Projekt ustawy o Agencji Badań Medycznych.

Akty korporacyjne

Lekarz.2018.10.3

Akt nieoceniany

Wersja od: 3 października 2018 r.

STANOWISKO Nr 42/18/P-VIII

PREZYDIUM NACZELNEJ RADY LEKARSKIEJ

z dnia 3 października 2018 r.

w sprawie projektu ustawy o Agencji Badań Medycznych

Po uwzględnieniu dodatkowych informacji przedstawionych przez Ministra Zdrowia dotyczących tworzenia, działania i zasad finansowania Agencji Badań Medycznych, a także po rozważeniu docierających do samorządu lekarskiego uwag przedstawicieli medycznego środowiska naukowego, Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej stwierdza, że podstawowe cele projektowanej ustawy o Agencji Badań Medycznych zasługują na poparcie.

Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej podziela pogląd, że konieczne jest stworzenie mechanizmów lepszego finansowania badań w obszarze ochrony zdrowia oraz zapewnienie możliwości nawiązywania i wzmacniania współpracy międzynarodowej w dziedzinie nauk medycznych. Powszechne jest bowiem w środowisku lekarskim przekonanie, że dotychczasowe metody finansowania tych zadań ze środków publicznych są dalece niewystarczające.

Ustawa, w zakresie w jakim ma na celu zapewnienie rozwoju nauk medycznych oraz wzrostu innowacyjności medycyny w Polsce jest krokiem z dobrym kierunku zarówno dla środowisk naukowych, jak i lekarzy oraz pacjentów. Deklarowany w projekcie ustawy zamiar wspierania przez Agencję Badań Medycznych rozwoju badań w dziedzinie nauk medycznych i nauk o zdrowiu oraz technologii medycznych, w tym w szczególności niekomercyjnych badań klinicznych wszystkich faz produktów leczniczych oraz wyrobów medycznych musi być oceniony jednoznacznie pozytywnie. Na podstawie przedłożonego projektu ustawy należy wnioskować, że Agencja Badań Medycznych będzie mogła realnie wspierać rozwój medycyny w celu poszukiwania nowych i skutecznych metod leczenia, a z efektów badań w obszarze ochrony zdrowia będą mogli korzystać polscy pacjenci.

Na aprobatę samorządu lekarskiego zasługuje deklarowany w ustawie rozwój niekomercyjnych badań, które będą realizowane poprzez Agencję Badań

Medycznych. Obecnie udział tych badań w rynku badań klinicznych w Polsce jest znikomy, podczas gdy w krajach rozwiniętych sięga nawet 30%. Niekomercyjne badania kliniczne przyczyniają się do zwiększenia dostępności nowych leków dla pacjentów, rozszerzenia ich wskazań czy implementacji nowych form diagnostyki. Badania te mogą być realizowane zwłaszcza w obszarach, gdzie - z uwagi na potencjalnie niski zysk - niewiele firm komercyjnych podejmuje się wykonywania badań nad lekami (np. w chorobach rzadkich). Należy prognozować, że w tych obszarach korzyści społeczne z wykonywania badań niekomercyjnych powinny być znaczne.

Samorząd lekarski wielokrotnie powtarzał, że polscy lekarze dysponują dużym potencjałem badawczym, coraz lepiej rozwinięta jest także infrastruktura badawcza, istnieją zatem podstawy do rozwijania w Polsce badań w obszarze nauk medycznych, do których finansowania władze publiczne powinny się walnie przyczyniać. Inwestycje w badania naukowe w obszarze medycyny i nauk o zdrowiu przyczynią się do wzrostu jakości wykonywanych świadczeń medycznych.

Popierając ideę utworzenia Agencji Badań Medycznych oraz wskazując na potrzebę realizacji w Polsce zadań, których realizację i finansowanie Agencja Badań Medycznych ma przejąć, Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej podkreśla, że samorząd zawodowy zawsze stał na stanowisku, że środki publiczne na zadania związane z ochroną zdrowia powinny być wydatkowane efektywnie i w sposób transparentny, ponieważ od wielu lat występuje stały ich deficyt w stosunku do potrzeb zdrowotnych społeczeństwa. Z tej przyczyny popierając utworzenie Agencji Badań Medycznych Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej zastrzega jednak, że w toku prac legislacyjnych nad ustawą należy bezwzględnie utrzymać zasadę, że finansowanie Agencji nie powinno wiązać się z ograniczaniem działalności Narodowego Centrum Badań i Rozwoju oraz Narodowego Centrum Nauki. Utworzenie i finansowanie Agencji nie powinno także ograniczać pacjentom dostępności do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej wnioskuje o zmianę projektu ustawy, tak aby w skład Rady Agencji wchodził przedstawiciel Naczelnej Rady Lekarskiej. Samorząd lekarski zrzeszający 180 tys. lekarzy powinien mieć swojego przedstawiciela w organie odpowiedzialnym za wytyczanie kierunków działalności badawczej w obszarze nauk medycznych.

Mając na uwadze określone w projekcie ustawy zadania, które zostaną powierzone Agencji Badań Medycznych, Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej postuluje, aby w art. 6 ustawy określającym wymagania kwalifikacyjne na stanowisko Prezesa i zastępców Prezesa Agencji przewidzieć, że stanowiska te mogą pełnić wyłącznie samodzielni pracownicy naukowi.