Zabezpieczenie źródeł promieniotwórczych.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2021.1958

Akt obowiązujący
Wersja od: 28 października 2021 r.

ROZPORZĄDZENIE
RADY MINISTRÓW
z dnia 1 października 2021 r.
w sprawie zabezpieczenia źródeł promieniotwórczych

Na podstawie art. 43 ust. 10 ustawy z dnia 29 listopada 2000 r. - Prawo atomowe (Dz. U. z 2021 r. poz. 1941) zarządza się, co następuje:
Rozporządzenie określa:
1)
kategorie źródeł promieniotwórczych i szczegółowe przesłanki kwalifikowania źródeł promieniotwórczych do tych kategorii;
2)
poziom zabezpieczeń dla poszczególnych kategorii źródeł promieniotwórczych;
3)
przedsięwzięcia organizacyjne i techniczne zabezpieczeń źródeł promieniotwórczych, cele zabezpieczeń oraz funkcje zabezpieczeń źródeł promieniotwórczych;
4)
minimalną zawartość planu zabezpieczenia źródeł promieniotwórczych.
Kategorie źródeł promieniotwórczych i szczegółowe przesłanki kwalifikowania źródeł promieniotwórczych do tych kategorii są określone w załączniku nr 1 do rozporządzenia.
1. 
W zależności od kategorii źródeł promieniotwórczych ustala się następujące poziomy zabezpieczeń źródeł promieniotwórczych:
1)
w przypadku wykonywania działalności ze źródłami promieniotwórczymi, z wyłączeniem działalności polegającej na transporcie źródeł promieniotwórczych - poziomy A, B, C i D, przy czym poziom A oznacza najwyższy poziom zabezpieczeń, a poziom D oznacza najniższy poziom zabezpieczeń;
2)
w przypadku wykonywania działalności polegającej na transporcie źródeł promieniotwórczych - poziom podstawowy i poziom wyższy.
2. 
Poziom zabezpieczeń dla poszczególnych kategorii źródeł promieniotwórczych jest określony w załączniku nr 2 do rozporządzenia.
1. 
Przedsięwzięcia organizacyjne i techniczne zabezpieczeń źródeł promieniotwórczych, cele zabezpieczeń oraz funkcje zabezpieczeń źródeł promieniotwórczych są określone w załączniku nr 3 do rozporządzenia.
2. 
Minimalna zawartość planu zabezpieczenia źródeł promieniotwórczych jest określona w załączniku nr 4 do rozporządzenia.
Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK Nr  1

KATEGORIE ŹRÓDEŁ PROMIENIOTWÓRCZYCH I SZCZEGÓŁOWE PRZESŁANKI KWALIFIKOWANIA ŹRÓDEŁ PROMIENIOTWÓRCZYCH DO TYCH KATEGORII

Kategoria źródeł promieniotwórczychSzczegółowe przesłanki kwalifikowania źródeł promieniotwórczych do poszczególnych kategorii źródeł promieniotwórczych
12
11) działalności polegające na stosowaniu:

a) radioizotopowych generatorów termoelektrycznych (RTGs),

b) urządzeń do napromieniowania, w szczególności do napromieniowania tkanek i krwi,

c) urządzeń do telegammaterapii (bomb kobaltowych),

d) urządzeń do telegammaterapii (noży gamma);

2) inne działalności ze źródłami promieniotwórczymi, w których A/P21) ≥ 1000

21) działalności polegające na stosowaniu:

a) aparatów do radiografii przemysłowej (defektoskopów),

b) urządzeń do brachyterapii HDR;

2) inne działalności ze źródłami promieniotwórczymi, w których 1000 > A/P21) ≥ 10

31) działalności polegające na stosowaniu:

a) stacjonarnych mierników przemysłowych, które zawierają źródła wysokoaktywne (HASS), b) sond geofizycznych;

2) inne działalności ze źródłami promieniotwórczymi, w których 10 > A/P21) ≥ 1

41) działalności polegające na stosowaniu:

a) urządzeń do brachyterapii LDR (z wyjątkiem aplikatorów ocznych i źródeł promieniotwórczych aplikowanych na stałe),

b) mierników przemysłowych, które nie wykorzystują źródeł wysokoaktywnych,

c) densytometrów izotopowych kości,

d) eliminatorów ładunków elektrostatycznych;

2) inne działalności ze źródłami promieniotwórczymi, w których 1 > A/P21) ≥ 0,01

51) działalności polegające na stosowaniu:

a) aplikatorów ocznych i źródeł promieniotwórczych aplikowanych na stałe,

b) spektrometrów izotopowych,

c) detektorów wychwytu elektronów,

d) źródeł promieniotwórczych do spektrometrii Mossbauera,

e) źródeł promieniotwórczych kontrolnych do pozytonowej tomografii emisyjnej (PET);

2) inne działalności ze źródłami promieniotwórczymi, w których 0,01 > A/P21) i A > P12)

1) A/P2 oznacza stosunek aktywności A źródła promieniotwórczego do poziomu progowego aktywności P2, określonego dla konkretnego izotopu promieniotwórczego w załączniku nr 2 do ustawy z dnia 29 listopada 2000 r. - Prawo atomowe (Dz. U. z 2021 r. poz. 1941).

W przypadku gdy naruszenie wspólnej fizycznej bariery bezpieczeństwa (w szczególności zamkniętych drzwi przy wejściu do pracowni lub magazynu źródeł promieniotwórczych) umożliwiłoby dostęp do więcej niż jednego źródła promieniotwórczego, w tym do źródeł promieniotwórczych zawierających różne izotopy promieniotwórcze zgromadzonych w jednym miejscu, stosunek A/P2 wyznacza się, uwzględniając całkowitą aktywność zgromadzonych źródeł promieniotwórczych, zgodnie ze wzorem:

A/P2 zgromadzonych źródeł promieniotwórczych =

gdzie:

Ai, n - aktywność każdego pojedynczego źródła i izotopu promieniotwórczego n

P2, n - wartość P2 dla izotopu promieniotwórczego n określona w załączniku nr 2 do ustawy z dnia 29 listopada 2000 r. - Prawo atomowe.

2) P1 oznacza poziom progowy aktywności określony dla konkretnego izotopu promieniotwórczego w załączniku nr 2 do ustawy z dnia 29 listopada 2000 r. - Prawo atomowe.

ZAŁĄCZNIK Nr  2

POZIOM ZABEZPIECZEŃ DLA POSZCZEGÓLNYCH KATEGORII ŹRÓDEŁ PROMIENIOTWÓRCZYCH

Kategoria źródeł promieniotwórczychPoziom zabezpieczeń
w przypadku wykonywania działalności ze źródłami promieniotwórczymi, z wyłączeniem wykonywania działalności polegającej na transporcie źródeł promieniotwórczychw przypadku wykonywania działalności polegającej na transporcie źródeł promieniotwórczych
1Awyższy
2B
3Cpodstawowy
4D
5

ZAŁĄCZNIK Nr  3

PRZEDSIĘWZIĘCIA ORGANIZACYJNE I TECHNICZNE ZABEZPIECZEŃ ŹRÓDEŁ PROMIENIOTWÓRCZYCH, CELE ZABEZPIECZEŃ ORAZ FUNKCJE ZABEZPIECZEŃ ŹRÓDEŁ PROMIENIOTWÓRCZYCH

Tabela 1

Poziom zabezpieczeń A

Funkcje zabezpieczeń źródeł promieniotwórczychCele zabezpieczeń źródeł promieniotwórczychPrzedsięwzięcia organizacyjne i techniczne zabezpieczeń źródeł promieniotwórczych
Wykrywanienatychmiastowe wykrywanie nieuprawnionego dostępu do chronionej lokalizacji źródła promieniotwórczegoelektroniczny system wykrywający przebywanie osób nieuprawnionych w danej lokalizacji lub ciągła obserwacja wzrokowa przeprowadzana przez personel
natychmiastowe wykrywanie próby uszkodzenia, kradzieży źródła promieniotwórczego lub dostania się źródła promieniotwórczego w ręce osób nieuprawnionych, w tym próby podjętej przez osobę uprawnioną do dostępu do chronionej lokalizacji źródła promieniotwórczego
natychmiastowa ocena wykrycia próby nieuprawnionego dostępu do chronionej lokalizacji źródła promieniotwórczego, próby uszkodzenia, kradzieży źródła promieniotwórczego lub dostania się źródła promieniotwórczego w ręce osób nieuprawnionych, w tym próby nieuprawnionego usunięcia źródła promieniotwórczego przez osobę uprawnioną do dostępu do źródła promieniotwórczegourządzenia do zdalnej obserwacji lub ciągła obserwacja wzrokowa przeprowadzana przez personel
wykrywanie utraty źródła promieniotwórczego za pomocą weryfikacjicodzienna weryfikacja za pomocą środków takich, jak: kontrola fizyczna (w szczególności sprawdzenie plomb zabezpieczających, wykonanie pomiarów dozymetrycznych) lub wykorzystanie urządzenia do zdalnej obserwacji
Opóźnianieopóźnienie po wykryciu pozwalające na niedopuszczenie przez personel reagowania do uszkodzenia, kradzieży źródła promieniotwórczego lub dostania się źródła promieniotwórczego w ręce osób nieuprawnionychsystem składający się z co najmniej dwóch barier (w szczególności ścian, klatek, krat, sejfów, zamków), które razem zapewniają wystarczające opóźnienie, by umożliwić działanie personelu reagowania lub właściwych służb
Reagowanienatychmiastowa informacja dla personelu reagowania lub właściwych służbszybkie, pewne i różne środki komunikacji (w szczególności telefony stacjonarne, komórkowe, radia, przycisk alarmowy antynapadowy)
natychmiastowa reakcja w celu uniemożliwienia utraty, uszkodzenia, kradzieży źródła promieniotwórczego lub dostania się źródła promieniotwórczego w ręce osób nieuprawnionychzapewnienie możliwości natychmiastowej interwencji przez właściwe służby lub odpowiednio wyposażony i wyszkolony personel reagowania, udokumentowanej w planie zabezpieczenia źródeł promieniotwórczych
Zarządzanie ochronąnadawanie uprawnień w zakresie samodzielnego dostępu do źródła promieniotwórczego oraz dostępu do informacji podlegających szczególnej ochronieprocedury określające sposób i warunki nadawania i cofania uprawnień dostępu do chronionej lokalizacji źródła promieniotwórczego oraz do informacji podlegających szczególnej ochronie, szkolenia z zakresu zabezpieczeń źródeł promieniotwórczych, dokumentowanie szkoleń oraz nadawania i cofania uprawnień
kontrola dostępu do chronionej lokalizacji źródła promieniotwórczego, która umożliwia dostęp do źródła promieniotwórczego tylko osób uprawnionychprocedury określające przyznawanie i cofanie uprawnień, weryfikacja uprawnień, identyfikacja i weryfikacja osób, które otrzymały dostęp do chronionej lokalizacji źródła promieniotwórczego, w szczególności za pomocą zamka obsługiwanego czytnikiem kart magnetycznych i kodem PIN
określenie i ochrona informacji podlegających szczególnej ochronieprocedury umożliwiające odróżnianie informacji podlegających szczególnej ochronie oraz wprowadzenie odpowiednich środków ochrony przed nieuprawnionym ujawnieniem takich informacji
opracowanie planu zabezpieczenia źródeł promieniotwórczychplan zabezpieczenia źródeł promieniotwórczych, który określa sposób reagowania na poszczególne przypadki (sytuacje) zagrożenia
zapewnienie możliwości zarządzania zdarzeniami w zakresie utraty, uszkodzenia, kradzieży źródła promieniotwórczego lub dostania się źródła promieniotwórczego w ręce osób nieuprawnionychprocedury reagowania w scenariuszach zdarzeń zagrażających utrzymaniu poziomu zabezpieczenia
wprowadzenie systemu zawiadamiania o zdarzeniach w zakresie naruszenia zasad zabezpieczeń źródeł promieniotwórczychprocedury natychmiastowego informowania właściwych służb o zdarzeniach w zakresie naruszenia zasad zabezpieczeń źródeł promieniotwórczych

Tabela 2

Poziom zabezpieczeń B

Funkcje zabezpieczeń źródeł promieniotwórczychCele zabezpieczeń źródeł promieniotwórczychPrzedsięwzięcia organizacyjne i techniczne zabezpieczeń źródeł promieniotwórczych, z wyłączeniem przenośnych źródeł promieniotwórczych stosowanych podczas prowadzenia prac w tereniePrzedsięwzięcia organizacyjne i techniczne zabezpieczeń przenośnych źródeł promieniotwórczych stosowanych podczas prowadzenia prac w terenie
Wykrywanienatychmiastowe wykrywanie nieuprawnionego dostępu do chronionej lokalizacji źródła promieniotwórczegoelektroniczny system wykrywający przebywanie osób nieuprawnionych w danej lokalizacji lub ciągła obserwacja wzrokowa przeprowadzana przez personelobserwacja wzrokowa przeprowadzana przez dwie osoby
wykrywanie próby uszkodzenia, kradzieży źródła promieniotwórczego lub dostania się źródła promieniotwórczego w ręce osób nieuprawnionychcotygodniowa weryfikacja za pomocą kontroli fizycznej (w szczególności sprawdzenie plomb zabezpieczających, wykonanie pomiarów dozymetrycznych) lub wykorzystanie urządzenia do zdalnej obserwacjiobserwacja wzrokowa przeprowadzana przez dwie osoby
natychmiastowa ocena wykrycia próby nieuprawnionego dostępu do chronionej lokalizacji źródła promieniotwórczego, próby uszkodzenia, kradzieży źródła promieniotwórczego lub dostania się źródła promieniotwórczego w ręce osób nieuprawnionychurządzenia do zdalnej obserwacji lub ciągła obserwacja wzrokowa przeprowadzana przez personelobserwacja wzrokowa przeprowadzana przez personel
wykrywanie utraty źródła promieniotwórczego za pomocą weryfikacjicotygodniowa weryfikacja za pomocą środków takich, jak: kontrola fizyczna

(w szczególności sprawdzenie plomb zabezpieczających), wykonanie pomiarów dozymetrycznych lub wykorzystanie urządzenia do zdalnej obserwacji

codzienna weryfikacja po zakończeniu pracy ze źródłem promieniotwórczym w terenie
Opóźnianieopóźnienie minimalizujące prawdopodobieństwo uszkodzenia, kradzieży źródła promieniotwórczego lub dostania się źródła promieniotwórczego w ręce osób nieuprawnionychsystem składający się z co najmniej dwóch barier (w szczególności ścian, klatek, krat, sejfów, zamków), które razem zapewniają wystarczające opóźnienie, by umożliwić rozpoczęcie działań przez personel reagowania lub właściwe służbyprzymocowanie urządzenia do nieruchomego obiektu, o ile to możliwe
Reagowanienatychmiastowa informacja dla personelu reagowania lub właściwych służbszybkie, pewne i różne środki komunikacji (w szczególności telefony stacjonarne, komórkowe, radia, przycisk alarmowy - antynapadowy)dwie osoby, każda wyposażona w niezależne środki komunikacji
natychmiastowa reakcja w celu przerwania działań prowadzących do utraty, uszkodzenia, kradzieży źródła promieniotwórczego lub dostania się źródła promieniotwórczego w ręce osób nieuprawnionychzapewnienie możliwości natychmiastowego rozpoczęcia interwencji przez właściwe służby lub odpowiednio wyposażony i wyszkolony personel reagowania, udokumentowanej w planie zabezpieczenia źródeł promieniotwórczychnatychmiastowe powiadamianie właściwego wojewódzkiego centrum zarządzania kryzysowego
Zarządzanie ochronąnadawanie uprawnień w zakresie samodzielnego dostępu do źródła promieniotwórczego oraz dostępu do informacji podlegających szczególnej ochronieprocedury określające sposób i warunki nadawania oraz cofania uprawnień dostępu do chronionej lokalizacji źródła promieniotwórczego oraz do informacji podlegających szczególnej ochronie, szkolenia z zakresu zabezpieczeń źródeł promieniotwórczych, dokumentowanie szkoleń oraz nadawania i cofania uprawnień
kontrola dostępu do chronionej lokalizacji źródła promieniotwórczego, która umożliwia dostęp do źródła promieniotwórczego tylko osób uprawnionychidentyfikacja i weryfikacja osób, które otrzymały dostęp do chronionej lokalizacji źródła promieniotwórczego w szczególności za pomocą zamka obsługiwanego czytnikiem kart magnetycznych i kodem PINprocedury kontroli dostępu do obszaru, na którym stosowane jest źródło promieniotwórcze
określenie i ochrona informacji podlegających szczególnej ochronieprocedury umożliwiające odróżnianie informacji podlegających szczególnej ochronie oraz wprowadzenie odpowiednich środków ochrony przed nieuprawnionym ujawnieniem takich informacji
opracowanie planu zabezpieczenia źródeł promieniotwórczychplan zabezpieczenia źródeł promieniotwórczych, który określa sposób reagowania na poszczególne przypadki (sytuacje) zagrożenia
zapewnienie możliwości zarządzania zdarzeniami w zakresie utraty, uszkodzenia, kradzieży źródła promieniotwórczego lub dostania się źródła promieniotwórczego w ręce osób nieuprawnionychprocedury reagowania w scenariuszach zdarzeń zagrażających utrzymaniu poziomu zabezpieczenia
wprowadzenie systemu zawiadamiania o zdarzeniach w zakresie naruszenia zasad zabezpieczeń źródeł promieniotwórczychprocedury natychmiastowego informowania właściwych służb o zdarzeniach w zakresie naruszenia zasad zabezpieczeń źródeł promieniotwórczych

Tabela 3

Poziom zabezpieczeń C

Funkcje zabezpieczeń źródeł promieniotwórczychCele zabezpieczeń źródeł promieniotwórczychPrzedsięwzięcia organizacyjne i techniczne zabezpieczeń źródeł promieniotwórczych
Wykrywaniewykrywanie uszkodzenia, kradzieży źródła promieniotwórczego lub dostania się źródła promieniotwórczego w ręce osób nieuprawnionychobserwacja
wykrywanie utraty za pomocą weryfikacjicomiesięczna weryfikacja za pomocą kontroli fizycznej (w szczególności sprawdzenie plomb zabezpieczających, wykonanie pomiarów dozymetrycznych) lub wykorzystanie urządzenia do zdalnej obserwacji
Opóźnianieopóźnienie zmniejszające prawdopodobieństwo uszkodzenia, kradzieży źródła promieniotwórczego lub dostania się źródła promieniotwórczego w ręce osób nieuprawnionychjedna bariera (w szczególności kraty, osłona źródła promieniotwórczego) lub obserwacja przez personel
Reagowanienatychmiastowa informacja dla personelu reagowania lub właściwych służbszybkie, pewne i różne środki komunikacji, takie jak telefony stacjonarne, komórkowe, radia, przycisk alarmowy - antynapadowy
wprowadzenie działań przewidzianych w planie zabezpieczeń źródeł promieniotwórczych na wypadek utraty, uszkodzenia, kradzieży źródła promieniotwórczego lub dostania się źródła promieniotwórczego w ręce osób nieuprawnionychprocedury określające konieczne działania zgodnie z planem zabezpieczeń źródeł promieniotwórczych
Zarządzanie ochronąnadawanie uprawnień w zakresie samodzielnego dostępu do źródła promieniotwórczego oraz dostępu do informacji podlegających szczególnej ochronieprocedury określające sposób i warunki nadawania i cofania uprawnień dostępu do chronionej lokalizacji źródła promieniotwórczego oraz do informacji podlegających szczególnej ochronie, szkolenia z zakresu zabezpieczeń źródeł promieniotwórczych, dokumentowanie szkoleń oraz nadawania i cofania uprawnień
kontrola dostępu do chronionej lokalizacji źródła promieniotwórczego, która umożliwia dostęp do źródła promieniotwórczego tylko osób uprawnionychidentyfikacja i weryfikacja osób, które otrzymały dostęp do chronionej lokalizacji źródła promieniotwórczego w szczególności za pomocą zamka obsługiwanego czytnikiem kart magnetycznych i kodem PIN
określenie i ochrona informacji podlegających szczególnej ochronieprocedury umożliwiające odróżnianie informacji podlegających szczególnej ochronie oraz wprowadzenie odpowiednich środków ochrony przed nieuprawnionym ujawnieniem takich informacji
opracowanie planu zabezpieczenia źródeł promieniotwórczychplan zabezpieczenia źródeł promieniotwórczych, który określa sposób reagowania na poszczególne przypadki (sytuacje) zagrożenia
zapewnienie możliwości zarządzania zdarzeniami w zakresie utraty, uszkodzenia, kradzieży źródła promieniotwórczego lub dostania się źródła promieniotwórczego w ręce osób nieuprawnionychprocedury reagowania w scenariuszach zdarzeń zagrażających utrzymaniu poziomu zabezpieczenia
wprowadzenie systemu zawiadamiania o zdarzeniach w zakresie naruszenia zasad zabezpieczeń źródeł promieniotwórczychprocedury natychmiastowego informowania właściwych służb o zdarzeniach w zakresie naruszenia zasad zabezpieczeń źródeł promieniotwórczych

Tabela 4

Poziom zabezpieczeń D

Funkcje zabezpieczeń źródeł promieniotwórczychCele zabezpieczeń źródeł promieniotwórczychPrzedsięwzięcia organizacyjne i techniczne zabezpieczeń źródeł promieniotwórczych
WykrywanieWykrywanie i ocena uszkodzenia, kradzieży źródła promieniotwórczego lub dostania się źródła promieniotwórczego w ręce osób nieuprawnionychcoroczna kontrola sposobu zabezpieczenia źródeł promieniotwórczych przed utratą, uszkodzeniem, kradzieżą lub dostaniem się w ręce osób nieuprawnionych
wykrywanie utraty za pomocą weryfikacjicoroczna weryfikacja za pomocą kontroli fizycznej (w szczególności sprawdzenie plomb zabezpieczających, wykonanie pomiarów dozymetrycznych) lub wykorzystanie urządzenia do zdalnej obserwacji
Opóźnianieopóźnienie zmniejszające prawdopodobieństwo uszkodzenia, kradzieży źródła promieniotwórczego lub dostania się źródła promieniotwórczego w ręce osób nieuprawnionychjedna bariera fizyczna (zamykane pomieszczenie lub osłona źródła promieniotwórczego)
Reagowanieinformacja dla personelu reagowania lub właściwych służbco najmniej jeden, pewny środek komunikacji
wprowadzenie działań przewidzianych w planie zabezpieczeń źródeł promieniotwórczych w przypadku utraty, uszkodzenia, kradzieży źródła promieniotwórczego lub dostania się źródła promieniotwórczego w ręce osób nieuprawnionychprocedury określające konieczne działania zgodnie z planem zabezpieczeń źródeł promieniotwórczych
Zarządzanie ochronąnadawanie uprawnień w zakresie samodzielnego dostępu do źródła promieniotwórczegoprocedury określające sposób i warunki nadawania i cofania uprawnień dostępu do chronionej lokalizacji źródła promieniotwórczego, szkolenia z zakresu zabezpieczeń źródeł promieniotwórczych, dokumentowania szkoleń oraz nadawania i cofania uprawnień
kontrola dostępu do chronionego źródła promieniotwórczego, która umożliwia dostęp do źródła promieniotwórczego tylko osób uprawnionychlista osób uprawnionych do pobrania źródła promieniotwórczego lub dostępu do lokalizacji źródła promieniotwórczego
opracowanie planu zabezpieczenia źródeł promieniotwórczychplan zabezpieczenia źródeł promieniotwórczych, który określa sposób reagowania na poszczególne przypadki (sytuacje) zagrożenia
zapewnienie możliwości zarządzania zdarzeniami w zakresie utraty, uszkodzenia, kradzieży źródła promieniotwórczego lub dostania się źródła promieniotwórczego w ręce osób nieuprawnionychprocedury reagowania w scenariuszach zdarzeń zagrażających utrzymaniu poziomu zabezpieczenia
wprowadzenie systemu zawiadamiania o zdarzeniach w zakresie naruszenia zasad zabezpieczeń źródeł promieniotwórczychprocedury natychmiastowego informowania właściwych służb o zdarzeniach w zakresie naruszenia zasad zabezpieczeń źródeł promieniotwórczych

Tabela 5

Poziom zabezpieczeń - wyższy

Funkcje zabezpieczeń źródeł promieniotwórczychCele zabezpieczeń źródeł promieniotwórczychPrzedsięwzięcia organizacyjne i techniczne zabezpieczeń źródeł promieniotwórczych
Wykrywanienatychmiastowe wykrycie próby nieuprawnionego dostępu do źródła promieniotwórczegostały nadzór osoby fizycznej, oględziny środka transportu i przesyłki w czasie transportu, w tym planowanych i nieplanowanych postojów, oraz po jej dostarczeniu (w szczególności kontrola plomb zabezpieczających, przeprowadzenie pomiarów dozymetrycznych)
natychmiastowa ocena wykrycia próby nieuprawnionego dostępu do źródła promieniotwórczegobezpośrednia obserwacja przez personel, kontrola fizyczna (w szczególności kontrola plomb zabezpieczających, przeprowadzenie pomiarów dozymetrycznych)
wykrywanie utraty za pomocą weryfikacjisystemy lub urządzenia wykrywające i śledzące ruch środków transportu, przeprowadzenie pomiarów dozymetrycznych
Opóźnianieopóźnienie minimalizujące prawdopodobieństwo nieuprawnionego usunięcia źródła promieniotwórczegodwie bariery (środek transportu i osłona źródła promieniotwórczego), mocowanie opakowania transportowego źródła promieniotwórczego do środka transportu oraz urządzenia zapobiegające utracie środka transportu
Reagowanienatychmiastowa informacja dla personelu reagowania lub właściwych służbszybkie, pewne i różne środki komunikacji, takie jak telefony komórkowe, radia
natychmiastowa reakcja w celu udaremnienia utraty, uszkodzenia, kradzieży źródła promieniotwórczego lub dostania się źródła promieniotwórczego w ręce osób nieuprawnionychzapewnienie możliwości natychmiastowego rozpoczęcia interwencji przez właściwe służby lub odpowiednio wyposażony i wyszkolony personel reagowania, udokumentowanej w planie zabezpieczenia źródeł promieniotwórczych
Zarządzanie ochronąidentyfikacja nadawcy i odbiorcy źródła promieniotwórczegoidentyfikatory personelu odpowiedzialnego za transport, kontrola uprawnień nadawcy i odbiorcy źródła promieniotwórczego
nadawanie uprawnień w zakresie samodzielnego dostępu do źródła promieniotwórczegoprocedury określające sposób i warunki nadawania oraz cofania uprawnień dostępu do źródła promieniotwórczego, szkolenia z zakresu zabezpieczeń źródeł promieniotwórczych, dokumentowanie szkoleń oraz nadawania i cofania uprawnień
określenie i ochrona informacji podlegających szczególnej ochronieprocedury umożliwiające odróżnianie informacji podlegających szczególnej ochronie oraz wprowadzenie odpowiednich środków ochrony przed nieuprawnionym ujawnieniem takich informacji
opracowanie planu zabezpieczenia źródeł promieniotwórczychplan zabezpieczenia źródeł promieniotwórczych, który określa sposób reagowania na poszczególne przypadki (sytuacje) zagrożenia oraz sposób minimalizacji zagrożenia
wprowadzenie systemu zawiadamiania o zdarzeniach w zakresie naruszenia zasad zabezpieczeń źródeł promieniotwórczychprocedury natychmiastowego informowania właściwych służb o zdarzeniach w zakresie naruszenia zasad zabezpieczeń źródeł promieniotwórczych, zapewnienie możliwości natychmiastowej komunikacji z nadawcą i odbiorcą przesyłki

Tabela 6

Poziom zabezpieczeń - podstawowy

Funkcje zabezpieczeń źródeł promieniotwórczychCele zabezpieczeń źródeł promieniotwórczychPrzedsięwzięcia organizacyjne i techniczne zabezpieczeń źródeł promieniotwórczych
Wykrywaniewykrycie nieuprawnionego dostępu do źródła promieniotwórczegooględziny środka transportu i przesyłki w czasie transportu oraz po jej dostarczeniu (w szczególności kontrola plomb zabezpieczających, przeprowadzenie pomiarów dozymetrycznych)
wykrywanie utraty za pomocą weryfikacjikontrola fizyczna, pomiary dozymetryczne, plomby zabezpieczające
Opóźnianieopóźnienie zmniejszające prawdopodobieństwo nieuprawnionego dostępu do źródła promieniotwórczego osób nieuprawnionychjedna bariera (środek transportu lub opakowanie transportowe źródła promieniotwórczego), urządzenia zapobiegające utracie środka transportu
Reagowanienatychmiastowa informacja dla personelu reagowania lub właściwych służbszybkie, pewne i różne środki komunikacji, takie jak telefony komórkowe, radia
wprowadzenie działań przewidzianych w zakładowym planie postępowania awaryjnego w przypadku utraty, uszkodzenia, kradzieży źródła promieniotwórczego lub dostania się źródła promieniotwórczego w ręce osób nieuprawnionychprocedury określające konieczne działania zgodnie z zakładowym planem postępowania awaryjnego
Zarządzanie ochronąidentyfikacja nadawcy i odbiorcy źródła promieniotwórczegoidentyfikatory personelu odpowiedzialnego za transport, kontrola uprawnień nadawcy i odbiorcy źródła promieniotwórczego
nadawanie uprawnień w zakresie samodzielnego dostępu do źródła promieniotwórczegoprocedury określające sposób i warunki nadawania i cofania uprawnień dostępu do źródła promieniotwórczego, szkolenia z zakresu zabezpieczeń źródeł promieniotwórczych, dokumentowanie szkoleń oraz nadawania i cofania uprawnień
określenie i ochrona informacji podlegających szczególnej ochronieprocedury umożliwiające odróżnianie informacji podlegających szczególnej ochronie oraz wprowadzenie odpowiednich środków ochrony przed nieuprawnionym ujawnieniem takich informacji
opracowanie planu zabezpieczenia źródeł promieniotwórczychplan zabezpieczenia źródeł promieniotwórczych, który określa sposób reagowania na poszczególne przypadki (sytuacje) zagrożenia oraz sposób minimalizacji zagrożenia
wprowadzenie systemu zawiadamiania o zdarzeniach w zakresie naruszenia zasad zabezpieczeń źródeł promieniotwórczychprocedury natychmiastowego informowania właściwych służb o zdarzeniach w zakresie naruszenia zasad zabezpieczeń źródeł promieniotwórczych, zapewnienie możliwości natychmiastowej komunikacji z nadawcą i odbiorcą przesyłki

ZAŁĄCZNIK Nr  4

MINIMALNA ZAWARTOŚĆ PLANU ZABEZPIECZENIA ŹRÓDEŁ PROMIENIOTWÓRCZYCH

1.
Plan zabezpieczenia źródeł promieniotwórczych w przypadku wykonywania działalności ze źródłami promieniotwórczymi zakwalifikowanymi do 1, 2 lub 3 kategorii, z wyłączeniem wykonywania działalności polegającej na transporcie źródeł promieniotwórczych, zawiera co najmniej:

1.1. opis źródła promieniotwórczego, jego kategoryzację i określenie działalności wykonywanej ze źródłem promieniotwórczym;

1.2. opis środowiska, budynku lub obiektu, w którym źródło promieniotwórcze jest stosowane lub przechowywane, oraz, jeżeli istnieje taka potrzeba, schemat obiektu i systemu zabezpieczenia;

1.3. wskazanie lokalizacji budynku lub obiektu względem obszarów dostępnych dla ludności;

1.4. opis zdarzeń zagrażających osiągnięciu zaplanowanego poziomu zabezpieczenia;

1.5. procedury opisujące działania podejmowane przez pracowników lub personel reagowania w odpowiedzi na scenariusze zdarzeń zagrażających utrzymaniu danego poziomu zabezpieczenia;

1.6. cele planu zabezpieczenia dla konkretnego budynku lub obiektu uwzględniające zaplanowany poziom zabezpieczeń źródeł promieniotwórczych, w tym:

1.6.1. działania mające zapobiec utracie, uszkodzeniu, kradzieży źródła promieniotwórczego lub dostaniu się źródła promieniotwórczego w ręce osób nieuprawnionych;

1.6.2. rodzaj wymaganej kontroli lub atestacji wyposażenia pomocniczego;

1.6.3. opis wyposażenia i terenu podlegającego zabezpieczeniu;

1.7. wskazanie zastosowanych przedsięwzięć organizacyjnych i technicznych zabezpieczeń, w tym zapewniających nadzór, kontrolę dostępu, wykrywanie, opóźnianie, reagowanie i komunikację;

1.8. opisy przedsięwzięć, o których mowa w pkt 1.7, umożliwiające dokonanie oceny jakości i skuteczności tych przedsięwzięć przeciwko potencjalnemu zagrożeniu;

1.9. procedury dotyczące zabezpieczenia przenośnych źródeł promieniotwórczych stosowanych podczas prowadzenia prac w terenie, o ile prace takie są prowadzone;

1.10. wskazanie zastosowanych środków administracyjnych, w tym:

1.10.1. ról i obowiązków związanych z zabezpieczeniem, wyznaczonych dla kierownika jednostki organizacyjnej, personelu i innych osób;

1.10.2. rutynowych i nierutynowych działań, w szczególności w zakresie ewidencjonowania źródeł promieniotwórczych, lub odesłanie do dokumentu zawierającego informacje o tych działaniach i systemie ewidencji;

1.10.3. przyjętych sposobów konserwacji i sprawdzania wyposażenia;

1.10.4. stosowanej ochrony informacji podlegających szczególnej ochronie;

1.10.5. środków ochrony informacji zawartych w planie zabezpieczenia źródeł promieniotwórczych;

1.10.6. metod upoważniania do dostępu;

1.10.7. szkoleń pracowników w zakresie podstawowych zasad zabezpieczenia źródeł promieniotwórczych;

1.10.8. procedur zabezpieczania kluczy;

1.11. procedury odnoszące się do podwyższonego poziomu zagrożenia;

1.12. tryb okresowej oceny skuteczności planu i jego odpowiedniej aktualizacji.

2.
Plan zabezpieczenia źródeł promieniotwórczych w przypadku wykonywania działalności ze źródłami promieniotwórczymi zakwalifikowanymi do 4 lub 5 kategorii, z wyłączeniem wykonywania działalności polegającej na transporcie źródeł promieniotwórczych, zawiera co najmniej:

2.1. opis źródła promieniotwórczego, jego kategoryzację i określenie działalności wykonywanej ze źródłem promieniotwórczym;

2.2. opis środowiska, budynku lub obiektu, w którym źródło promieniotwórcze jest stosowane lub przechowywane, oraz, jeżeli istnieje taka potrzeba, schemat obiektu i systemu zabezpieczenia;

2.3. wskazanie lokalizacji budynku lub obiektu względem obszarów dostępnych dla ludności;

2.4. opis zdarzeń zagrażających osiągnięciu zaplanowanego poziomu zabezpieczenia;

2.5. procedury opisujące działania podejmowane przez pracowników lub personel reagowania w odpowiedzi na scenariusze zdarzeń zagrażających utrzymaniu danego poziomu zabezpieczenia;

2.6. cele planu zabezpieczenia dla konkretnego budynku lub obiektu;

2.7. wskazanie zastosowanych przedsięwzięć organizacyjnych i technicznych zabezpieczeń;

2.8. wskazanie zastosowanych środków administracyjnych, w tym:

2.8.1. ról i obowiązków związanych z zabezpieczeniem, wyznaczonych dla kierownika jednostki organizacyjnej, personelu i innych osób;

2.8.2. rutynowych i nierutynowych działań, w szczególności w zakresie ewidencjonowania źródeł promieniotwórczych, lub odesłanie do dokumentu zawierającego informacje o tych działaniach i systemie ewidencji;

2.8.3. przyjętych sposobów konserwacji i sprawdzania wyposażenia;

2.9. procedury odnoszące się do podwyższonego poziomu zagrożenia;

2.10. tryb okresowej oceny skuteczności planu i jego odpowiedniej aktualizacji.

3.
Plan zabezpieczenia źródeł promieniotwórczych w przypadku działalności polegającej na transporcie źródeł promieniotwórczych zakwalifikowanych do 1, 2 lub 3 kategorii zawiera co najmniej:

3.1. opis źródła promieniotwórczego i jego kategoryzację;

3.2. podział obowiązków w zakresie zabezpieczenia transportowanych źródeł promieniotwórczych;

3.3. opis operacji wykonywanych podczas transportu oraz ich ocenę z punktu widzenia możliwości utraty, uszkodzenia, kradzieży źródła promieniotwórczego lub dostania się źródła promieniotwórczego w ręce osób nieuprawnionych;

3.4. opis działań mających na celu:

3.4.1. unikanie stałych harmonogramów przewozów;

3.4.2. planowanie tras przewozów w taki sposób, aby uniknąć obszarów klęski żywiołowej, stanu wyjątkowego lub innych zagrożeń, w tym planowanie tras alternatywnych;

3.4.3. ograniczenie do niezbędnego minimum czasu, w którym źródło promieniotwórcze znajduje się w transporcie;

3.4.4. ograniczenie do niezbędnego minimum liczby osób posiadających dokładne informacje o transporcie i środkach bezpieczeństwa stosowanych w transporcie;

3.4.5. wykluczenie sytuacji pozostawienia źródeł promieniotwórczych bez nadzoru dłużej, niż jest to absolutnie konieczne;

3.4.6. zastosowanie przedsięwzięć organizacyjnych i technicznych zabezpieczeń przy czasowym magazynowaniu źródeł promieniotwórczych w transporcie oraz w czasie planowanych i nieplanowanych postojów;

3.4.7. kontrolę zabezpieczeń środków transportu i zapewnienie, że środki te są sprawne podczas transportu;

3.4.8. monitorowanie lokalizacji środka transportu;

3.4.9. zawiadamianie z odpowiednim wyprzedzeniem odbiorcy przesyłki o sposobie transportu i przewidywanej dacie odbioru oraz potwierdzanie przez odbiorcę zdolności i gotowości do odbioru przesyłki w przewidywanym terminie;

3.4.10. ustalanie miejsc przekazywania przesyłki i odpowiedzialności za bezpieczeństwo przesyłki;

3.4.11. ustalanie statusu przesyłek, które nie zostały dostarczone wskazanemu odbiorcy w ustalonym terminie;

3.4.12. zapewnianie natychmiastowej komunikacji z nadawcą, odbiorcą, odpowiednimi służbami albo personelem reagowania;

3.5. procedury opisujące działania podejmowane przez pracowników jednostki organizacyjnej (lub innej jednostki, której zlecono zadania związane z zabezpieczeniem) w odpowiedzi na scenariusze zdarzeń zagrażających utrzymaniu danego poziomu zabezpieczenia oraz niezbędne do tych działań wyposażenie;

3.6. wskazanie zastosowanych środków administracyjnych obejmujących:

3.6.1. pisemne instrukcje dla personelu odpowiedzialnego za konkretny transport dotyczące wymaganych przedsięwzięć organizacyjnych i technicznych zabezpieczeń oraz postępowania w przypadku zdarzenia podczas transportu;

3.6.2. metody upoważniania do dostępu do źródła promieniotwórczego;

3.6.3. stosowanie ochrony informacji podlegających szczególnej ochronie;

3.6.4. środki ochrony informacji zawartych w planie zabezpieczenia źródeł promieniotwórczych;

3.6.5. szkolenie pracowników w zakresie podstawowych zasad zabezpieczenia źródeł promieniotwórczych;

3.7. procedurę okresowej oceny skuteczności planu i jego odpowiedniej aktualizacji.

4.
Plan zabezpieczenia źródeł promieniotwórczych w przypadku działalności polegającej na transporcie źródeł promieniotwórczych zakwalifikowanych do 4 lub 5 kategorii zawiera co najmniej:

4.1. opis źródła promieniotwórczego i jego kategoryzację;

4.2. podział obowiązków w zakresie zabezpieczenia transportowanych źródeł promieniotwórczych;

4.3. opis operacji wykonywanych podczas transportu oraz ich ocenę z punktu widzenia możliwości uszkodzenia, kradzieży źródła promieniotwórczego lub dostania się źródła promieniotwórczego w ręce osób nieuprawnionych;

4.4. opis zdarzeń zagrażających osiągnięciu zaplanowanego poziomu zabezpieczenia;

4.5. procedury opisujące działania podejmowane przez pracowników w odpowiedzi na scenariusze zdarzeń zagrażających utrzymaniu danego poziomu zabezpieczenia;

4.6. cele planu zabezpieczenia;

4.7. wskazanie zastosowanych przedsięwzięć organizacyjnych i technicznych zabezpieczeń;

4.8. wskazanie zastosowanych środków administracyjnych obejmujących:

4.8.1. pisemne instrukcje dla personelu odpowiedzialnego za konkretny transport dotyczące wymaganych przedsięwzięć organizacyjnych i technicznych zabezpieczeń oraz postępowania w przypadku zdarzenia podczas transportu;

4.8.2. metody upoważniania do dostępu do źródła promieniotwórczego;

4.8.3. stosowanie ochrony informacji podlegających szczególnej ochronie;

4.8.4. środki ochrony informacji zawartych w planie zabezpieczenia źródeł promieniotwórczych;

4.8.5. szkolenie pracowników w zakresie podstawowych zasad zabezpieczenia źródeł promieniotwórczych;

4.9. procedury odnoszące się do podwyższonego poziomu zagrożenia;

4.10. wskazanie trybu okresowej oceny skuteczności planu i jego odpowiedniej aktualizacji.