Projekt planu finansowego Narodowego Funduszu Zdrowia na 2019 rok.
Lekarz.2018.7.11
Akt nieocenianySTANOWISKO Nr 16/18/P-VIII
PREZYDIUM NACZELNEJ RADY LEKARSKIEJ
z dnia 11 lipca 2018 r.
w sprawie projektu planu finansowego Narodowego Funduszu Zdrowia na 2019 rok
Samorząd lekarski od wielu lat domaga się znaczącego zwiększenia nakładów publicznych na ochronę zdrowia - co najmniej do wysokości wynoszącej 6,8% PKB. Przedstawiony projekt planu finansowego NFZ na rok 2019 zawiera zbyt niskie nakłady na ochronę zdrowia i tym samym nie spełnia podnoszonych w tym zakresie oczekiwań samorządu lekarskiego, a przede wszystkim pacjentów.
Prezydium NRL wyraża stanowczy sprzeciw wobec dalszego zmniejszania udziału wydatków na świadczenia stomatologiczne w planie ogólnych wydatków Funduszu. Plan finansowy Narodowego Funduszu Zdrowia na rok 2019 określa koszty leczenia stomatologicznego na poziomie 1 847 mln zł, co stanowi zaledwie 2,21 % udziału w całości budżetu Funduszu. Samorząd lekarski wielokrotnie podnosił, że środki przeznaczone na leczenie stomatologiczne są niewystarczające do utrzymania odpowiedniego poziomu leczenia stomatologicznego, a pomimo to procentowy udział kosztów przeznaczonych na leczenie stomatologiczne systematycznie ulega zmniejszaniu, co obrazuje tabela przedstawiona poniżej:
| rok | plan wydatków NFZ na świadczenia | ||
| Wszystkie (mln zł) | Stomatologiczne (mln zł) | % stom. w planie | |
| 2008 | 49 348 | 1 889 | 3,83% |
| 2009 | 53 498 | 1 964 | 3,67% |
| 2010 | 56 415 | 1 716 | 3,04% |
| 2011 | 58 399 | 1 753 | 3,00% |
| 2012 | 61 698 | 1 801 | 2,92% |
| 2013 | 62 974 | 1 774 | 2,82% |
| 2014 | 63 792 | 1 773 | 2,78% |
| 2015 | 67 879 | 1 763 | 2,60% |
| 2016 | 70 793 | 1 781 | 2,52% |
| 2017 | 74 064 | 1 822 | 2,46% |
| 2018 | 77 509 | 1 901 | 2,45% |
| 2019 | 83 660 | 1 847 | 2,21% |
W sytuacji, w której stan uzębienia dzieci i młodzieży wymaga energicznych działań, oraz gdy zdrowie jamy ustnej osób dorosłych jest przedmiotem uzasadnionej troski, a finansowanie tego leczenia ze środków własnych pacjentów jest powszechnie odczuwalnym poważnym obciążeniem dla budżetów domowych, w ocenie Prezydium NRL spadek procentowego udziału stomatologii w wydatkach NFZ jest niepokojącym sygnałem świadczącym o braku koncepcji co do miejsca opieki stomatologicznej w strukturze działań i zadań zdrowotnych państwa i może świadczyć o braku pomysłu władz publicznych na realizację prawa pacjenta do opieki medycznej w tym zakresie. Takie traktowanie stomatologii budzi stanowczy sprzeciw. Wszelkie doniesienia naukowe i raporty jednoznacznie wskazują pogarszanie się stanu uzębienia zarówno dzieci i młodzieży, jak i osób dorosłych. Zmniejszanie procentowego udziału środków przeznaczonych na leczenie stomatologiczne w ramach świadczeń gwarantowanych w znaczącym stopniu ogranicza dostęp do leczenia, a tym samym negatywnie wpływa na prowadzenie praktyki lekarskiej i utrudnia wykonywanie zawodu lekarza dentysty.
Niskie nakłady na opiekę stomatologiczną ze środków publicznych są nie do przyjęcia również w świetle stale rosnących kosztów wykonywanych procedur, niedoszacowania procedur stomatologicznych przez NFZ czy nieustannie rosnących wymagań stawianych lekarzom przez NFZ, MZ i inne instytucje w zakresie informatyzacji, sterylizacji, personelu czy wymogów lokalowych. Od wielu lat nie udało się urealnić wyceny świadczeń co dla lekarzy dentystów stanowi najgorszą rekomendację do upatrywania we współpracy z NFZ zasadniczego źródła przychodu praktyki. Brak rewaloryzacji wyceny przeczy również regułom ekonomii, bowiem przy takim tempie wzrostu obciążeń administracyjno-prawnych i kosztochłonności branży utrzymanie cen na tym samym poziomie przez tyle lat jest niewykonalne. O powyższych problemach samorząd lekarski wielokrotnie informował przedstawicieli władzy publicznej odpowiedzialnych za opiekę zdrowotną oraz media.
Wobec powyższego w ocenie Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej konieczne jest podjęcie w trybie pilnym szerokiej, rzetelnej debaty na temat leczenia stomatologicznego finansowanego ze środków publicznych z udziałem wszystkich podmiotów mających wpływ na organizację systemu ochrony zdrowia w Polsce. Niepokój budzi to, że władze publiczne pomijają problemy stomatologii osób dorosłych, a propozycje dotyczące leczenia stomatologicznego dzieci i młodzieży skupiają się ostatnio głównie na temacie dentobusów i nie skutkują rozwiązaniem istniejących problemów w tym zakresie. Należy zaznaczyć, że stomatologia dzieci i młodzieży jest dziedziną klinicznie trudną, a ponadto z uwagi na stale obniżane nakłady finansowe na stomatologię nie jest możliwe osiągnięcie stabilizacji jakiej oczekuje lekarz dentysta, który musi zapewnić stały rozwój i finansowanie swojej praktyki.
Samorząd lekarski wskazuje, że przy planowaniu wydatków na ochronę zdrowia szczególny nacisk powinno się położyć ma prawidłowe finansowanie profilaktyki zdrowotnej. Zapewnienie pacjentom dostępu do wysokiej jakości świadczeń profilaktycznych będzie skutkowało zmniejszeniem w przyszłości wydatków ponoszonych na medycynę naprawczą. Niepokój samorządu lekarskiego budzi każde zmniejszenie nakładów przeznaczonych na profilaktykę zdrowotną, w tym m.in. występujące w opiniowanym planie finansowym zmniejszenie wydatków na profilaktyczne programy zdrowotne.
Wątpliwości samorządu lekarskiego budzi również propozycja finansowania zadań zespołów ratownictwa medycznego. Przedstawiony projekt planu finansowego NFZ na 2019 rok w zakresie realizacji zadań zespołów ratownictwa medycznego nie zakłada wzrostu kosztów w tym zakresie. Jednocześnie w projekcie podano informację, że kwota przeznaczona w planie finansowym NFZ na realizację zadań zespołów ratownictwa medycznego "ulegnie zwiększeniu w szczególności o środki rezerwy celowej na dalszym etapie prac nad projektem ustawy budżetowej na 2019 rok". Należy zauważyć, że uzależnienie wzrostu nakładów na ratownictwo medyczne od przyszłych rozstrzygnięć budżetowych nie daje jednoznacznej pewności na pokrycie wynikających z niego kosztów funkcjonowania i tym samym uniemożliwia dokonanie prawidłowej oceny poziomu finansowania świadczeń z tego zakresu planowanego w roku 2019.