Obywatelski projekt ustawy o okręgach sądowych oraz o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych.

Akty korporacyjne

Sędz.2012.10.18

Akt nieoceniany

Wersja od: 18 października 2012 r.

OPINIA

KRAJOWEJ RADY SĄDOWNICTWA

z dnia 18 października 2012 r.

w przedmiocie obywatelskiego projektu ustawy o okręgach sądowych oraz o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych.

Krajowa Rada Sądownictwa pozytywnie opiniuje co do zasady obywatelski projekt ustawy o okręgach sądowych sądów powszechnych oraz o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych, będący przejawem troski o zgodność podstawy prawnej funkcjonowania sądów powszechnych z Konstytucją.

Krajowa Rada Sądownictwa przypomina, że konsekwentnie wyrażała negatywne opinie, tj. 9 marca 2012 roku i 14 czerwca 2012 roku, w stosunku do projektów rozporządzeń Ministra Sprawiedliwości w sprawie zniesienia niektórych sądów rejonowych oraz ustalania siedzib i obszarów właściwości sądów apelacyjnych, sądów okręgowych i sądów rejonowych - przede wszystkim z uwagi na wątpliwości w zakresie zgodności z Konstytucja art. 20 ust. 1 Prawa o ustroju sądów powszechnych - co zostało przedstawione we wniosku Krajowej Rady Sądownictwa do Trybunału Konstytucyjnego z dnia 19 lipca 2012 r. Należy ponownie stwierdzić, że z art. 176 ust. 2 Konstytucji wynika, iż ustrój i właściwość sądów - miejscowa, rzeczowa i instancyjna - z woli ustrojodawcy stanowią materię ustawową, co oznacza, że decyzje w sprawie tworzenia i znoszenia sądów powinien podejmować ustawodawca, a nie przekazywać tych zagadnień do uregulowania w drodze aktu wykonawczego Ministra Sprawiedliwości. Zastrzeżenie w Konstytucji, że zagadnienia związane z ustrojem i właściwością sądów stanowią materię ustawową jest jedną z gwarancji niezależności sądów i niezawisłości sędziów. Dokonywanie zmian ustroju sądów lub granic okręgów sądowych stanowi ingerencję w odrębność władzy sądowniczej oraz podstawę do przenoszenia sędziego do innego sądu lub w stan spoczynku.

Te same spostrzeżenia dotyczą zasad znoszenia i ustalania siedzib sądów wojskowych uregulowanego w ustawie Prawo o ustroju sądów wojskowych.

Krajowa Rada Sądownictwa wyraża pogląd, że do czasu rozpatrzenia sprawy przez Trybunał Konstytucyjny Minister Sprawiedliwości nie powinien wykonywać upoważnienia do wydania rozporządzenia zawartego w tym przepisie.

Krajowa Rada Sądownictwa jednocześnie w formie uwag szczegółowych do projektu zauważa konieczność dodania przepisu przejściowego stwierdzającego, że sądy istniejące w dniu 31 grudnia 2012 roku są tożsame z sądami powszechnymi tworzonymi przez projekt ustawy. Należy rozważyć nadto uchylenie art. 20 ust. 1 Prawa o ustroju sądów powszechnych, a treść art. 9 pkt 5 projektu zamieścić odrębnie. Na marginesie Krajowa Rada Sądownictwa wyraża wątpliwość, czy celowy jest zabieg zmiany nazewnictwa niektórych już istniejących sądów, co wygeneruje niewątpliwie zbędne koszty.