Uchwała nr 52/2014 prezydium naczelnej rady adwokackiej dnia 16 grudnia 2014 r.

Akty korporacyjne

Adwok.2014.12.16

Akt nieoceniany

Wersja od: 16 grudnia 2014 r.

UCHWAŁA Nr 52/2014

PREZYDIUM NACZELNEJ RADY ADWOKACKIEJ

dnia 16 grudnia 2014 r.

Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej negatywnie opiniuje - przesłane w ramach konsultacji społecznych - projekty rozporządzeń Ministra Sprawiedliwości zmieniających: rozporządzenie w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu oraz zmieniającego rozporządzenie w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu.

Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej przypomina, iż delegacje ustawowe zawarte zarówno w ustawie prawo o adwokaturze (art. 16), jak i w ustawie o radcach prawnych (art. 223) obligują Ministra Sprawiedliwości, by określając w drodze rozporządzenia wysokość stawek minimalnych miał na względzie nie tylko rodzaj i zawiłość sprawy, ale przede wszystkim wymagany nakład pracy adwokata czy radcy prawnego.

Z uzasadnienia obu projektów rozporządzeń wynika, iż potrzeba wprowadzenia ich w życie podyktowana jest nowelizacją kodeksu postępowania karnego, która wejdzie w życie z dniem 1 lipca 2015 roku. Nowelizacja ta nie tylko wymusza konieczność uregulowania opłat za czynności obrońcy (pełnomocnika) z urzędu, ustanowionego ad hoc tylko do określonej czynności procesowej czy z tytułu udziału w posiedzeniu, o którym mowa w art. 249 § 5 kpk, ale przede wszystkim zmusza do podwyższenia opłat we wszystkich kategoriach postępowań karnych. Skoro w nowym modelu procesu karnego wzrośnie rola stron postępowania, w tym rola obrońcy, to oczywiste jest, że odpowiednio rośnie wymagany nakład pracy obrońcy czy pełnomocnika. Tymczasem, mimo wzrostu wymaganego nakładu pracy pełnomocnika, projektodawca proponuje pozostawić (w przypadku rozporządzenia adresowanego do adwokatów) względnie wprowadzić (w przypadku rozporządzenia adresowanego do radców prawnych) stawki na dotychczasowym, niezmienionym poziomie. I to w sytuacji, w której wysokość tych stawek od wielu lat nie odpowiada wysokości stawek rynkowych.

Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej negatywnie opiniuje propozycję, by stawki za dokonanie określonej czynności procesowej w toku postępowania sądowego wynosiły 25% stawki minimalnej przewidzianej za obronę w sprawie, w której czynność ma być dokonana, zaś za udział w posiedzeniu sądowym dotyczącym przedłużenia stosowania tymczasowego aresztowania oraz rozpoznania zażalenia na zastosowanie lub przedłużenie tego środka zapobiegawczego wynosiła 50% stawki minimalnej. Tak ustalone stawki nie korespondują w żaden sposób z koniecznym nakładem pracy obrońcy lub pełnomocnika. Obrońca lub pełnomocnik ustanowiony do konkretnej czynności ad hoc musi zazwyczaj wykonać tyle samo pracy, co obrońca lub pełnomocnik działający w od początku sprawie z tym, że ma na to zazwyczaj mniej czasu.

Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej przypomina o postulacie rozdzielenia stawek w sprawach z urzędu i w sprawach z wyboru. W tym celu samorząd adwokacki wspólnie z samorządem radcowskim opracował i złożył na ręce Ministra Sprawiedliwości projekt rozporządzenia w sprawie taksy z wyboru, deklarując gotowość wzięcia udziału w pracach zespołu, którego zadaniem byłoby opracowanie kompleksowych regulacji dotyczących nie tylko taksy w sprawach z urzędu, ale zasad reformy systemu przyznawania pomocy z urzędu. Adwokatura postuluje wyeliminowanie przypadków nadużywania prawa do nieopłaconej pomocy prawnej lub wprowadzenie takich rozwiązań, które skierują tę pomoc do osób rzeczywiście potrzebujących. Dzięki naszym propozycjom możliwe byłyby podwyżki stawek taksy w sprawach z urzędu bez nadmiernego obciążania budżetu Państwa.