Projekt ustawy z dnia 6 maja 2021 o zmianie ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz ustawy - Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.

Akty korporacyjne

KRASP.2021.5.20

Akt nieoceniany

Wersja od: 20 maja 2021 r.

STANOWISKO

PREZYDIUM KRASP

z dnia 20 maja 2021 r.

w sprawie projektu ustawy z dnia 6 maja 2021 o zmianie ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz ustawy - Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce

Konferencja Rektorów Akademickich Szkół Polskich stwierdza, że projekt ustawy z dnia 6 maja 2021 r. o zmianie ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz ustawy - Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce zawiera zapisy, które stwarzają realne zagrożenie dla jakości kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela w Polsce i negatywnie opiniuje projekt ustawy w proponowanym brzmieniu.

Jednocześnie KRASP - dostrzegając problemy i zagrożenia wynikające z realizacji zapisów Ustawy 2.0 - przedstawiła szczegółowo swoje stanowisko w sprawie kształcenia przygotowującego do zawodu nauczyciela w piśmie do Ministra Edukacji i Nauki z dnia 16 marca 2021 r. (Załącznik 1).

W celu zapewnienia najwyższej jakości kształcenia obecnie obowiązujące przepisy wiążą uprawnienia uczelni przygotowujących do wykonywania zawodu nauczyciela z wymogiem prowadzenia badań naukowych i kategorią naukową co najmniej B+. Można przypuszczać, że w niedługim czasie wymagania te spowodują wygaszenie wielu kierunków studiów w uczelniach zawodowych, zarówno publicznych jak i niepublicznych.

Aby temu zapobiec KRASP zaproponowała, aby kierunki te tworzyć na zasadach ogólnych i dokonywać szczegółowej oceny ich jakości przez Polską Komisję Akredytacyjną, tak jak to ma miejsce w odniesieniu do pozostałych kierunków studiów.

W szczególności, nie do przyjęcia jest zróżnicowanie warunków nakładanych na uczelnie kształcące nauczycieli, do jakiego doprowadziłaby projektowana nowelizacja. Trudniejsze do spełnienia wymogi nakładane byłyby na uniwersytety i uczelnie akademickie, łatwiejsze zaś na "akademie praktyczne".

Wyodrębnienie nowej grupy uczelni funkcjonujących jako "akademie praktyczne" nie jest w sposób wystarczający uzasadnione merytorycznie. To nie zmiana nazwy wpływa na zwiększenie prestiżu szkoły wyższej, ale szereg innych czynników, które w swej ocenie bierze pod uwagę Polska Komisja Akredytacyjna. Dodatkowo proponowana nazwa wprowadzałaby w błąd sugerując, iż istotną misją tego typu uczelni jest aktywność naukowa prowadząca do kształcenia na poziomie doktorskim.

KRASP popiera uchwały w sprawie przedmiotowego projektu ustawy podjęte przez Radę Główną Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Konferencję Rektorów Uczelni Pedagogicznych oraz Konferencję Rektorów Uniwersytetów Polskich.

ZAŁĄCZNIK

Warszawa, 16 marca 2021 r.

 KRASP/41/2021

Szanowny Pan

dr hab. Przemysław Czamek, prof. KUL

Minister Edukacji i Nauki

Szanowny Panie Ministrze,

w związku z postulatami działającego przy KRASP Zespołu ds. Jakości Kształcenia Nauczycieli dotyczącymi tworzenia warunków sprzyjających podnoszeniu jakości kształcenia nauczycieli, przekazuję Panu Ministrowi do rozważenia propozycje Prezydium KRASP w przedmiotowej sprawie.

Prezydium KRASP dostrzega problemy zarówno w zakresie przyznawania uprawnień do prowadzenia studiów kształcących nauczycieli, jak również w zakresie zapewnienia jakości kształcenia podyplomowego. Standard kształcenia nauczycieli nakłada ostre wymagania na studia podyplomowe, ale zgodnie z ustawą studia te nie podlegają akredytacji.

Zgodnie z Ustawą Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce z dnia 20 lipca 2018 roku kształcenie nauczycieli może prowadzić uczelnia, która posiada odpowiednią kategorię naukową w dyscyplinie, do której jest przyporządkowany kierunek tych studiów. Uważamy jednak, że kategoria naukowa przyznawana uczelni nie stanowi odpowiedniego kryterium jakościowego i nie powinna decydować o prawie do kształcenia nauczycieli.

Proponujemy podjęcie następujących działań

1. Postulujemy, aby docelowo uprawnienia do prowadzenia studiów kształcących nauczycieli rozpatrywać, jak uprawnienia do prowadzenia studiów na innych kierunkach. W szczególności nie przywoływać kryterium prowadzenia badań i posiadania odpowiedniej kategorii, a bazować na wynikach akredytacji PKA.

2. Kształcenie nauczycieli powinno się znaleźć pod szczególnym nadzorem PKA, na co już istnieją warunki prawne - w PKA istnieje specjalny zespół zajmujący się kształceniem nauczycieli. Zespół ten powinien intensywnie weryfikować realizację standardu ich kształcenia.

3. Ze względu na istotny interes społeczny, wspomniany wyżej zespół PKA mógłby uzyskać uprawnienie do kontroli studiów podyplomowych przygotowujących do wykonywania zawodu nauczyciela. Ze względu na dużą liczbę takich studiów, należałoby do realizacji tego dodatkowego zadania odpowiednio doposażyć PKA, tak kadrowo jak i finansowo.

Uważamy, że warto uregulować kwestie studiów podyplomowych w przygotowywanym rozporządzeniu o wymaganych kwalifikacjach nauczycielskich, które może nakładać warunki na opis kwalifikacji uzyskanych przez nauczyciela na studiach podyplomowych.