solidarnych oszczędności w każdej sferze wydatków. Być może deklaracja Rady Uczelni o przejściowym stanie kryzysu powinna ustawowo dopuszczać czasowe zmniejszenie finansowania działalności studenckiej?

Art. 86 ust. 1, art. 92 ust. 1 oraz art. 420 ust. 1:

Parlament Studentów RP proponuje wprowadzenie bardziej elastycznych kryteriów przyznawania stypendiów oraz utworzenie nowego stypendium za szczególne osiągnięcia niemieszczące się w obecnych kryteriach, na przykład za wyróżniającą działalność w samorządzie studenckim lub w komisjach stypendialnych. Propozycja zmiany w art. 420 jest, zdaniem Rady, zasadna. Wprawdzie dotychczasowe przepisy pozwalają uczelni publicznej, na podstawie jej statutu, utworzyć inne fundusze, z których mogą być finansowane różne rodzaje aktywności studenckiej, jednakże stypendia z tych funduszy nie będą miały zwolnienia z podatków. Natomiast w przypadku wprowadzenia proponowanej zmiany, uczelnie będą mogły z własnych środków fundować nieopodatkowane stypendia dla studentów nie tylko za wysokie wyniki w nauce. Rada popiera takie rozwiązanie, gdyż zwiększy ono autonomiczne możliwości uczelni do dysponowania wypracowanymi środkami.

Rada wyraża nadzieję, że powyższe uwagi pomogą wypracować przepisy, które umożliwią skuteczne rozwiązanie problemów, tak przekonująco przedstawionych przez Parlament Studentów RP.