Projektowana zmiana ustawy o radcach prawnych.

Akty korporacyjne

Radc.2006.3.31

Akt nieoceniany

Wersja od: 31 marca 2006 r.

UCHWAŁA Nr 500/VI/2006

KRAJOWEJ RADY RADCÓW PRAWNYCH

z dnia 31 marca 2006 r.

w sprawie: projektowanej zmiany ustawy o radcach prawnych

Działając na podstawie art. 41 pkt 1-3 i pkt 5 oraz art. 60 pkt 1-2 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz.U. z 2002 r. nr 123 poz. 1059 ze zm.) Krajowa Rada Radców Prawnych po zapoznaniu się z opracowanym przez Ministra Sprawiedliwości projektem ustawy o zmianie ustawy - Prawo o adwokaturze i niektórych innych ustaw (projekt z datą 21 lutego 2006 r.)

przedstawia następujące stanowisko.

1. Brak jest jakiegokolwiek uzasadnienia dla wprowadzenia podwójnego odwołania od uchwały rady izby w przedmiocie wpisu na listę radców prawnych lub aplikantów radcowskich. Istniejący dotąd system zaskarżania uchwały będącej decyzją administracyjną pierwszoinstancyjną (odwołanie do Prezydium KRRP, a następnie skarga do sądu administracyjnego, a więc organu niezawisłego, pozakorporacyjnego i pozarządowego), w pełni odpowiada wymaganym standardom prawnym i zapewnia stronie postępowania należytą ochronę. Stworzenie możliwości odwoływania się od uchwały Prezydium KRRP, a więc od ostatecznej decyzji w administracyjnym toku instancji, do organu pozakorporacyjnego, tj. do Ministra, niepotrzebnie komplikuje system prawny i stwarza zasadnicze wątpliwości co do zgodności z regułami rządzącymi postępowaniem administracyjnym.

Przede wszystkim należy jednak wskazać na to, że prowadzić to będzie do pozbawienia organów samorządu zawodowego kolejnego uprawnienia, tj. decydowania - pod kontrolą niezawisłego sądu, o istnieniu lub nieistnieniu tzw. przesłanki rękojmiowej. Dotąd, Minister mógł się sprzeciwić tylko uchwałom o wpisie na listę, zaś w przypadku uchwał odmawiających wpisu wnioskodawca mógł się skarżyć bezpośrednio do sądu administracyjnego.

Według projektu, Minister może się sprzeciwić również uchwałom o odmowie wpisu opartym na braku tzw. przesłanki rękojmiowej (ocena czy dotychczasowe zachowanie daje rękojmię prawidłowego wykonywania zawodu) i w ten sposób dokonać wpisu na listę własną decyzją, wbrew stanowisku samorządu. Tak więc prawo do oceny istnienia przesłanki rękojmiowej zostaje przesunięta od organów samorządu i niezawisłego sądu do Ministra. Będzie to bowiem ocena ostateczna (organ samorządu nie może wnieść skargi do sądu na decyzję Ministra).

2. Nie istnieje potrzeba ustalania sztywnej daty rozpoczynania szkolenia aplikacyjnego w dniu 1 listopada, a w szczególności gdy nie dotyczy to pierwszego roku aplikacji. Szkolenie rozpoczynane było w dniu 1 października, co pozwalało uniknąć komplikacji związanych z przesunięciem trwania szkolenia na miesiące wakacyjne.

3. Trudno zrozumieć motywację zmiany polegającej na tym, że przy powiększeniu zespołu opracowującego pytania na egzamin radcowski do 7 osób nadal ma zostać utrzymana w tym zespole obecność tylko 2 osób delegowanych przez Krajową Radę Radców Prawnych. Taki skrajny przejaw braku zaufania do umiejętności i obiektywizmu naszych przedstawicieli, wpłynie niekorzystnie na możliwość należytej merytorycznej oceny przygotowania osoby zdającej egzamin do samodzielnego wykonywania zawodu radcy prawnego.

4. Ponownie podnosimy też, iż zupełnie niezrozumiałe jest rozwiązanie polegające na prawie odwołania od wyniku egzaminu radcowskiego do Ministra Sprawiedliwości. Skoro komisja egzaminacyjna zdominowana jest przez przedstawicieli Ministra, a więc przez osoby spoza samorządu zawodowego, a ponadto jej skład ma być reprezentatywny przy uwzględnieniu dziedzin prawa objętych egzaminem - wyposażenie Ministra w uprawnienie do jednoosobowego, ostatecznego decydowania o wyniku egzaminu nie znajduje żadnego uzasadnienia.

5. Nie widzimy też podstaw do tego, by nadzorem Ministra miały być objęte wszystkie uchwały wszystkich organów samorządu zawodowego, a więc również uchwały natury organizacyjnej, samopomocowej, finansowej, itp., a także uchwały komisji rewizyjnych. Jeśli już tendencja do objęcia nadzorem wszystkiego, a więc do praktycznej likwidacji samorządu zawodowego, jest nie do odwrócenia - to należałoby jednak rozważyć faktyczne możliwości objęcia takim nadzorem tysięcy uchwał.

6. Nie znajdujemy podstaw do tego, by obrońcą radcy prawnego w postępowaniu dyscyplinarnym mógł być również adwokat. Jest to uregulowanie zbędne - tym bardziej, że obrońcą adwokata nie może być radca prawny, a kojarzenie obrony z adwokatem jest już od lat, w świetle wielu ustaw dotyczących wykonywania obu zawodów nieuzasadnione.

7. Budzi też nasze zdziwienie to, że projektowane zmiany w ustawie ograniczają się do zmian natury organizacyjnej, a więc do usunięcia tych przeszkód w wypełnianiu przez Ministra jego nowych zadań, które były przez nas wielokrotnie sygnalizowane w toku prac legislacyjnych poprzedzających nowelę ustaw z czerwca 2005 r. Nie podjęto natomiast próby zmiany tych przepisów, które oczywiście stwarzają bałagan prawny, a odnoszą się do niedookreślonych przesłanek warunkujących dostęp do egzaminu radcowskiego (art. 25 ust. 2). Dotyczy to również braku koniecznych przepisów przejściowych.

8. Krajowa Rada Radców Prawnych zwraca się do Ministra Sprawiedliwości o ponowne opracowanie ustawy zmieniającej ustawę o radcach prawnych i poddanie jej uzgodnieniom zgodnie z przepisami Regulaminu prac Rady Ministrów.

9. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.