DI/100000/43/1164/2023 - Ulga na start i prawo do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od zadeklarowanej kwoty, nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2024 r. poz. 236), w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1230 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku stanowisko przedstawione we wniosku Pani (...) łożonym w dniu 4 grudnia 2023 r. uznaje za:

- prawidłowe w części dotyczącej niepodlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym przez okres 6 miesięcy od dnia podjęcia działalności gospodarczej,

- prawidłowe w części dotyczącej prawa do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od zadeklarowanej kwoty, nie niższej niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej.

W dniu 4 grudnia 2023 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłyną, wniosek Pani (...) o wydanie Interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców. Wniosek został uzupełniony pismem doręczonym dnia 11 stycznia 2024 r. oraz pismem doręczonym dnia 15 lutego 2024 r.

We wniosku wskazano, że wnioskodawcy (pierwotnie wskazani jako (...) są wspólnikami spółki cywilnej. W ramach prowadzonej kancelarii prawnej zatrudniają pracowników.

W dniu 04.08.2020 r. wnioskodawcy zawarli umowę o pracę z (...) na pełny etat na czas nieokreślony na stanowisko referent prawny.

Wskazany pracownik w tym czasie odbywał aplikację radcowską do dnia 31 grudnia 2022 r. W dniu 31 sierpnia 2023 r. pracownik ten został wpisany na listę radców prawnych.

Wskazany pracownik w dalszym ciągu jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę z dnia 4 sierpnia 2020 r. Składki ZUS z tytułu umowy o pracę były i są odprowadzane w wysokości wynikającej z otrzymywanego wynagrodzenia.

Wnioskodawcy chcą rozwiązać z pracownikiem umowę o pracę w formie porozumienia stron i z dniem 1 stycznia 2024 r. dotychczasowy pracownik przystąpi do (...) spółki cywilnej jako jeden ze wspólników na podstawie sporządzonego aneksu.

Wskazany pracownik nie prowadził wcześniej żadnej działalności gospodarczej, przystąpienie do spółki cywilnej byłoby pierwszą działalnością pracownika.

Wnioskodawca kieruje pytanie czy pracownik kancelarii (spółki cywilnej) podejmujący pierwszą działalność gospodarczą od nowego roku jako wspólnik spółki cywilnej (dotychczasowy pracownik tej spółki) będzie miał prawo do opłacania składek ZUS w zakresie ulgi na start, tj. zwolnienia z opłacenia składek na ubezpieczenie społeczne przez pierwsze 6 miesięcy od dnia podjęcia działalności oraz czy po upływie 6 miesięcy przez następne 24 miesiące pracownik ten ma prawo do opłacania preferencyjnych składek ZUS stanowiących 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę.

We własnym stanowisku w sprawie wskazano, że zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca będący osobą fizyczną, który podejmuje działalność gospodarczą po raz pierwszy albo podejmuje ją ponownie po upływie co najmniej 60 miesięcy od dnia jej ostatniego zawieszenia lub zakończenia i nie wykonuje jej na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej, nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym przez okres 6 miesięcy od dnia podjęcia działalności gospodarczej.

Powyższy przepis reguluje kwestię przyznania ulgi na start na rzecz przedsiębiorcy pod warunkiem spełnienia dwóch przesłanek łącznie, tj. podjęcie działalności po raz pierwszy oraz niewykonywanie pracy na rzecz byłego pracodawcy.

Pracownik kancelarii, który od 1 stycznia 2024 r. ma przystąpić do spółki cywilnej jako wspólnik nigdy wcześniej nie podejmował żadnej działalności gospodarczej.

Zdaniem wnioskodawców, pracownik, który ma być wspólnikiem spółki cywilnej od 01.01.2024 r., a obecnie jeszcze pracuje na podstawie umowy o pracę w spółce również spełnia przesłankę "niewykonywania pracy na rzecz byłego pracodawcy".

Zdaniem wnioskodawców, przystąpienie dotychczasowego pracownika do spółki cywilnej jako wspólnika nie jest tożsame ze świadczeniem pracy na rzecz byłego pracodawcy.

Zgodnie z art. 860 k.c., przez umowę spółki wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony, w szczególności przez wniesienie wkładów.

Na podstawie ww. przepisu, zakres wykonywania prac w ramach działalności gospodarczej ma zupełnie odmienny charakter niż zakres czynności wykonywanych przez pracownika w okresie zatrudnienia na podstawie umowy o pracę.

Wspólnicy spółki cywilnej podejmują się prowadzenia działalności do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego.

Istotne jest jednak, że wspólnik spółki cywilnej podejmujący się prowadzenia działalności gospodarczej działa w imieniu spółki, ale na swoją rzecz. Zatem wspólnik spółki cywilnej, który był dotychczas pracownikiem tej spółki, w ramach nowej prowadzonej działalności gospodarczej nie wykonuje pracy na rzecz byłego pracodawcy, ani nie podejmuje czynności wchodzących w zakres dotychczasowego pracownika.

Zdaniem wnioskodawców, podobna sytuacja ma miejsce w przypadku przyznawania prawa do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od zadeklarowanej kwoty nie niższej niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia z tytułu powadzonej działalności gospodarczej.

Zgodnie bowiem z art. 18a ust. 1 i 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych, o których mowa w art. 8 ust. 6 pkt 1 (osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców), w okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia.

2. Przepisy ust. 1 nie mają zastosowania do osób, które:

1. prowadzą lub w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej prowadziły pozarolniczą działalność;

2 wykonują działalność gospodarczą na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywały w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej.

Powyższy przepis również uzależnia prawo do składek preferencyjnych ZUS od niewykonywania pracy na rzecz byłego wspólnika.

Zdaniem wnioskodawców, również i w tym przypadku należy uznać, że zakres wykonywanej pracy w ramach prowadzenia działalności gospodarczej jako wspólnik spółki cywilnej nie jest w ogóle tożsamy z zakresem wykonywania czynności przez pracownika zatrudnionego na umowie o pracę.

Powyższy pogląd wskazuje m.in.. Interpretacja ZUS Oddział w Lublinie z dnia 8 sierpnia 2018 r., WPI/200000/43/898/2018; Interpretacja ZUS Oddział w Gdańsku z dnia 16 maja 2023 r. DI/100000/43/417/2023.

W związku z powyższym, zdaniem wnioskodawców:

Dotychczasowy pracownik spółki cywilnej, podejmujący pierwszą działalność gospodarczą od 1 stycznia 2024 r. jako wspólnik spółki cywilnej będzie miał prawo do opłacania składek ZUS w zakresie ulgi na start, tj. zwolnienia z opłacenia składek na ubezpieczenie społeczne przez pierwsze 6 miesięcy od dnia podjęcia działalności.

Pracownik po upływie 6 miesięcy przez następne 24 miesiące będzie mieć prawo do opłacania preferencyjnych składek ZUS stanowiących 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Uzupełniając wniosek pismem doręczonym dnia 11 stycznia 2024 r. wnioskodawczym wskazuje, że w związku przystąpieniem z dniem 2 stycznia 2024 r. do spółki cywilnej modyfikuje wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej z dnia 29 listopada 2023 r. i wskazuje, że wnioskodawcą w niniejszej sprawie jest przedsiębiorca obecny wspólnik (...) spółki cywilnej. Wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczy obowiązków spoczywających na przedsiębiorcy (...) (wnioskodawcy) w zakresie obowiązku świadczenia składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne.

Wnioskodawczym była zatrudniona od dnia 4 sierpnia 2020 r. do dnia 31 grudnia 2023 r. na podstawie umowy o pracę na pełny etat na czas nieokreślony na stanowisku referent prawny w Składki ZUS z tytułu umowy o pracę były odprowadzane w wysokości wynikającej z otrzymywanego wynagrodzenia.

Wnioskodawczyni w tym czasie zatrudnienia odbywała trzyletnią aplikację radcowską do dnia 31 grudnia 2022 r. W dniu 31 sierpnia 2023 r. wnioskodawczyni została wpisana na listę radców prawnych.

Z dniem 31 grudnia 2023 r. dotychczasowi pracodawcy wnioskodawczyni zawarli z nią porozumienie stron o rozwiązaniu umowy o pracę.

Wnioskodawczyni z dniem 2 stycznia 2024 r. przystąpiła na podstawie sporządzonego aneksu do spółki cywilnej działającej aktualnie pod firmą (...) w której wnioskodawczyni do dnia 31 grudnia 2023 r. była zatrudniona jako pracownik.

Wnioskodawczyni rozpoczynając powyższą działalność z dniem 02.01.2024. dokonała zgłoszenia do CEiDG. Wnioskodawczyni nie prowadziła wcześniej żadnej działalności gospodarczej, a przystąpienie do spółki cywilnej jest jej pierwszą działalnością.

Wnioskodawczyni kieruje pytanie czy podejmując z dniem 2 stycznia 2024 r. pierwszą działalność gospodarczą jako wspólnik spółki cywilnej (dotychczasowy pracownik tej spółki) będzie miała prawo do opłacania składek ZUS w zakresie ulgi na start, tj. zwolnienia z opłacenia składek na ubezpieczenie społeczne przez pierwsze 6 miesięcy od dnia podjęcia działalności oraz czy po upływie 6 miesięcy przez następne 24 miesiące wnioskodawczyni ma prawo do opłacania preferencyjnych składek ZUS stanowiących 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę.

W opinii wnioskodawczyni, zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca będący osobą fizyczną, który podejmuje działalność gospodarczą po raz pierwszy albo podejmuje ją ponownie po upływie co najmniej 60 miesięcy od dnia jej ostatniego zawieszenia lub zakończenia i nie wykonuje jej na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej, nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym przez okres 6 miesięcy od dnia podjęcia działalności gospodarczej.

Powyższy przepis reguluje kwestię przyznania ulgi na start na rzecz przedsiębiorcy pod warunkiem spełnienia dwóch przesłanek łącznie, tj. podjęcie działalności po raz pierwszy oraz niewykonywanie pracy na rzecz byłego pracodawcy.

Wnioskodawczyni nigdy wcześniej nie podejmowała żadnej działalności gospodarczej.

Zdaniem wnioskodawczyni, przystąpienie z dniem 2 stycznia 2024 r., do spółki cywilnej jako jeden ze wspólników tej spółki również spełnia przesłankę "niewykonywania pracy na rzecz byłego pracodawcy", albowiem zakres czynności wykonywanych przez pracownika na podstawie umowy o pracę jest odmienny niż wynikający z obowiązków wynikających z bycia wspólnikiem i wykonywania działalności gospodarczej.

Przystąpienie dotychczasowego pracownika do spółki cywilnej jako wspólnika nie jest tożsame ze świadczeniem pracy na rzecz byłego pracodawcy.

Zgodnie z art. 860 k.c., przez umowę spółki wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony, w szczególności przez wniesienie wkładów.

Na podstawie ww. przepisu, zakres wykonywania prac w ramach działalności gospodarczej ma zupełnie odmienny charakter niż zakres czynności wykonywanych przez pracownika w okresie zatrudnienia na podstawie umowy o pracę.

Wspólnicy spółki cywilnej podejmują się prowadzenia działalności do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego.

Istotne jest jednak, że wspólnik spółki cywilnej podejmujący się prowadzenia działalności gospodarczej działa w imieniu spółki, ale na swoją rzecz. Zatem wspólnik spółki cywilnej, który by, dotychczas pracownikiem tej spółki, w ramach nowej prowadzonej działalności gospodarczej nie wykonuje pracy na rzecz byłego pracodawcy, ani nie podejmuje czynności wchodzących w zakres dotychczasowego pracownika.

Zdaniem wnioskodawczym, podobna sytuacja ma miejsce w przypadku przyznawania prawa do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od zadeklarowanej kwoty nie niższej niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia z tytułu powadzonej działalności gospodarczej.

Zgodnie bowiem z art. 18a ust. 1 i 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne I rentowe ubezpieczonych, o których mowa w art. 8 ust. 6 pkt 1 (osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców}, w okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia.

Przepisy ust. 1 nie mają zastosowania do osób, które:

Powyższy przepis również uzależnia prawo do składek preferencyjnych ZUS od niewykonywania pracy na rzecz byłego pracodawcy.

Zdaniem wnioskodawczym, również I w tym przypadku należy uznać, że zakres wykonywanej pracy w ramach prowadzenia działalności gospodarczej jako wspólnik spółki cywilnej nie jest w ogóle tożsamy z zakresem wykonywania czynności przez pracownika zatrudnionego na umowie o pracę.

Powyższy pogląd wskazuje m.in. Interpretacja ZUS Oddział w Lublinie z dnia 8 sierpnia 2018 r., WPI/200000/43/898/2018; interpretacja ZUS Oddział w Gdańsku z dnia 16 maja 2023 r. DI/100000/43/417/2023.

W związku z powyższym, zdaniem wnioskodawczym (jako dotychczasowy pracownik kancelarii - spółki cywilnej) podejmujący pierwszą działalność gospodarczą od dnia 1 stycznia 2024 r. jako wspólnik spółki cywilnej będzie miała prawo do opłacania składek ZUS w zakresie ulgi na start, tj. zwolnienia z opłacenia składek na ubezpieczenie społeczne przez pierwsze 6 miesięcy od dnia podjęcia działalności.

Wnioskodawczyni po upływie 6 miesięcy przez następne 24 miesiące będzie

miała prawo do opłacania preferencyjnych składek ZUS stanowiących 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę. Pismem doręczonym dnia 15 lutego 2024 r. wnioskodawczym poinformowała, że w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej nie prowadziła działalności pozarolniczej, a spółka cywilna, do której przystąpiła wnioskodawczym nie wykonuje/nie będzie wykonywać działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy wnioskodawczyni, na rzecz, którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w poprzednim roku wnioskodawczym wykonywała w ramach stosunku pracy czynności wchodzące w zakres działalności gospodarczej.

Mając na uwadze treść wniosku, jak również obowiązujące w tym przedmiocie przepisy prawa Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje.

Zgodnie z przepisem art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia co do zakresu I sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej lub składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna). Natomiast w myśl art. 83d ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 34 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne. Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Na wstępie Zakład Ubezpieczeń Społecznych zaznacza, że wnioskodawca wnosi o interpretację indywidualną wymagającą analizy dwóch przepisów prawa - odrębnych regulacji zawartych w odrębnych aktach prawnych.

Stanowisko wyrażone przez przedsiębiorcę we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej uznać należy za: - prawidłowe w cześć dotyczącej niepodlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym przez okres 6 miesięcy od dnia podjęcia działalności gospodarczej, -prawidłowe w części dotyczącej prawa do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od zadeklarowanej kwoty, nie niższej niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej.

Podkreślenia wymaga jednak fakt, iż zgodnie ze wskazaniami judykatury wydając interpretację organ nie ustanawia żadnej normy Indywidualnej, lecz jedynie przedstawia swój pogląd dotyczący rozumienia treści przepisów prawa, z których wynika obowiązek świadczenia składek na ubezpieczenia społeczne i sposobu ich zastosowania w odniesieniu do określonej sprawy indywidualnej, której zakres przedmiotowy jest zakreślony stanem faktycznym lub zdarzeniem przyszłym przedstawionym przez pytającego we wniosku. Pełną wiedzę o stanie faktycznym lub zdarzeniu przyszłym organ czerpie wyłącznie z wniosku uprawnionego podmiotu nie posiadając kompetencji do jego weryfikowania w oparciu o posiadane informacje czy gromadzony materiał dowodowy. W toku tego postępowania organ nie pełni roli kontrolnej, nie dokonuje oceny zachowania lub zaniechania przedsiębiorcy pod kątem jego prawidłowości. Poczynienie przez terenowe jednostki organizacyjne Zakładu (np. w toku czynności kontrolnych) ustaleń odmiennych od tych zaprezentowanych przez wnioskodawcę, obciąża jedynie przedsiębiorcę.

Obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym podlega osoba, która posiada określony tytuł do ubezpieczeń wskazany przez ustawodawcę. Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym uregulowane zostały w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych. I tak, w art. 6 ust. 1 tej ustawy prawodawca wskazał katalog podmiotów objętych obowiązkiem ubezpieczenia emerytalnego i ubezpieczeń rentowych. Wyliczenie zawarte we wskazanym przepisie jest wyczerpujące I ma charakter zamknięty. Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 5, art. 12 ust. 1 w zw. z art. 13 ust. 4 powołanej ustawy, osoby prowadzące pozarolniczą działalność podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym I wypadkowemu od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie art. 36aa oraz przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców. Natomiast, zgodnie z art. 11 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, osoby prowadzące pozarolniczą działalność podlegają ubezpieczeniu chorobowemu dobrowolnie, na swój wniosek.

Stosownie do treści art. 18 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców przedsiębiorca będący osobą fizyczną, który podejmuje działalność gospodarczą po raz pierwszy albo podejmuje ją ponownie po upływie co najmniej 60 miesięcy od dnia jej ostatniego zawieszenia lub zakończenia I nie wykonuje jej na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej, nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym przez okres 6 miesięcy od dnia podjęcia działalności gospodarczej.

Z powyższego wynika, ze w sytuacji gdy osoba rozpoczynająca wykonywanie działalności gospodarczej podejmuje ją po raz pierwszy lub podejmuje ją ponownie, ale od zakończenia poprzedniej działalności lub od dnia jej ostatniego zawieszenia upłynął okres co najmniej 60 miesięcy, a w ramach prowadzonej działalności gospodarczej nie wykonuje na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dnie rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywała w ramach stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności, przez okres 6 miesięcy od dnia podjęcia tej działalności, nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, o których stanowi powyżej powołany art. 6 ust. 1 pkt 5 i powiązany z nim art. 12 ust. 1.

Powyższa 6 miesięczna ulga jest uprawnieniem i nie jest obowiązkowa, a więc to od przedsiębiorcy zależy, czy z niej skorzysta. W przypadku rezygnacji z ww. ulgi do czego prowadzący działalność ma prawo zgodnie z art. 18 ust. 2 Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca nie będzie mógł skorzystać z tego uprawnienia ani wstecz, ani na bieżąco (jeśli nie upłynęło jeszcze 6 miesięcy), kolejny raz będzie mógł skorzystać z ww. ulgi dopiero po upływie 60 miesięcy kalendarzowych od dnia jej zakończenia bądź zawieszenia.

Natomiast w myśl art. 18a ust. 1 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, prawo do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od podstawy wymiaru składek nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia przysługuje osobom, o których mowa w art. 8 ust. 6 pkt 1 ustawy, tj. osobom prowadzącym działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych. Z kolei dyspozycja treści art. 18a ust. 2 powołanej ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wskazuje, Iż powyższy przepis nie ma zastosowania do osób, które:

Prawo do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od podstawy wymiaru składek, w wysokości o której mowa w art. 18a ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, będzie każdorazowo zależało od spełnienia obu ww. przesłanek.

Zgodnie z pierwszą z przesłanek, prawo do opłacania składek od podstawy nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia nie posiadają osoby, które już prowadzą lub w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej prowadziły działalność pozarolniczą w rozumieniu wskazanej ustawy, do których zalicza się: osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych; działalność twórczą lub artystyczną, działalność gospodarczą w zakresie wolnego zawodu w rozumieniu przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne bądź z której przychody są przychodami z działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych; wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólników spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej; akcjonariusza prostej spółki akcyjnej wnoszącego do spółki wkład, którego przedmiotem jest świadczenie pracy lub usługi komplementariusza w spółce komandytowo-akcyjnej oraz osobę prowadzącą publiczną lub niepubliczną szkołę, Inną formę wychowania przedszkolnego, placówkę lub ich zespół, na podstawie przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe (Dz. U. z 2023 r. poz. 900). Za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność nie uważa się w rozumieniu ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych osoby fizycznej, o której mowa w art. 18 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców.

Z powyższego jednoznacznie wynika, ze wyłącznie fakt nieprowadzenia działalności pozarolniczej w żadnej z określonych w art. 8 ust. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych form, w okresie ostatnich 60 miesięcy przed dniem rozpoczęcia prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej wskazanej w art. 8 ust. 6 pkt 1 tejże ustawy, umożliwia przedsiębiorcy skorzystanie z prawa do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne na zasadach określonych w art. 18a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Zgodnie z drugą z przesłanek zawartą w art. l8a ust. 2 pkt 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, aby osoba rozpoczynająca prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej miała prawo do opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe od podstawy wymiaru składek nie niższej niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia, niezbędne Jest aby nie wykonywała na rzecz byłego pracodawcy w ramach działalności gospodarczej czynności tożsamych do uprzednio (w bieżącym lub poprzednim roku kalendarzowym) wykonywanych w ramach stosunku pracy. Powyższe oznacza, Iż zakres czynności świadczonych na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy na rzecz którego wykonywana jest działalność nie może choćby częściowo pokrywać się z zakresem obowiązków wykonywanych w ramach stosunku pracy. Przez zwrot "czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności" należy rozumieć czynności powierzone, przez pracodawcę i wykonywane przez pracownika w ramach stosunku pracy. Należy zaznaczyć, że wystarczy, aby zakres wykonywanej przez daną osobę działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy tylko w części pokrywał się z czynnościami wykonywanymi w ramach łączącego ją uprzednio z tym pracodawcą stosunku pracy, żeby osoba rozpoczynająca prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej nie miała prawa do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od podstawy wymiaru składek nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia. Dopiero, gdy wykonywana praca w ramach prowadzonej działalności ma zupełnie inny charakter, niż zakres czynności wykonywanych w okresie zatrudnienia na podstawie umowy o pracę - osoba prowadząca działalność może skorzystać z preferencyjnej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Bez znaczenia pozostaje okoliczność braku samodzielności podczas wypełniania obowiązków.

Należy pamiętać, że warunek nie wykonywania działalności na rzecz byłego pracodawcy dotyczy nie tylko pierwszego dnia prowadzenia działalności, ale całego 24- miesięcznego okresu. Oznacza to, że od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności na rzecz byłego pracodawcy (także wtedy, gdy moment ten wystąpi np., po upływie kilku miesięcy od rozpoczęcia prowadzenia działalności) następuje utrata prawa do deklarowania do podstawy wymiaru kwoty niższej niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia. Ponownie prawo to zyskuje się od dnia zaprzestania wykonywania działalności na rzecz byłego pracodawcy.

Jednocześnie zgodnie z art. 18aa ust. 3 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, przepis art. 18a ust. 1 stosuje się również do przedsiębiorców będących osobami fizycznymi, którzy kontynuują działalność gospodarczą po upływie okresu, o którym mowa w art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (tj. po upływie okresu 6 miesięcy uprawniającego przedsiębiorcę do nieopłacania składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne). W takim przypadku okres 24 miesięcy kalendarzowych liczy się od dnia objęcia ubezpieczeniami na zasadach określonych w art. 18a ust. 1 i art. 3.6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Istotnym jednak w niniejszej sprawie jest okoliczność, iż poprzez zawarcie umowy spółki cywilnej wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego, przy czym osiągnięcie tego celu możliwe będzie głównie poprzez podjęcie się prowadzenia działalności gospodarczej. Strony umowy spółki cywilnej stają się z mocy prawa wspólnikami tej spółki uzyskującymi w momencie dokonania rejestracji w organie ewidencyjnym status przedsiębiorców.

Statusu przedsiębiorcy nie uzyskuje więc w tym stanie rzeczy sama spółka, co prowadzi w konsekwencji do tego, iż podmiotowi temu (w sytuacji gdy nie zatrudnia pracowników) nie sposób przyznać przymiotu pracodawcy. Wspólnik spółki cywilnej (nawet w przypadku świadczenia uprzednio na jej rzecz pracy) podejmujący się prowadzenia działalności gospodarczej w ramach tej spółki działa w rzeczywistości wprawdzie w imieniu spółki ale na swoją rzecz. Okoliczność ta przesądza o tym, iż w kontekście art. 18 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców oraz art. 18a ust. 2 pkt 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wnioskodawca stając się wspólnikiem spółki cywilnej, nie świadczy pracy na rzecz byłego pracodawcy, lecz na swoją rzecz jako przedsiębiorcy prowadzącego swoją działalność gospodarczą, a tym samym możliwe jest skorzystanie w takiej sytuacji przez osobę prowadzącą działalność z prawa do niepodlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej przez okres 6 miesięcy od dnia podjęcia działalności gospodarczej, a następnie z prawa do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne przez okres 24 miesięcy kalendarzowy od podstawy wymiaru składek stanowiącej zadeklarowaną kwotę, nie niższą niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia.

Mając na uwadze powyższe orzeczono Jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest więżąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust.S ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, odwołanie do właściwego Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.