Ewidencja podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego i obrotowego.
Dz.Urz.MF.1993.9.41
Akt utracił mocWYTYCZNE
MINISTERSTWA FINANSÓW
z dnia 28 maja 1993 r.
w sprawie ewidencji podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego i obrotowego. *
I
Zasady ogólne
II
Zasady ewidencji sprzedaży w jednostkach będących podatnikami VAT (z wyłączeniem świadczeń finansowych z funduszy specjalnych).
- ogólna suma kwoty należności od kontrahentów -
Wn konto 20 "Rozrachunki z dostawcami i odbiorcami"
- ogólna suma przychodów ze sprzedaży tj. bez VAT łącznie ze sprzedażą zwolnioną z VAT -
Ma odpowiednie konta sprzedaży
- ogólna suma należnego VAT -
Ma konto 22 "Rozrachunki publicznoprawne" (konto analityczne właściwego Urzędu Skarbowego służące do rozliczenia VAT należnego i naliczonego "Rozrachunki z Urzędem Skarbowym z tytułu VAT");
zapisy na tym koncie powinny być zgodne z deklaracją podatkową, o której mowa w zarządzeniu Ministra Finansów z dnia 12 maja 1993 r. w sprawie wzoru deklaracji podatkowej dla podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego (M.P. Nr 24, poz. 240).
Wn konto 20 "Rozrachunki z dostawcami i odbiorcami",
Ma właściwe konto sprzedaży.
Dane zestawienia podlegają wystornowaniu w następnym miesiącu w stosunku do miesiąca, w którym zostały ujęte na wyżej wymienionych kontach.
Dane tego zestawienia ujmuje się w ewidencji miesiąca, którego dotyczą (por. ust. 8) następująco:
Wn konto 20 "Rozrachunki z dostawcami i odbiorcami",
Ma właściwe konto sprzedaży,
Wn właściwe konto sprzedaży,
Ma konto 20 "Rozrachunki z dostawcami i odbiorcami".
Dane zestawienia podlegają wystornowaniu w następnym miesiącu lub roku w stosunku do miesiąca lub roku, w którym zostały ujęte na wyżej wymienionych kontach.
Wn konto 10 "Kasa" lub konto 14 "Krótkoterminowe papiery wartościowe i inne środki pieniężne" (konto analityczne "Środki pieniężne w drodze"),
Ma odpowiednie konto sprzedaży.
Obliczenie należnego VAT następuje:
- w przypadku prowadzenia wyłącznie sprzedaży opodatkowanej jedną stawkę podatkową - stosując stawki podatku zgodnie z art. 31 ustawy,
- w przypadku opodatkowania sprzedaży różnymi stawkami oraz (lub) dokonywania sprzedaży zwolnionej od podatku - wg zasad określonych w art. 30 ustawy.
Ustalone jak wyżej kwoty VAT należnego zapisuje się:
Wn właściwe konto sprzedaży,
Ma konto 22 "Rozrachunki publicznoprawne" (konto analityczne "Rozrachunki z Urzędem Skarbowym z tytułu VAT").
- ogólna suma utargów:
Wn konto 10 "Kasa" lub konto 14 "Krótkoterminowe papiery wartościowe i inne środki pieniężne" (konto analityczne "Środki pieniężne w drodze")
- ogólna suma utargów pomniejszona o VAT:
Ma właściwe konto sprzedaży,
- kwota należnego VAT:
Ma konto 22 "Rozrachunki publicznoprawne" (konto analityczne "Rozrachunki z Urzędem Skarbowym z tytułu VAT").
III
Zasady ewidencji sprzedaży w jednostkach będących podatnikami podatku akcyzowego i podatku obrotowego
Wn konto 20 "Rozrachunki z dostawcami i odbiorcami",
Ma odpowiednie konto sprzedaży.
Zarachowany podatek akcyzowy księgują:
Wn konto 74 "Podatki i dotacje",
Ma "Rozrachunki publicznoprawne" (konto analityczne "Rozrachunki z Urzędem Skarbowym z tytułu podatku akcyzowego").
Wn konto 20 "Rozrachunki z dostawcami i odbiorcami" lub konto 10 "Kasa" względnie konto 14 "Krótkoterminowe papiery wartościowe i inne środki pieniężne" (konto analityczne "Środki pieniężne w drodze"),
Ma odpowiednie konto sprzedaży.
Zarachowany podatek obrotowy księguje się:
Wn konto 74 "Podatki i dotacje",
Ma konto 22 "Rozrachunki publicznoprawne" (konto analityczne "Rozrachunki z Urzędem Skarbowym z tytułu podatku obrotowego").
IV
Zasady ewidencji zakupu w jednostkach uprawnionych do otrzymywania faktur zgodnie z § 18 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 12 maja 1993 r. w sprawie podatku od towarów i usług
(Dz. U. Nr 39, poz. 176) - z wyłączeniem dostaw importowych i zakupów dla potrzeb finansowanych z funduszy specjalnych
Jeżeli rejestry wykorzystuje się do rozliczenia dostaw, a w szczególności dostaw usług, wówczas celowe jest ich uzupełnienie o dane dotyczące:
- wartości usług bez VAT,
- numeru i daty dowodu przyjęcia oraz wartości składników materialnych ustalonych według cen zakupu bez VAT.
Numer kolejny pozycji w rejestrze powinien odpowiadać numeracji wewnętrznej nadanej fakturom przez nabywcę i być wyraźnie na fakturach zaznaczony.
W przypadku wykorzystywania rejestrów zakupu i kosztów do rozliczania dostaw, dostawy otrzymane przed nadejściem odpowiedniej faktury wskazane jest ujmować w odrębnym rejestrze dostaw niefakturowanych.
- jeden rejestr, który powinien zapewnić możliwość zaewidencjonowania na właściwych kontach syntetycznych: materiałów, towarów, inwestycji, środków trwałych, wyposażenia oraz kosztów działalności gospodarczej, względnie
- kilka rejestrów ujmujących odrębnie zakupy: materiałów, towarów, inwestycji, środków trwałych, wyposażenia oraz kosztów działalności gospodarczej).
W jednostkach handlu dokonujących sprzedaży opodatkowanej VAT według różnych stawek podatkowych oraz (lub zwolnionej z podatku celowe jest prowadzenie odrębnego rejestru zakupu (dostaw) towarów dla obliczenia podatku należnego, o którym mowa w art. 30 ustawy.
Wn konto 30 "Rozliczenie zakupu",
Ma konto 20 "Rozrachunki z dostawcami i odbiorcami"
lub konto 23 "Rozrachunki z pracownikami",
Wn konto 22 "Rozrachunki publicznoprawne" (konto analityczne "Rozrachunki z Urzędem Skarbowym z tytułu VAT"),
Ma konto 30 "Rozliczenie zakupu",
Wn konto 22 "Rozrachunki publicznoprawne" (konto lub konta analityczne właściwego Urzędu Skarbowego przeznaczone do ewidencji wstępnej VAT, którego rozliczenie zostanie dokonane po uzyskaniu lub spełnieniu określonych warunków "Rozliczenie naliczonego VAT"),
Ma konto 30 "Rozliczenie zakupu";
wskazane jest uwzględnić możliwość rozliczenia odrębnie naliczonego VAT z podziałem na np.:
Wn konto 64 "Rozliczenia międzyokresowe kosztów" względnie Wn odpowiednie konto kosztów w zależności od postanowień zakładowego planu kont (tj. czy koszty te będą lub nie rozliczane w czasie), lub ewentualnie odpowiednie konto zapasów,
Ma konto 30 "Rozliczenie zakupu"
Wn konto 01 "Rzeczowy majątek trwały" lub
Wn konto 02 "Wartości niematerialne i prawne" lub
Wn konto 08 "Inwestycje",
Ma konto 30 "Rozliczenie zakupu".
Wn właściwe konto kosztów,
Ma konto 30 "Rozliczenie zakupu"
Wn właściwie konta zapasów lub kosztów,
Ma konto 30 "Rozliczenie zakupu".
Wn konto 33 "Towary",
Ma konto 30 "Rozliczenie zakupu",
Wn konto 33 "Towary",
Ma konto 34 "Odchylenia od cen ewidencyjnych materiałów i towarów" (konto analityczne "Zarezerwowane marże"),
Wn konto 33 "Towary",
Ma konto 34 "Odchylenia od cen ewidencyjnych materiałów i towarów" (konto analityczne "Podatek od towarów i usług").
Rozliczenia odchyleń z tytułu VAT oraz zarezerwowanych marż dokonuje się według zasad określonych w zakładowych planach kont księgując:
Wn konto 34 "Odchylenia od cen ewidencyjnych materiałów i towarów",
Ma odpowiednie konto kosztu własnego sprzedaży.
Wn konto 30 "Rozliczenie zakupu",
Ma konto 20 "Rozrachunki z dostawcami i odbiorcami"
oraz
w zakresie dotyczącym naliczonego VAT,
- w części bezpośrednio potrąconej od należnego VAT:
Wn konto 22 "Rozrachunki publicznoprawne" (konto analityczne "Rozrachunki z Urzędem Skarbowym z tytułu VAT"),
Ma konto 30 "Rozliczenie zakupu",
- w części naliczonego VAT do rozliczenia po uzyskaniu lub spełnieniu określonych warunków:
Wn konto 22 "Rozrachunki publicznoprawne" (konto lub konta analityczne "Rozliczenie naliczonego VAT" - por. ust. 4 pkt 3),
Ma konto 30 "Rozliczenie zakupu",
- w części naliczonego VAT nie podlegającego zwrotowi lub odliczeniu od należnego VAT - wg zasad określonych w ust. 4 pkt 4,
Jeżeli faktury korygujące wpływają również na wartość uprzednio przyjętych zapasów lub zaewidencjonowanych kosztów stosuje się zasady ogólne księgowania różnic wartości.
Wn konto 22 "Rozrachunki publicznoprawne" (konto analityczne właściwego Urzędu Skarbowego "Rozrachunki z Urzędem Skarbowym z tytułu VAT"),
Ma konto 22 "Rozrachunki publicznoprawne" (konto analityczne "Rozliczenie naliczonego VAT").
Ewentualne nierozliczone kwoty naliczonego VAT (niepodlegającego zwrotowi lub obniżeniu od należnego VAT) ujmuje się według zasad określonych w ust. 4 pkt 4.
Wn konto 20 "Rozrachunki z dostawcami i odbiorcami",
Ma konto 30 "Rozliczenie zakupu",
Wn konto 30 "Rozliczenie zakupu",
Ma konto 22 "Rozrachunki publicznoprawne" (konto analityczne "Korekty naliczonego VAT").
Ewentualne korekty zafakturowanych dostaw ujmuje się w księgach według zasad ogólnych.
W przypadku zwiększenia sumy zobowiązań dokonuje się zapisów korygujących odwrotnych do podanych wyżej.
Po otrzymaniu od sprzedawcy faktur korygujących ujmuje się je w rejestrach korekt zakupu i kosztów zgodnie z zasadami podanymi w ust. 2, a wystawione uprzednio noty podlegają wystornowaniu.
Podane wyżej zasady stosuje się do dostaw, odnośnie których faktury otrzymano w jednym okresie sprawozdawczym, zaś faktury korygujące je w następnym okresie sprawozdawczym.
V
Zasady ewidencji zakupu w jednostkach otrzymujących rachunki uproszczone zgodnie z § 28 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 12 maja 1993 r. w sprawie podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 39, poz. 176).
Ma konto 20 "Rozrachunki z dostawcami i odbiorcami" lub konto 30 "Rozliczenie zakupu";
w przypadku otrzymania rachunku uproszczonego przed przyjęciem dostawy otrzymany rachunek księguje się:
Wn konto 30 "Rozliczenie zakupu",
Ma konto 20 "Rozrachunki z dostawcami i odbiorcami",
Wn właściwe konto zapasów,
Ma konto 20 "Rozrachunki z dostawcami i odbiorcami" lub Ma konto 30 "Rozliczenie zakupu";
w przypadku otrzymania rachunku uproszczonego przed przyjęciem dostawy otrzymany rachunek księguje się:
Wn konto 30 "Rozliczenie zakupu",
Ma konto 20 "Rozrachunki z dostawcami i odbiorcami".
Podatek dotyczący otrzymanej dostawy można również zapisać bezpośrednio w ciężar właściwego konta kosztów lub też konta 64 "Rozliczenia międzyokresowe kosztów".
Przyjęte zasady postępowania powinny być ustalone w zakładowym planie kont.
VI
Zasady ewidencji zakupu i sprzedaży dostaw rzeczowych składników majątku pochodzących z importu w jednostkach będących podatkami VAT oraz podatku akcyzowego.
Dokumenty odprawy celnej odpowiednio kolejno ponumerowane według pozycji rejestru oraz według kolejnych dat odprawy celnej zaleca się ujmować w rejestrach dostaw z importu, które powinny zawierać co najmniej następujące dane:
Rejestry te można wykorzystać również do rozliczenia dostaw poprzez uzupełnienie w nich danych dotyczących:
- faktur dostawców,
- dowodów przyjęcia dostaw do magazynu.
Wn właściwe konto rzeczowych składników majątku lub kosztów
Ma konto 30 "Rozliczenie zakupu";
w przypadku równoczesnego księgowania faktury dostawcy wyżej wymienione kwoty księguje się równocześnie Wn konto 30 "Rozliczenie zakupu" Ma konto 20 "Rozrachunki z dostawcami i odbiorcami"
Wn właściwe konto rzeczowych składników majątku lub kosztów,
Ma konto 30 "Rozliczenie zakupu";
sumy te księguje się równolegle Wn konto 30 "Rozliczenie zakupu" Ma konto 22 "Rozrachunki publicznoprawne" (konto analityczne dotyczące właściwego Urzędu Celnego o nazwie "Rozrachunki z Urzędem Celnym"),
Ma konto 22 "Rozrachunki publicznoprawne" (konto analityczne "Rozrachunki z Urzędem Celnym"),
Wn konto 64 "Rozliczenia międzyokresowe kosztów" lub Wn odpowiednie konto kosztów w zależności od postanowień zakładowego planu kont (tj. czy koszty te będą lub nie rozliczane w czasie) - w zakresie dotyczącym rzeczowych składników majątku obrotowego,
Wn konto 01 "Rzeczowy majątek trwały", konto 02 "Wartości niematerialne i prawne" lub konto 08 "Inwestycje" w zakresie dotyczącym środków trwałych i inwestycji,
sumy te księguje się równolegle Wn konto 30 "Rozliczenie zakupu" Ma konto 22 "Rozrachunki publicznoprawne" (konto analityczne "Rozrachunki z Urzędem Celnym").
VII
Inne zagadnienia
Ewentualne świadczenia wewnętrzne jednostki na rzecz własnej działalności socjalnej (np. wydanie produktów własnej działalności, usługi na rzecz własnych pracowników) dokonuje się za pomocą rachunków uproszczonych księgując:
Wn konto 85 "Fundusze specjalne" (konto analityczne "Zakładowy fundusz socjalny") - w pełnej kwocie rachunku, tj. łącznie z VAT,
Ma właściwe konto zapasów lub kosztów - w części stanowiącej podstawę opodatkowania VAT oraz
Ma konto 22 "Rozrachunki publicznoprawne" (konto analityczne "Rozrachunki z Urzędem Skarbowym z tytułu VAT") - w części dotyczącej należnego VAT.
Wn konto 33 "Towary" (konto analityczne "Towary w detalu"),
Ma konto 60 "Produkty gotowe i półfabrykaty" lub konto 33 "Towary" (konto analityczne "Towary w hurtowni").
W przypadku prowadzenia ewidencji zapasów według stałych cen ewidencyjnych różniących się od rzeczywistej ceny zakupu lub nabycia, względnie technicznego kosztu wytworzenia, należy odpowiednio rozliczyć odchylenia na dokonanie wyżej wymienione rozchody według zasad określonych w zakładowym planie kont.
Wn konto 08 "Inwestycje",
Ma właściwe konto zapasów lub kosztów (według pełnego kosztu wytworzenia).
W przypadku prowadzenia ewidencji zapasów według stałych cen ewidencyjnych wyjaśnienia dotyczące rozliczenia odchyleń podane w ust. 2 stosuje się odpowiednio.
Wn właściwe konto kosztów - w wysokości ogólnej sumy rachunku uproszczonego, tj. łącznie z VAT,
Ma właściwe konto zapasów - według wartości bilansowej względnie właściwe konto kosztów według pełnego kosztu wytworzenia,
Ma konto 22 "Rozrachunki publicznoprawne" (konto analityczne "Rozrachunki z Urzędem Skarbowym z tytułu VAT") - w części dotyczącej należnego VAT.
Wn właściwe konto rozrachunków, tj. konto 23 "Rozrachunki z pracownikami" lub konto 24 "Pozostałe rozrachunki" - w wysokości ogólnej sumy rachunku uproszczonego, tj. łącznie z VAT,
Ma właściwe konto zapasów według wartości bilansowej względnie właściwe konto kosztów według pełnego kosztu wytworzenia,
Ma konto 22 "Rozrachunki publicznoprawne" (konto analityczne "Rozrachunki z Urzędem Skarbowym z tytułu VAT") - w części dotyczącej należnego VAT.
Wn konto 20 "Rozrachunki z dostawcami i odbiorcami"
Ma właściwe konto środków pieniężnych,
– łącznie z VAT:
Wn konto 30 "Rozliczenie zakupu",
Ma konto 20 "Rozrachunki z dostawcami i odbiorcami",
– naliczony VAT:
Wn konto 22 "Rozrachunki publicznoprawne" (właściwe konto analityczne w zależności od sposobu rozliczenia - por. rozdział IV ust. 4 pkt 2 -4),
Ma konto 30 "Rozliczenie zakupu",
Wn właściwe konto środków pieniężnych,
Ma konto 84 "Rezerwy i przychody przyszłych okresów" (konto analityczne "Przychody przyszłych okresów"),
Wn konto 84 "Rezerwy i przychody przyszłych okresów" (konto analityczne "Przychody przyszłych okresów"),
Ma konto 22 "Rozrachunki publicznoprawne" (konto analityczne "Rozrachunki z Urzędem Skarbowym z tytułu VAT").
Wn konto 86 "Straty i zyski nadzwyczajne oraz wynik finansowy" (właściwe konto analityczne strat nadzwyczajnych) w wysokości ogólnej sumy rachunku uproszonego, tj. łącznie z VAT,
Ma właściwe konto zapasów według wartości bilansowej,
Ma konto 22 "Rozrachunki publicznoprawne" (konto analityczne "Rozrachunki z Urzędem Skarbowym z tytułu VAT") - w części dotyczącej należnego VAT,
Wn odpowiednie konto zapasów,
Ma konto 86 "Straty i zyski nadzwyczajne oraz wynik finansowy" (właściwe konto analityczne zysków nadzwyczajnych).
Wn konto 20 "Rozrachunki z dostawcami i odbiorcami" (konto analityczne "Koszty wyłożone") - w zakresie usług bez VAT,
Wn konto 22 "Rozrachunki publicznoprawne" (konto analityczne "Rozrachunki z Urzędem Skarbowym z tytułu VAT") - w części dotyczącej naliczonego VAT,
Ma konto 20 "Rozrachunki z dostawcami i odbiorcami" (właściwe konto analityczne kontrahenta świadczącego usługi) - w pełnej wysokości faktury,
Wn konto 20 "Rozrachunki z dostawcami i odbiorcami" (właściwe konto analityczne odbiorcy) - w zakresie ogólnej kwoty refakturowanej usługi łącznie z VAT,
Ma konto 20 "Rozrachunki z dostawcami i odbiorcami" (konto analityczne "Koszty wyłożone") - w zakresie usług bez VAT,
Ma konto 22 "Rozrachunki publicznoprawne" (konto analityczne "Rozrachunki z Urzędem Skarbowym z tytułu VAT") - w części dotyczącej należnego VAT,
Wn konto 22 "Rozrachunki publicznoprawne" (konto analityczne "Rozrachunki z Urzędem Skarbowym z tytułu VAT"),
Ma konto 82 "Rozliczenie wyniku finansowego".
Kwoty należnych potrąceń ujmuje się w ewidencji pozaksięgowej.