Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia zmieniającego rozporządzenie w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej.
Lekarz.2018.1.9
Akt nieocenianySTANOWISKO Nr 1/18/P-VII
PREZYDIUM NACZELNEJ RADY LEKARSKIEJ
z dnia 9 stycznia 2018 r.
w sprawie projektu rozporządzenia Ministra Zdrowia zmieniającego rozporządzenie w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej
Przypomina się, że to Naczelna Rada Lekarska w apelu Nr 4/17/VII z dnia 13 stycznia 2017 r. skierowanym do Ministra Zdrowia domagała się zniesienia obowiązku zgłaszania zmian dotyczących personelu medycznego w harmonogramie świadczeń udzielanych w ramach kontraktu z NFZ. Naczelna Rada Lekarska zaproponowała wówczas wprowadzenie zmian do § 6 załącznika do rozporządzenia w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej polegających na zniesieniu obowiązku zgłaszania zmian w harmonogramie dotyczących osób wykonujących zawody medyczne, pod warunkiem, że zmiany w harmonogramie nie będą naruszać wymagań dotyczących kwalifikacji osób oraz szczegółowych warunków określonych przez Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia na podstawie art. 146 ust. 1 pkt 2 i art. 159 ust. 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Naczelna Rada Lekarska uzasadniła, że wymaganie każdorazowego zgłaszania do Funduszu zmian personelu nie jest konieczne w sytuacji, gdy podmiot udzielający świadczeń zachowa wymóg odpowiednich kompetencji personelu, a konieczność zgłaszania zmian w harmonogramie wydaje się szczególnie niezasadna w sytuacji krótkotrwałych zastępstw związanych np. z chorobą osoby wykonującej zawód medyczny czy jej urlopem.
Obecny projekt rozporządzenia w znacznej części realizuje postulat Naczelnej Rady Lekarskiej, stąd jego ocena wypada pozytywnie.
Za niedopuszczalne należy uznać różnicowanie zasad zmiany harmonogramu udzielania świadczeń dla świadczeniodawców realizujących umowę z Funduszem w ramach systemu podstawowego szpitalnego zabezpieczenia świadczeń opieki zdrowotnej oraz dla pozostałych świadczeniodawców, które wynika z projektowanego brzmienia § 6 ust. 6 i 7 załącznika do rozporządzenia w sprawie ogólnych warunków umów. Zgodnie z projektowanym § 6 ust. 6 załącznika do rozporządzenia do zmiany harmonogramu co do personelu oraz co do dostępności miejsca udzielania świadczeń świadczeniodawca realizujący umowę w ramach systemu podstawowego szpitalnego zabezpieczenia świadczeń opieki zdrowotnej będzie potrzebował jedynie opinii kierujących komórkami organizacyjnymi oraz będzie musiał uwzględnić intensywność pracy poszczególnych komórek organizacyjnych, tymczasem zgodnie z projektowanym § 6 ust. 7 załącznika do rozporządzenia, zmiana harmonogramu przez pozostałych świadczeniodawców będzie wymagała zgody dyrektora oddziału wojewódzkiego NFZ. Świadczeniodawcy działający w ramach tzw. sieci szpitali będą mogli w zasadzie na bieżąco dokonywać dostosowania harmonogramu, tymczasem pozostali świadczeniodawcy będą musieli każdorazowo uzyskiwać zgodę dyrektora oddziału wojewódzkiego NFZ na zmianę harmonogramu. Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej nie znajduje dostatecznego uzasadnienia dla takiego nierównego traktowania podmiotów, które korzystają ze środków publicznych realizując umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia.
Po pierwsze, co najmniej zaskakujące jest, że w uzasadnieniu do projektu rozporządzenia tak ważna zmiana nie doczekała się choćby wzmianki co do celu jej wprowadzenia i przewidywanych skutków jej uchwalenia. Projektodawca w uzasadnieniu opisał wszystkie zmiany wprowadzane do § 6 załącznika z wyjątkiem zmiany zawartej w ust. 8, na temat której uzasadnienie projektu rozporządzenia milczy. Jest to zdaniem Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej poważne uchybienie legislacyjne, ponieważ projektodawca nie wskazał celu wprowadzenia tej regulacji prawnej. Milczenie projektu w kwestii tego przepisu sprawia, że nie sposób ocenić, czy projektodawca liczy się z negatywnymi konsekwencjami, które może wywołać wprowadzenie do rozporządzenia takiego przepisu.
Po drugie, Prezydium stoi na stanowisku, że wprowadzenie możliwości jednoczesnego wykonywania przez lekarza pracy w kilku zakładach, jednostkach organizacyjnych lub komórkach organizacyjnych tego samego podmiotu leczniczego z jednej strony rodzi poważne niebezpieczeństwo obniżenia jakości świadczeń zdrowotnych udzielanych pacjentom, a z drugiej strony stwarza realne ryzyko zmuszania lekarzy do pracy w warunkach naruszających art. 10 ust. 1 Kodeksu Etyki Lekarskiej. Projektowany przepis umożliwiający kierownikom podmiotów leczniczych wyznaczanie lekarzom - w drodze polecenia służbowego - jednoczesnego wykonywania pracy np. na kilku oddziałach szpitalnych, będzie nieuchronnie prowadził do zmuszania lekarzy do pełnienia dyżurów w sytuacji, gdy nie mają odpowiedniej wiedzy specjalistycznej i doświadczenia niezbędnego do pracy na danym oddziale. Łączenie pracy dyżurowej na więcej niż jednym oddziale niesie za sobą ryzyko działania lekarza poza zakresem umiejętności zawodowych, na to nakłada się jeszcze poważne ryzyko braku możliwości udzielenia świadczeń w tym samym czasie w dwóch różnych miejscach. Projektodawca zdaje się tych negatywnych skutków nie dostrzegać lub niezasadnie je bagatelizuje, tymczasem w realiach polskiej służby zdrowia cierpiącej na niedofinansowanie oraz braki kadr lekarskich wprowadzenie w życie tej regulacji prawnej stwarza realne zagrożenie tak dla pacjentów, jak i dla lekarzy.