Opinia Stowarzyszenia Prokuratorów RP w przedmiocie projektu zmiany ustawy - Kodeks postępowania karnego (Druk 301).

Akty korporacyjne

Prok.2013.3.19

Akt nieoceniany

Wersja od: 19 marca 2013 r.

UCHWAŁA

ZARZĄDU GŁÓWNEGO

z dnia 19 marca 2013 r.

w sprawie opinii Stowarzyszenia Prokuratorów RP w przedmiocie projektu zmiany ustawy - Kodeks postępowania karnego (Druk 301)

Przedstawiony Marszałkowi Senatu i Senatorom Rzeczypospolitej Polskiej projekt zmiany ustawy Kodeks postępowania karnego z dnia 8. lutego 2013 r. Druk nr 301 stanowi wypełnienie obowiązków zmiany przepisów kpk, wobec uznania za niekonstytucyjne brzmienia: art. 73 § 3 k.p.k. (wyrok TK z dnia 10 grudnia 2012 r. (sygn. akt K 25/11), 245 § 1 k.p.k. (wyrok z dnia 11 grudnia 2012 r. (sygn. akt K 37/11), art. 263 § 7 k.p.k. (wyrok TK z dnia 20 listopada 2012 r.). Wskazać należy, że rozwiązanie zaproponowane w art. 72 § 3 kpk wprowadza zgodę prokuratora bezpośrednio przełożonego w zakresie decyzji prokuratora, udzielając zezwolenia na widzenie obrońcy z tymczasowo aresztowanym i ogranicza swobodę kontaktu i korespondencji obrońcy z tymczasowo aresztowanym. O ile zasadniczo nie budzi zastrzeżeń zapis: "w wyjątkowym wypadku uzasadnionym ważnym interesem postępowania", wskazujący na ważny interes postępowania jako wyjątek od normy gwarancyjnej, jaką jest swobodny kontakt tymczasowo aresztowanego z obrońcą, o tyle poważne zastrzeżenie budzi owa "kontrasygnata" prokuratora bezpośrednio przełożonego. W przypadku bowiem zaskarżenia zarządzenia prokuratora o wyrażeniu zgody na widzenie w jego obecności lub osoby przez niego upoważnionej, bądź kontroli korespondencji pomiędzy podejrzanym a obrońca - przez obrońcę lub podejrzanego w trybie art. 302 § 3 kpk - powstaje realny problem, jak ocenić zgodę prokuratora bezpośrednio przełożonego i czy może on rozpoznawać zażalenie na decyzję, którą uprzednią zatwierdził (zaaprobował). Powyższe wątpliwości wynikają głównie z charakteru zgody, którą należałoby usytuować jako "czynność inną niż postanowienie i zarządzenie". Powinno się wówczas uznać, że to prokurator nadrzędny winien takie zażalenie rozpoznać, co doprowadzi do niezasadnej, piramidowej kontroli decyzji prokuratora prowadzącego postępowanie przygotowawcze przez dwóch innych prokuratorów. Zasadne jest usunięcie owej zgody prokuratora bezpośrednio przełożonego i wprowadzenie zażalenia do prokuratora bezpośrednio przełożonego, z wprowadzeniem trzydniowego terminu rozpoznania takiego zażalenia, bądź z uwagi na krótki (14 dni) termin ograniczający prawo do obrony - rezygnacja ze zgody prokuratora bezpośrednio przełożonego. Zmiana brzmienia art. 245 § 1 kpk nie budzi zastrzeżeń. Zastrzeżenia budzi natomiast redakcja art. 263 § 7 kpk, który nazbyt wąsko określa przesłankę przedłużenia tymczasowego aresztowania poprzez wprowadzenie zapisu o konieczności przedłużania tymczasowego aresztowania celowym postępowaniem przez oskarżonego, gdy tymczasem łatwo wyobrazić sobie sytuację, że na korzyść oskarżonego działają osoby trzecie i nie można jednoznacznie wykazać, że działają w porozumieniu z oskarżonym. Kontrowersyjny jest również zapis o celowym przewlekaniu postępowania przez oskarżonego, bowiem tę celowość trzeba będzie wykazać, co może być trudne np. przy pozorowaniu pewnych jednostek chorobowych. Właściwszym będzie wprowadzenie zapisu: "konieczność takiego przedłużenia jest spowodowana przewlekaniem postępowania przez oskarżonego lub osoby trzecie, jeśli uzasadnione jest przekonanie, że współdziałają one z oskarżonym (..) ". Stowarzyszenie Prokuratorów RP rekomenduje uwzględnienie powyższych zmian w pracach Senatu nad w/w zmianą Kodeksu postępowania karnego.