Postanowienie ETPC z dnia 18 października 2022 r. dotyczącego dwóch skarg nadzwyczajnych w sprawach cywilnych zawisłych przed Sądem Najwyższym - Izbą Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych.
Sędz.2022.10.24
Akt nieocenianySTANOWISKO
PREZYDIUM KRAJOWEJ RADY SĄDOWNICTWA
z dnia 24 października 2022 r.
w sprawie postanowienia ETPC z dnia 18 października 2022 r. dotyczącego dwóch skarg nadzwyczajnych w sprawach cywilnych zawisłych przed Sądem Najwyższym - Izbą Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych
Prezydium Krajowej Rady Sądownictwa z niepokojem obserwuje nową praktykę ETPC, polegającą na prewencyjnej ocenie zgodności składu sądu w świetle art. 6 ust. 1 EKPC. Rada Ministrów RP jako organ władzy wykonawczej nie ma żadnych kompetencji do ingerowania w postępowania sądowe, w tym także do tamowania ich biegu, a jakiekolwiek próby wywierania na sądy przez organy władzy wykonawczej tego rodzaju oddziaływań stanowiłyby oczywiste i rażące naruszenie konstytucyjnej zasady trójpodziału władzy, niezależnie od skutków takich działań w postaci naruszenia prawa strony do rozpoznania jej sprawy w odpowiednim terminie.
Statuowana w art. 39 Regulaminu ETPC kompetencja do orzekania środków zabezpieczających wykracza poza zawarte w art. 25 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności umocowanie. Zgodnie z nim Regulamin powinien obejmować wyłącznie wewnętrzy tryb urzędowania Trybunału. Regulamin nie został ratyfikowany i w zakresie, w którym wkracza w materię traktatową, nakładając w sposób nieuprawniony zobowiązania na państwa członków Rady Europy, nie obowiązuje Rzeczypospolitej Polskiej (art. 88 ust. 1 Konstytucji RP w zw. z art. 9, art. 16 i art. 46 Konwencji wiedeńskiej o Prawie Traktatów.). Nadanie uprawnień ETPC do orzekania zarządzeń tymczasowych ingerujących w niezależność sądów dopuszczalne jest wyłącznie na podstawie Protokołu Dodatkowego do Konwencji lub umowy międzynarodowej - porozumienia europejskiego, podlegających ratyfikacji w trybie przewidzianym w art. 89 ust. 1 Konstytucji RP.
Prezydium Krajowej Rady Sądownictwa działając w wykonaniu konstytucyjnego obowiązku stania na straży niezależności sądów i niezawisłości sędziów (art. 186 ust. 1 Konstytucji RP), zgodnie z zasadą trójpodziału władzy jako fundamentem ustroju Rzeczypospolitej Polskiej (art. 10 Konstytucji RP), zwraca się do Rady Ministrów RP jako adresata postanowienia ETPC z dnia 18 października 2022 r., o podjęcie odpowiednich działań na forum Rady Europy w celu niedopuszczenia do praktyk sprzecznych z Konstytucją RP.