Latos - Miłkowska Monika (red.), Pisarczyk Łukasz (red.), Prawo pracy. Między gospodarką a ochroną pracy. Księga jubileuszowa Profesora Ludwika Florka

Zamyśliłem się wtedy - na chwilę,

Tak, po prostu, nad wszystkiem, nad całem.

I tyle lat minęło, i rzeczy tyle,

A ja jeszcze jakoś nie przestałem.

(Julian Tuwim, Po prostu)

Profesor Ludwik Florek jest uczonym, który całe swoje zawodowe życie poświęcił pracy naukowej. Najważniejszymi wartościami, jakie mu przyświecały, były i są dążenie do poznania prawdy, a także dobro i rozwój polskiej nauki prawa pracy. Jednak Pan Profesor jest nie tylko wybitnym naukowcem. Jest przede wszystkim ciepłym i życzliwym człowiekiem, naszym Mistrzem, na którego zawsze możemy liczyć. Jubileusz Pana Profesora jest znakomitą okazją, aby zaprezentować drogę życiową i zawodową oraz niezwykle bogaty i zróżnicowany dorobek naukowy Szanownego Jubilata.

Profesor Ludwik Florek od początku swojej pracy naukowej jest związany z Wydziałem Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. Na tym Wydziale ukończył studia prawnicze i rozpoczął pracę w ówczesnym Zakładzie Prawa Pracy i Polityki Społecznej. W 1974 r. uzyskał stopień doktora, a w 1980 r. - doktora habilitowanego. Tytuł profesora otrzymał w 1990 r.

Jest jednym z czołowych przedstawicieli polskiej nauki prawa. Bogata i zróżnicowana twórczość naukowa Profesora Ludwika Florka dotyczy szeroko pojętego prawa pracy, w tym również międzynarodowego i europejskiego prawa pracy, a w pewnym zakresie także prawa ubezpieczeń społecznych. Do 1980 r. były to przede wszystkim zagadnienia z zakresu indywidualnego prawa pracy, a później także zbiorowego prawa pracy. Oprócz tego zajmował się również zagadnieniami teoretycznymi o bardziej generalnym charakterze, jak liberalizacja prawa pracy, związki prawa pracy z gospodarką, problemy zatrudnienia pracowników i ich zabezpieczenia społecznego, rola Konstytucji RP w prawie pracy, wpływ konwencji i zaleceń Międzynarodowej Organizacji Pracy na polskie prawo pracy oraz rola dyrektyw unijnych i ich znaczenie w polskim systemie prawnym.

Swoje badania naukowe Pan Profesor opiera na rozległym materiale prawnoporównawczym. Jest to możliwe dzięki wieloletnim studiom nad zagranicznym prawem pracy i ubezpieczeń społecznych. Badania te były prowadzone m.in. w czasie rocznego stypendium na Uniwersytecie Genewskim (1976-1977), półtorarocznego pobytu w Niemczech (stypendium Humboldta 1984-1985) oraz rocznego pobytu na Uniwersytecie Michigan, Wydział Prawa w Ann Arbor (1990-1991).

Pan Profesor wielokrotnie wykładał na uczelniach zagranicznych, brał również udział w licznych konferencjach międzynarodowych, przewodnicząc obradom, a także wygłaszając referaty w języku angielskim, niemieckim czy francuskim. W czasie Światowego Kongresu Prawa Pracy w Atenach w 1991 r. i w Buenos Aires w 1997 r. był referentem krajowym, przedstawiając problematykę rozwiązywania sporów zbiorowych i równego traktowania pracowników w Polsce. Przewodniczył obradom plenarnym m.in. podczas europejskich kongresów prawa pracy we Fryburgu Bryzgowijskim (2009 r.) oraz Sewilli (2011 r.).

Profesor Ludwik Florek uczestniczył też w licznych konferencjach krajowych, wygłaszając referaty naukowe lub biorąc udział w dyskusjach panelowych. Poczynając od lat 80. XX w., pięciokrotnie był referentem na zjazdach katedr prawa pracy i zabezpieczenia społecznego. Jest inicjatorem (wspólnie z prof. Walerianem Sanetrą) regionalnych konferencji prawa pracy, które odbywają się corocznie, poczynając od 1998 r. Konferencje te mają szczególne znaczenie dla młodych pracowników naukowych, którzy dzięki tym spotkaniom zyskują możliwość publicznego zaprezentowania efektów swoich badań. Oprócz rezultatów naukowych konferencje te dały początek licznym przyjaźniom i relacjom koleżeńskim, których znaczenie trudno jest przecenić. Pan Profesor zorganizował pięć takich konferencji, a w rezultacie był też redaktorem pięciu opracowań zbiorowych, które stanowiły podsumowanie dyskusji (były to tomy poświęcone bezrobociu, źródłom prawa pracy, czasowi pracy, a także relacjom między indywidualnym i zbiorowym oraz powszechnym i szczególnym prawem pracy).

Dorobek naukowy Profesora Ludwika Florka dotyczy wszystkich aspektów prawa pracy. Składa się na niego około 350 prac naukowych, a wśród nich kilka podręczników i monografii, opracowania publikowane w najpoważniejszych polskich czasopismach prawniczych (bardzo często na pierwszym miejscu) oraz ponad 40 prac w językach obcych. Obszerny komentarz do kodeksu pracy (wydany nakładem wydawnictwa Wolters Kluwer; dotychczas 6 wydań), którego jest redaktorem i współautorem, wywiera istotny wpływ na orzecznictwo i praktykę stosowania prawa pracy. Dwie trzecie wszystkich publikacji przypada na czas po uzyskaniu tytułu profesora, co dowodzi pasji badawczej i wielkiego zaangażowania w rozwój polskiej i europejskiej nauki prawa pracy. Jego prace, w tym książki "Zakazy wypowiedzenia umowy o pracę", "Staż pracy", "Ochrona praw i interesów pracownika" (Warszawa 1990) czy ostatnio "Ustawa i umowa w prawie pracy", są powszechnie cytowane w literaturze przedmiotu. Poglądy Pana Profesora były też wielokrotnie powoływane w orzecznictwie sądowym, w tym w orzeczeniach Sądu Najwyższego.

Profesor Ludwik Florek jest wychowawcą kilku pokoleń studentów i doktorantów - prowadzi wykłady i seminaria z zakresu prawa pracy, w tym międzynarodowego i europejskiego prawa pracy. Był promotorem dziewięciu obronionych prac doktorskich, autorem kilkudziesięciu recenzji doktorskich, habilitacyjnych i profesorskich. Z Jego podręcznika "Prawo pracy" (dotychczas 17 wydań; do roku 2003 wspólnie z prof. Tadeuszem Zielińskim) korzystały i korzystają nadal dziesiątki tysięcy studentów wydziałów prawa w całej Polsce. Jest ponadto autorem podręcznika: "Europejskie prawo pracy" (dotychczas 4 wydania) oraz opracowania "Międzynarodowe prawo pracy" (wydane wspólnie z prof. Michałem Seweryńskim).

W latach 1981-1987 Pan Profesor pełnił funkcję Zastępcy Dyrektora Instytutu Nauk Prawno-Administracyjnych Uniwersytetu Warszawskiego, w latach 1987-1990 - Prodziekana Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego, a w latach 1993-2000 - Dyrektora Instytutu Nauk Prawno-Administracyjnych. Od 1996 r. jest Kierownikiem Katedry Prawa Pracy i Polityki Społecznej Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. Trzeba podkreślić niezwykłą umiejętność tworzenia warunków, w których mogą pracować naukowcy należący do różnych pokoleń i szkół badawczych. Każdy znajduje w tym środowisku przestrzeń wolności i swobody, dzięki której może rozwijać swoje zainteresowania badawcze. Szczególną opieką Pan Profesor otacza młodych adeptów nauki. Przyciąga to do Katedry licznych doktorantów, a członkowie zespołu mają warunki umożliwiające uzyskiwanie kolejnych stopni naukowych i awansów.

Profesor Ludwik Florek sprawuje ponadto funkcję Przewodniczącego Sekcji Polskiej Międzynarodowego Stowarzyszenia Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego. W roku 2012 został wybrany członkiem-korespondentem Europejskiej Akademii Prawa Porównawczego. Od 1983 r. jest zatrudniony w Instytucie Pracy i Spraw Socjalnych, biorąc udział w licznych programach badawczych prowadzonych w ramach Instytutu. Od wielu lat jest również konsultantem naukowym tej instytucji. Czterokrotnie był kierownikiem dużych programów badawczych. W okresie polskiej prezydencji w Unii Europejskiej przygotował obszerne opracowanie dla Ministerstwa Spraw Zagranicznych na temat "Czas pracy w prawie europejskim".

Od kilkudziesięciu lat jest członkiem rad programowych lub komitetów wydawniczych "Monitora Prawniczego", "Monitora Prawa Pracy" oraz "Przeglądu Prawniczego Uniwersytetu Warszawskiego". W przeszłości członek Kolegium Redakcyjnego "Michigan Journal of International Law" (1990-1991), "Diritto delle Relazioni Industrialni" (1995-2001) oraz "Państwa i Prawa" (2003-2007). Był również redaktorem naukowym "Encyklopedii prawa pracy i ubezpieczeń społecznych", wydawanej przez kilka lat, poczynając od 2000 r.

Profesor Ludwik Florek był członkiem Komisji Reformy Prawa Pracy działającej w latach 90. XX w. W latach 2002-2007 pełnił funkcję Wiceprzewodniczącego Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Pracy, która przygotowała projekty kodeksów indywidualnego i zbiorowego prawa pracy. Wreszcie, w latach 2007-2010 Pan Profesor był członkiem Rady Legislacyjnej przy Prezesie Rady Ministrów.