Projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz ustawy - Prawo o stowarzyszeniach.

Akty korporacyjne

Sędz.2018.2.8

Akt nieoceniany

Wersja od: 8 lutego 2018 r.

OPINIA

KRAJOWEJ RADY SĄDOWNICTWA

z dnia 8 lutego 2018 r.

w przedmiocie projektu ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz ustawy - Prawo o stowarzyszeniach

Krajowa Rada Sądownictwa, po zapoznaniu się z projektem ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz ustawy - Prawo o stowarzyszeniach, przekazanym przy piśmie Zastępcy Szefa Kancelarii Sejmu z 2 lutego 2018 r. Nr GMS-173-34/18 zgłasza następujące uwagi.

W projektowanym art. 256 § 1 Kodeksu karnego dodano nowe znamiona czynu zabronionego. Zgodnie z proponowaną regulacją penalizowane ma być nie tylko publiczne propagowanie faszystowskiego lub innego totalitarnego ustroju państwa, ale również propagowanie go na zorganizowanych spotkaniach lub wydarzeniach, wyrażanie dla niego aprobaty, a ponadto eksponowanie symboli utożsamianych, w przeszłości lub obecnie, z faszystowskim lub innym totalitarnym ustrojem państwa. Projekt zakłada także m.in. nowelizację art. 256 § 2 Kodeksu karnego. Przepis ten stanowi że, tej samej karze, co określonej w § 1 tego artykułu podlega ten, kto w celu rozpowszechniania produkuje, utrwala, sprowadza, nabywa, przechowuje, posiada i prezentuje, przewozi lub przesyła druk, nagranie lub inny przedmiot, zawierające treść określoną w § 1. Nowelizacja ma polegać na wykreśleniu z treści tego przepisu znamienia "w celu rozpowszechniania".

W ocenie Rady, projekt w powyższym zakresie jest niezgodny z art. 42 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej przez to, że nie spełnia kryteriów określoności, wymaganych dla przepisów karnych. Powyższe regulacje są bowiem skonstruowane w sposób nieprecyzyjny, niejasny i niepoprawny. Przywołana norma konstytucyjna nakazuje zaś ustawodawcy takie wskazanie znamion czynu zabronionego, aby zarówno dla adresata normy prawnokarnej, jak i organów stosujących prawo oraz dokonujących jego wykładni, nie budziło wątpliwości, czy określone zachowanie in concreto wypełnia te znamiona.

Mając na uwadze powyższe, należy stwierdzić, że projekt narusza także zasady poprawnej legislacji wywodzącej się z art. 2 Konstytucji, zgodnie z którym Rzeczypospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym.

Ponadto opiniowana regulacja w sposób nieproporcjonalny ingeruje w sferę praw i wolności jednostki, co narusza art. 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Należy bowiem podkreślić, że sankcja karna jest w demokratycznym państwie prawnym środkiem o charakterze ultima ratio.