Normy wykonywania zawodu biegłego rewidenta.
Rewid.2002.11.12
Akt nieocenianyUCHWAŁA Nr 539/43/2002
KRAJOWEJ RADY BIEGŁYCH REWIDENTÓW
z dnia 12 listopada 2002 r.
w sprawie norm wykonywania zawodu biegłego rewidenta
- nr 6, uchwalona przez Krajową Radę Biegłych Rewidentów uchwałą nr 223/77/97 z 25 października 1996 r., powziętą w porozumieniu z Ministrem Finansów.
ZAŁĄCZNIK
Norma nr 4
Norma nr 4
Ogólne zasady dokonywania przeglądu sprawozdań finansowych
I.
Postanowienia ogólne
Postanowienia ogólne
Postanowienia normy nie dotyczą jednak tych sprawozdań finansowych, co do których istnieje obowiązek ich badania w trybie określonym w ustawie o rachunkowości. Zasady badania takich sprawozdań określają normy nr 1, 2 i 3.
2. Sprawozdanie finansowe poddawane przeglądowi jest sprawozdaniem finansowym obejmującym okres krótszy aniżeli rok obrotowy i sporządzonym na inny dzień aniżeli koniec roku obrotowego, według zasad określonych w szczególności w:
Za sporządzenie sprawozdania odpowiedzialność ponosi kierownik jednostki przedkładającej je do przeglądu1.
3. Przeglądu sprawozdania finansowego jednostki dokonuje lub kieruje nim biegły rewident działający w imieniu podmiotu uprawnionego.
Zwraca się uwagę, że warunkiem poprawnego przeprowadzenia przeglądu sprawozdania finansowego jest dobra znajomość jednostki sporządzającej to sprawozdanie - jej działalności, systemu księgowości i kontroli wewnętrznej.
4. Celem przeglądu sprawozdania finansowego jest stwierdzenie przez biegłego rewidenta, na podstawie jego wiedzy, doświadczenia, znajomości jednostki oraz dokonanych analiz, zapytań i wglądu w księgi rachunkowe, czy konieczne jest dokonanie w sprawozdaniu finansowym jednostki istotnych zmian, dla uznania, że przedstawia ono rzetelnie, prawidłowo i jasno jej sytuację majątkową i finansową oraz wynik finansowy.
Zastosowane w tym celu, podczas dokonywanego przeglądu, sposoby badania mogą nie zapewnić uzyskania wszystkich dowodów wymaganych przy badaniu sprawozdania finansowego, a sam przegląd umożliwia jedynie uzyskanie umiarkowanego stopnia pewności, że sprawozdanie finansowe będące przedmiotem przeglądu nie zawiera istotnych nieprawidłowości.
5. Biegły rewident planując i przeprowadzając przegląd powinien wykazywać zawodowy sceptycyzm, przyjmując, że mogą zachodzić okoliczności powodujące, iż sprawozdanie finansowe nie spełnia warunków prawidłowości i/lub rzetelności. W szczególności przy planowaniu i przeprowadzaniu przeglądu sprawozdania finansowego stosuje się odpowiednio zasady określone w normie nr 1 "Ogólne zasady badania sprawozdań finansowych", nr 2 "Specyfika badania sprawozdań finansowych jednostek sektora finansowego" oraz normie nr 5 "Zasady postępowania podmiotów uprawnionych do badania sprawozdań finansowych w zakresie badania sprawozdań finansowych i innych usług poświadczających, wykonywanych przez biegłych rewidentów" - z uwzględnieniem odmienności przewidzianych w dalszych punktach niniejszej normy.
Dokonując przeglądu sprawozdania finansowego biegły rewident uwzględnia również wymóg istotności.
6. Przy dokonywaniu przeglądu sprawozdań finansowych należy uwzględnić, że:
Dlatego w umowie o wykonanie usługi polegającej na przeglądzie sprawozdania finansowego przez podmiot uprawniony lub w załączniku do takiej umowy należy wyraźnie zaznaczyć, że treść sprawozdania finansowego oraz zakres i metody przeprowadzania jego przeglądu nie pozwalają na wyrażenie opinii wraz z raportem w rozumieniu art. 65 ustawy o rachunkowości.
II.
Zakres i metoda przeglądu
Zakres i metoda przeglądu
8. Biegły rewident dokonuje przeglądu sprawozdania finansowego w szczególności poprzez:
9. Dokonując przeglądu biegły rewident powinien wykorzystać swoją znajomość systemu księgowości i kontroli wewnętrznej działających w jednostce, ich mocnych i słabych stron, w celu ustalenia ewentualnych zagrożeń dla rzetelności i prawidłowości danych, wykazanych w sprawozdaniu finansowym. W związku z tym powinien on ustalić, czy i jakie zmiany nastąpiły w systemie księgowości i kontroli wewnętrznej w stosunku do stanu stwierdzonego podczas badania rocznego sprawozdania finansowego.
10. Biegły rewident powinien uzyskać od kierownika jednostki oświadczenie o kompletnym ujęciu w księgach rachunkowych operacji dotyczących objętego sprawozdaniem okresu oraz o kompletnym wykazaniu zobowiązań warunkowych i poinformowaniu go o wszystkich istotnych zdarzeniach, jakie nastąpiły między dniem, na który sporządzono sprawozdanie finansowe a dniem złożenia oświadczenia.
11. Jeżeli zdaniem biegłego rewidenta sprawozdanie finansowe zawiera wzbudzające wątpliwości dane, to powinien on wątpliwości takie wyjaśnić z właściwym członkiem kierownictwa jednostki, sprawującym nadzór nad tymi sprawami, a jeżeli nie dało to rezultatów, zaś biegły rewident podtrzymuje swoje stanowisko - poinformować o tym przewodniczącego rady nadzorczej jednostki lub innego organu nadzoru nad jednostką.
Biegły rewident dokonujący przeglądu sprawozdania jednostek sektora finansowego ma obowiązek powiadamiania państwowego organu nadzoru o określonych w przepisach uchybieniach i faktach, stwierdzonych podczas tego przeglądu, stosując zasady określone w rozdz. III normy nr 2.
12. Biegły rewident powinien zasięgnąć informacji o zdarzeniach, które wystąpiły po dacie sporządzenia przez jednostkę sprawozdania finansowego poddanego przeglądowi i które mogą mieć wpływ na dane w nim ujęte. Jeżeli wpływ tych zdarzeń na sprawozdanie finansowe, według zawodowego osądu biegłego rewidenta, powoduje, że informacje podane w sprawozdaniu finansowym są w istotnym stopniu nieprawidłowe, powinien on zastosować dodatkowe badania, aby na tej podstawie mógł wyrazić swój pogląd o prawidłowości i rzetelności tego sprawozdania lub potwierdzić konieczność dokonania jego korekty.
III.
Raport z przeglądu
Raport z przeglądu
Poszczególne strony raportu z przeglądu powinny być numerowane i parafowane.
14. Raport z przeglądu sprawozdania powinien zawierać następujące dane:
Zastrzeżenia do sprawozdania podaje się przed punktem e, natomiast uzupełniające objaśnienia zamieszcza się po punkcie e raportu z przeglądu. W szczególności w uzupełniających objaśnieniach zamieszcza się informacje o ewentualnych poważnych zagrożeniach dla kontynuowania przez jednostkę działalności.
15. W przypadku ujawnienia okoliczności wskazujących na istotne zniekształcenie sytuacji majątkowej, finansowej lub wyniku finansowego jednostki lub istotne ograniczenia w przeprowadzeniu przeglądu, należy przeredagować punkt e raportu, podobnie jak w przypadku opinii negatywnej bądź odmowy jej wyrażenia.
Przykłady raportu z przeglądu sprawozdania finansowego, w którym biegły rewident nie zgłasza zastrzeżeń do prawidłowości tego sprawozdania oraz który zawiera zastrzeżenia zawierają - odpowiednio -załączniki nr 1 i 2.
16. Istotne spostrzeżenia dotyczące systemu księgowości i kontroli wewnętrznej lub innych odcinków jednostki poczynione podczas przeglądu, nie wywierające jednak wpływu na treść raportu z przeglądu sprawozdania finansowego, celowe jest przekazać kierownikowi jednostki w odrębnym piśmie.
IV.
Postanowienia końcowe
Postanowienia końcowe
Jeżeli przedmiotem przeglądu jest sprawozdanie finansowe sporządzone na koniec roku obrotowego, podczas przeglądu należy uwzględnić postanowienia normy nr 1 dotyczące udziału biegłego rewidenta w spisie z natury znaczących składników zapasów, uzgodnień sald i ujęcia w sprawozdaniu finansowym zdarzeń, jakie nastąpiły po dniu bilansowym.
V.
Przegląd sprawozdań finansowych sporządzonych zgodnie z MSR
Przegląd sprawozdań finansowych sporządzonych zgodnie z MSR
Przegląd sprawozdań finansowych sporządzonych zgodnie z MSR przeprowadza się stosownie do postanowień niniejszej normy, przy czym:
dokonany przegląd nie ujawnił niczego, co wskazywałoby na istotne zniekształcenie obrazu sytuacji majątkowej, finansowej oraz wyniku finansowego grupy kapitałowej (jednostki) przekazywanego przez sprawozdanie finansowe (skrócone sprawozdanie finansowe), sporządzone zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Rachunkowości, Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej oraz związanymi z nimi interpretacjami ogłoszonymi w formie rozporządzeń wykonawczych Komisji Europejskiej,
– biegły rewident zamieszcza w raporcie opis tych czynników, które sprawiają, że sprawozdanie finansowe nie przekazuje rzetelnego i jasnego obrazu sytuacji zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Rachunkowości, Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej oraz związanymi z nimi interpretacjami ogłoszonymi w formie rozporządzeń wykonawczych Komisji Europejskiej, a także wskazuje liczbowo na możliwe skutki, jakie czynniki te mogą wywrzeć na sprawozdanie finansowe, chyba że jest to niemożliwe ze względów praktycznych, i wówczas albo:
– zgłasza zastrzeżenie do wyrażonego zapewnienia przez zaprzeczenie albo,
– jeżeli wpływ tych czynników na sprawozdanie finansowe jest na tyle istotny i ma tak szeroki zakres, że zdaniem biegłego rewidenta zgłoszenie zastrzeżenia nie wystarcza, aby ujawnić, że sprawozdanie finansowe wprowadza w błąd lub jest niekompletne, to stwierdza, że sprawozdanie finansowe nie przekazuje prawdziwego i jasnego obrazu sytuacji zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Rachunkowości, Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej oraz związanymi z nimi interpretacjami ogłoszonymi w formie rozporządzeń wykonawczych Komisji Europejskiej.
Jeżeli nastąpiło znaczące ograniczenie zakresu przeglądu, to wymaga ono opisu oraz:
- w przypadku ewentualnej konieczności wprowadzenia korekt do sprawozdania finansowego, które mogłyby być dokonane, gdyby nie nastąpiło ograniczenie zakresu przeglądu - zgłoszenia zastrzeżenia do zapewnienia przez zaprzeczenie albo,
- jeżeli możliwy wpływ ograniczenia zakresu przeglądu jest na tyle znaczący i ma tak szeroki zakres, że zdaniem biegłego rewidenta wyrażenie jakiegokolwiek zapewnienia nie jest możliwe - nie wyraża on żadnego zapewnienia.
______
1 W brzmieniu ustalonym przez załącznik nr 1 do uchwały nr 283/23/2005 KRBR z 10 maja 2005 r.
2 W brzmieniu ustalonym przez załącznik nr 2 do uchwały nr 283/23/2005 KRBR z 10 maja 2005 r.
Załącznik Nr 1
Raport niezależnego biegłego rewidenta z przeglądu sprawozdania finansowego obejmującego okres od ...... do ......
Dla ..........................................................
(nazwa adresata raportu, którym jest organ zatwierdzający
sprawozdanie finansowe lub dokonujący wyboru podmiotu
uprawnionego)
Dokonaliśmy przeglądu załączonego sprawozdania finansowego
.............................................................
(nazwa jednostki i określenie jej formy prawnej)
z siedzibą w ................................................
na które składa się:
1) wprowadzenie do sprawozdania finansowego,
2) bilans sporządzony na dzień ..............................
roku, który po stronie aktywów i pasywów wykazuje sumę
..........................................................
3) rachunek zysków i strat za okres od ......................
do ........................ wykazujący zysk (stratę) netto
w wysokości ..............................................
4) zestawienie zmian w kapitale (funduszu) własnym wykazujące
wzrost/ zmniejszenie kapitału własnego o sumę ............
..........................................................
5) rachunek przepływów pieniężnych wykazujący zwiększenie/
zmniejszenie stanu środków pieniężnych w okresie od ......
................ do o kwotę ..............................
6) dodatkowe informacje i objaśnienia.
Za sporządzenie tego sprawozdania odpowiada kierownik
jednostki.
Naszym zadaniem było dokonanie przeglądu tego sprawozdania.
Przegląd przeprowadziliśmy stosownie do przepisów ustawy o
rachunkowości oraz norm wykonywania zawodu biegłego rewidenta,
wydanych przez Krajową Radę Biegłych Rewidentów. Normy
nakładają na nas obowiązek zaplanowania i przeprowadzenia
przeglądu w taki sposób, aby uzyskać umiarkowaną pewność, że
sprawozdanie finansowe nie zawiera istotnych nieprawidłowości.
Przeglądu dokonaliśmy głównie drogą analizy danych
sprawozdania finansowego, wglądu w księgi rachunkowe oraz
wykorzystania informacji uzyskanych od kierownictwa oraz osób
odpowiedzialnych za finanse i księgowość jednostki.
Zakres i metoda przeglądu sprawozdania finansowego istotnie
różni się od badań leżących u podstaw opinii wyrażanej o
rzetelności, prawidłowości i jasności rocznego sprawozdania
finansowego, dlatego nie możemy wydać takiej opinii o
załączonym sprawozdaniu.
Dokonany przez nas przegląd nie wykazał potrzeby dokonania
istotnych zmian w załączonym sprawozdaniu finansowym, aby
przedstawiało ono prawidłowo, rzetelnie i jasno sytuację
majątkową i finansową jednostki na dzień .....................
oraz jej wynik finansowy za okres od .........................
do .........................
zgodnie z zasadami rachunkowości określonymi w ustawie z dnia
29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2002 r. Nr 76,
poz. 694) i wydanymi na jej podstawie przepisami, jak również
(lub) z wymogami określonymi w Rozporządzeniu Rady Ministrów z
dnia 16 października 2001 r. w sprawie szczegółowych warunków,
jakim powinien odpowiadać prospekt emisyjny oraz skrót
prospektu (Dz. U. Nr 139, poz. 1568, z późn. zm.) oraz
Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 16 października 2001 r. w
sprawie informacji bieżących i okresowych przekazywanych przez
emitentów papierów wartościowych (Dz. U. Nr 139, poz. 1569, z
późn. zm.).
Imię i nazwisko, nr Nazwa i adres podmiotu
ewidencyjny oraz podpis uprawnionego, imię i nazwisko,
biegłego rewidenta numer ewidencyjny i
dokonującego przeglądu podpis biegłego rewidenta (i
ewentualnie innych osób)
reprezentującego podmiot
uprawniony
Siedziba podmiotu Pieczęć podmiotu uprawnionego
uprawnionego i data
Uwagi:
W przykładach raportu z przeglądu stosuje się określenie
"jednostka". W raporcie właściwym celowe jest stosowanie
takiej nazwy, pod jaką badana jednostka prowadzi firmę.
Załącznik Nr 2
Raport niezależnego biegłego rewidenta z przeglądu sprawozdania finansowego obejmującego okres od ...... do ......
Dla ..........................................................
(nazwa adresata raportu, którym jest organ zatwierdzający
sprawozdanie finansowe lub dokonujący wyboru podmiotu
uprawnionego)
Dokonaliśmy przeglądu załączonego sprawozdania finansowego
.............................................................
(nazwa jednostki i określenie jej formy prawnej)
z siedzibą w ................................................
na które składa się:
1) wprowadzenie do sprawozdania finansowego,
2) bilans sporządzony na dzień ..............................
roku, który po stronie aktywów i pasywów wykazuje sumę
..........................................................
3) rachunek zysków i strat za okres od ......................
do ........................ wykazujący zysk (stratę) netto
w wysokości ..............................................
4) zestawienie zmian w kapitale (funduszu) własnym wykazujące
wzrost/ zmniejszenie kapitału własnego o sumę ............
..........................................................
5) rachunek przepływów pieniężnych wykazujący zwiększenie/
zmniejszenie stanu środków pieniężnych w okresie od ......
................ do o kwotę ..............................
6) dodatkowe informacje i objaśnienia.
Za sporządzenie tego sprawozdania odpowiada kierownik
jednostki.
Naszym zadaniem było dokonanie przeglądu tego sprawozdania.
Przegląd przeprowadziliśmy stosownie do przepisów ustawy o
rachunkowości oraz norm wykonywania zawodu biegłego rewidenta,
wydanych przez Krajową Radę Biegłych Rewidentów. Normy
nakładają na nas obowiązek zaplanowania i przeprowadzenia
przeglądu w taki sposób, aby uzyskać umiarkowaną pewność, że
sprawozdanie finansowe nie zawiera istotnych nieprawidłowości.
Przeglądu dokonaliśmy głównie drogą analizy danych
sprawozdania finansowego, wglądu w księgi rachunkowe oraz
wykorzystania informacji uzyskanych od kierownictwa oraz osób
odpowiedzialnych za finanse i księgowość jednostki.
Zakres i metoda przeglądu sprawozdania finansowego istotnie
różni się od badań leżących u podstaw opinii wyrażanej o
rzetelności, prawidłowości i jasności rocznego sprawozdania
finansowego, dlatego nie możemy wydać takiej opinii o
załączonym sprawozdaniu.
Podczas przeglądu stwierdziliśmy, że wobec braku zamówień
jednostka zaniechała dokonywania amortyzacji środków trwałych.
Postępowanie takie nie uwzględnia faktu, że środki trwałe
tracą na wartości wobec upływu czasu i jest niezgodne z
postanowieniami art. 7 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 29 września
o rachunkowości (Dz. U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694).
Nienaliczona amortyzacja wynosi ................. i o tę kwotę
wykazany w sprawozdaniu finansowym zysk brutto jest za wysoki.
Zysk netto - po uwzględnieniu amortyzacji - wyniósłby ..........................
Z wyjątkiem opisanego wyżej wykazania zysku w nadmiernej
wysokości, dokonany przez nas przegląd nie wykazał potrzeby
dokonania innych istotnych zmian w załączonym sprawozdaniu
finansowym, aby przedstawiało ono prawidłowo, rzetelnie i
jasno sytuację majątkową i finansową jednostki na dzień
.................................. oraz jej wynik finansowy za
okres od ..................... do ............................
zgodnie z zasadami rachunkowości określonymi w ustawie o
rachunkowości i wydanymi na jej podstawie przepisami, jak
również (lub) z wymogami określonymi w Rozporządzeniu Rady
Ministrów z dnia 16 października 2001 r. w sprawie
szczegółowych warunków, jakim powinien odpowiadać prospekt
emisyjny oraz skrót prospektu (Dz. U. Nr 139, poz. 1568, z
późn. zm.) oraz Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 16
października 2001 r. w sprawie informacji bieżących i
okresowych przekazywanych przez emitentów papierów
wartościowych (Dz. U. Nr 139, poz. 1569, z późn. zm.).
Imię i nazwisko, nr Nazwa i adres podmiotu
ewidencyjny oraz podpis uprawnionego, imię i nazwisko,
biegłego rewidenta numer ewidencyjny i
dokonującego przeglądu podpis biegłego rewidenta (i
ewentualnie innych osób)
reprezentującego podmiot
uprawniony
Siedziba podmiotu Pieczęć podmiotu uprawnionego
uprawnionego i data
Załącznik Nr 3
Raport niezależnego biegłego rewidenta z przeglądu pełnego (skróconego) sprawozdania finansowego obejmującego okres od ...... do ......
Dla ..........................................................
(nazwa adresata raportu, którym jest organ zatwierdzający
sprawozdanie finansowe lub dokonujący wyboru podmiotu
uprawnionego)
dokonaliśmy przeglądu załączonego sprawozdania finansowego
.............................................................
(nazwa jednostki i określenie jej formy prawnej)
z siedzibą w ................................................
na które składa się:
.............................................................
.............................................................
.............................................................
Za sporządzenie tego sprawozdania odpowiada kierownik
jednostki.
Naszym zadaniem było dokonanie przeglądu tego sprawozdania.
Przegląd przeprowadziliśmy stosownie do obowiązujących w
Polsce przepisów prawa oraz norm wykonywania zawodu biegłego
rewidenta, wydanych przez Krajową Radę Biegłych Rewidentów.
Normy nakładają na nas obowiązek zaplanowania i
przeprowadzenia przeglądu w taki sposób, aby uzyskać
umiarkowaną pewność, że sprawozdanie finansowe nie zawiera
istotnych nieprawidłowości.
Przeglądu dokonaliśmy głównie drogą analizy danych
sprawozdania finansowego, wglądu w księgi rachunkowe oraz
wykorzystania informacji uzyskanych od kierownictwa oraz osób
odpowiedzialnych za finanse i księgowość jednostki.
Zakres i metoda przeglądu sprawozdania finansowego istotnie
różni się od badań leżących u podstaw opinii wyrażanej o
prawidłowości i jasności rocznego sprawozdania finansowego,
dlatego nie możemy wydać takiej opinii o załączonym
sprawozdaniu.
Dokonany przez nas przegląd nie ujawnił niczego, co
wskazywałoby na istotne zniekształcenie obrazu sytuacji
majątkowej i finansowej jednostki na dzień ...................
oraz jej wyniku finansowego za okres od ......................
do ....................., przekazywanego przez załączone
sprawozdanie finansowe/ skrócone sprawozdanie finansowe*),
sporządzone zgodnie z Międzynarodowymi Standardami
Rachunkowości, Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości
Finansowej oraz związanymi z nimi interpretacjami ogłoszonymi
w formie rozporządzeń wykonawczych Komisji Europejskiej1.
Imię i nazwisko, nr Nazwa i adres podmiotu
ewidencyjny oraz podpis uprawnionego, imię i nazwisko,
biegłego rewidenta numer ewidencyjny i
dokonującego przeglądu podpis biegłego rewidenta (i
ewentualnie innych osób)
reprezentującego podmiot
uprawniony
Siedziba podmiotu Pieczęć podmiotu uprawnionego
uprawnionego i data
*) niepotrzebne - pominąć
______
1 W brzmieniu ustalonym przez załącznik nr 3 do uchwały nr
283/23/2005 KRBR z 10 maja 2005 r.